Mars er málið, ekki tunglið.

Það var gaman að fylgjast með aðflugi Þrautgóðs að lendingarstað sínum á mars í kvöld, þar sem því var lýst skref fyrir skref hvernig geimfarið hægði á sér, fallhlífin fór út og marsjeppinn kom heill niður á lendingarstaðnum. 

Segja má að þessi viðburður sé rökrétt framhald af auknu fjármagni í rannsóknir og undirbúning sem varð samfara stofnun svonefnds Marsfélags, sem stofnað var fyrir aldamót til að hvetja til marsferða. 

Þótt tunglið og tunglferðir hafi verið ágætur undirbúningur fyrir geimferðir fyrir hálfri öld, var þó alveg ljóst frá upphafi, að miklu líklegra væri að landnám manna á mars gæti orðið að veruleika í framtíðinni heldur en landnám á tunglinu. 

Þótt lofthjúpur mars sé lítill og aðstæður ekki beint lífvænlegar, eru þó heillandi líkur fyrir því að einhvers konar líf hafi verið á mars fyrir milljörðum ára, og í aðalgrein tímaritsins Time árið 2000 var sýnt á skýran hátt hvernig mannabyggð á mars gæti litið út í framtíðinni. 

Það sama ár kom Bob Zubrin formaður Marsfélagsins til Íslands og síðar hafa fleiri forgöngumenn marsferða hingað til lands, þar sem aðstæður eru um margt svipaðri og á mars en nokkurs staðar annars staðar á móður jörð. 

Lendingin heppnaðist

Ríkisstjórnarflokkarnir hafa 7 prósentustigum minna fylgi samanlagt en 2017.

Á því kjörtímabili, sem nú er að ljúka, hafa ýmsar sveiflur orðið í fylgi flokkanna, sem komu mönnum á þing, en við komandi kosningar verður ekki spurt um samanburð við þær sveiflur, heldur einfaldlaga um það hvert fylgið verður, miðað við síðustu kosningar. 

Þá blasa þessi aðalatriði við: 

Núverandi ríkisstjórnarflokkar fengu um 54 prósent atkvæða 2017 og 35 þingmenn, enn stjórnarandstaðan 28. 

Í skoðanakönnun MMR núna fá ríkisstjórnarflokkarnir samtals 47 prósent atkvæða og yrðu samkvæmt því ekki færir um að mynda meirhlutastjórn.

Framsóknarflokkurinn héldi sínu, en Vinstri grænir myndu tapa tæpum 4 prósentustigum, fjórðungi fylgisins miðað við kosningarnar síðast, og Sjálfstæðisflokkurinn um 3 prósentustigum.  

Í komandi kosningum verður það ekki nefnt á kjörseðlinum sem möguleiki að fólk fái að kjósa með eða á móti núverandi ríkisstjórn, og hið góða fylgi ríkisstjórnarinnar einnar og sér, myndi ekki skila sér.   

 

Vinstri græn ná Samfylkingunni í fylgi

Langdýpsta kreppan var 1917 og dánartalan 1918 samsvaraði 2000 látnum nú.

Það er auðvelt að finna stórar tölur um dýpt kreppunnar sem nú ríkir hér á landi og einnig jafnvel umfang COVID-19, en stóryrði varðandi mestu kreppu sögunnar eiga síður við, þótt tölurnar séu háar, því ef svona samanburður á að vera raunhæfur, verður að nota hlutfallstölur og athuga hvert ástandið var í upphafinu á hvorum tíma um sig. 

Fjórfalt færri bjuggu í landinu á öðrum áratug síðustu aldar en nú, og hagkerfið var líkast til 20 sinnum minna en nú. 

Þegar það er tínt til sem verður að hafa í huga samsvaraði dánartíðnin 500 manns um 2000 manns nú.  

Vegna styrjaldarástandsins í heiminum 1917 og áhrifa þess á aðflutninga til og frá landinu og á verðlag, var kreppan, sem hér náði hámerki 1917 sú langversta hér á landi síðan í byrjun heimastjórnar l904.  

Hún var verri hér en kreppan nikla á milli 1930 og 1940, og hin ömurlegu kjör á fátækasta landi Evrópu gáfu enga möguleika á að draga úr henni, nákvæmlega enga. 

Það eru himinn og haf á milli möguleikanna 1918 og 2020 til þess að draga úr áhrifum efnahagssamdráttar.  2020 var þjóðin búin að lifa mestu uppgrip og góðæri í sögu landsins og talin meðal ríkustu þjóða heims miðað við fólksfjölda í stað þess að vera meðal eirra fátækustu 1917.  

Hjarðónæmi náðist á meðal borgarbúa 1918