Að ganga eins langt og dómarinn leyfir.

Það er þekkt fyrirbrigði í íþróttum að kappsamir keppendur fari út á ystu nöf í hörku á meðan þeir sleppa við viðurlög sem eru harðari en áminningar. Þetta heitir "að ganga eins langt og dómarinn leyfir."

Ef tilgangi laganna á að vera náð er það augljós galli á þeim ef mönnum líðst að brjóta þau vegna þess að þeim er gert kleyft að eiga um tvo kosti að velja. Köllum þetta fyrirkomulag A:

Þar eru kostirnir tveir.   

1. Að fylgja reglunum, öllum til ánægju og ávininnings sem dreifist á alla þátttakendur.

2. Að brjóta reglurnar en sleppa samt með áminningar en engar refsingar. Þá dreifist óhagræðið jafnt á alla þátttakendur en hinn brotlegi græðir á því að hafa gengið lengra en hinir.

Ef hinn brotlegi veit hinsvegar fyrirfram að hann hljóti refsingu ef hann gengur of langt verður valið allt annars eðlis, tilhögun B:

1. Að fylgja reglunum, öllum til ánægu og ávinnings, sem dreifist á alla þátttakendur.

2. Að brjóta reglurnar og hljóta verðskuldaða og fyrirfram séða refsningu. Óhagræðið við fyrsta brot dreifist á alla þátttakendur, en hinn brotlegi tapar mestu. Það þýðir, að hann og aðrir þátttakendur muni forðast að brjóta, svo að þeir hljóti refsingu og niðurstaðan er hagræði fyrir alla.

Loðin ákvæði í sáttmálum og lögum eru ávísinu á brot á þeim svo að þau verða að mestu gagnslaus.

Mörg dæmi eru hægt að nefna um þetta. Þegar litið er að ýmis lög og reglugerðir um meðferð á landi og gróðr, t. d. lög og reglur um landgræðslu, lítur það svo sem ósköp vel út við fyrstu yfirsýn.

Ef hins vegar einstaklingar eða hópar verða brotlegir hefur Landgræðslan engin viðurlög til að grípa til.

Þess vegna þokar þessum málum svo grátlega seint áfram.

Í tillögum að nýjum dýraverndurarlögum var lagt til heimilt yrði að svipta eigandi jarðar eða bústofns sem bryti lögin opinberum styrkjum.

Þessu höfnuðu þeir sem fjölluðu um tillögurnar í ráðuneytunum, svo og því að skylt yrði að deyfa við geldingar og bannað að drekkja dýrum.

Ef þetta verður niðurstaðan er ljóst að ákvæðin um eins góða meðferð dýra og unnt er að veita þeim verða marklaus.

Því miður lítur út fyrir að yfirlýsing Ríó + 20 sé svo loðin að áhrif hennar verði allt of lítil.

Raunar komust einstök ríki upp með að brjóta gegn Ríó'92 varðandi sjálfbæra þróun og höfum við Íslendingar verið og virðumst ætla að halda áfram að verða til skammar hvað eftir annað í þeim efnum.   

Texti yfirlýsingarinnar ekki nógu skýr