Það verður að nota réttar tölur um endurnýjanlegu orkuna.

Þessar vikurnar er þulin hér á landi nær stanslaust síbyljan um það að öll sú orka, sem Ísland framleiðir, sé hrein og endurnýjanleg.

Söngurinn hófst í heimsókn danska krónprinsins, hélt áfram á Arctic Circle og hefur stigmagnast í tengslum við loftslagsráðstefnuna í Glasgow. 

Skoðun aðeins helstu atriðin í sögu þessa máls. 

1.  Samt hefur legið fyrir opinberlega allt frá árinu 1978 að þessi tala er alltof há, og í      raun varla hærri en 60-70 prósent. 

2.  Í frægum hanaslags sjónvarpsþætti með Vilmundi Gylfasyni og´Jóni G. Sólnes 1978 kom          fram að þá þegar hafði verið stórlega vikið frá því módeli, sem Guðmundur Pálmason, helsti sérfræðingur landsins á þessu sviði, hafði sett upp við nýtingu jarðvarma og byggðist á því að beita skyldi ítrustu varfærni við byggingu gufualfsvirkjana. 

Þetta atriði, sem aðal fréttin í þættinum fólst í, drukknaði hins vegar í hamaganginum út af öðrum atriðum við gerð Kröfluvirkjunar, svo sem túrbínukaupum og stórfelldum umframkostnaði við virkjunina. 

3. Þegar árin liðu fór þetta vandamál smám saman að minna meira á sig, og þegar Jóhannes Zoega var að láta af störfum hjá Hitaveitu Reykjavíkur, skrifaði hann blaðagrein þar sem hann varaði alvarlega við ofnýtingu jarðvarmans sem ylli því að orkuþurrð yrði á virkjunarsvæðunum. 

4. Eftir aldamótin fóru að heyrast fleiri raddir um þetta og til varð hugtakið "ágeng      orkuöflun". 

5. Farið var að tilgreina þá forsendu fyrir gufuaflsvirkjunum að orka virkjunar- eða vinnslusvæðis entist í 50 ár. Slík ending orkulindar, til dæmis kola, er fjarri því að vera sjálfbær; í raun er um rányrkju að ræða. 

6. Hellisheiðarvirkjun var höfð 300 megavött, langt umfram það sem svæðið þolir til að geta afkastað þeirri orku áfram, enda hefur ríkt þar orkuskortur.  

7. Svipað hefur átt við um Heillisheiðar-Nesjavallasvæðið almennt og einnig gufuaflsvirkjanirnar á Suðurnesjum. 

8. Fyrir um áratug skrifuðu Ólafur Flóvenz og Guðni Axelsson fróðlegar greinar um beislun jarðvarmaorkunnar í Morgunblaðið. Þar töldu þeir, að til þess að hægt væri að tala um að jarðvarmavirkjanir væru með endurnýjanlega orku og stæðust kröfur um sjálfbæra þróun, þyrfti að gæta þess í upphafi að virkja fyrst í smáum mæli, og fylgjast vel með stöðu svæðisins og sjá til hvort og hvernig þyldi stækkun. 

9. Á þetta atriði minnsist Hörður Arnarson forstjóri Landsvirkjunar við gangsetningu Þeystareykjavirkjunar þegar hann sagði, að í staðinn fyrir að fara strax af stað með miklu stærri virkjun, yrði látið nægja að byrja á 90 megavatta stærð.

10. Ofan á þetta bætist síðan að margar virkjanir i jökulfljótum eru með virkjanalón, sem fyllast af auri þannig að miðlunin verður ónýt. Nefna má Sultartangalón sem dæmi, en einnig er viðbúið að Hálslón Kárahnjúkavirkjunar geti fyllst á þessari öld vegna miklu meiri framburðar en var þegar slíkt var mælt á síðustu öld og loftslag var kaldara en er og verður sennilega á þessari öld.  

Sigmundur Davíð: „Ég brást þjóðinni“

Athugasemdir

[Benedikt V. Warén, 4.11.2021 kl. 23:57]

Jökulsá á Brú er ekki að fylla Hálslón á þessari öld, nær væri að tala um tíu aldir.  Í aldanna rás hafa lækir, ár og stórfljót verið að sverfa lönd og breyta í farvegi, gil og dali. Vatn er að bera fram efnið sem það er að sverfa niður. Lón sverfa ekki niður land né færir efni úr stað svo neinu nemi. Það er ekki hægt að fylla lón með efni nema það sé tekið annarsstaðar. Leirinn í Jökulsá er ekki það mikill að hann hafi teljandi áhrif við að fylla Hálslón á þessari öld.

[Ómar Ragnarsson, 5.11.2021 kl. 11:07]

Þarna ert þú ósammmála hinni opinberu skýrslu um Hálslón. Þar er að vísu talað um 200 ár, en ég hef sjálfur séð hvernig leirsetið var þegar orðið hundrað metra hátt vorið 2009 í neðsta hluta Stuðlagáttarinnar í gljúfri Kringilsár og þetta fyrrum djúpa gljúfur með fossum sínum orðið sléttfullt af leir alveg upp að Törfafossi. 

Ég horfi líka árlega á það hvernig Sultartangalón er þegar að fyllast af leir í innri hluta þess lóns og tek því meira á því sem sagt var fyrirfram í skýrslum um það og mark á því sem ég sé sjálfur með eigin augum.