Það var bent á hugsanleg mistök hér á síðunni.

Þegar Icelandair ákvað að kaupa 16 Boeing 737 vélar í stað Boeing 757 á sínum tíma, var bent á það hér á síðunni að þar kynni að vera um mistök að ræða, en jafnframt það að úr vöndu væri að ráða.

Þá var sagt í umsögn félagsins sjálfs að um val hefði verið að ræða milli Boeing og Airbus véla.  

Íslenskar aðstæður, eins og rakið er í bloggfærslu á undan þessari, eru nokkuð sérstæðar vegna fjarlægðar eyjunnar okkar frá öðrum löndum og vegna þess að þoturnar eru notaðar til flutninga á fiskafurðum og fragt auk farþegaflutninga. 

Ef varaflugvöllur er erlendis þarf mikið eldsneyti til að sinna því skilyrði og stóri vængurinn 757 hjálpaði til að viðhalda burðarmagni, því að Boeing 757 er með um 40% stærri vængflöt en Boeing 737 og óhjákvæmilegar afleiðingar eru þær, að 757 missir minni brautargetu við mikla hleðslu en 737 vélarnar, sem þurfa lengri flugbrautir og auka eldsneyti vegna langrar vegalengdar til varaflugvalla.

Oft á tíðum bitnar þessi munur því meira á burðargetu og afkastagetu þeirra en á 757 vélunum, sem hafa reynst einkar hentugar við hinar íslensku aðstæður. 

737 hefur hins vegar reynst góð söluvara alla tíð af því að með aflmeiri hreyflum hefur verið hægt að lengja þá gerð til hins ítrasta og hlaða fleiri farþegum á hina litlu vængi. 

Galli við 757 er hins vegar sá fyrir erlend flugfélög, að stærri vængur þýðir yfirleitt meiri loftmótstöðu og þar af leiðandi meiri eldsneytiseyðslu en minni vængur. 

Fyrir erlend flugfélög þar sem hörð samkeppni krefst ítrustu sparneytni og engar sérstakar aðstæður á borð við þær íslensku hafa áhrif, er því freistast til að kaupa hinar vængminni vélar, og 757 reyndist ekki seljast jafn vel fyrir Boeing og vonast hafði verið eftir. 

Var framleiðslu 757 því hætt. 

Bæði 757 og 737 eru með jafn mjóa skrokka og formóðirin, 707, var með þegar hún var hönnuð fyrir næstum 70 árum.  En síðan þá hafa flugfarþegar stækkað á alla kanta. 

Icelandair átti möguleika á að leysa endurnýjun flugflota síns með vélum með breiðari skrokka, til dæmis Airbus gerðum, sem voru hannaðar 30 árum síðar en skrokkmjóu Boeing vélarnar og tekið var tillit til stækkunar farþega og flugvélarskrokkurinn hafður breiðai. 

Munurinn sýnist ekki mikill en hefur samt sálfræðilega þýðingu fyrir vellíðan í flugi. 

Annað atriði, sem gerir ákvörðun flugfélaga um kaup á nýjum vélum erfiða, er úr gagnstæðri átt; æ fleiri flugfarþegar gera höfuðkröfu til lágs fargjalds en minni kröfur til þess hvað er innifalið varðandi þægindi. 

Vinsældir stærri Áirbus og Boeing véla, svo sem 777, byggist á því að mæta báðum kröfunum, að bjóða upp á víðan skrokk og sálræn þægindi rýmisins annars vegar, - og einstaka hagkvæmni hins vegar, takist að fylla vélarnar. 

Þær vélar henta því afar vel á lengri leiðum, eins og til dæmis fyrir flug vestur um haf og milli flugvalla í Suður-Evrópu og Íslands. 

Mjög stór kaup á einhæfum nýjum flugflota getur sýnst hagkvæmur, en dregur úr hæfni flugfélags til að bjóða upp á sveigjanlegan flugflota í samræmi við mismunandi og síbreytilegar aðstæður. 

Sá á kvölina, sem á völina. 

Flugvélakaup sögð mistök

Athugasemdir

[Þorsteinn Briem, 9.2.2017 kl. 08:27]

"Íslenskar aðstæður, eins og rakið er í bloggfærslu á undan þessari, eru nokkuð sérstæðar vegna fjarlægðar eyjunnar okkar frá öðrum löndum og vegna þess að þoturnar eru notaðar til flutninga á fiskafurðum og fragt auk farþegaflutninga.

Ef varaflugvöllur er erlendis þarf mikið eldsneyti til að sinna því skilyrði ..."

Varaflugvellir fyrir Keflavíkurflugvöll eru á Akureyri, Egilsstöðum og í Skotlandi.

Og gríðarmiklir flutningar á fólki og vörum með flugvélum um allan heiminn, þar á meðal á milli Evrópu og Bandaríkjanna yfir Atlantshafið.

[Helgi Jónsson (IP-tala skráð) 9.2.2017 kl. 08:34]

Ég hef mikið velt þessum flugvélakaupum icelandair fyrir mér, eftir því sem ég best veit að þá taka 757 vélarnar rétt um  200 farþega en er samt ekki viss um það en veit að einhverjar af 757 vélunum taka vel yfir 200 farþega.

Nýju 737 max vélarnar koma til Icelandair í 2 stærðum, 737 max 800 og 900. 737 Max 800 vélarnar taka rétt um 180 farþega og 900 vélarnar um 210 farþega og maður hlýtur að spyrja sig hvort þessar vélar séu nógu stórar fyrir Icelandair í ört stækkandi flugfarþega markaði.

Manni dettur óneytanlega í hug að mistökin séu einfaldlega þau að það voru keyptar of litlar vélar, og að menn hafi kannski  verið Boeing flugvélaverksmiðjunum of trúir og ekki gefið sér nægan tíma til að skoða kosti stærri Airbus véla.

[Þorsteinn Briem, 9.2.2017 kl. 09:10]

"Fraktflutningar hafa skipað töluverðan sess frá upphafi flugs til og frá Íslandi.

Frakt var flutt með Loftleiðum innan þeirra kerfis og hjá Flugfélagi Íslands.

Með stofnun Flugleiða árið 1973 var jafnframt komið á legg Fraktdeild Flugleiða.

Fraktflutningum óx fiskur um hrygg og til viðbótar við framboð á flutningsrými í farþegavélum var farið að bjóða upp á vikuleg fraktflug, meðal annars til Ostende í Belgíu.

Á árinu 1997 var sú nýjung tekin upp að bjóða upp á fraktflug til og frá Köln í Þýskalandi sex daga vikunnar á Boeing 737F fraktvél.

Sú þjónusta varð fljótt of lítil miðað við eftirspurn og í september 1999 hófst flug sex daga vikunnar til og frá Liege í Belgíu á Boeing 757PF fraktvél og jafnframt fraktflug fimm daga vikunnar til New York í Bandaríkjunum.

Til að undirstrika mikilvægi fraktflutninga í Flugleiðasamsteypunni var Fraktdeildin gerð að sjálfstæðu dótturfélagi í byrjun árs 2000.

Vaxandi fraktflutningar leiddu af sér byggingu nýrrar fraktmiðstöðvar í Keflavík sem opnuð var árið 2001.

Til að mæta sívaxandi eftirspurn bætti Icelandair Cargo í flotann fleiri Boeing 757 fraktvélum og nú eru 4 fraktvélar í notkun hjá félaginu.

Áfangastaðir í fraktflugi eru New York í Bandaríkjunum, Liege í Belgíu og East Midlands í Englandi."

[ls (IP-tala skráð) 9.2.2017 kl. 09:14]

Kannski einhver góðhjartaður maður geti sagt Steina Briem að Icelandair notar Reykjavíkurflugvöll sem varaflugvöll fyrir 757.

Annar stór kostur við 757 sem Ómar nefnir ekki er að þær geta nýtt sér styttri flugbrautir en ýmsar aðrar vegna afls hreyflanna.

Það er eiginlega mjög slæmt fyrir Icelandair að Boeing skyldi hafa hætt með 757. Það segir líka sitt um kosti þeirra við þessar aðstæður að Delta skuli nota 757 til síns flugs hingað.

Nú er staðan sú að hvorki Airbus né Boeing framleiða þotur af sömu stærð og 757 vélarnar.  Valkostirnir eru því aðeins minni (737 A320) eða aðeins stærri (767/787 A330). Það er reyndar skiljanlegt að þeir haldi sig við Boeing m.a. vegna tengsla sem helgast af langvarandi viðskiptum og svo er örugglega einfaldara fyrir viðhaldsdeildina að bæta 7x7 við hjá sér en að taka Airbus. Ekki ólíklegt að það sé líka eitthvað einfaldara að þjálfa flugmenn (með réttindi á 757/767) á nýjar Boeing en Airbus.

[Valdimar Samúelsson, 9.2.2017 kl. 10:02]

Það vissu allir hjá Icelandair nema teppa fólkið að 737 væri ekki rétta flugvélin. Þeir gerðu þessi sömu mistök forðum þegar þeir keypti 737-400 í stað 757 en það var eilíft verið að endurhlaða töskum og frakt sem endaði oft með að þeir runnu út á tíma og töskur skildar eftir og eða frakt/fiskur skilin eftir sem viðskiptavinir erlendis stóluðu á. Ef einhvar að þessu teppaliði hefði bara spurt fólk sem vann á línunni hvort sem það eru flugmenn/ hlaðmenn/ tæknimenn allir hefðu sagt 767 og eða 777 en 767 með 757 hefði verið hagkvæmara vegna réttinda flugmanna en eins og einhver ofar benti á þá geta flugmenn flogið báðum sem ein tegund. Airbus hefði umturnað öllum deildum og engin ástæða til þess nema til að þjóna mútuþægum einstaklingum innan Icelandair. Hver veit nema Boeing hafi haft ráð í þessum kaupum.    

[Helgi Jónsson (IP-tala skráð) 9.2.2017 kl. 10:53]

Já þetta er athyglisvert Valdimar, ég á reyndar erfitt með að trúa því að þetta hafi verið einhver geðþóttaákvörðun hjá einhverju teppa liði sem hafi kannski ekkert vit á flugrekstri.

Ég er miklu frekar á því að þessar ákvarðanir, sem teknar voru 2013; hafi verið teknar miða við of varkárar spár um farþega aukningu, en það er það sem ég hef áhyggjur af að þessar vélar séu einfaldlega of litlar miða við þá miklu aukningu sem orðin er í farþegafjölda frá 2013.

Ég get vissulega skilið það að það hafi staðið í mönnum að kaupa Airbus, þar sem það hefði þýtt mikinn kostnað í að þjálfa alveg uppá nýtt alla flugmenn félagsins og í raun umbyltingu hjá félaginu vegna þess, að Airbus eru auðvitað töluvert frábrugðnar Boeing.

En svo má ekki gleyma því að þessar nýju vélar, Boeing 737 800 Max og 900 Max eru í raun algjör tæknibylting. Þær t.d eyða um 20% minna eldsneyti en 757 þannig að þar er um að ræða mikla hagræðingu fyrir Icelandair.

[Valdimar Samúelsson, 9.2.2017 kl. 16:44]

Helgi já auðvita var sterk tekið til orða en málið er að stjórnendur setjast niður með Boeing sölumönnum og segja hvað þeir vilja. Ég undirstrika þeir. Síðan er reiknað út og Boeingmenn segja að dæmið geti gengið upp. Lægri deildir koma hvergi við og þá vilja þeir ekki setja sig í hættu með að rugga bátnum.  Svona hefir þetta verið og er enn. Eitt dæmi en nýr deildarstjóri var ráðin já kona sem hafði aldrei komið nálægt flugrekstri en hún fékk skipun að kaupa sæti í allar flugvélar flugleiða en allt svoleiðis er sér og á ábyrgð kaupanda flugvéla en Boeing selur bara hráar vélar. Hún gerði samning án þess að tala mikið við tæknideildir. Strax á fyrsta ári brotnuðu þessi sæti meir og minna og þurftu mkið við hald svo það var gerður annar samningur við annan framleiðanda og tæknideildin sá um það. Þau sæti eru enn í gangi og verða líklega áfram.

Allt breytist og í dag eru menn að kaupa 767ur enda hafa flugleiðirnar ekkert breyst það er vesturströndin alveg upp til Alaska en þetta er orðið feiknar mikið leiðarkerfi. Það sem ég er að segja að er ekkert sjálfgefið og fyrir hvern sem er að ákveða flugvéla kaup og dæmið byrjar ekki á því að segja að ég vilji að græðum svona og svona mikið. Það vissu allir að 737urnar áðurfyrr voru of litlar löngu áður en þær komu en það veru gerð sömu mistök og nú.

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 9.2.2017 kl. 19:57]

Helgi Jónsson (10:53). Þekki flugstjóra í Sviss, sem hefur flogið Boeing og Airbus. Hann var minn flugkennari. Hann sagði að það tæki aðeins nokkrar klst. að ná tökum á Airbus eftir þjálfun á Boeing.

[Ómar Ragnarsson, 9.2.2017 kl. 21:38]

Flugvöllurinn í Denver er í um 1600 metra hæð yfir sjó. Haft er eftir flugstjórum hjá Icelandair að á þessum flugvelli komi kostir 757 einna best í ljós þegar aðstæðurnar eru "heitt og hátt" (hot and high). 

Þá hjálpast stórir vængir og möguleikar á auknu afli hreyflanna að við að auka getu þessara véla við erfiðustu aðtstæður. 

[Þorsteinn Briem, 9.2.2017 kl. 23:32]

Að sjálfsögðu veit ég ekkert um málið, skrifaði í mörg ár um innlendan og erlendan sjávarútveg í Morgunblaðið, dvaldi til að mynda um tíma í Liege í Belgíu og hvatti til þess að þangað yrði fluttur ferskur fiskur með flugi héðan frá Íslandi.

[Már Elíson, 10.2.2017 kl. 13:11]

"Spekingurinn" skrifar  : "Að sjálfsögðu veit ég ekkert um málið, skrifaði í mörg ár um innlendan og erlendan sjávarútveg í Morgunblaðið, dvaldi til að mynda um tíma í Liege í Belgíu og hvatti til þess að þangað yrði fluttur ferskur fiskur með flugi héðan frá Íslandi..."

Hafðu þá rænu á að skipta þér ekki af því sem þú veist ekki um (sem er nú ansi margt) eina ferðina enn. Vera að bulla um flug sem er bara á færi þeirra sem vita. - Meiri aulinn.