Sandkaflinn í "stærstu sýningu heims" stendur enn.

Á svæðinu suðvestur af Vatnajökli hefur í aldir og árþúsund staðið yfir sýning, sem kalla hefur mátt "stærstu sýningu í heimi" og er knúinn áfram af eldvirkni og jarðvarma undir jöklinum og suðvestur og vestur af honum. 

Í henni hafa skipst á tveir stórir meginkaflar sem nefna má sandkafla og hraunakafla eftir þeim jarðefnum sem sótt hafa fram í hvorum þeirra. 

Nú stendur enn yfir sandkafli þar sem í Skaftárhlaupum á tveggja til þriggja ára fresti berst gríðarlegt magn af sandi sem jarðhiti á tveimur svæðum bræðir jökulinn yfir sér, bræðsluvatnið safnast fyrir og brýst loks fram í gríðarlegum hlaupum sem ber sand yfir stórt svæði.  

Síðasti hraunakafli var í Skaftáreldum 1783 þegar rann næststærsta hraunflæmi, sem runnið hefur á jörðinni á sögulegum tíma. 

Á undan því var hraunakafli í eldgosum að Fjallabaki seint á 15. öld, en mesta hraun á sögulegum tíma rann hins vegar í Eldgjárgosinu 934, og fór það hraun enn lengra í átt til sjávar en Eldhraunið 1983; alla leið niður í Meðalland. 

Sandurinn safnast fyrir, fyllir hraunið upp og er að drepa hægt og bítandi fengsæla veiðilæki í Landbroti, Tungulæk og Grenlæk. 

 

 

Hámarksrennsli verði minna en áður