Gildi sérstöðunnar.

Ég hef þurft að aka oftar milli Suður- og Norðurlands á þessu ári en nokkru sinni síðan áður en ég fór að fljúga á eigin flugvélum. Þessar ferðir hafa verið vegna kvikmyndagerðar á Norður- og Austurlandi en á ódýrustu og minnstu bílum landsins er slíkur ferðamáti ódýrastur, þótt þær séu tímafrekar, miðað við að fljúga. 

Ég hef áð oft í gegnum tiðina í gamla Staðarskála af tveimur ástæðum. 1. Hann var öðruvísi en aðrar bensínstöðvar, hlaðinn sögu frumkvöðulsins Magnúsar, sem stækkaði hann og færði út kvíarnar hægt og bítandi.

2. Hin ástæðan var mjög einföld: Þar voru seldir ástarpungar.

Með tilkomu nýja Staðarskála hefur ástæða nr. 1 horfið. Sá skáli gæti verið hvar sem er í Evrópu. En ástæða nr. 2 er enn í Staðarskála. Þar eru enn seldir ástarpungar, sem ekki fást á öðrum bensínstöðvum.

Víðigerði er nær miðju leiðarinnar Reykjavík-Akureyri en Staðarskáli. Þegar ég kom þar við síðast sagði ég við afgreiðslufólkið að ég myndi koma oftar við þar ef þar væru seldir ástarpungar eða eitthvað annað, sem hefði svipaða sérstöðu.  

Litla kaffistofan er annar áningarstaður sem hefur sérstöðu. Ekki aðeins útlitið, aðstæðurnar og sagan, heldur líka heimabakaða brauðið og fleira sérstakt. 

Í kaffiteríunni hjá honum Baldvini í flugstöðinni á Akureyri eru seldar pönnukökur. Oft er það og Baldvin og fjölskylda hans eina ástæðan fyrir því að ég kem þar við. 

Niðurstaða: Oft er það sérstaðan sem ræður úrslitum á markaðnum, ekki það að vera með einhver ósköp af því sama og allir aðrir.

Dæmi um þetta úr bílaiðnaðinum var tímabilið frá 1950 til 1965 hjá Nash og síðan American Motors í Bandaríkjunum.

Í stað þess að reyna að keppa við risana þrjá á öllum sviðum var tekin upp sú stefna þessi ár að framleiða eitthvað sérstakt sem hinir stóru buðu ekki upp á. Bíllinn hét Rambler. Á þessum fimmtán árum hélt þetta þessum bílaverksmiðjum á floti á sama tíma og Studebaker, Packard, Willys og fleiri smærri verksmiðjur fóru á hausinn.

Á miðjum sjöunda áratugnum hurfu American Motors frá þessu og fóru að keppa við þá stóru á öllum sviðum. Það varð tapað stríð. 

Við Helga fórum eitt sinn í 14 daga kvikmyndargerðarferðalag um Noreg endilangan. Af 14 gististöðum í ferðinni munum við aðeins eftir tveimur.

Annar þeirra var fjallaskáli á Harðangursheiði og hinn var gamalt og fornfálegt sveitahótel í Suður-Kjós lengst norður í Finnmörku. Áttræð kona, hóteleigandinnn, lyktin og aðbúnaður allur gerði dvölina þar ógleymanlega.

Tólf gististaðir í þessari ferð runnu saman í eina hrúgu af hótelum sem öll voru með eins herbergjum, sjónvörpum o. s. frv.

Ísland hefur gríðarlega sérstöðu sem við höfum ekki enn nýtt okkur nema að mjög litlu leyti.

Náttúra Íslands er sambærileg við ástarpungana í Staðarskála nema að aðrar bensínstöðvar gætu farið að keppa við Staðarskála um ástarpunga, en ekkert land í heimi getur keppt við hinn eldvirka hluta Íslands ef rétt er á haldið.   

Síbyljan um hryðjuverkin.

Fyrir tíu árum frétti ég af því að talað væri um fréttamennsku mína sem hryðjuverk og mig sjálfan sem hryðjuverkamann. 

Þetta orð hefur verið notað sí og æ síðastliðinn áratug um þá sem hafa eitthvað að athuga við æðibunuganginn og sívaxandi ásókn í að umturna mestu verðmætum landsins, einstæðri náttúru þess, í þágu mesta orkubruðls sem er mögulegt og langdýrustu starfa sem hægt er að stofna til.

Ólafur F. Magnússon var kallaður hryðjuverkamaður og hrakinn úr ræðustóli, þegar hann mælti fyrir vægt orðaðri ályktunartillögu á landsfundi Sjálfstæðisflokksins 2001 um virkjanamál.

Við, sem nefnd erum í þessum pistli, erum sett á bekk með Osama Bin Laden og öðrum slíkum.  

Þær Þórunn Sveinbjarnadóttir og Svandís Svavarsdóttir hafa verið sagðar vera að fremja hryðjuverk með því að viðhafa þá eðlilegu og nauðsynlegu aðferð við framkvæmdir, að þær séu skoðaðar í heild en ekki í pörtum til að komast að heildstæðri niðurstöðu sem byggð er á ábyrgð og yfirvegun. 

Á landsfundi Samfylkingarinnar síðastliðið vor var felld tillaga um að sækja eftir áframhaldandi undanþágu til losunar gróðurhúsalofttegunda. Í greinargerð með tillögunni var sagt að hún væri flutt vegna þess að hér þyrfti að keyra áfram stóriðju til hins ítrasta.

Engum ætti því að koma afstaða umhverfisráðherra á óvart nú fyrst nýmótuð umhverfisstefna beggja stjórnarflokkanna er samstíga í þessu efni. 

Þótt öll orka landsins yrði notuð fyrir álver myndi aðeins 2% vinnuaflsins fá vinnu í álverunum.

Rökin fyrir undanþága frá losunarkvótum eru þau að valið standi um að reisa virkjanir hér eða kolaorkuver í öðrum löndum.

Erlent máltæki segir: garbage in - garbage out", það er, ef tölva eða viðfangsefni er fóðrað á rusli verður niðurstaðan rusl.

Vatns- og jarðvarmaafl á Íslandi er langt innan við 1% af slíkri orku í heiminum og valið stendur því um hvort reisa eigi slíkar virkjanir hér eða í öðrum löndum.

Með því að reisa þær hér er verið að taka burt möguleika fátækra þjóða á að virkja með margfalt minni umhverfisspjöllum og margfalt meiri hlutfallslegum ávinningi í þjóðarbúskap þeirra, oft í löndum þar sem fátækt og skortur eru yfirgengileg.    

 

 

  

Sérstök undanþága fyrir Ísland ekki í boði

Hverjir voru hinir kandidatarnir?

Verðlaun og viðurkenningar til manna og hluta eru jafnan umdeild og í rökræðum um þau sést okkur oft yfir um hvað valið stóð.

Stundum er það svo að um svo margt stórt og merkilegt var að velja að maður eða hlutur, sem á öðrum tímum þegar úr minna var að moða, hefðu getað orðið fyrir valinn.

Þetta er þekkt meðal annars úr kvikmyndaheiminum og bílaiðnaðinum.

Veiting friðarverðlaunanna til Obama vekur svipuð fyrstu viðbrögð og þegar Winston Churchill fékk Nóbelsverðlaun fyrir bókmenntir. Spurningin er hvort friðarverðlaunin nú hljóti sama dóm til framtíðar.

Norska Nóbelnefndin tekur áhættu með veitingu verðlaunanna að þessu sinni. Er hægt að veita manni friðaverðlaun Nóbels sem hefur á stefnuskrá sinni að auka hernað í fjarlægu fjallalandi og stefna hugsanlega með því að öðru Vietnam?

Obama hefur að sönnu vakið meiri vonir en nokkur annar nýkjörinn forseti Bandaríkjanna síðan Kennedy var kosinn.

Ekki vantar viðleitnina hjá honum og snjalla framgöngu og kannski er það hinn sláandi munur á honum og forvera hans sem sveipar hann ljóma í augum norsku Nóbelnefndarinnar.

Það á endanlega eftir að reyna á þolrifin í honum við úrslausn viðfangsefna í Miðausturlöndum og Afganistan.

Kannski hefði verið betra að bíða og sjá hvernig honum tekst til þar áður en honum voru veitt þessi verðlaun, sem oft hafa verið umdeild.

Þegar þeir Anvar Sadat og Menachem fengu verðlaunin töldu sumir að Sadat hefði átt að fá þau einn. Hann átti þau fyrst og fremst skilið fyrir djarflegt frumkvæði sitt, sem hann síðar galt fyrir með lífi sínu.

Á hitt ber að líta að það þurfti tvo til og þegar verðaunin voru veitt lá árangur þeirra tveggja fyrir í friði á milli hinna forðum stríðandi þjóða, Egypta og Ísraelsmanna.

Í reglum um sumar viðurkenningar er veitt heimild til þess að láta þær niðurfalla þau ár sem enginn telst hafa unnið fyrir þeim. Nóbelsverðlaun og Óskarsverðlaun eru hins vegar veitt árlega, hvernig sem þessu er varið, og þegar litið er yfir sviðið er erfitt að sjá annan en Obama sem á verðlaunin skilið nú.

Spurningin er: Hverjir voru hinir 204 sem voru tilnefndir?

Obama fær friðarverðlaunin