Íslands þúsund ár

8.10.2013 | 00:16

Smávegis hér og smávegis þar.

Saga Ford bílaverksmiðjanna og Boeing flugvélaverksmiðjanna eiga eitt sameiginlegt: Að hafa á tímabili haft algera yfirburði í framleiðslu sinni en sofið á verðinum gagnvart keppinautum, sem byðu "smávegis meira hér og smávegis meira þar" þannig að á endanum fékk kaupandinn ansi miklu meira fyrir tiltölulega lítið meiri pening.

Á tímabili voru framleiddir fleiri Ford T bílar en af öllum öðrum bílum samanlagt. Henry Ford svaf á verðinum og hélt að hann væri með pálmann í höndunum. En keppinautarnir fóru þá að bjóða bíla, sem voru hannaðir með næstum smásmugulegri nákvæmni á þann hátt að þeir byðu "smávegis meira hér og smávegis meira þar" og þar með bíla, sem buðu upp á furðu miklu meira en Ford en fyrir tiltölulega lítið meiri pening.

Chevrolet 1929 var með sex strokka vél og ýmislegt annað smálegt umfram Ford A. Það var tveimur strokkum meira en Ford A bauð upp á og þegar því var bætt við hitt og þetta smálegt, sem samanlagt gerði talsverðan mun, var kaupandinn lokkaður til að borga örlítið meira til þess að fá talsvert meira í sinn hlut.

1934 bauð Chevrolet upp á sjálfstæða gormafjöðrun að framan og var líka mörgum árum á undan Ford í því að bjóða vökvahemla á sama tíma og Ford var með fornaldarlegar þverfjaðrir á heilum öxlum og teinahemla.

Ég las einu sinni með athygli fróðleik um það hvernig Airbus flugvélahönnuðirnir fengu sína dagskipun í upphafi um að bjóða upp á betri vöru en Boeing eða Fokker.

Það byggðist á því að bjóða örlítið betra hér og örlítið betra þar. Grundvallaratriðið byggðist á því að fólk hafði stækkað og fitnað síðan Boeing 707 var hönnuð upp úr 1950. Skrokkurinn á sambærilegum Airbus þotum 30 árum síðar var því hafður nokkrum sentimetrum breiðari en á Boeing, nánar tiltekið 17 sentimetrum breiðari að meðaltali.

Það sýnist ekki mikið en samsvarar þó því að fá Volkswagen Passat í hendurnar í staðinn fyrir Volkswagen Polo til að sitja í og ferðast.

Stjórnklefinn var stærri og þægilegri og þannig mætti lengi telja. Boeing hefur ekki enn breikkað skrokkana á smærri þotum sínum, heldur lengt þá til þess að skapa betri afköst og hagkvæmni fyrir flugfélögin.

Dramb er falli næst segir máltækið og það á ekki síst við á viðskiptasviðinu. Enginn framleiðandi eða seljandi getur stundinni lengur treyst því að söluvara hans haldi sessi sínum. Ævinlega munu einhverjir reyna að bjóða ýmist svipaða vöru fyrir lægra verð, aðeins betri vöru fyrir sama verð eða talsvert betri vöru fyrir örlítið hærra verð.

Það er nefnilega alltaf freisting fyrir kaupandann ef honum finnst hann hafa gert góð kaup á þann hátt að hafa fengið miklu meira fyrir tiltölulega mjög lítið viðbótarverð. Finnist honum hann til dæmis hafa fengið 20% betri vöru fyrir 5% hærra verð, hyllist hann til að mæla ábatann í því að 5% viðbótin gaf honum 20% ávinning og að kaupin á þessari viðbót hafi verið reyfarakaup.

Spurningin í slíku tilfelli er: Hvort viltu borga 100 og fá fyrir það 100, - eða borga 105 og fá fyrir það 120? Það síðara virðist fela í sér betri kaup, ekki satt?