Áhrifaríkasti viðburður Íslandssögunnar?

Öldum saman var Hekla frægasta tákn Íslands í augum útlendinga og svo áhrifaríkt fyrirbæri, að jafnvel var talað um að fjallið væri fordyri helvítis. 

Eldgosið 1783 í Lakagígum olli dauða milljóna manna víða um heim vegna neikvæðra áhrifa móðunnar frá gosinu, sem barst um alla jörðina og varð meira segja að einni undirrót frösku stjórnarbyltingarinnar. 

En þá voru aðstæður nútímans í fjarskiptatækni, fjölmiðlun og samgöngum löngu ókomnar og því hafa fyrrnefndar staðreyndi ekki komið til fulls í ljós fynn en nú. 

Gosið í Eyjafjallajökli var margfalt minna en Skaftáreldarnir og önnur stórgos íslensk, eins og til dæmis Grímsvatnagosið 2011, en áhrif þess á samgöngur og efnahagslíf á alþjóðavísu urðu samt meiri en af nokkrum sambærilegum viðburði á okkar tímum. 

Í fyrsta sinn í sögu Íslands varð nafn landsins á allra vörum um allan heim og sumarið 2010 varð ekki þverfótað hér á landi fyrir fjölmiðlamönnum úr öllum heimshornum sem úðuðu fréttum sínum yfir mannkynið. 

Í kjölfarið fór mesti uppgangstími hér á landi í efnahagsmálum, jafnvel enn meiri en í Seinni heimsstyrjöldinni. 

Áhrif gossins virðst nú vera svo mikil, að vegna mikillar innviðauppbyggingar geti ferðaþjónustan náð sér furðu fljótt á strik á ný. 

Þessi áhrif verða seint fullmetin. 

Gosið í Eyjafjallajökli hafði áhrif

Þarf að kanna þessi mál sem ítarlegast, samanber gamall garður við Vík.

Þótt ljóst sé að engin leið sé til þess að setja upp varnir á öllum hættuslóðum nálægt nývöknuðu umbrotasvæði á Reykjanesskaga, er nauðsynlegt ætti samt að vera að finna út, hvort til séu afmörkuð tilefni til þess. 

Dæmi um slíkan varnargerð er allhár varnargarður, sem gerður var milli svonefnds Höfðabrekkujökuls og hinna fornu sjávarhamri þar fyrir ofan. 

Garðinum var ætlað að vera fyrirstaða gegn hugsanlegu hamfarahlaupi vegna Kötluhlaups, en  í meira en heila öld hefur þessi öfluga elstöð ekki gosið eins og búist hafði verið við. 

Hið skondna er einnig, að malaraldan Höfðabrekkujökull dregur nafn sitt af því, að hamfarahlaupið í gosinu 1918 bjó hana til, og að hún er mun hærri og margfalt stærri en garðurinn góði. 

Jökullinn hefur rýrnað síðan 1918 svo að það er ekki víst að nýtt hamfarahlaup í gosi verði jafn öflugt og hlaupið fyrir rúmri öld. 

Af því kann því að leiða að garðurinn sé nægilega hár til að standast næsta gos, ef og þegar af því verður. 

Skynsamlegt að bíða með varnargarða