Stríð eða "fyrirbyggjandi aðgerðir" og "vopnuð átök"?

Einhvern veginn var hugtakið stríð skýrara á fyrri hluta síðari aldar en síðar varð. Yfirleitt lýstu þjóðir yfir stríði þegar þau brutust út og þannig var það yfirleitt í Seinni heimsstyrjöldinni. 

Engin stríðsyfirlýsing fylgdi árás Japana á Perluhöfn en Bandaríkjamenn lýstu strax yfir stríði á hendur Japönum og nokkrum dögum síðar lýstu Þjóðverjar yfir stríði á hendur Bandaríkjamönnum, sem var afar dýrkeypt aðgerð, því að Hitler hélt að Japanir myndu halda Bandaríkjamönnum við efnið en vissi ekki að frá upphafi lét Roosewelt stríðið í Evrópu hafa forgang.

George Orwell gaf tóninn eftir stríðið í ádeilu sinni á það hvernig menn velji heiti á ýmsa starfsemi, sem lýsir þveröfugu við það sem hún felur í sér, svo sem friðarmálaráðuneyti í stað hermálaráðuneytis.

Ári eftir var stofnað "varnarbandalagið" NATO og í kjölfarið "varnarbandalagið" Varsjárbandalagið, en bæði voru að sjálfsögðu hernaðarbandalög sem stofnendurnir töldu að stuðluðu að friði.

Raunar sýndi reynslan frá 1939 að ekki er raunhæft að koma á fót her eða hernaðarbandalagi sem hefur aðeins varnaráætlun en enga sóknaráætlun tilbúna.

Þess vegna gátu Þjóðverjar í rólegheitum stefnt meginher sínum í austurátt í leifturstríð á hendur Pólverjum vegna þess að Bandamenn höfðu ekki tilbúna neina áætlun um að sækja inn í Þýskaland úr vestri.

Þegar skorist var í leikinn í átökunum á Balkanskaga á tíunda áratugnum var ekki lýst yfir neinu stríði heldur hernaðurinn skilgreindur sem aðgerð til að koma á friði, afstýra árásum á friðsama borgara og tryggja sanngjörn málalok.

Á það hefur verið bent að Íslendingar hafi með veru sinni í NATO verið að minnsta kosti óbeinir aðilar að þessum hernaði, sem þó var aldrei nefndur stríð heldur "friðargæsla" sem að vísu leiddi af sér "vopnuð átök."

Ef sá skilningur er réttur að Íslendingar hafi þarna átt aðild að stríði, var það í sjálfu sér breyting á utanríkisstefnu landsins sem hafði frá öndverðu byggst á því að við værum herlaus þjóð sem tæki ekki þátt í stríðsátökum.

Og í framhaldinu mátti síðan íhuga hvort ákvörðun tveggja manna í mars 2003 að Íslendingar lýstu sig í hópi "viljugra þjóða" til hernaðarinnrásar í Írak, hafi ekki falið í sér neina grundvallarbreytingu frá því sem gerðist í Júgóslavíu.

Innrásin í Írak var þó miklu stærri og harðskeyttari aðgerð sem engan veginn er hægt að flokka undir "vopnuð átök" heldur hefur þessi aðgerð réttilega verið kölluð Íraksstríðið.

Enn er um svipað álitaefni að fást nú í tengslum við aðgerðir NATO í Líbíu. Samkvæmt ályktun Öryggisráðsins er aðgerðunum aðeins ætlað að "verja óbreytta borgara" þar fyrir árásum hers Gaddafis.

Gallinn er bara sá að það getur verið svo erfitt að draga línuna á milli þess að verjast árás beint eða að teygja sig býsna langt til að fyrirbyggja árás.

Þetta nýtir Gaddafi sér þegar hann reynir að breyta aðferðum hers síns til að vinna bug á uppreisnarmönnum og að sama skapi geta aðgerðir NATO smám saman orðið ansi víðtækar, þannig að erfitt verði að greina á milli "fyrirbyggjandi aðgerða" og "vopnaðra átaka" annars vegar og hreins stríðs hins vegar.

Réðust á flota Gaddafis

Athugasemdir

[Bjarne Örn Hansen (IP-tala skráð) 20.5.2011 kl. 16:40]

Ómar Ragnarsson, mér og þér getur þótt illa um Ghaddafi, en hann er samt sem áður forseti og höfuð þessa lands.  Hann gæti aldrei verið það, nema hann nyti stuðnings sterkari hóps landsins.  Svona form kallast "republic" og er sama form og finnst í Bandaríkjunum sjálfum.  Þeir eru ófáir, sem hafa þurft að láta lífið í Bandaríkjunum, án þess að öryggisráð sameinuðu þjóðanna hafi lyft fingri þeim til hjálpar.  Má hér nefna Afríkanskan námsmann, sem var skotinn með fleiri tugum kúlna þegar hann var að ná í nafnskyrteini sitt. Þess vegna eru aðgerðirnar sem verið er að fjalla um "árás" og ekki verið að verja borgara landsins.  Hvernig dettur heilbrygðu fólki í hug að verið var að verja borgara í Írak, þegar verið var að varpa "splinter" sprengjum á Bagdad.  Bandaríkjamenn eru með algera stjórn á öllum fréttaflutningi, sem gerir það að verkum að þessi fréttaflutningur segir frá fréttunum eins og verið sé að sprengja tómar byggingar.  En af hverju, ætti einhver heilvita maður að vera að sprengja tómar byggingar ... Ómar, þið VILJIÐ trúa því sem sagt.  Þið VILJIÐ EKKI HEIRA að það sem þið VILJIÐ TRÚA sé ekki satt.  Þess vegna er alveg vonlaust, að sýna ykkur myndir að dauðum börnum, pyntingum, sódómískum meðförum bandaríska hersins ...

Hvað varðar síðari heimsstyrjöld, og hernað yfir höfuð ... þá er allur slíkur hernaður, framin með "sálfræðilegt" sjónarmið.  Hernaðurinn sem slíkur, er ekki aðal málið, heldur er áhrif hans á fólk.  Bandríski herinn, er með leynilegar hersveitir í Lýbíu, til að erta upp, og skapa óeirðir ... til þess að fá að komast inn.  Takmark þeirra er ekki einungis að sigra Lýbíu, heldur einnig til að fá þig að lokum til að vera heils hugar ... einhvers hugar.  Finnast mikið um, eitthvað ... vera á móti einhverju ... allur hernaður, hefur þetta sem markmið.  Hernaðaríhlutunin, er aðeins einn þáttur í verkinu ... Bandaríkjamenn vilja komast að auðlindunum, og til þess þurfa þeir að fá fólkið burt ... og þig til að vorkenna því, og vilja taka á móti því.  Til dæmis ...

Það er alltaf verið að tala um "conspiracy" theories.  Og þó svo að ég hati, þegar menn vitna í bíomyndir og "kómíkina" sem oft er þar.  Víl ég vitna í eftirfarandi samtal tveggja aðila í "Chronicles of Riddick", sem er mjög ofbeldiskennd mynd sem hefur "backround theme" í því sem við erum að tala um.

"Why is it, everytime you mention killing him on the throne, everyone cries conspiracy. Why can´t it be prudent planing"

Menn þurfa að hugsa út í, að stundum eru menn að skipuleggja hluti.  Með langtíma áætlanir í huga, eða eigin hagsmuni í forgangi.  Menn þurfa því að skoða það sem út kemur, til að reyna að sjá skýringar á því sem hefur gerst.