"Jibbíi jei! Það er kominn tuttugasti og fyrsti júní!" ?

Enn blossar upp umræðan um að færa nokkra árlega frídaga til svo að þeir liggi við helgar og lengi þær á hagkvæman hátt, til dæmis með því að færast á mánudaga eða föstudaga. 

Það má svo sem vel athuga það að færa nokkra helgidaga í átt að vikulokum eða vikubyrjun. En dagar eins og 1. maí og 17. júní hljóta að hafa nokkra sérstöðu, því að þeir hlaupa ekki á milli mánaðardaga á milli ára eins og hinir dagarnir.

Einkum væri það skrýtið ef við, einir þjóða, tækjum upp á því að halda upp ekki upp á 1. maí 1. maí, heldur 2., 3., 4. eða 5. maí.  

Einu sinni sagði ræðumaður í ræðu þann dag: "Í dag er 1. maí haldinn hátíðlegur um allt land."

Þá kallaði einhver úr áheyrendahópnum:

"Nei, ekki á Hornafirði!"

En ræðumaður svaraði jafnharðan:

"Jú, líka á Hornafirði".

Ef Ísland skæri sig úr meðal þjóða og færði frídaginn til, gæti komið til þess að ræðumaður í einhverju nágrannalandi okkar 1. maí segði:

"Í dag er 1. maí haldinn hátíðlegur um allan heim".

En einn áheyrenda myndi leiðrétta hann og kalla:

"Nei, ekki á Íslandi!"

Og ræðumaður ætti þá ekki annars kost en að svara:

"Það er rétt hjá þér. Ekki á Íslandi!"

Ef þjóðhátíðardagurinn ætti líka að færast til myndi þurfa að endurskoða ýmislegt, til dæmis lagið um þann dag og syngja, eftir atvikum:

"Hæ, hó, jibbí jei og jibbíi jei!  Það er kominn 18. júní !"

Eða:

"...Það er kominn 19. júní !"

Eða:

"...Það er kominn 20. júní !"

Eða:

"Hæ, hó, jibbí jei og jibbíi jei! Það er kominn tuttugasti og fyrsti júní!"  

Er fært að færa fríið?

Athugasemdir

[E (IP-tala skráð) 27.4.2014 kl. 11:04]

"Lögboðnir" og einnig umsamdir frídagar á Íslandi eru óeðlilega margir. Það fellur mjög að þeirri tilfinningu Íslendinga og íslenskrar þjóðarsálar, að það sé í sjálfu sér illt að þurfa að vinna. Fyrir allnokkrum árum þurfti ég í tengslum við starf mitt að vera til aðstoðar erlendum (enskum) verkfræðingi, sem var að kanna hagræðingarmöguleika í tiltekinni framleiðslugrein hér á landi. Eftir að hafa farið víða um landið og skoðað vinnustaði í greininni, gert mælingar og athuganir, skoðað vinnulag og yfirleitt allt sem að þessu sneri, sagði hann eitt sinn mæðulega við mig, að sér fyndist allt vinnulag og vinnusiðferði á Íslandi vera í hreinu rusli. Hann benti mér á nokkur atriði, og voru þessi helst: Í fyrsta lagi mætti fólk seint og illa til vinnu og stundvísi væri nánast óþekkt fyrirbrigði og greinilegt að enginn legði neitt upp úr henni. Í öðru lagi væri slugs afskaplega mikið, fólk ynni sín störf með hangandi hendi og legði lítið upp úr vönduðum vinnubrögðum. Í þriðja lagi væri mikið um frátafir vegna þess að fólk "þyrfti að skreppa" til að útrétta eitt og annað misjafnlega nauðsynlegt. Í fjórða lagi kæmi svo að til viðbótar við langa og tíða neyslutíma, kæmu "pásur" a.m.k. ein regluleg á klukkutíma fresti og þess utan þyrfti fólk á reykingapásum að halda og tíðum salernisferðum. Samkvæmt mælingum hans, var virkur vinnutími meðalstarfsmanns um það bil 43% af greiddum vinnustundum dag hvern.
Nú ætla ég ekki að fullyrða um nákvæmni eða áreiðanleika mælinga þessa tiltekna verkfræðings en ljóst er, að hann hafði engra persónulegra hagsmuna að gæta í þessu samhengi. Hluti af þessu, eru svo þessir frídagar, sem í flestum tilvikum eru innifaldir í föstum launum starfsfólks. Mitt mat er að þessi atriði og nokkur fleiri, séu meginorsök til annars vegar lágra grunnlauna og hinsvegar lítillar framleiðni í íslenskum atvinnugreinum.

[Baldur Ragnarsson (IP-tala skráð) 27.4.2014 kl. 11:44]

Skoðum aðeins hina séríslensku frídaga umfram t.d. þá norsku. Þeir eru: Sumardagurinn fyrsti, 17. júní og frídagur verslunarmanna. Í Noregi er 17. maí frídagur. Íslendingar hafa sumsé tveimur frídögum fleiri en Norðmenn. Líklega munar 3 dögum á íslenskum og dönskum frídögum. Síðan má að vísu bæta við hálfum aðfangadegi og hálfum gamlársdegi við íslensku frídagana. En gott ef þeir teljast ekki til fullra frídaga, báðir tveir, í Svíþjóð.

Gleymum því svo ekki að páskadagur er jú alltaf á sunnudegi og er því kannski er marktækur sem sérstakur frídagur. Jóladagar og áramót falla einnig reglulega á helgar sem og 1. maí. Frídagafjöldinn er því hlaupandi stærð.

[Guðmundur Eyjólfur Jóelsson, 27.4.2014 kl. 16:20]

'eg skil ekki þetta tal um að flytja frídaga og ekki er það komið frá verkafólki það kemur frá launaveitendum,slugsháttur er kannski ekkert óeðlilegt hér á landi en íslenskt verkafólk er eftirsótt erlendis vegna dugnaðar.'eg átti tal einu sinni við fiskverkanda um vinnutíma og spurði hann um það hvort ekki væri betra að fólk hefði það góð laun að þau þyrfti ekki að vinna myrkrana á milli til þess að hafa ofan í sig og á það hefur ekkert breyst síðan ég spurði. Hann svaraði þcí til vissulega væri það betra fyrir alla aðila,nýting á hráefni yrði betra ,fólk mætti ánægðara í vinnu,vinnumórallinn yrði betri,fólk mætti óþreitt í vinnu þannig að fyrir alla aðila yrði það betra,en tók hann jafnframt fram ég geri ekkert einn yrði kaffærður strax af SA mönnum.Er það ekki málið að elítan heftar eðlilegar launahækkannir og þá menn sem vilja gera vel við sitt verkafólk?

[Þorsteinn Briem, 27.4.2014 kl. 16:30]

"Í skýrslu forsætisráðherra frá síðastliðnu vori kom skýrt fram að ástæða launamunar milli Danmerkur og Íslands er að framleiðni er mun meiri í Danmörku.

Þetta kom meðal annars fram í áætlunum um landsframleiðslu á vinnustund.

Í ljós kom að Ísland var í svipuðu sæti meðal OECD-ríkja bæði þegar tímakaup var skoðað og áætluð landsframleiðsla á unna klukkustund."

(Alþingi 1996-1997.)

[Þorsteinn Briem, 27.4.2014 kl. 16:33]