Hverjir sáum um að halda refnum í skefjum fyrir landnám?

Í tengslum við hugmyndir um náttúrulífstengda ferðaþjónustu í kringum allt villt dýralíf á Vestfjörðum blossa upp miklar umræður um það að refurinn sé á góðri leið með að útrýma fuglum í friðlandinu á Hornströndum. 

Snorri goði spurði á Alþingi árið 1000: "Hverju reiddust goðið er hraunið brann er nú stöndum vér á" og spyrja má svipaðrar spurningar varðandi það að refurinn muni ganga af fuglalífi á Hornströndum dauðu:

Fyrst það þarf að skjóta refi til þess að vernda fuglalífið, hvers vegna var þá yfirleitt það fugla- og dýralíf á Hornströndum sem þar var þegar Geirmundur Heljarskinn nam þar land?

Var refurinn ekki búinn að vera friðaður þar í þúsundir ára?  Hverjir sáu um að halda honum í skefjum áður en mennirnir komu?

Svar við þessu veitti hvalasérfræðingur einn mér þegar ég spurði hvort friðun hvala myndi verða til þess að þeir myndu éta upp allan fisk á Íslandsmiðum.  

Hann sagði: Yfirleitt gildir það í ósnortinni náttúru að hún leitar jafnvægis. Þegar hvalir hafa étið ákveðið magn af fiski kemur að því að fæðan handa hverjum hval verður minni og þar með fækkar þeim aftur af sjálfu sér og lífríkið leitar jafnvægis.

Þetta er eina ástæðan sem ég get fundið fyrir því að refurinn var ekki búinn að útrýma öllu lífi á Hornströndum í þau þúsundir ára sem hann fékk að vera þar óáreittur.

Fæðuframboðið hlýtur að takmarka vaxtarmöguleika refastofnsins þannig að hið óáreitta dýralíf muni leita svipaðs jafnvægis og var þegar landnemarnir komu fyrst þangað.  

„Villt dýr að féþúfu“ á Vestfjörðum

Athugasemdir

[Gunnar Th. Gunnarsson, 2.3.2010 kl. 02:40]

Eigum við þá að láta hvalina og refinn éta sjálfa sig út á gaddinn (og okkur í leiðinni) til að leyfa ósnortinni náttúru að finna jafnvægi sitt?

[Axel Jóhann Hallgrímsson, 2.3.2010 kl. 03:03]

Þetta er ekki óskarplega athugað Ómar. Refurinn er að mínu mati fráleitt að útrýma fugli á Hornströndum.

En er æskilegt að náttúran leiti jafnvægis í keppni hvala og manna um fiskinn? Erum við tilbúin að búa stöðugt við fiskistofnana í lágmarki svo vinir okkar hvalirnir geti verið í stofnhámarki og haft nóg í sig?

Og leiti náttúran jafnvægis þá hlýtur mönnum einnig að fækka í framhaldi minnkandi fæðu.

Hverjir ætla að taka það að sér að falla fyrstir svo aðrir megi lifa? Þeir sem fremstir fara í þeirri hugsjón?

[Sævar Helgason, 2.3.2010 kl. 09:58]

Það er ekki svo mjög langt síðan að við Íslendingar vorum hluti af náttúruvalinu.  Fjöldi landsmanna sveiflaðist upp og niður eftir náttúrufari.  Síðan hefst iðnbyltingin og við förum að nýta orkuna í ýmsum myndum.  Við náum miklum inngripum í allt lífríkið.  Og fólksfjölgun í heiminum verður gríðarleg og ekkert lát þar á. En ein afleiðingin er að náttúrufari hrakar... dýra og plöntutegundum hefur verið útrýmt í miklum mæli á síðustu áratugum.... Kannski  endum við hér ein eftir... og hvað þá ? 

[Valgeir , 2.3.2010 kl. 11:23]

Það er augljóst þeim er vilja sjá, að það stórsér á fuglalífi á ströndum.  Það væri ágæt ef men tækju mark á heimamönnum t.d. Pétri Guðmundssyni frá Ófeigsfirði eða Tryggva Guðmundssonar bjargmans. 

Nú eða Páli Hersteinssyni sem rannsakað hefur hornstrandir, hann vill að vísu meina að fæðuframboð sé stærsti orsakavaldurinn.  Það útskýrir hinsvegar ekki hvarf mófuglsins.

Auðvitað er refurinn ekki þar einn á ferð, hann fær ágætis aðstoð frá mink og máv.  Í mörgum tilfellum eru það mun meiri vargar, en þessi kvikindi hjálpast ágætlega að.

En hvað er að því að halda stofnstærðinni niðri?  Hvor á hér verndunarréttinn, refurinn eða bjargfuglinn.  Það er ekki eins og refurinn sé í útrýmingarhættu.

[Guðbrandur Sverrisson (IP-tala skráð) 2.3.2010 kl. 22:58]

Það er eitt að fá svör eða geta lesið úr þeim.

Vitanlega leitar  náttúran jafnvægis það þarf ekki mikinn vísindamann til að geta svarað svo,  það er aftur spyrjandans að ráða í svarið.

líffræðingar spyrja  gjarnan þegar rætt er um skaða af völdum vargs, hefur þetta verið rannsakað með vísindalegum aðferðum ?  ef ekki telja þeir það sem viðmælandi heldur fram algert rugl eða jafnvel enn verra.

Hvar er vísindarannsókn frá tímum bóndans Geirmundar Heljarskinns  um stöðu fuglalífs á íslandi  og blíða sambúð fugla og refs á þeim tíma,  ég man ekki eftir neinum klásúlum í fornsögum um fjölda fugla hvað þá rannsóknum  vitanlega voru fuglar til þá sem nú  og í sum björg komst refurinn ekki þá frekar en nú en um fjöldann er ekkert vitað 

hvers vegna ætti frekar að vera eitthvað að marka það sem áðurnefndur Geirmundur Heljarskinn sagði á sínum tíma fremur en  það sem bændur eða aðrir  eru að segja nú 

hvers vegna hefur alt frá landnámsöld verið reynt að halda ref innan skinsamlegrar stofnstærðar  það skyldi þá vera að mönnum hafi ekki hugnast það jafnvægi náttúrunnar sem þeir sáu

Nú á tímum eru engir sem vilja útrýma ref hann á sinn rétt en þannig er einnig um fleiri  og allir sem hafa það sem kallað var brjóstvit   (það er sumum gefið  en menn ná því ekki  með skólagöngu, hún er af öðrum toga)  viðurkenna rétt Íslenska refsins en sá réttur nær ekki til að éta alt annað líf

 hvers vegna voru menn sektaðir fyrr á öldum fyrir að sinna ekki þeirri skyldu jarðareiganda að vinna refagreni, 

um þetta ættu menn aðeins að hugsa áður en vaðið er fram með hæpnar fullyrðingar

Guðbrandur Sverrisson

[Gunnar Th. Gunnarsson, 3.3.2010 kl. 00:32]

Vel mælt, Guðbrandur

[HStef (IP-tala skráð) 4.3.2010 kl. 17:23]

Það er furðulegt að tegund sem hefur umturnað lífríkinu á allan mögunlegan hátt kenni svo refnum um. Ég hugsa að framræsla mýra, eyðing mólendis, þar spilar skógrækt stóra rullu, öfgavirkjanir eins og Kárahnjúkahryggðarmyndin osfv hafi "drepið" margfalt fleiri mófugla heldur en rebbi. Ég tala nú ekki um umferðina, það drepast líklega tugþúsundir fugla þannig. Það versta sem maðurinn gerir er að eyða kjörlendi þessara fugla og það heldur stöðugt áfram, rebbi er einungis að veiða sér til matar. Maðurinn leikur sér að því að drepa fugla þrátt fyrir fullar frystikistur og það særist gífurlegur fjöldi við þennan "leik" Við höfum alls ekki efni á að kenna rebba karlinum um fækkun mófugla, engan veginn.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 4.3.2010 kl. 17:37]

Þú ert "út í móa", HStef. Það er verið að tala um Vestfirði hér... fuglabjörgin.

[HStef (IP-tala skráð) 5.3.2010 kl. 10:44]

Þar er einmitt best að vera, ætli þú hafir einhvertímann komið þangað ? Amk ekki af skrifum þínum að dæma, mér hefur sýnst að þú og þínir líkir berið ekkert skynbragð á hvað mói, mýri eða náttúra og dýralíf er, amk vottar ekki fyrir virðingu í skrifum þínum um þetta efni.