Margt líkt með misstórum þjóðum.

Það kann að virðast ólíklegt að neitt sé líkt jafn misstórum og ólíkum þjóðum og Rússar og Íslendingar eru. 

En í þau tvö skipti sem ég hef komið til landsins, í fyrra skiptið 1978 til Murmansk, og síðara skiptið í febrúar 2006 til Moskvu og smábæjarins Demyansk í Valdaihæðum um 400 kílómetrum fyrir norðvestan Moskvu. 

Þegar komið var til Murmansk 1978 fannst manni maður vera kominn til Reykjavíkur árið 1948. 

Malargötur, iilla kláruð hús, vöruskortur, gamaldags vörubílar með verkakarla á pöllunum að hristast um holóttar göturnar. 

Ég var í reynsluakstursferð hóps norrænna bílablaðamanna á endurbættum Volvo fólksbílum, sem ekið var frá Rovaniemi í Finnlandi um Kolaskaga til Murmansk. 

Í Murmansk fóru Rússarnir með okkur í skoðunarferðir og í þeim fann maður vel svipaða hugsun og þegar við spyrjum: "How do you like Iceland?"

Úr andlitum Rússanna mátti lesa mikla þrá eftir viðurkenningu okkar og hrifningu á því sem þeir væru að sýna okkur. 

Ef við vorum hrifnir brugðust þeir við eins og innilega glöð börn. 

En ef við vorum lítt hrifnir urðu þeir afa sorgmæddir og skildu okkur oftast ekki. 

Þegar við gátum ekki skilið stolt þeirra yfir verksmiðjutogaranum, sem okkur var sýndur, með sinni miklu stéttaskiptingu, lúxus fyrir yfirmennina en hásetarnir tveir og tveir í litlum kytrum, sagði Norðmaðurinn, að enginn landi hans myndi fást til að vera á slíku skipi. 

Rússarnir sögðu að þúsundir manna væru á biðlista eftir því að komast í skipsrúm við þau kjör að kúldrast svona vikum saman úti á reginhafi án þess að komast í land. 

Þá gerði maður sér grein fyrir því hvílíkt risa fangelsi Rússland var. 

Norðmennirnir og Rússarnir rifust út af þessu og það mátti skilja mikla og dapurlega minnimáttarkennd hinnar stóru þjóðar. 

Þetta minnti á viðbrögð okkar Íslendingar þegar Svíi einn lýsti skemmtanalífi og helgardrykkjuskap Íslendinga og við urðum ekki aðeins sorgmæddir, heldur reiðir. 

Bæði hjá okkur og Rússum ræður miklu, að þjóðirnar hafa um aldir verið tortryggnar út í aðrar þjóðir, sem ásælist þessi misstóru lönd og vilji ráðskast með íbúana. 

Hvað segir ekki í textanum?

"...og látum engan yfir okkur ráða,

þótt ýmsir vilji stjórna okkur bæði ljóst og leynt!" 

 

Rússar upplifðu einhverja hroðalegustu reynslu af sviksemi annarra ríkja, sem sagan kann frá að greina, þegar Hitler sveik griðasáttmálann við Stalín og réðist inn í Sovétríkin. 

Þetta, ásamt innrás Napóleons 1809, innrás Þjóðverja 1914 og innrásum hvítliða fyrstu árin eftir stofnun Sovétríkjanna 1917, situr í þeim. 

Bæði Íslendingar og Rússar þrá viðurkenningu umheimsins, eins og augljóslega má lesa út úr því sem Pútin segir og gerir. 

Rússarnir hrifnastir af Íslandi

Athugasemdir

[Daníel Sigurðsson, 12.6.2018 kl. 00:11]

Þú skautar yfir þá staðareynd að Hitler og Stalín sátu á svikráðum við hvorn annan allt frá undirritun griðarsáttmálans 1939.

Við fall Sovétríkjanna hefur hulunni smátt og smátt verið létt af rússneskum leyniskjölum og fyrir nokkrum árum var hulunni létt af einu best geymda leyndarmáli Stalíns sem þýska leyniþjónustan hafði þó komist á snoðir um áður en Barbarossa planið (innrás Þjóðverja í Sovétríkin 1941) komst á teikniborð þýska hersins.  Sem sé því leyndarmáli að Rússar voru á fullri ferð að undirbúa innrás inn í Þýskaland og koma þannig í bakið á þeim meðan á stríðinu við Breta stæði sem hæst.  Þjóðverjar mátu það því svo að þeim væri nauðugur sá eini kostur að verða fyrri til ef þeir ættu á annað borð að eiga einhverja möguleika að berjast á tvennum vígstöðvum eftir að Bretar höfðu ítrekað hafnað friðartilboði Þjóðverja.

Og það er hrein sögufölsun að halda því fram að Þjóðverjar hafi verið fyrri til árið 1914. Nei, Það voru Rússar sem hófu fyrri  heimsstyrjöldina en ekki Þjóðverjar.  Rússar réðust með herdeild inn í  Austur Prússland 1. ágúst 1914 og voru þar með fyrstir stórveldanna til að grípa til vopna.

[Ómar Ragnarsson, 12.6.2018 kl. 08:05]

Skoðum þetta betur. Austurríkismenn settu Serbum fáránlega harða úrslitakosti í júlí 1914 varðandi morðið í Sarajevo og Þjóðverjar stóðu þétt á bak við þá. Þetta kom stríðinu af stað, sem áhrifamenn innan Þýskalands voru tilbúnir að stefna í á þeim forsendum að fólksfjölgun og aukinn iðnaðarmáttur Rússlands myndi gera hernað við Rússa æ erfiðari eftir því sem tíminn liði. 

Tíminn ynni með Rússum. 

Það, að Þjóðverjum stæði sérstök ógn af Rússum vorið 1941 er eftirá útskýring Hitlers á því að hann rauf griðasamninginn. 

Rússar stóðu illa eftir að Stalín hafði eyðilagt yfirstjórn Rauða hersins með hreinsunum sínum, og það er almenn skoðun sagnfræðinga að Stalín hafi lagt sig í líma vorið 1941 til þess að gefa Hitler enga ástæðu til aðgerða. 

Þegar Barbarossa frestaðist vorið 1941 hélt Stalín, að engin innrásarhætta væri, því að annars hefðu Þjóðverjar verið búnir að gera innrás í miðjum maí. 

Rauði herinn var gersamlega tekinn í bólinu 22. júní 1941 og flugher Rússa að miklu leyti eytt strax í upphafi. 

Innrásarherinn brunaði á ógnarhraða inn í Sovétríkin í stærstu innrás hernaðarsögunnar með 3 milljónir hermanna á 3000 kílómetra langri víglínu. 

Það er beinlínis hlægilegt að halda því fram að Stalín hafi rofið griðasamninginn. 

[Ómar Ragnarsson, 12.6.2018 kl. 08:06]

Því má bæta við að Hitler fyrirskipaði innrásina strax í nóvember 1940.