Stjórn féll á hálsbindi, - farði hjálpaði til við stjórnarmyndun.

Ég hef nokkrum sinnum lent í rökræðum vegna fataburðar á opinberum vettvangi, allt frá því er ég kom fyrst í vinnuna á fréttastofu Sjónvarpsins fyrir 45 árum á hvítleitum íþróttaskóm.  Þá var enginn í slíkum skóm og fréttastjórinn harðbannaði mér að vera í slíkum skóm, þótt ég segði, að á skjánum sæi enginn í hverngi skóm ég væri.

Ég keypti mér svarta íþróttaskó í fyrstu utanferð eftir þetta og hef síðan verið í slíkum skóm, en nokkrum árum eftir "hneykslið" 1969 voru langflestir komnir í hvítleita íþróttaskó en ég farinn að skera mig úr á svörtu skónum !

Ég er yfirleitt í svipuðum fötum hvar sem er, líka uppi á jöklum og hálendinu ef svo ber undir. Hef gert þetta svo lengi að það myndi vekja meira umtal ef ég hætti því. En lengi vel vakti þetta vafalaust einhverjar truflandi umræður, sem ég ákvað að láta mig hafa, frekar en að fara að vera eitthvað annað en ég er og held að ég sé fyrir löngu kominn í gegnum þetta.  

Ég reyni alltaf meðferðis þann fatnað og búnað sem þarf þótt ég fari ekki í hann nema ég þurfi. Að öðrum kosti hefði eg varla haft það af að sofa í 20 stiga frosti í bíl einn á öræfunum.  

En það er atvikum og aðstæðum háð hve langt skuli ganga í þessum efnum.

Atvik í þingkosningum í Noregi á áttunda áratugnum var lærdómsríkt. Ríkisstjórnin stóð tæpt en átti góða von. Í lokaumræðum í sjónvarpi var formaður minnsta ríkisstjórnarflokksins með alveg einstaklega skræpótt og skærlitt hálsbindi.

Fylgi flokksins hríðféll daginn eftir, á kjördegi. Ástæða? Jú, á hverju heimili, þar sem verið er að horfa á umræðurnar, eru fleiri en einn áhorfandi, og það þarf aðeins einn áhorfanda til að byrja að tala um klæðaburð til þess að trufla athygli annarra á því sem viðkomandi maður er að segja.

Eftir á fundu menn út að vegna háværra umræðna um hálsbindið hefði boðskapur formannsins farið fyrir ofan garð og neðan hjá sjónvarpsáhorfendum, flokkurinn tapað og ríkisstjórnin fallið.

Ég lenti nýlega í því að gleyma að setja á mig gleraugun í Kastljósviðtali og vildi láta byrja aftur á viðtalinu, - bar það fyrir mig, að það, að ég væri allt í einu ekki með gleraugu í meira en 15 ár, - það myndi trufla viðtalið og beina athygli áhorfenda að því og frá því sem ég væri að segja.

Röksemdir mínar þóttu óvenjulegar og þær og hinn gleraugnalausi hluti viðtalsins var sendur út. Allt í góðu með það og bara skemmtileg uppákoma,  - þetta var nú einu sinni ekki spurning um úrslit í kosningum. 

Ég stend hins vegar við það að jafnvel fólk eins og ég, sem hefur ekki minnsta áhuga á fötum, gefi lítið fyrir fataburð eða taki lítið eftir honum, og að jafnvel þótt maður eigi "að vera maður sjálfur" og standa á sínu, ætti að íhuga vandlega að láta ekki fataburð eða annað, sem kemur sjónvarpsefninu ekki við, hafa að óþörfu truflandi og neikvæð áhrif á það sem koma þarf á framfæri í útsendingunni.

Eysteinn heitinn Jónsson var tileygur en fann það út að það var mismunandi áberandi eftir því hvor vanginn sneri að myndavélinni. Hann brosti þegar hann fór réttilega fram á það að vera myndaður frá þeirri hlið þar sem hann sýndist réttsýnni !  

Ein af ástæðum þess að Gunnari Thoroddsen tókst á ævintýrlegan hátt að mynda ríkisstjórn 1980 var sú að Geir Hallgrímsson átti annríkt og lét taka viðtal við sig í frosti úti undir bláum ljósastaur hjá Alþingishúsinu á örlagastundu fyrir kvöldfréttir.

Rödd hans virtist skjálfandi og titrandi í kuldanum, og í viðtalinu varð hið bogna nef hans blárautt af kulda með sultardropann lekandi. Hann var ófarðaður og útlit hans ömurlegt, svo að orð var á haft þegar viðtalið var sent út.  

Hann virkaði óöruggur og titrandi af geðshræringu yfir tiltæki Gunnars, sem var í rauninni fífldjarft þannig að best hefði verið fyrir Geir að gefa sér tíma til að koma í viðtal innan húss, þar sem hann yrði öryggið uppmálað varðandi vonlausa stöðu Gunnars.  

Á sama tíma gaf Gunnar sér góðan tíma til að koma flottur, fínn, farðaður og afslappaður í viðtal inni í hlýjum sjónvarpssal og brilleraði í beinni útsendingu, - þóttist vera með allt á hreinu varðandi myndun meirihlutastjórnar, þótt í raun væri það alls ekki svo.  

Í viðtölum ættu fréttamenn ætíð að gæta þess að viðmælandinn þurfi ekki að horfa upp á við til spyrjandans. Það er einfaldlega sálfræðileg staðreynd, að við það minnkar myndugleiki (authoritet) þeirra í augum sjónvarpsáhorfenda og að þetta bitnar meira á konum en körlum.

Það er nefnilega sama hvað okkur þykir sum sálfræðilögmál barnaleg, að þau eru staðreyndir og hafa áhrif. Þetta hef ég reynt of oft til að geta neitað því.  

„Við erum bara blankir fréttamenn“

Athugasemdir

[Þorsteinn Briem, 3.6.2014 kl. 00:21]

Oft í RÚV er allt í hönk,
allt þar niður skera,
Lára segist sífellt blönk,
sjáum næst þar bera.

[geir magnusson (IP-tala skráð) 3.6.2014 kl. 00:39]

Kappræða þeirra Kennedys og Nixons var fyrsta kappræða frambjóðenda til forseta sem var sjónvarpað. Kennedy var unglegur og laglegur en Nixon hafði mjög dökka skeggrót og þótt hann væri nýrakaður leit hann út eins og gangster.Kennedy vann að mati sjónvarpsáhorfenda en hinsvegar sögðu útvarpshlustendur að Nixon hefði unnið með yfirburðum.Þessvegba hef ég ekkert sjónvarð og reiði mig á New York Times og menningarútvarpið..