Dæmi sem þarf að reikna.

Í kosningabaráttunni 2007 kom upp í umræðum okkar í Íslandshreyfingunni að endurmeta þyrfti þðrf á strandsiglingum vegna þess að kostnaðardæmið væri ekki rétt reiknað, - slitið á þjóðvegunu væri vanmetið.

Kunnáttumenn lýstu því fyrir okkur hvernig þungu bílarnir eyðileggja undirlag veganna á stóru köflum, mylja það niður svo að vegirnir lækka og verða öldóttir. 

Þá lá ekki fyrir neitt mat á þessu en nú liggur fyrir að vöruflutningarnir kosta aukalega 2,5 milljarða á ári. 

Næsta skref hlýtur að vera að finna út hve mikill samsvarandi kostnaður er við strandflutningana. 

Erfiðleikarnir við málið eru þeir, að vöruverð á landsbyggðinni er mjög háð kostnaði við flutninga og því getur verið útkoman hugsanlega orðið sú að þungaskattur sem lagður væri á svo að þeir borguðu sem notuðu bitnaði á landsbyggðarfólki. 

Hins vegar þarf að skoða vel hvort ekki megi vega það upp með auknum strandsiglingum ef þær eru hagkvæmari. Í mörgum tilfellum skiptir hraði sendinga ekki öllu máli, en taka þarf með í reikninginn þann viðbótarkostnað við strandsiglingarnar sem fylgir því að flytja vörurnar frá hafnarsvæðu í geymslur þar sem þess gerist þörf. 

Helmingur viðhaldskostnaðar vegna vöruflutningabifreiða

Þarf samræmd lög um þjóðaratkvæði.

Ástæða þess að 26. grein stjórnarskrárinnar hefur fengið líf er sú, að allt frá 1944 til 2010 var aldrei haldin hér þjóðaratkvæðagreiðsla um neitt af þeim málum, þar sem greina mátti áhuga stórs hluta landsmanna, jafnvel meirihluta landsmanna, um mikilsverð mál.

Ef hér hefði verið samræmd löggjöf um þjóðaratkvæðagreiðslur, skilyrði fyrir þeim og því hvaða mál væru tæk, hefði forsetinn hugsanlega ekki talið sig hafa ástæðu til að beita þessari grein. 

Til þess að tryggja sem best valdajafnvægi milli forseta, þings og ríkisstjórnar, mætti hugsa sér að í samræmdum lögum um þjóðaratkvæðagreiðslur væru ákvæði um það hvernig þessi aðilar gætu, ef þeir teldu það nauðsynlegt, vísað málum hvers annars til þjóðarinnar. 

Í margítrekuðum tilraunum til þess að koma þessu lagaumhverfi á fót í þau 67 ár, sem liðin eru síðan Alþingi lýsti yfir þeim vilja sínum að stjórnarskráin yrði endurskoðuð, hefur aldrei tekist að fá fram samstöðu um að gera nauðsynlegar endurbætur í þessum efnum.

Hér er augljóslega verk að vinna fyrir stjórnlagaþing. Það gengur ekki að mínum dómi að eini möguleikinn til þess að mikilsverðum málum sé ráðið til lykta í þjóðaratkvæðagreiðslu sé sá í praxis, að  aðeins einn maður og enginn annar hafi það í hendi sér hvort valdið sé fært til þjóðarinnar í þjóðaratkvæðagreiðslu og hafi þar að auki algerlega óbundnar hendur um það.

En meðan ekki hafa verið samræmd og brúkleg lög um þjóðaratkvæði hef ég verið fylgjandi því að 26. greinin hafi haldið þessum möguleika opnum, en jafnframt hef ég í áratugi verið þeirrar skoðunar að setja ætti samræmd lög um þjóðaratkvæðagreiðslu.

Vill breyta 26. greininni

Ódauðlegur hundur.

Leitun mun að minna og ræfilslegra kvikindi sem orðið hefur jafn frægt og haft eins mikil áhrif og hundurinn Lúkas. Áhrif hans á umgengni fólks við sannleikann og það, sem fólk lætur frá sér fara opinberlega í nýjum samskiptamiðlum urðu vissulega mikil, þótt hann vissi það auðvitað aldrei, blessaður, hvað útivist hans ofan við Akureyri ætti eftir að draga mikinn dilk á eftir sér.

Nokkur dýr önnur hafa orðið fræg í gegnum tíðina, og má þar til dæmis nefna tíkina Lucy, sem var í eigu Alberts Guðmundssonar og varð landsfræg þegar eigandinn hélt því til streitu að hafa hana hjá sér þrátt fyrir kæru um brot á reglum um hundahald í borginni. 

Kýrin Sæunn í Valþjófsdal í Önundarfirði hlaut frægð á níunda áratugnum fyrir að slíta sig lausa frá þeim, sem voru að leiða hana til slátrunar, og komast undan með því að synda yfir Önundarfjörð. 

Þegar verið var í herferð gegn mæðiveiki snemma á sjötta áratugnum og fargað var öllu fé á stórum hluta landsins, slapp ærin Surtla frá Herdísarvík undan mönnum mánuðum saman, þótt hún væri hundelt í bókstaflegri merkingu af byssumönnum. 

Fréttirnar af henni voru ofarlega á baugi í margar vikur þangað til að loks tókst að fella hana. 

Er Herdísarvíkur-Surtla líkast til frægasta sauðkind Íslandssögunnar.

Öll fyrrnefnd dýr hafa hlotið ódauðlega frægð í þjóðarsögunni og því skiptir litlu, þótt Lúkas sé allur, nafn hans mun uppi meðan land byggist! 

Lúkas dauður

Getur ekki stefnt í aðra átt.

Órói í Arabalöndum er talin aðalástæða hækkaðs olíuverðs en raunveruleg ástæða þess að dýrðardagarnir frá tímum Gróðabólunnar koma aldrei aftur liggur dýpra, - aðallega af tveimur ástæðum.

1. Aukin eftirspurn eftir olíu, einkum í rísandi efnahagsveldi Kína. Ekki sér fyrir endann á þeim ótrúlega hagvexti sem þar er og á meðan að krafan um endalausan hagvöxt er trúaratriði í efnahagslífi heimsins stefnir eftirspurnin áfram upp á við. 

2. Hámarki olíualdar hefur verið náð og leiðin liggur óhjákvæmilega niður á við, þótt hægt sé að skekkja þetta tímabundið með því að auka vinnsluna. Fyrir hvert olíutonn sem finnst í nýjum lindum, þverra birgðirnar, sem felast í núverandi lindum um sex tonn. Æ dýrara verður að finna og vinna nýjar olíulindir. 

Tímabundin aukning vinnslu til að slá á afleiðingar hækkaðs olíuverðs verður aðeins til þess að flýta fyrir óhjákvæmilegum samdrætti.  Og eftir því sem tíminn líður verður þar að auki erfiðara og dýrara að auka vinnsluna og er líklega þegar komið að því ástandi, að það sé ekki hægt, enda herma nýjar fréttir, að helstu birgðirnar, sem eru í Sádi-Arabíu, séu minni en af hefur verið látið.

Okkur finnst eldsneytisverðið hræðilega hátt hér á landi, en samt er það hærra í mörgum löndum í kringum okkur. 

Norðmenn eru líklega eina þjóðin sem sýnir viðleitni til raunsæis í þessum málum með því að skattleggja eldsneytið mjög hátt til þess að eiga meiri möguleika á að fást við samdráttinn sem mun óhjákvæmilega koma þegar olíulindirnar þverra. 

 

Verð á bensíni hækkar enn