Vald, sem "sterkir leiðtogar" elska.

Í stjórnarskrám margra landa finnast ákvæði um völd, sem eru umdeild eða á gráu svæði. 

Í íslensku stjórnarskránni eru ákvæði um að forseti Íslands skipi ráðherra og skipti með þeim verkum og veit þeim lausn. 

En síðan er spurningin hvort grein, sem kveður á um að forseti feli ráðherrum að fara með vald sitt, eigi við um fyrrnefnt ákvæði. 

Ef hann hefur veitt ríkisstjórn lausn, hvaða ráðherra á hann þá að fela það vald sitt að skipa nýja ríkisstjórn?

Sést hefur sú skoðun, að forseti geti réttlætt eins konar valdarán hér á landi með því að ástandið í stjórn landsins sé þannig, til dæmis í stjórnarkreppu eftir að ríkisstjórn hefur sagt af sér og forseti veitt henni lausn, að hann neyðist til að beita þessu valdi sínu til að skipa ráðherra. 

Vald forseta til tilskipana er í ýmsum stjórnarskrám eins og Rússlands, og ekki leiðist "sterkum leiðtoga" eins og Pútín að beita því. 

En víða eru heimildir af þessu tagi á gráu svæði. 

Spurningin nú er hve langt Donald Trump geti talið sig geta gengið með því að lýsa yfir neyðarástandi í jafn óvenjulegum, umdeildum og afmörkuðum aðstæðum og eru við landamærin við Mexíkó. 

Hvort hann hafi jafnvel vald sem æðsti maður Bandaríkjahers til að skipa hernum að grípa til aðgerða. 

Í tilfellum eins og þeim, þegar í ljósi atburða á Tonkinflóa í byrjun Víetnamstríðsins var gripið til hernaðaraðgerða, leitaði Johnson forseti eftir samþykki þingsins og fékk það á ansi vafasaman hátt. 

Þegar óeirðir geysuðu í bandarískum borgum á tímum kynþáttadeilna og deilna um Víetnamstríðið íhugaði Nixon forseti að lýsa yfir neyðarástandi til þess að beita hervaldi en gekk ekki svo langt. 

Hversu langt mun Trump ganga nú? 

Beiting yfirlýsingar um neyðarástand við landamærin að Mexíkó yrði talsvert annars eðlis en þegar slíkt er gert vegna mannskæðra náttúruhamfara og þá oft að beiðni viðkomandii ríkisstjóra . 

Trump ætlar að lýsa yfir neyðarástandi

Athugasemdir

[Eyjólfur Jónsson, 15.2.2019 kl. 00:01]

Sæll Ómar, það verður sá tími bráðlega að við sjálf skipum ráðherra, en ég vill ekki ráðherra með alla sína ráðuneytisstjóra né heldur alþingismenn með allar sínar falsanir og helvítis dómstól sem stelur af okkur kosningaúrslitum með tittlingaskít og slapp án þess að dómarinn væri drepinn!!