Hvað skuldum við mikið?

Mjög áhugaverðar umræður voru á Skjá einum í kvöld, en sjónvarpsstöðin nýtti sér sumarleyfaástandið á hinum sjónvarpsstöðvunum mjög vel.

Að einu var þó aldrei spurt, svo að ég heyrði í þættinum: Hverjar eru heildarskuldir Íslendinga? Þetta er lykilspurning varðandi það hvort það sé mögulegt fyrir okkur að standa við skuldbindingar okkar.

Það var spurt að þessu strax um miðjan síðasta vetur. Ég fæ ekki séð að svarið sé enn fengið.

Davíð í Málefninu í kvöld

Getur líka verið blíða við Folavatn.

Ég sé á vedur.is að hitinn á svæðinu í kringum Snæfell hefur verið 13-16 stig mestalla síðustu viku og 15-18 stig við Kárahnjúka.  

 

 

Eftir að hafa farið þrjár ferðir að Folavatni austan Snæfells og fleiri yfir það get ég ímyndað mér hve þar hefur verið gott veður í hlýindunum og frábært að vera þar og njóta gróinna nesja og tanga og hólmanna þriggja, sem eru í vatninu.

 

 Raunar getur hitinn farið upp í 20 stig á hálendinu þegar vel háttar til. Ég var að leggja inn grein í Morgunblaðið vegna þess óþarfa umhverfisslys sem þarna verður ef allir halda áfram að að vera sofandi yfir því.

 

Ég hef áður sýnt myndir af þessu fallegasta og einstæðasta vatni á hálendinu austan við Snæfell með það mikla fjall gnæfandi yfir í vestri en Eyjabakkajökul í suðri.

 

Þegar ég flaug yfir það fyrir nokkrum dögum var vatnið svo tært, að hægt var að sjá til botns í því úr flugvélinni eins og myndirnar sýna.

 

Ég tók líka sérstaklega eftir þessu þegar ég reri um vatnið fyrir tíu dögum. 

 

 

Myndirnar hér við hliðina eru teknar af einum hólmanna þriggja, sem eru nú í vatninu, þeim sem er í miðjunni.

Á myndunum sést vel hve vatnið er tært og að það sést til botns, jafnvel þótt það sé bára á því.  

 

Mikill munur er á vötnunum tveimur sem þarna eru núna, Kelduárlóni, sem fer sístækkandi og ætlunin er að gleypi Folavatn í sumar, og hinu tæra ósnortna vatni.

 

 

 

 

Hér til hliðar sést til samaburðar hluti af Kelduárlóni.

 

 

Í mati á umhverfisáhrifum er Folavatn talið hafa hátt verndargildi, með lífríki sem er sérstætt, ekki hvað síst með tilliti til þess að leitun er að vatni í slíkri hæð og nálægð við jökla sem er með jafn grónu og fallegu landi á bökkum sínum, nesjum og hólmum sem munu fara á kaf ef Kelduárlón fer upp yfir 663 metra yfir sjó. 

 

 

  

 

 

Ætlunin er að Kelduárlón fari upp í 669 metra yfir sjó svo að þarna munar sex metrum, hvort þetta dýrmæta vatn, Folavatn verður eyðilagt eða ekki. 

 

Hið risastóra álftahreiður í Miðhólma mun þá heyra sögunni til.

 

 Fyrir neðan myndina af álftahreiðrinu á Miðhólma er loftmynd af þeim hinna þriggja hólma sem ég kalla Fjærhólma, vegna þess að séð frá suðvesturhorni vatnsins þar sem aðgengilegast er að róa út í hólma liggur hann fjærst þeirra.  

 

 

 

Þrátt fyrir báru á vatninu sést botn þess vel á myndinni.

Talsmaður Landsvirkjunar sagði í frétt Sjónvarpsins um daginn að nauðsynlegt væri að fara með Kelduárlón upp í 669 metra í stað 663ja, vegna þess að 25% af vatnsmagni Kárahnjúkavirkjunar kæmi af þessum slóðum.

 

Vatnsmagnið til miðlunar, sem hægt er að fá frá Kelduárlóni fullu nemur samt aðeins 3,5% af heildarmiðlun Kárahnjúkavirkjunar !

 

Þegar ákveðið var að sleppa að sökkva Eyjabökkum var gumað af því að vegna þess að allar árnar sem virkja ætti væru tengdar saman með jarðgöngum væri hægt að nota Hálslón eingöngu til miðlunar í stað þess að upphaflega áttu 1500 gígalítrar, 75% miðlunarinnar, að koma frá Hálslóni, og 500 gígalítrar, 25% miðlunarinnar að koma frá Eyjabakkalóni.

 

Þetta átti upphaflega að vera miðlun í sömu hlutföllum og vatnsrennslið en samtengingartæknin mikla gerði mögulegt að nota Hálslón eitt og sleppa Eyjabakkalóni.

 

Landsvirkjun hefur þegar viðurkennt að vegna hlýnandi hausta, vetra og vora, hefur vatnsmagnið aukist svo mikið frá þeim kuldaskeiðum, sem lögð voru til grundvallar í áætlunum um virkjunina, hefur reynst óþarft að virkja austustur árnar sem áttu að gefa Kelduárlóni vatn.

 

En streist er við að viðhalda miðlun í Kelduárlóni, sem nemur 2% af miðluninni ef lónið er hækkað úr 663 metrum í 669. Þessi 2% eru áreiðanlega mun minna magn en nemur auknu vatnsrennsli haust, vetur og vor.

 

Með því að lækka yfirfallið á hluta Kelduárstíflu úr 669 í 663 má bjarga Folavatni, koma í veg fyrir óþarft umhverfisslys sem gefur ekki eitt einasta kílóvatt og ekkert starf, og lengja þann tíma, sem rennur af yfirfallinu síðsumars um sérstæða fossaröð Kelduár.  

Stefnir í heitasta dag sumars