Hraðaval fyrir vegina.

Á rúmlega þúsund kílómetrta langri ökuleið milli Denver og Yellowstone er ekið á mjög mismunandi vegum. Colorado og Wyomingríki eru Klettafjallaríki með krókótta og bratta fjallvegi í bland við beina vegi um flatar heiðar. Á þessari leið hefur skynsamlegt val á hámarkshraða vakið athygli okkar hjóna.

Á vegum sem svipar til meginhluta hringvegarins heima er hámarkshraðinn hér vestra sá sami og heima.

Um leið og vegurinn verður mjórri og krókóttari minnkar þessi hraði. En á breiðum köflum, sem svipar til nýjustu vegarkaflanna heima, svo sem í Norðurárdal í Borgarfirði og nafna hans í Skagafirði er hámarkshraðinn 65 mílur eða 105 kílómetrar/klst.

Þessi breiddarmunur á vegum er alveg lygilega mikið öryggisatriði vegna þess að á mjórri vegunum er miklu minna svigrúm fyrir mistök í akstrinum.  

Hér vestra hika menn ekki við að laga hámarkshraðann að aðstæðum. Ef ameríska aðferðin væri notuð heima myndi hraðinn milli Hveragerðis og Selfoss vera 80 km/klst, á nýjustu breiðu köflunum 100 km/klst og á tvöfaldri Reykjanesbrautinni 110 km/klst.

Í akstri um þvera og endilanga Svíþjóð virðist þetta vera svipað og í Bandaríkjunum. Á bestu vegum leyfa Svíar meiri hraða en Norðmenn en slysatíðnin er þó ekki hærri í Svíþjóð en í Noregi á sambærilegum vegum. Niðurstaða mín er: Sveigjanlegra hraðaval með tilliti til aðstæðna en nú tíðkast víða heima.

Sjálf hámarkshraðatalan skiptir ekki öllu máli heldur hvernig hún passar við aðstæðurnar.  

Athugasemdir

[Birgir Þór Bragason, 29.9.2008 kl. 07:44]

Í raun er þetta viðurkennt á Íslandi. Það er mismunandi hraði eftir aðstæðum. Verst er að aðstæður eru miðaðar við bókina en ekki við raunveruleikann. Í bæjum og borg er hraðinn frá 30 til 80 en svo kemur þessi undarlega aðferð:

Á þjóðvegum með bundnu slitlagi 90 og á möl 80.

Við vitum að öll að þjóðvegur með bundnu slitlagi er ekki eftir einum staðli hvað varðar breydd, beygjur og nánasta umhverfi. Það þarf að beita heilbrigðri skynsemi við hraðamerkingar á þjóðvegum. Sumstaðar á leiðinni frá Hveragerði til Selfoss á að vera 70, sumstaðar 80. VIð eigum ekki að hræðast mismunandi hraða frekar eigum við að hræðast þennan eina sanna ríkishraða.

[Villi Asgeirsson, 29.9.2008 kl. 08:17]

Hér í Hollandi er þetta svipað. Hámarkshraði í þéttbýli er misjafn, frá 30 (litlar íbúðagötur) upp í 80 (þar sem ekki má búast við gangandi vegfarendum). Á "hraðbrautunum" er almennur hámarkshraði 120 en fer niður í 100 í kringum borgir og þar sem mikið er af af- og fráreinum. Einnig er algengt að sjá 70 á fráreinum, þótt þær séu langar og aflíðandi.

Það er sjálfsagt mal að lækka hámarkshraða þar sem slysahætta er mikil, en það má líka hækka hann á tvöföldum götum. Persónulega finnst mér að hámarkshraði Reykjanesbrautin, frá Vogum að Straumnesi eigi að vera 120. Að- og fráreinar eiga að vera þannig gerðar að það trufli ekki umferð á þessum hraða.

[Svanur Sigurbjörnsson, 29.9.2008 kl. 11:24]

Algerlega sammála. 

Svo þarf að laga verulega merkingar fráreina á höfuðborgarsvæðinu.  Eftir að maður hefur séð almennilegar merkingar erlendis sér maður hversu skammarlegt þetta er hér.  T.d. fær maður ekki upplýsingar um að þriðja akreinin vinstra megin á leið vestur eftir Hringbraut endar sem beygjuakrein inná Njarðargötuna fyrr en allt of seint.  Merking fráreinar er ábótavant inn í sunnanvert Höfðahverfið á leiðinni vestur úr Mosfellsbæ áður en komið er að fráreininni uppá brúnna inná Suðurlandsveg.  Manneskja sem ætlar á Suðurlandsveginn gæti hæglega lent inní Höfðahverfi og manneskja sem ætlar í Höfðahverfi misst af þessum vegi. 

[Gunnar Th. Gunnarsson, 29.9.2008 kl. 16:26]

Sammála Ómar! Það gerist öðru hvoru að við erum sammála, gaman að því

[Sigurður Viktor Úlfarsson, 29.9.2008 kl. 16:46]

Sammála Ómar.  Er í Edinborg og hér eru a.m.k. fjórar mismunandi flokkanir á vegum með bundið slitlag og hraðinn eftir því.  Ekki bara það heldur eru öll skilti sem hafa með hverja gerð vega í mismunandi litum (bakgrunnurinn), hvítt, grænt og blátt.  Þú ert því alltaf með það á hreinu á hvers konar vegi þú ert að keyra.

[Einar Steinsson, 29.9.2008 kl. 17:12]

Eins er víða í Evrópu gengið ennþá lengra með því að stýra hraðanum eftir aðstæðum með ljósaskiltum. Þá er hraðinn lækkaður ef t.d. skyggni versnar, í mikilli úrkomu eða hálku.