Eyjafjöll skulu rísa!

Gosið í Eyjafjallagosi á eina hliðstæðu hvað búsifjar snertir síðan Katla gaus 1918, en það er gosið í Heimaey. Eyjafjallagosið er þegar orðið þungbærara en öskufallið úr Heklu 1970. Myndirnar hér á síðunni voru teknar um miðnætti í nótt og snemma í morgun.

Enn er minnisstætt þegar menn sátu hnípnir í Sjónvarpssal viku eftir að gosið í Heimaey byrjaði og voru farnir að velta vöngum yfir því að gera nýja höfn í Dyrhólaósi og leggja byggð niður á Heimaey. 

Ólafur Jóhannessson, þáverandi forsætisráðherra, reif umræðuna út í þessu fari með því að segja af miklum þunga: "Vestmannaeyjar skulu rísa!" 

Þetta gerbreytti andanum í umræðunum.

Sama má segja um Eyjafjöll og það nágrenni eldstöðvanna í Suðurjöklum, sem menn munu hafa athygli við næstu misseri. 

Gosvirknin á svæðinu hefur nú breyst úr sakleysislegu túristagosi í hamfarir sem geta orðið á borð við gosið í Heimaey að umfangi, tjóni og afleiðingum. 

Askan úr Eyjafjallajökli minnir á framburðinn úr Brúarjökli í Kringilsá og Hálslón. Hún er fíngerð eins og hveiti þegar hún er þurr en verður eins og steypa þegar hún blotnar.

Á næstefstu myndini sést Markarfljót í forgrunni og Eyjafjallajökull fjær, en athygli vekur hvernig sveitin er á kafi í ösku mekki sem skefur ofan í hana undan norðanáttinni. 

Á sumum svona leirum á Íslandi, eins og við Hagavatn, er uppgræðsla vonlaus, - það þrífst enginn gróður á þeim.

Í morgun mátti sjá hvernig þessi óþverri, sem kom í flóðunum á dögunum, rauk niður í Landeyjar og setti Stóra-Dímon á kaf í öskurokið. 

Eyjagosið í Eyjum 1973 stóð í nokkra mánuði og þá gat uppbyggingarstarf hafist að fullu.

Öðru máli gegnir um þær byggðir sem gos í Eyjafjallajökli og hugsanlegt Kötlugos í kjölfarið hafa áhrif á.

Hugsanlega þarf að bíða í allt að tvö ár eftir því að séð verði fyrir endann á hamförunum.

Ef byrjað er of snemma að reyna að endurreisa gróðurlendi á þessu búsældarlegasta svæði Íslands, gæti það verið unnið fyrir gýg og betra að geyma átakið þangað til öruggt er að allir þeir fjámunir, sem í það fara, nýtist. Ekki mun af veita.

Þetta kann að kosta fullnaðar viðlagatryggingu í allt að tvö ár á þessum biðtíma en aðalatriðið hlýtur að vera að hægt verði að segja með sama þunga og ákveðni og sagt var 1973: Eyjafjöll skulu rísa! 

Minni að lokum á myndskeið af sprengingum í gosinu með bloggpistli mínum á eyjan.is og á ruv.is. 

Gosstrókurinn minnkar

Athugasemdir

[Sigurbjörg Eiríksdóttir, 20.4.2010 kl. 13:50]

Tek undir þetta Ómar. Það hafði gríðarleg áhrif þegar Ólafur sagði þetta: Vestmannaeyjar skulu rísa. Að tala kjarkinn í þjóð sína. Það er það sem þarf og oft skortir..Ég upplifði það gos. Ég bjó í Vestmannaeyjum og aðfaranótt 23. janúar gleymist aldrei. Samt held ég fyrir utan röskun sem varð hjá þessum fimm þúsundum að þetta sé enn hrikalegra hjá fólkinu undir Eyjafjöllum.

[Þorsteinn Briem, 20.4.2010 kl. 16:34]

Landslagið er komið til að vera var eitt sinn fyrirsögn í Mogganum.

Skömmu síðar var keppnin lögð niður.

[Grefillinn Sjálfur - Koma svo! (IP-tala skráð) 20.4.2010 kl. 18:08]

... en gat af sér frábært lag ... Álfheiði Björk.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 21.4.2010 kl. 09:07]

Auðvitað tekur samfélagið á sig ábyrgð varðandi fólkið og jarðirnar undir Eyjafjöllum. Þetta er fegursta sveit landsins að mínu mati og þarna grænkar fyrst á landinu.

Það er stundum eins og að keyra úr heimskautaloftslagi héðan að austan, miðað við vorið og gróandann undir Eyjafjöllum á þessum árstíma.

Myndbandið af höggbylgjunum í gígnum er stórkostlegt. Þú hlýtur að geta selt það á alþjóðavísu.