Samtvinnaðir sóknarmöguleikar.

Sá frami og viðurkenning sem íslenskum vísindamönnum hefur hlotnast með birtingu greinar þeirra í einhverju virtasta vísindatímariti heims er dæmi um þann margfalda ávinning sem Íslendingar geta haft af einstæðri náttúru landsins.

Ávinningurinn og sóknarfærin eru fólgin í tveimur meginatriðum.  Annars vegar hin einstæða náttúra og hins vegar mannauðurinn. 

Samanlagt getur verið um að ræða virði, sem meta má á þúsundir milljarða króna, ef menn vilja endilega dæma allt á mælistiku peninga. 

Mannauðurinn getur blómstrað á svo mörgum sviðum. Hjá vísindamönnum sem helga sig rannsóknum á náttúrunni, vísindamönnum og kunnáttumönnum, sem geta haslað sér völl erlendis sem brautryðjendur í nýtingu náttúruauðlinda, fjölmenntaðs fólks sem vinnur fyrir ferðaþjónustuna og listamanna á mörgum sviðum, sem geta skapað dýrmæt listaverk, varpað ljóma á þjóðina og aukið heiður hennar og álit, sem meta má til gríðarlegra fjárhæða í viðskiptavild fyrir þá sem vilja mæla alla hluti á stiku peningarlegra verðmæta. 

Við sjáum, að aðeins einu stykki íslensku eldfjalli hefur tekist að koma Íslandi betur á kortið um allan heim en leiðtogafundurinn, einvígi aldarinnar, Nóbelskáldið og fleiri hliðstæð atriði hafa gert síðustu áratugina.

Þetta skapar samtvinnaða sóknarmöguleika upp úr öldudalnum eftir Hrunið. 

Rannsökuðu Eyjafjallajökul

Enn eitt "tap þrátt fyrir..."

Eftir hve marga knattspyrnulandsleiki hefur verið sagt að Ísland hafi "tapað þrátt fyrir" þetta og hitt?

Jafnvel hefur verið sagt eftir leik að Ísland hafi tapað, þrátt fyrir að hafa verið betri aðilinn eða að minnsta kosti jafngóður. 

En nú er þessi röð tapaðra leikja orðin of löng til þess að komast að annarri niðurstöðu en þeirri að við eigum ekki betra karlalandslið en raun ber vitni. 

Knattspyrna snýst þegar öllu er á botninn hvolft um þann einfalda hlut að skora fleiri mörk en andstæðingurinn og það hefur íslenska liðið einfaldlega ekki gert. 

Við höldum auðvitað með "strákunum okkar" og landsliðsþjálfaranum og þetta eru ágætis drengir og leggja sig fram eins og þeir geta.  En markatölurnar eru grimmar og það er ekki gaman að horfa á þær. 

Nú duga ekki lengur setningar eins og "það vantaði herslumuninn" eða "með smáheppni hefðum við..." 

Þetta lítur ekki vel út en þrátt fyrir allt væri það verst að missa alla von um að geta gert betur. 

Stundum er sagt að það sé vonandi að Eyjólfur hressist, en í Eyjólfur er reyndar ekki þjálfari þessa liðs heldur yngra liðsins sem komið er áfram í úrslit í Evrópukeppni og virðist vera hægt að binda rökstuddar vonir við að breyti stöðu aðallandsliðsins þegar þeir hafa aldur til. 

 

Tap í Tel Aviv þrátt fyrir góðan lokakafla

Hvers vegna Jónas?

Marga meistara íslenskrar tungu hefur þjóðin átt. Íslensk tunga var verkfæri eina Nóbelskáldsins okkar, Halldórs Laxness, hún var verkfæri Snorra Sturlusonar og annarra skálda og afburða fræðimanna okkar um aldir.

Af hverju var fæðingardagur Jónas Hallgrímsson fyrir valinu þegar valinn var dagur íslenskrar tungu?

Það má rökræða það fram og aftur hvort annar Íslendingur hefði átt að verða fyrir valinu, en hinu verður ekki neitað, að fegurð þjóðtungu okkar rís líklega hvergi hærra en í ljóðum Jónasar og að fáir gátu betur en hann látið fólk hrífast og tárast yfir túlkun hans á fegurð, trega, ást, gleði og harmi. 

Hann var það skáld sem komst næst þjóðarsálinni. 

Á góðri stundu yrkir hann "Hvað er svo glatt sem góðra vina fundur...? og "þá er það víst að bestu blómin gróa  /  í brjóstum sem að geta fundið til." 

Hann var vísindamaður, ákaflega orðhagur og bjó til frábær nýyrði á borð við orðið "ljósvaki". 

Hann er ígildi listmálara og ljósmyndara eða kvikmyndagerðarmanns í ljóðunum "Gunnarshólma" og "Fjallinu Skjaldbreiði" þar sem hann þarf hvorki pensil né myndavél, slíkt vald hefur hann yfir íslenskri tungu.  

Málverkið sem fólgið er í Gunnarshólma er nákvæmnisverk þar sem "...klógulir" ernir svífa og "fiskar vaka" í ám. 

Hann setur þann sem les niður við Gunnarshólma en þaðan lyftir andi hans sér til flugs eins og kvikmyndagerðarmaður með myndavél og skimar yfir "hrafntinnuþökin" hjá Hrafntiinnuskeri, sem eru fjarri því að sjást neðan af sléttlendinu. 

Sagt er að skáldið Bjarni Thorarensen hafi sagt þegar hann sá fyrst ljóðið Gunnarshóllma: "Nú get ég hætt að yrkja." 

Jónas gat líka ort raunsæisádeilu betur en flestir, ádeilu á borð við "Ísland, farsælda frón" þar sem hann í raun var að hvassbrýna landa sína til að þess að reka af sér slyðruorðið. 

En hin persónulegu ljóð hans snerta okkur mest enn í dag. 

Angist hins einmana, heilsulitla og drykkfelda skálds fjarri fósturjörðinni skín út úr orðunum "Enginn grætur Íslending / einan sér og dáinn...",  "Mér var þetta mátulegt / mátti vel til haga / hefði ég betur hana þekkt / sem harma ég alla daga." 

Hann flýgur í andanum með þrestinum yfir hafið til Íslands til að heilsa stúlkunni með húfuna og rauða skúfinn í peysunni og andvarpar: "Þröstur minn góur, það er stúlkan mín." 

Það er erfitt að velja á milli bestu ljóða "listaskáldsins góða".  "Ferðalok" hljóta þó að koma upp í hugann. 

Spurningunni um það hver stúlkan var sem það ljóð snýst um, verður aldrei svarað til fulls, frekar en að hægt sá að finna pottþétt svar við því hver var höfundur Njálu, sem nefnir persónu sína ekki fyrr en í síðustu setningu sögunnar og þá ekki nafnið heldur aðeins fornafnið "ek". 

Ég gæti vel trúað því að Jónas yrki Ferðalok til fleiri en einnar konu. Sú sem helst hefur nefnd, af því að hún varð honum samferða norður í land ásamt fleirum, er langlíklegust. 

"Greiddi ég þér lokka við Galtará" er lykilsetning í þessu tilliti. 

Þó hnýtur maður um setningu eins og "...Tíndum við á fjalli / tvö vorum saman / blóm í hárri hlíð." 

Gátu þau Þóra verið ein saman að tína blóm í fjalli í þessari ferð? 

Kannski er kvæðið lýsing á hugarástandi manns, sem hefur orðið ástfanginn af fleirum en einni konu og harmar það hlutskipti sitt að horfa sjúkur fram á einsemd fjarri sínu elskaða landi. 

Það er hægt að fara yfir ljóðið Ferðalok og mörg önnur ljóð Jónasar aftur og aftur og dást að og hugleiða innihald þeirra. 

Vísa til Ferðaloka á tónlistarspilarnum hér við hliðina og síðasta blogg mitt á undan þessu, sem mér láðist að tengja við fréttina af verðskulduðum heiðri til handa Vígdísar Finnbogadóttur, Möguleikhússins og Hjálma.