Fræg síðustu orð.

"Famous last words", fræg síðustu orð manna, má sjá í mannkynssögunni og Íslandssögunni frá örófi alda.

"Et tu, Brute", "líka þú, Brútus", er lagt Sesari í munn, þegar fóstursonur hans, Brútus, veitti honum banasárið. (sjá athugasemdir og nánari útlistun og lagfæringar)

Ég held mest upp á andlátsorð, sem lýsa humor.

"Vel hefur konungurinn alið oss, feitt er mér enn um hjartarætur," sagði Þormóður Kolbrúnarskáld í bardaganum Stiklastöðum, þegar hann kippti örvaroddi út úr hjarta sér svo að gráar fitutægjur fylgdu með á oddinum.

Einna mest held ég upp á orð mannsins, sem umsátursmenn um Gunnar á Hlíðarenda sendu upp á þekjuna á Hlíðarenda til þess að gá inn um þakgluggann og sjá hvort Gunnar væri heima. Gunnar lagði til hans atgeirnum svo af varð banasár og hrataði sendimaðurinn niður til umsátursmanna.

Þeir spurðu hann hvort hann hefði séð hvort Gunnar væri heima og andlátsorðin urðu fleyg og myndu sennilega verða orðuð svona í nútíma kvikmynd:

"Eigi veit ég hvort Gunnar er heima, en hitt veit ég að atgeir hans er heima".

Móðuramma mín, Ólöf Runólfsdóttir, varð fárveik af slæmri flensu og lungnabólgu á aðfangadag, þá komin yfir nírætt. Hún kom öllum á óvart síðustu árin með því að færast sífellt í aukana hvað snerti glettni og humor og drap tittlinga með smágrettum þegar hún lét eitthvað skemmtilegt vaða.

Ég gæti sagt af því nokkrar sögur en læt nægja þessa frásögn af síðustu augnablikunum, sem ég átti með henni í lifanda lífi:

Okkur afkomendum hennar var ljóst að brugðið gæti til beggja vona með það hvort hún hefði þetta af, svo veik var hún.  

Þegar ég sat yfir henni og komið var aðfangadagskvöld, skipaði hún mér að fara heim og sinna minni stóru fjölskyldu. Þá mælti hún þessi ógleymanlegu kveðjuorð:  

"Þið megið ekki skemma jólin ykkar vegna mín. Vertu sæll, farðu nú heim og berðu kveðju til fjölskyldunnar. Vertu blessaður og gleðileg jól."

"Bless, amma mín," sagði ég og stóð upp.

Hún bandaði til mín hendinni og það kom gamalkunnur glettnisglampi í sóttheit augu hennar þegar hún bætti viði:

"Ég fæst við þetta sjálf og þetta er einfalt mál, - það er annað hvort að duga eða drepast!"

Faðir minn heitinn, Ragnar Edvardsson, mælti ekki síðri andlátsorð, en það er lengri saga en svo að hún verði sögð hér.

Flosi heitinn Ólafsson var frábær sagnamaður og sagði eina sögu af flugferð sinni með mér og Þórólfi Magnússyni á eins hreyfils vél norður yfir Tvídægru og Aðalbólsheiði, nokkurn veginn svohljóðandi úr hans munni. (Þess má geta að Þórólfur var maður sem haggaðist ekki, á hverju sem gekk, en það var til merkis um að verulegir erfiðleikar væru að skella á, að þá fór hann að flauta eitthvað létt stef) .

En svona lýsti Flosi þessu:  

"Ómar var við stýrið og var að safna tímum fyrir einkaflugmannspróf, en Þórólfur var við hlið hans sem kennari. Skyggnið varð alltaf verra og verra, og af því að ég var þá ekki orðinn "þorstaheftur" dreypti ég duglega á bokku, sem ég var með, þar sem ég sat dauðskelkaður í aftursætinu, til þess að hughreysta mig í þessum hremmingum.

Alltí einu teygir Ómar sig fram og rýnir út í sortann út um framgluggann og segir síðan við Þórólf, sem er byrjuður að flauta létt stef: "Er þetta ský eða er þetta fjall?"

"Má ég aðeins" sagði Þórólfur þá, greip í stýrið og snarbeygði vélinni frá fjallinu."

Þess má geta að með síðustu setningunni færði Flosi í stílinn, því að Þórólfur þreif ekki í stýrið af því að fjallið, Víðidalsfjall, var enn í töluverðri fjarlægð.

En sagan var bara svo miklu betri svona og hitt er rétt, að setningin "er þetta ský eða er þetta fjall?" var sögð. Og hefðu getað orðið "famous last words" fyrir handan ef flogið hefði verið í fjallið , þótt enginn hefði þá orðið til frásagnar hérna megin grafar.

  

"

Lokaorð dauðadæmds manns um kosningarnar

Athugasemdir

[Þorvaldur S (IP-tala skráð) 7.11.2012 kl. 18:40]

Af því ég veit að þú vilt heldur hafa það sem sannara reynist og sögurnar eru vitaskuld skemmtilegar má geta þess að Þorgrímur Austmaður sagði: "Vitið þér það en hitt vissi eg að atgeir hans var heima." Það sem Þormóður dró úr hjartanu var örvaroddur og það er alveg öruggt að Sesar sagði ekki: „Et tu Brute.“  Þau orð eru tekin úr leikriti Sjeikspírs um Sesar en fræðimenn greinir á um hvort hann sagði ekkert eða hugsanlega ( á grísku): „Kai su teknon.“

En auðvitað er þetta tittlingaskítur.

[Ómar Ragnarsson, 8.11.2012 kl. 00:40]

 Þetta var slegið niður í flýti án þess að treysta öðru en svikulu minni lærdóms frá því fyrir meira en hálfri öld. Skal ég lagfæra þetta hæfilega.

"Þetta með "et tu Brute" fellur undir það, sem við Baldur Hermannsson, þá spurningameistari þáttanna "Hvað heldurðu?" skilgreindum sem "viðurkenndan misskilning".

Undir slíkt fellur að Hamlet horfi á hauskúpu þegar hann segir "að vera eða verka ekki, það er spurningin" og að frægasta setningin úr kvikmyndinni Casablanca sé: "Play it again, Sam."  

[Axel Jóhann Hallgrímsson, 8.11.2012 kl. 15:06]

Frábær pistill!