Álíka stór hluti á kosningaaldri kaus nýja stjórnarskrá hér og Brexit í Bretlandi.

Árin 2012 var haldin ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðsla á Íslandi um nýja stjórnarskrá og 2016 ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðsla um Brexit í Bretlandi. 

Andstæðingar þess að frumvarp stjórnlagaráðs verði lagt til grundvallar nýrrar stjórnarskrár hér á landi hamra á því að aðeins 32% þeirra, sem voru á kjörskrá hér 2012, sögðu já við spurningunni. 

Þeir halda því fram að þess vegna hafi 68% verið á móti. 

Það gera þeir með því að leggja saman fjölda þeirra, sem voru á móti og þeirra sem ekki greiddu gild atkvæði og reikna með því að allir þeir sem sátu heima hafi gert það vegna andstöðu. 

Auk þess hafi kosningarnar bara verið ráðgefandi og séu að engu hafandi fyrir þingið.  

Flestir þessara manna halda því hins vegar fram að Brexit kosningarnar í Bretlandi 2016 hafi sýnt að meirihlutinn hafi samþykkt Brexit og að þess vegna beri breska þingið skyldu til að fara eftir þeim úrslitum. 

Nú er það svo að í Bretlandi tóku aðeins 72 prósent kjósenda á kjörskrá þátt í þeim, og þar af leiðandi voru það aðeins 37 prósent á kjörskrá, sem sögðu já við Brexit. 

En nú skipta helstu andstæðingar úrslita íslensku kosninganna alveg um skoðun varðandi það hvernig eigi að lesa úr þessum úrslitum og segja að 52% hafi verið með Brexit en 48% á móti. 

Og að það sé sjálfsagt mál að breska þingið fari eftir vilja kjósenda í Bretlandi þótt kosningarnar hafi aðeins verið ráðgefandi. 

Lítum nánar á tölurnar:       

Ísland:     Gild atkvæði greiddu 48,9% af kjósendum á kjörskrá. 

            Úrslit:  64,2% sögðu já.   35,8% nei. 

 

Bretland.   Gild atkvæði greiddu  72,2% af kjósendum á kjörskrá. 

            Úrslit:  51,9%  sögðu já.   48,1% sögðu nei. 

 

Hvernig geta menn notað gagnstæð rök á svona áberandi hátt í tvennum sambærilegum kosningum?

Tillögur stjórnlagaráðs ekki greyptar í stein

Athugasemdir

[Daníel Sigurðsson, 18.10.2020 kl. 22:37]

Mér sýnist þú skauta yfir stóra muninn á þessum tvennu kosningum, Ómar, þar sem sú íslenska var dæmd ólögleg (í Hæstarétti) en sú breska hélt velli.

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 18.10.2020 kl. 23:11]

Daníel Sigurðsson (22:37) Þú ert að rugla smana kosningum.

[Hörður Þormar (IP-tala skráð) 18.10.2020 kl. 23:43]

 Það er stór spurning hvort Brexit sé gæfuspor fyrir íbúa Stóra Bretlands og Írlands.

Margt gæti gerst í kjölfarinu, t.d. að Skotland gengi úr breska sambandinu og lýsti yfir sjálfstæði. Og hvað mun gerast á Írlandi, hleypur þar allt í bál og brand eða mun Írland kannski sameinast?

Ég er ekki viss um að breskir kjósendur hafi gert sér grein fyrir öllum mögulegum afleiðingum af Brexit þegar þeir gengu að kjörborðinu. 

[Vagn (IP-tala skráð) 19.10.2020 kl. 00:11]

Og sama fólkið sem vill að kosningin um tillögur stjórnlagaráðs gildi vill að kosningin um Reykjavíkurflugvöll gildi ekki.

[Ómar Ragnarsson, 19.10.2020 kl. 01:38]

Sama fólkið. Það er ansi mikil alhæfing. Ekki ég og margir aðrir, sem vilja að svona mál séu afgreidd með þjóðaratkvæði. Píratar sem eru í meirihlutanum í borgarstjórn Rvíkur komust upphaflega inn í borgarstjórn með þeirri stefnu að láta beint lýðræði ráða, en hafa síðan svikið þá stefnu i þessu máli. 

[El lado positivo (IP-tala skráð) 19.10.2020 kl. 12:41]

Af hverju ekki að bara halda sig við stjórnarskránna sem fékk 99% fylgi?

[Ómar Ragnarsson, 19.10.2020 kl. 13:31]

Af því að það fylgi fékkst út á heitstrengingar um heila nýja stjórnarskrá.  

Það var enn heimsstyrjöld og til þess að sýna Bandaríkjamönum, Bretum og öðrum þjóðum þá eindregnu meginstefnu okkar að stofna lýðveldi, þurfti að taka stjórnarskrármálið í tveimur skrefum. 

Danir tóku það skref hjá sér 1953 þrátt fyrir ágæta stjórnarskrá sína, sem þó var orðin meingölluð, til dæmis vegna allra upphafsgreinanna, tæplega þrjátíu, sem voru bara sniðnar upphaflega öld fyrr til að friðþægja dönskum einvaldskonungi sem lét einveldið af hendi. 

Einu breytingarnar hjá okkur 1944 voru þær að setja orðið "forseti" inn í staðinn fyrir "konungur." Og lýðveldi í stað konungskrík og eina grein um málskotsrétt forseta. 

[Daníel Sigurðsson, 19.10.2020 kl. 13:44]

Haukur kristinsson, jú það er rétt að Hæstiréttur dæmdi fyrri kosninguna ógilda.  En í stað þess að endurtaka kosninguna á löglegan hátt hundsuðu  stjórnvöld dóminn með skrípaleiknum og kosningaóberminu sem fór í hönd.

[Vagn (IP-tala skráð) 19.10.2020 kl. 15:42]

Er það bara beint lýðræði ef þú ert sáttur við útkomu kosninga? Á að kjósa þar til "rétt" niðurstaða fæst? Það er búið að kjósa um Reykjavíkurflugvöll. Og niðurstaðan var að hann færi. Hvers vegna er svona erfitt að viðurkenna það og sætta sig við? Þjóðaratkvæði munu aldrei verða notuð til að útkljá skipulagsmál Reykjavíkur, þar ræður Reykjavík samkvæmt lögum og stjórnarskrá.

[Ómar Ragnarsson, 19.10.2020 kl. 17:00]

Hér er staðreynd málsins, Vagn. Kosningin 2001 var ekki bindandi, af því að menn "sættu sig við þá útkomu", að hún væri það ekki. 

Það var vegna þess að samkvæmt þeim skilyrðum, sem sett voru fyrirfram fyrir því að kosningin 2001 gæti orðið bindandi, varð þátttakan að ná ákveðinni prósentu. Því fór hins vegar fjarri og þess vegna var þessi kosning ekki bindandi og það ákvæði gilti því og bæði ég og aðrir sættu sig við það að farið var eftir þessu ákvæði.  

Ofan á þetta munaði aðeins um 300 atkvæðum, langt innan við einu prósenti á þeim sem sögðu já og þeim sem sögðu nei.

Ef þátttakan hefði verið nægt hefðu menn sætt sig við það, þeirra á meðal ég.   

[Þorsteinn Siglaugsson, 19.10.2020 kl. 18:11]

Það var ekki kosið um það hvort þessi samtíningur af kosningaloforðum yrði gerður að stjórnarskrá. Það var kosið um það hvort það ætti að byggja stjórnarskrárbreytingar á plagginu, og sér í lagi á tilteknum greinum þess.

Sem stjórnarskrá er plaggið ótækt vegna þess að það er uppfullt af yfirlýsingum um atriði sem þegar er tekið á í lögum. Stjórnarskrá á að kveða á um stjórnskipun annars vegar og grundvallarréttindi hins vegar.

[Vagn (IP-tala skráð) 19.10.2020 kl. 21:18]

Ef unnendur beins lýðræðis vilja að tillögur stjórnlagaráðs verði notaðar á grundvelli niðurstöðu kosninga sem ekki voru bindandi þá hljóta þeir einnig að fagna því og styðja það að Reykjavíkurflugvöllur fari, á grundvelli niðurstöðu kosninga sem ekki voru bindandi.