Allt miðhálendið verði gert að einum þjóðgarði.

Í skoðanakönnun í hitteðfyrra kom í ljós að meirihluti var fylgjandi því að gera allt miðhálendið að einum þjóðgarði.

Það myndi hafa það í för með sér að ekki yrði lagt svonefnt mannvirkjabelti norður yfir Kjöl og Sprengisand.

Að vísu er þegar búið að höggva skarð í hugsanlegt svæði við Sprengisandsleið, vegna þess að svonefnd Kvíslaveita truflar þá aðgerð dálítið. Og Blönduvirkjun og Blöndulón höggva skarð úr norðri suður á Kjöl.

Á sínum tíma lagði Hjörleifur Guttormsson fram þingsályktunartillögu um að stórjöklarnir þrír yrðu friðaðir og gerðir að þjóðgörðum og tillaga Vg um Hofsjökulsþjóðgarð er því skyld tillögu Hjörleifs.

Bæði er hægt að sjá kosti og galla við tillögu Vg. Kostirnir eru þeir, að haldið er áfram á svipaðri braut og vörðuð var með stofnun Vatnajökulsþjóðgarðs og jafnframt skapaður þrýstingur á að tengja þessa tvo þjóðgarða saman.

En gallinn er sá að menn láti hér staðar numið og auðveldi þannig þá ætlan mannvirkjafíkla að búta hálendið niður í nokkra þjóðgarða umlukta hraðbrautum og neti háspennulína og virkjana, sem í raun munu eyðileggja heildar ásýnd hálendisins og ræna það kyrrð sinni og friði, sem verður æ dýrmætari auðlind.

Hjörleifur lagði sína tillögu fram á sínum tíma í þeim tilgangi að fá hreyfingu á málin og að bera fram tillögu sem ætti möguleika á að fá samþykki. Sem sagt: Realpolitik, raunsæisstjórnmál.

Kannski er ætlan Vg svipuð nú, en það breytir því ekki að nái fyrirætlanir virkjana- og stóriðjufíkla fram að ganga með virkjunum, vegum og háspennulínum sem falla undir orðið "mannvirkjabelti" verða unnin hervirki gegn því sem mikilvægast er í íslenskri náttúru, hinum eldvirka hluta landsins, sem að stærstum hluta er á miðhálendinu.

Hofsjökulsþjóðgarður verði stofnaður

Framhald af íslenskum tilraunum fyrir 2-3 árum.

Hið alþjóðlega tæknisamfélag var einstaklega seint til að bregðast við afleiðingum gossins í Eyjafjallajökli.

Í stað þess að smíða hið snarasta mælitæki og framkvæmda svipaða tilraun og nú hefur loks verið gerð, var tölva í London látin reikna út hvar öskumagnið væri yfir hættumörkum.

Fljótlega kom í ljós að stór hluti þessara spáa var tómt rugl.

Hér á landi fóru þeir Jónas Elíasson prófessor og Sverrir Þóroddsson hins vegar þegar á stúfana og smíðuðu einfalt mælitæki, sem sett var í flugvélina TF-TAL og prófað rækilega.

Tvo daga vorið 2011 bar notkun þessa tækis þann árangur að hægt var að halda Keflavíkurflugvelli og Reykjavíkurflugvelli opnum í rúmlega sólarhring sem þeir hefðu annars verið lokaðir af völdum rangra áætlana í tölvunni í London.

Jónas Elíasson þurfti að beita tengslum sínum við þýska háskóla til að fá kerfiskarla tölvudýrkenda til að viðurkenna gildi tilrauna sinna.

 

Bjuggu til öskuský

"Aðeins ein jörð."

Enn umgengst mannkynið auðlindir sínar eins og þær séu endurnýjanlegar og endalausar og er gáleysisleg notkun helíums aðeins lítið dæmi um það. Meðal auðlinda sem fara munu þverrandi á þessari öld eru olía og fosfór, en flesti koma af fjöllum þegar fosfór er nefndur.

Er það efni þó afar mikilvægt bæði í landbúnaði og iðnaði. Við Íslendingar auglýsum enn jarðvarmavirkjanir eins og Hellisheiðarvirkjun sem endurnýjanlega og hreina orku, þótt hvorugu sé til að dreifa. Og bruðl okkar með helstu efni er þess eðlis, að ef allar þjóðir heims bruðluðu eins mikið þyrfti 20 jarðir til að anna því.

Fyrir 21 ári gerðum við Sigurveig Jónsdóttir 50 þætti um umhverfismál, sem sýndir voru á Stöð 2.

Þeir hétu "Aðeins ein jörð" og ég gerði lag og texta með því heiti. Lagið var ekki notað og heldur ekki nema brot af textanum. Hér kemur hann, þótt seint sé, en hefur enn meira gildi nú en fyrir tveimur áratugum:

 

AÐEINS EIN JÖRÐ.

 

Aðeins ein jörð.

Það er ekki´um fleiri´að ræða.

Takmörkuð er á alla lund

uppspretta lífsins gæða.

                       Aðeins ein jörð.

                       Á henni plágur mæða:

                       Rányrkja grimm, sem örbirgð hlýst af

                       með eyðingu´og stríðið skæða,

                       flóðin, sem byggðir færa í kaf

                       er fárviðri´um löndin æða.

 

Aðeins ein jörð.

Um hana stormar næða.

Auðlindir þverra´ef að þeim er sótt

eingöngu til að græða.

                       Aðeins ein jörð.

                       Afglapasporin hræða.

                       Lögmálið grimma lemur og slær

                       og lætur ei að sér hæða:

                       Ef deyðir þú jörðina deyðir hún þig

                       og deyjandi mun þér blæða !

 

Aðeins ein jörð

samt alla mun fæða´og klæða

ef standa um hana viljum vörð,

vernda´hana´og líf hennar glæða,

elska þessa einu jörð, -

það er ekki´um fleiri að ræða.

 

Aðeins ein jörð!

Galið að eyða helíum í partíblöðrur?

Flóknar línur í borgarstjórn.

'A þeirri tæpu öld, sem liðin er frá fullveldi Íslands, hafa línur verið nokkuð skýrar í bæjarstjórn og síðar borgarstjórn Reykjavíkur.

Fyrst kom 60 ára tímabil með afar skýrum línum þar sem íhaldsmenn og síðar sjálfstæðismenn höfðu meirihluta. Að vísu höfðu landsmál smávægileg áhrif þannig að munurinn var minni þegar sjálfstæðismenn voru í ríkisstjórn en þegar þeir voru í stjórnarandstöðu.

Árin 1978-1982 voru vinstrimenn við stjórn, en sjálfstæðismenn frá 1982-1994. Þá náði  sameiginlegt framboð andstæðinga sjálfstæðismanna meirihluta og hélt honum til 2006.

Það ár höfðu um 90 ár verið með tveggja fylkinga kerfi í borginni, en síðustu átta ár hafa línurnar flækst og ekki að sjá að neitt lát verði á því vegna þess að sum af helstu átakamálum í borgarstjórn fara ekki eftir flokkslínum, heldur er meiri eða minni klofningur innan flokkanna um þau.

Er flugvallarmálið gott dæmi um slíkt.

Meira en 90% mála, sem fjallað er um í borgarstjórn, eru ekki flokkspólitísk eða átakamál, og þess vegna er og verður erfitt að skapa skýrar línur fyrir framboðslistana og ná upp sömu samstöðustemningunni og ríkti á tímum turnanna tveggja.

Margir rýna mjög í það að mannval sé ekki nógu gott sem kjósendur geti valið á milli en ég held að óskýrar línur vegi þyngra um aðeins 3,3% fylgi framsóknarmanna og 28,7% fylgi sjálfstæðismanna.

Auk þess eiga ríkjandi stjórnarflokkar yfirleitt erfitt uppdráttar.   

Fylgi Sjálfstæðisflokks aldrei minna

Mikilvægt fyrir RUV og skyldu þess.

Menningarstofnanir í eigu þjóðarinnar gegna þýðingarmiklu hlutverki við að viðhalda þjóðtungunni og góðri meðferð hennar sem allra best. Það er eðlilegt að gera miklar kröfur til skólanna og stofnana eða fyrirtækja eins og Ríkisútvarpsins og leikhúsanna því að vinur er sá er til vamms segir.

Þessar stofnanir eiga ekki að kveinka sér undan ábendingum og gagnrýni heldur líta á þær sem áskorun til að gera betur.

Að sama skapi ætti það að vera hvatning til að gera betur þegar viðurkenningar falla starfsmönnum RUV í skaut og ánægjuefni fyrir gamlan starfsmann RUV þegar Jórunn Sigurðardóttir hlýtur að verðleikum verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á Degi íslenskrar tungu.

Nýlega var Broddi Broddason heiðraður fyrir sitt góða starf og vegna hinnar sérstöku stöðu ríkisútvarpsins væri það áhyggjuefni ef mjög mörg ár liðu á milli þess að starfsmenn RUV fengu svona viðurkenningar, svo miklar kröfur hlýtur að verða að gera til þess að þeir séu í fararbroddi í þessum efnum.

Til hamingju, Jórunn !

Jórunn hlýtur verðlaun Jónasar

Þráhyggja sem bara versnar.

Síðustu útspil iðnaðarráðherra og fjármálaráðherra sem og allrar ríkisstjórnarinnar um að álver í Helguvík verði að rísa, sama hvað það kostar, lýsa þvílíkri þráhyggju, að erfitt er að finna orð yfir hana.

Látum vera ef þetta væri fólk á aldur við mig, sem tók þá afstöðu fyrir 50 árum að nauðsynlegt væri að reisa 33 þúsund tonna álver í Straumsvík og virkja Þjórsá við Búrfell, af því að okkur skorti sjálf rafmagn til okkar nota, nær allur útflutningurinn væri ein vara, fiskur, vegirnir í landinu væru lélegir malarvegir og við langt á eftir nágrannaþjóðunum í þróun fjölbreytts atvinnulífs.

Þessa afstöðu tóku ég og meirihluti þjóðarinnar á sjötta áratugnum og fylgdum henni næstu áratugina meðan verið var að skjóta þessari nýju stoð undir útflutning og tryggja það að við ættum meira en nóg rafmagn. Fyrir það væri jafnframt fórnandi talsverðu, eins og til dæmis það að selja þessa orku á brunaútsöluverði.  

Enn eru margir jafnaldrar mínir sem hafa staðnað eins og nátttröll í þessu máli, þótt aðstæður allar séu gerbreyttar, við framleiðum nú þegar fimm sinnum meira rafmagn en við þurfum sjálf og séum byrjuð að ganga allt of langt í rányrkju jarðvarmaorkunnar og hrikalegum umhverfisspjöllum á sama tíma og við teljum okkur og heiminum´trú um að við séum fremst allra í sjálfbærri þróun og vernd einstæðra náttúruverðmæta.

Oft á gamalt fólk erfitt með að laga sig að nýjum aðstæðum og því skiljanlegt að margir jafnaldrar mínir geti ekki áttað sig á því, að 95% af vinnuafli þjóðarinnar verður að sækja sitt í annað en stóriðju, jafnvel þótt áfram verði haldið á stóriðjubrautinni.

Hitt er furðulegra og raunar grátlegt þegar miklu yngra fólk virðist hafa tekið við stóriðju- og áltrúnni af eldri kynslóðinni eins og þráhyggju sem líkist meira trúarbrögðum en eðlilegri skynsemi og heimta að einum aðila verði færð einokun á allri orku á sunnanverðu landinu og orkuverðið bara lækkað og lækkað, enda er samningsaðstaða okkar ónýt þegar búið er að fastsetja fyrirfram að einn aðili fái alla orkuna.  

Grátlegast er að fólk, sem aðhyllist markaðslæga stefnu skuli loka augunum fyrir markaðslögmálunum og vilja keyra fram sovét-stefnu í þessum málum.

Þjálfarinn sem markaði tímamót.

Koma Tony Knapp inn í íslenska knattspyrnu markaði tímamót í henni og sigurleikurinn á móti Austur-Þjóðverjum 1975 var einstakur. Austur-Þjóðverjar höfðu unnið Vestur-Þjóðverja á HM 1974 en Vestur-Þjóðverjar urðu samt heimsmeistarar.

Þess vegna sætti það firnum að Íslendingar skyldu sigra þá í alvöru landsleik stórmóts og standa sig mjög vel á móti þeim ytra.

Aðeins einu sinni hafði svipað gerst áður, 1951 og 1954, þegar Íslendingar unnu Svía 4:3 og töpuðu síðan naumlega ytra 3:2, en þá voru Svíar í fremstu röð í heiminum.

1951 var leikið á Melavellinum, sem var malarvöllur, og leikurinn var vináttulandsleikur, en í leiknum við Austur-Þjóðverja 1975 var engum afsökunum til að dreifa.

Tony Knapp fylgist spenntur með landsliði Íslands

"Gálgarokk".

Lagið "Gálgarrokk heyrðist í fyrsta sinn í útvarpi í morgun og til gamans birti ég textann hér.

Til útskýringar má nefna að aftökustaður var við Gálgaklett. Tveir af sjö stígum í hrauninu bera nafnið Sakamannastígur, og það liggur því beint við að vegurinn, sem nú er verið að böðlast með í gegnum hraunið fá heitið "Sakamannastígurinn nýi." Framundan við ruðninginn eru álfakirkjan og Grænhóll.

 

GÁLGAROKK.  

(Lag: Lieber og Stoller. Texti og söngur: Ómar Ragnarsson. Hljóðfæraleikur: "Böðlarnir",  (Vilhjálmur Guðjónsson og Júlíus Jónassson)

 

Þeir hrinda´og ýta, aðra bera burt,

brjóta niður hraunið, láta ekkert kjurrt,

henda fólki´í bíl, í Steininn flýta för,

í fangaklefunum er alveg brjálað fjör:

 

                      Villt rokk! Alli æða´í Hraunrokk!

                      Það er dissað á allt djöfuls fokk -

                      og dansað brjálað rimlarokk !

 

Gröfurnar og ýtan trylltan taktinn slá !

Trommar löggukórinn derhúfurnar á !

Hörkustuð á öllum þegar hendumst við

úr hrauninu í Steininn, - og á Hraunið:

 

                    Geðveik - geysumst öll í Hraunbreik !

                    Álfar, löggur, fólk og tæki´í leik, - vóv! -

                    í hippí, hippí sjeik !

 

Vafrandi´eru´í hrauninu og væla nett

vofur þeirra´er drápust upp við Gálgaklett !

Álfar fella tár í sorgarsöng á laun

við Sakamannastíginn nýja´um Gálgahraun.

 

                   Tryllt rokk!  Geggjað Gálgahraunsrokk, -

                    þegar gröfurnar, þær ganga´í skrokk -

                    á grjótinu´yfir stein og stokk !

 

Þetta er svo óraunverulegt og sjúkt,

andstæðurnar: jarðýtur og holdið mjúkt !

Lítil kona berst í krumlum beljaka

og brjálað rokkið virðist alla heltaka !

 

                   Tryllt rokk !  Geggjað Gálgahraunsrokk !

                   Klikkað er að líta lögguflokk

                   fara´á límingum í jailhouse rock !

 

Vinnuvélar skrölta, sífellt eru að,

anditin í dröngunum þær mylja´í spað !

Hanjárnaðir álfar, tos og tog og hjask !

Svo tæta gröfur álfakirkjuna í mask !

 

              :,: Tryllt rokk !  Geggjað Gálgahraunsrokk !

                  Þó að Fjallkonan, hún fái sjokk

                  er dansað brjálað Gálgarokk ! :,:,

                  dansað brjálað rimlarokk !

                  Dansað dýrlegt Gálgarokk !

                  Dansað geggjað Gálgarokk !

 

 

Það verður enn bið á íslensku "Örkinni".

Nú er myndin um Noah, örkina hans Nóa, að komast fyrir almennings sjónir.

Vonandi rennur upp sá dagur sem íslenska heimildamyndin "Örkin" verður fullgerð og sýnd. Þangað til verður það hin erlenda mynd, sem mun væntanlega gleðja fólk með myndskeiðum af íslenskri náttúru.

Engin heimildamynd mín hefur verið eins kostanaðarsöm fyrir mig og "Örkin", því að það kostaði mikið að taka upp allt myndefnið í hana.

Sérferðir mínar frá Reykjavík austur á land og upp á norðausturhálendið urðu alls um 100 og dagarnir sem fóru bara í þessi ferðalög voru meira en 300. Kvikmyndatökumennirnir Friðþjófur Helgason og Sigurður Grímsson fóru í margar af þessum ferðum með mér, einkum Friðþjófur.

Að öllu eðlilegu má búast við að þessi mynd muni kosta hátt í 100 milljónir þegar öll kurl verða komin til grafar. 15 milljónir fengust í beina styrki til hennar en kostnaðurinn er orðinn talsvert meiri við að ná öllu þessu myndefni og ekki er í sjónmáli neinn möguleiki til að afla fjár til framhaldsins.

Aðalatriðið er, að það tókst þó að ná myndefni sem aldrei verður hægt að taka aftur.

Það hefur tafið, að vegna virkjana- og stóriðjuæðisins, sem rann á Íslendinga um síðustu aldamót, hefur þessi mynd orðið að víkja fyrir bráðari verkefnum um allt land.

Hjalladalur er sokkinn og mun fyllast af auri og því verður ekki snúið við. Hins vegar er von til að snúa öðru við víða um landi eða að minnsta kosti að hafa einhver áhrif með því að standa vaktina þar.

Hitt veit ég, að það verður ekki fyrr en myndin "Örkin" verður sýnd, hvenær sem það verður, sem þjóðin og umheimurinn munu fá að sjá, hvað raunverulega var gert með Kárahnjúkavirkjun.

Um þá, sem stóðu að þeim hervirkjum, verður hægt að segja: "Fyrirgef þeim, þótt þeir vildu ekki vita hvað þeir voru að gera."  

Íslensk náttúra og örkin hans Nóa

Grettir okkar tíma.

"Sitthvað er gæfa og gjörfileiki" er eitt af meginstefjunum í Grettissögu. Í því felst harmræn lýsing, sem hefur tryggt að fáum Íslendingum í gegnum aldirnar hefur verið sama um örlög þess manns.

Svipað er að segja um Mike Tyson. Hann er Grettir okkar tíma á heimsvísu.

Ekki þurfti annað en að líta rétt sem snöggvast á hann þegar hann varð allra manna yngstur heimsmeistari í þungavigt til að sjá að enda þótt meðfæddir hæfileikar hans væru gríðarlegir, var vöðvamassinn slíkur, sem og hin einstæða blanda af snerpu, hraða og kröftum, að það blasti við að notuð voru til hins ítrasta lyf og þjálfunaraðferðir, sem hámörkuðu þessa eiginleika.

Tyson var og er enn afar umdeild persóna, en sú staðreynd, að hann dró að sér fleiri áhorfendur og skapaði meiri tekjur í kringum sig en dæmi eru um, byggðist á því að engum var sama um hann, - allir höfðu skoðun á honum.

Svipað mátti segja um Michael Shumacher kappakstursnilling þegar hann var upp á sitt besta.

Tyson notaði gervilim