Hvað um hina ráðherrana? Fleiri spurningar en svör.

Þá vitum við það. Tímaskortur hamlaði för íslenska forsætisráðherrans en forsætisráðherrar hinna Norðurlandanna, sem voru í samstöðugöngunni höfðu greinilega nægan tíma sem og aðrir ráðherrar og þjóðarleiðtogar 60 þjóða sem fóru þar fremstir í flokki, sumir komnir um miklu lengri veg en frá Íslandi. 

Í tilkynningu forsætisráðuneytisins segir að boð Frakka hafi ekki verið til forsætisráðherra okkar.? Hvers vegna komu þá hinir forsætisráðherrarnir? Var þeim heldur ekki boðið? Eða var öllum norrænu forsætisráðherrunum boðið nema þeim íslenska? 

Bandaríski dómsmálaráðherrann var í París en sendi sendiherrann. Í Bandaríkjunum hefur þetta verið gagnrýnt og þótt snautlegt. Kannski smá sárabót fyrir okkur, samanber máltækið "Sætt er sameiginlegt skipbrot" og smá endurbót á öðru: "Svo má böl bæta að benda á annað svipað".    

Hafði íslenski innanríkisráðherrann ekki tíma frekar en forsætisráðherrann? Eða utanríkisráðherrann? Eða fjármálaráðherrann, annar af oddvitum ríkisstjórnarflokkanna?

Eins og í lekamálinu og í byssumálinu vekja svörin í þessu máli fleiri spurningar en svör.

Byssumálið, sem hægt hefði verið að afgreiða á einum degi með nákvæmu svari, tók hálfan mánuð í fjölmiðlum og vatt upp á sig, bara vegna þess að það þurfti að toga svörin eitt og eitt upp úr margsaga ráðamönnum með töngum.

Lekamálinu er ekki enn lokið eftir rúmt ár frá því að það hófst.

Hve lengi á þetta mál eftir að malla? 

Tímaskortur hamlaði för ráðherra

Af hverju enginn ráðherra eins og frá öðrum löndum?

Haraldur Sigurðsson jarðfræðingur, sem staddur er í París, segir að Frakkar, sem hann var með þar, hafi ekki tekið eftir fjarveru íslenskra ráðherra í samstöðugöngunni stóru og að við Íslendingar þurfum ekki að hafa áhyggjur af því að almenningur ytra muni hafa tekið eftir því. 

Bandaríkjamenn sendu dómsmálaráðherrann og íslenski innanríkisráðherrann er í svipaðri stöðu hér. Utanríkisráðherrann íslenski fór ekki og ekki heldur annar af tveimur oddvitum stjórnarflokkanna, Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. 

Hins vegar tökum við sjálf eftir þessari fjarveru.  Og þegar myndir af boðsgestum verða skoðaðar mun fjarvera íslenskra ráðherra blasa við þeim sem til þekkja og við sagnfræðingum framtíðarinnar.

Boðið kom að vísu með afar stuttum fyrirvara en samt komu jafn margir hinna "stóru" þangað og raun ber vitni, allt saman ráðherrar að því er séð verður og allir forsætisráðherrar Norðurlandanna nema Íslands. 

Íslenski sendiherrann var fyrir tilviljun staddur mjög fjarri í fríi á Jómfrúareyjum í afmælisferð þegar boðið kom en spurningin er hvers vegna enginn íslenskur ráðherra gat farið eins og ráðherrar frá öðrum löndum.

Og verður það yfirleitt fært til bókar að ritari úr sendiráðinu hafi verið í göngunni sem fulltrúi ríkisstjórnar Íslands ? 

Enginn fulltrúi frá Íslandi

Jafnræði í skoðanaskiptum eykur líkur á skástu lausninni.

Í lýðræðisþjóðfélagi er mikilvægt að í álitamálum sé jafnræði í aðstöðu málsaðila til að koma sjónarmiðum sínum og upplýsingum á framfæri. Það var ekki að ástæðulausu að í kjölfar Ríósáttmálans 1992 var gerður svonefndur Árósasamningur sem stuðla átti að jafnræði í álitamálum í umhverfis- og náttúruverndarmálum. 

Í þeim málaflokki eins og fleirum hallaði stórlega á. Stjórnvöld og fjársterk fyrirtæki höfðu yfirburði fjármagna, valda og aðstöðu gagnvart almenningi og samtökum hans. 

Það er dæmigert fyrir íslenskan veruleika að hér á landi var þessi samningur ekki í gildi í á annan áratug eftir að hann var lögtekin í nágrannalöndum okkar.

Höfuðatriði hans var að almannasamtök ættu lögaðild að málum, sem risu vegna framkvæmda og annarra atriða í umhverfismálum.  

Og loks þegar það gerðist að lög í samræmi við Árósasamninginn voru sett hér, varð að semja við andstæðingana um að lauma inn sakleysilegum breytingum sem gerðu Hæstarétti kleyft með óvenju langri greinargerð að úrskurða að samtök þúsunda umhverfis- og náttúruverndarsamtaka og hundruða fólks sem nutu útivistar í Gálgahrauni ættu ekki lögaðild að vegagerð í hrauninu.

Með því er Árósasamningurinn marklaust plagg hér á landi og ástandið í þessum málum viðundur í okkar heimshluta.

Nú heyrast rekin upp ramakvein yfir því almannatenglar skuli hafa veitt læknum aðstoð í málafylgju í fyrsta og vonandi eina verkfalli þeirra og þáttur RUV í umfjöllun harðlega átalinn. "Læknar áttu RUV" segir einn þessara gagnrýnenda sem sakar fréttastofuna sökuð um grófa hlutdrægni í málinu. 

Með því sé hún að hamast á móti ríkisstjórninni. Kunnuglegt orðalag. "Ljótur pólitískur leikur" sagði fyrrum innanríkisráðherra um lekamálið.  

Gerði fréttastofan þó ekkert annað en að ræða við báða deiluaðila og fjalla um viðfangsefnin í heilbrigðiskerfinu.

Niðurstaðan er sú að meðal annars hefur fengist fram það álit forsætisráðherra að vandinn í heilbrigðiskerfinu sé raunverulegur langtímavandi, sem eigi upphaflega rætur sínar fyrir 15 árum og muni þurfa mörg ár til að leysa.

Hann felst í því að vegna þess að þessi málaflokkur er langdýrasti málaflokkurinn í ríkisfjármálum hylltust stjórnmálamenn til þess að reyna að skera þar sem mest niður, af því að með því fékkst hæsta krónutalan.

Þeir áttuðu sig ekki á því að vegna breyttrar aldurssamsetningar þjóðanna, dýrari og aukins tækjabúnaðar og vegna þess að læknar hafa þá sérstöðu vegna náms og starfs þeirra erlendis að eiga auðvelt með að velja sér land til að vinna í, myndu afleiðingar fjársveltis verða til þess að heilbrigðiskerfi okkar yrði 2. flokks kerfi með keðjverkandi afleiðingum.  

Fréttastofan Ríkisútvarpsins er sem sé átalin harðlega fyrir það að hafa átt þátt í þeim raunsæislegu yfirlýsingum sem ráðamenn hafa látið frá sér fara í lok deilunnar !  

 

Barist um almenningsálitið

Búið fyrir ferðamannatímann og búhnykkur í sumar?

Ef sig öskju Bárðarbungu er sett inn á línurit sést að með áframhaldandi minnkun sigsins gæti það fjarað út áður en ferðamannatíminn byrjar í vor og þar með einnig gosið í Holuhrauni. 

Efsta myndin hér á síðunni er af tekin í jeppaferð á hábunguna, og blasa Tungafellsjökull og Hofsjökull við handan við Vonarskarð og Sprengisand. 

Vafasamt er að hægt verði að fara svona jeppaferð á minnsta jöklajeppa landsins (að vísu í ferð með "fullorðnum") eftir að ísmassinn hefur fallið niður um marga tugi metra með tilheyrandi sprungusvæði í kringum sig og spurning hvort útsýnið á þessum stað verður hvort eð er jafn gott eftir slíkt sig. 

Hugsanlegt er einnig að erfitt verði að spá um jarðskjálftana og það hvort einhver tíðindi geti orðið annars staðar á þessu svæði. 

En ef gosið hættir, askjan er komin niður í endanlega hæð og botninn kyrrstæður, skjálftarnir orðnir litlir og gasútstreymi hætt, myndi það koma sér afar vel fyrir ferðaþjónustuna, svo framarlega sem að hægt verði að aflétta verði þeim miklu lokunum á svæðinu og ferðabanni, sem verið hafa í gildi. 

Þarna eru nú þrenn hraun á Holuhraunssvæðinu, gamla Holuhraunið frá 1797 og gígar þess svæðis, nýja stóra Holuhraunið og gígar þess, og svo má ekki gleyma "Litla-Hrauni", sunnan við stóra hraunið, sem uppgötvaðist þegar gestir á Sauðárflugvelli á flugvélunum TF-ULF og TF-ROS með Jón Karl Snorrason og Hauk Snorrason við stýrin fóru þaðan í byrjun september með Láru Ómarsdóttur innanborðs og uppgötvuðu nýtt en skammvinnt gos skammt suður af nýja, stóra hrauninu. 

Vegna tæknilegra mistaka eru tvær sams konar en misstórar myndir af litla hrauninu hér við hliðina, en horft er yfir það til austurs í átt til Snæfells og sjást gígar frá 18. öld í baksýn. 

Allt þetta svæði hefur nú stóraukið aðdráttarafl fyrir ferðamenn, en á móti kemur, að erlendir ferðamenn bóka venjulega ferðir sínar með löngum fyrirvara og þess vegna er hætt við að dráttur á því að opna svæðið komi sér illa til að byrja með og jafnvel í allt sumar.  

Bárðarbunga sígur um 10-15 cm á dag

Sjálfkræktar slaufur og forhhnýtt bindi næst?

Ég hef í áratugi undrast að á þessum miklu tæknitímum skuli ekki hafa verið fundnir upp sjálfreimandi skór, forhnýtt hálsbindi og sjálfkræktar slaufur. 

Einkum hefur það verið undravert hve erfitt það er gert mönnum að krækja hálsslaufur og að ekki skuli vera til hálsbindi með fyrirfram bundinn hnút, sem hægt er að festa undir kraganum með frönskum rennilás. 

Nú eru sjálfreimandi skór komnir á markað og spurning hvort hinar tvær lausnirnar koma áður en maður snýr tánum upp. 

Annars ætti maður ekki að vera að röfla þetta, heldur finna þetta upp sjálfur og fá á því einkaleyfi. 

Sjálfreimandi skórnir loksins á markað

Fréttir fara sínu fram.

Ofangreint orðtak, eða það að fréttir gerist oft þegar þeim sýnist, gæti átt við deiluna löngu og leiðinlegu um uppsetningu brunavarna í bílageymslu í Hamraborg í Kópavogi.

Þetta fyrirbæri hefur mótast í huga mér á áratuga löngum ferli sem fréttamaður, sem ég tel mig vera enn þótt ég sé ekki lengur í föstu starfi.

Fréttamiðill, ritstjórn, fréttastofa eða einstakir frétta- og blaðamenn, verða að hafa það í huga að það eru mikil takmörk fyrir því að hægt sé að "stjórna atburðarás" og ráða því hvenær fréttnæmir atburðir gerast.

Af þessum sökum hef ég alla tíð verið að burðast með lágmarks viðbragðsbúnað dag og nótt, mörgum til undrunar og oft til vandræða vegna umfangs búnaðar.

Sé það rétt mat slökkviliðsmanna að einhver staður sé  brunagildra getur enginn stjórnað því hvenær mögulegur eldsvoði verður. Hann getur alveg eins orðið í dag eða á morgun eins og eftir nokkkur ár eða áratugi.

Stundum heppnast mönnum að "stjórna atburðarás" og stjórna því hvenær einstakar fréttir og aburðarás gerist. Einnig að leggja pottþétt mat á hvenær mestar líkur séu á því að eitthvað gerist.

Brunagildran í Kópavogi er dæmi um hið gagnstæða. Þess vegna hlýtur að gilda um hana, að því fyrr sem menn eyða hættunni, því betra.

Með öðrum orðum, að hættan á slysi vaxi því lengur sem það dregst að eyða slysahættunni.   

Deilan um brunagildruna óleyst

Skynsamlegt að sóa ekki kröftum um of.

Þrátt fyrir að eiga svo handknattleikslandslið að útlendingar skilja ekkert því að svona örþjóð eigi jafn marga toppmenn, hefur það oftast háð okkur á stórmótum að þurfa að keyra allan tímann á nokkurn veginn sama liðinu. 

Að vísu er til það máltæki í íþróttum að ekki eigi að breyta vinningsliði, en ef stefnt er að því að komast í undanúrslit, endar slíkt með því að jafnvel þeir bestu þreytast ef ekki er reynt að hvíla þá eins og mögulegt er, þannig að þeir dali ekki vegna langvarandi álags. 

Íslendingar hafa að vísu einu sinni hampað silfurverðlaunum, en úrslitaleikurinn tapaðist nær eingöngu vegna þess að andstæðingarnir höfðu meiri breidd og gátu haldið fullum dampi allt til mótsloka. 

Þetta virðist Aron Kistjánsson hafa í huga í æfingaleikjunum þessa dagana þegar hann hvílir bestu mennina og vonandi getur hann komist langt á því að að keyra burðarmenn liðsins ekki út þegar á hólminn er komið. 

Í æfingaleikjunum getur hann skoðað alla leikmennina, séð veikleika þeirra og styrkleika og hvernig þeir falla inn í leikkerfin, prófað leikkerfi og þannig fundið út, hverja þeirra hann hann ætti helst að setja inn á þegar í mótsslaginn sjálfan er komið.

 

Verður allt annar leikur á HM

Af hverju þá frekar en síðar?

Tilraunir dómsvaldsins til að læsa upplag Spegilsins ofan í kistu eins og lík í gröf í kirkjugarði, voru kannski framkvæmanlegar fyrir þremur áratugum, en nú eru aðrir tímar og hægt að skoða þetta eintak á netinu. 

Og þegar það er skoðað er satt að segja erfitt að finna mun á þessu spaugi og samsvararandi spaugi síðari tíma, sem ekki fór fyrir dómstóla. 

Vísa að öðru leyti í bloggpistilinn á undan þessum um þetta athyglisverða mál. 

Guð og Spaugstofuþátturinn. Hráki og koss.

Tvívegis þegar Spaugstofan var með þætti um páska, kom upp mikill kurr vegna meints brots þeirra á íslenskum lögum um guðlast. Einkum voru þessara raddir áberandi í annað skiptið sem þeir "drógu dár" að fermingum og voru þeir af sumum sakaðir um gróft brot á boðorðinu um að leggja ekki nafn Guðs við hégóma.

Í framhaldi af þessu stóðst ég ekki mátið heldur fór með þessa stöku á skemmtunum:

Fermingarbörn fóru hnuggin i háttinn.

Hneyksluð var þjóðin og æst

og þegar Guð sá Spaugstofuþáttinn

sagði hann: Dsísús Kræst!  

Nú vaknar spurningin hvort bæði þátturinn og vísan voru guðlast og refsiverð lögum samkvæmt.

Samanburður við dóminn yfir Úlfari Þormóðssyni er erfiður vegna þess blaðið var gert upptækt og er það enn og auk þess er svo langt um liðið síðan það kom út, að ég man ekki hvort ég sá það.

Hér kem ég með p.s. á viðeigandi stað. Var að skoða hið fordæmda blað og sé í fljótu bragði ekki stigsmun á því sem þar er spaugað með um fermingar og því hefur komið fram ítrekað síðar í spaugi um sama fyrirbæri. 

Það bendir til þess að tímarnir hafi breyst og aldrei varð ég var við að neinn móðgaðist eða fyrtist við þegar ég fór með stökuna og var ég feginn því, vegna þess að ég var ekki alveg viss fyrirfram um viðtökurnar.

Auk þess er kveðskapur hjá mér af þessu tagi alger undantekning, heldur hef ég í gegnum tíðina samið það marga sálma og trúarlega söngva í fullri alvöru að þeir eru að minnsta kosti orðnir þrjátíu. 

Þetta er eins og svo oft spurning um stemningu, aðstæður og hvernig það er flutt. 

Þegar séra Jakob Jónsson varð meðal annars doktor út á ritgerðina "Skop og háð í Nýjatestamentinu" ( Humor and Irony in the New Testament) fannst sumum tiltækið glannalegt.

Nær allir höfðu ekki haft hugmynd um að slíkt væri að finna í hinni helgu bók. 

En vígðir menn hafa margir haft auga fyrir slíku og ég þekki einn prestlærðan mann, sem er sérfræðingur í þvi´sem hann kallar "Jesúbrandara".

 Þegar verið er að meta alvarleika háðs og skops kemur í ljós, að stundum er erfitt að skilja af hverju einum þykir eitthvað særandi og móðgandi þegar öðrum þykir svipað atferli eða orðalag það ekki.

Mér kemur í hug munurinn á því að hrækja og kyssa. Það er talið sérlega móðgandi og jafnvel refsivert að hrækja, þótt ekki sé nema í átt að manni, til dæmis lögreglumanni.

Hins vegar gildir allt öðru máli ef viðkomandi tæki sig til og kyssti í stað þess að hrækja.

Fylgir kossi þó varla minni smithætta en hráka, sem lendir jafnvel ekki í andliti þess sem hrækt er til.

Mörg dæmi eru um það að það, sem einni þjóð eða hópi fólks finnst sérlega særandi og móðgandi, finnst öðrum algerlega saklaust. Og stundum móðga menn eða særa alveg grandalausir.  

Og svipað er að segja um það samhengi og þær aðstæður og tíma, sem stundum ráða úrslitum um það hvort háðið sé særandi eða bara skemmtilegt og meinlaust.   

 

Mun líklegri lausn á gátu en hjá AF447.

Árangur leitarsveita vegna brotlendingar flugs QZ8501 á Jövuhafi er þegar orðinn miklu meiri en var á svipuðum tíma eftir hvarf AF447 yfir Suður-Atlantshafi 2009, að ekki sé nú talað um M870, sem enn er líkast til stórfelldasta og dularfyllsta hvarf flugsögunnar. 

Franska þotan sem fórst á Suður-Atlantshafi hafnaði á margfalt meira dýpi en sú malasíska nú og úti á miklu stærra reginhafi. 

Kassarnir, sem þarf að finna, eru raunar tveir, "svarti kassinn" með gögnum um flughreyfingar vélarinnar og stöðu vélbúnaðar og stjórnbúnaðar hennar og "rauði kassinn" með hljóðupptökum af því sem fram fór í stjórnklefanum. 

Þessar upplýsingar náðust um síðir úr flaki AF447 á ævintýralegan hátt og leiddu til þess að það mjög svo dularfulla hvarf upplýstist að fullu um síðir, þremur árum eftir að vélin fórst. 

Í ljós kom að flugvélin hafði lent í hættulegum veðurskilyrðum, sem út af fyrir sig hefðu ekki þurft að leiða til þess að hún færist, heldur voru það röng og afar dramatísk viðbrögð áhafnarinnar sem ollu því að vélin fórst með öllum þeim, sem um borð voru, þeirra á meðal einum Íslendingi.

Air France og önnur flugfélög gerðu ráðstafanir til þess að bæta þjálfun flugmanna eftir það slys og fróðlegt verður að sjá hvað olli því nákvæmlega að QZ8501 fórst.  

Nema „smelli“ á Jövuhafi