Magnaðar bækur fyrir 70 árum: "Undur veraldar" og "Kappar´".

Þetta er síðbúinn ritdómur og stendur á veikum grunni að því leyti, að það eru um 70 ár síðan bókin var lesin. Íslenska heiti hennar var "Undur veraldar" og var umfjöllunin um hæstu fjöll veraldar og glímu manna við þau sá kafli sem eftirminnilegastur er. 

Bókin kom út örfáum árum áður en þeir Hillary og Tensing komust fyrstir manna á þennan hæsta tind jarðar og var sagt frá dramatískum leiðöngrum, sem farnir voru á fjallið áður en loksins tókst að sigrast á því og leggja tindinn að fótum sér í bókstaflegri merkingu. 

Einna eftirminnilegust var frásögnin af leiðangri George Mallory og Andrew Irwine og félaga hans, sem týndust í fjallgöngunni ef rétt er munað og var sú för hulin mikilli dulúð.

Enn lifir nöfn Edwards Nortons í þessari miklu sögu. 

Stór kafli í bókinni snerist hins vera um allt annað mál;  um það, hvernig það myndi lýsa sér ef hraði tunglsins umhverfis jörðina minnkaði. 

Var það sett sem sú hugsanleg orsök af mannavöldum í framtíðinni að beisla sjávarföll jarðar í stórfelldum mæli. 

Bókin Undur jarðar og bækurnar tvær undir heitinu "Kappar"  sem gefnar voru út með nokkrum völdum Íslendingasögum á þessum árum voru góð dæmi um gildi þess að miðla spennandi fróðleik og afbragðs bókmmennum til allra aldursflokka og alþýðu manna á aðgengilegan hátt. 

Íslendingasögurnar í Köppum innihéldu enga jafn stóra sögu og Njáls sögu, en þó góðar sögur af ýmsum stærðum, svo sem Laxdælu, Grettlu og Gísla sögu Súrssonar, og ekki var amalegt hve góðar teikningar Halldórs Péturssonar voru. 

Einnig tókst mjög vel til að færa textann til nútíma stafsetningar og máls af mikilli smekkvísi. 

Þetta mætti alveg prófa aftur.  

Erfiðasta og hættulegasta fjallið

Hvar á að enda?

Í upphafi skyldi endinn skoða. Ef byrjað verður á því að umbreyta jafn sögufrægri byggingu og Alþingishúsinu vaknar strax spurningin um það, hvar takmörkin fyrir slíku eigi að liggja. 

Verður næsta skref að fjarlægja merki Íslandskonungs af framhliðinni og setja í staðinn eitthvað í líkingu við hið nýja tákn Isavia, þar sem ómögulegt er að sjá hvort það er tákn fyrir járnabindingafyrirtæki eða fiskbúð? 

En með þessum breytingum á merki Flugmálastjórnar Íslands var kastað fyrir róða einhverju fallegasta merki landsins, gamla flugmálastjórnarmerkinu sem sýndi langar leiðir um hvað var að ræða,  var með vængi, landvættina, skjaldarmerkið og fánann. 

Alþingishúsið verði látið í friði

Endurmat verkefna og aðferða vegna kófsins.

Verkefni og vinnuaðferðir vilja oft verða að hefð í föstum skorðum hjá flestum þegar lítið er um sviptingar í þjóðlífinu. 

Þegar margir líta til baka um það leyti sem kófið hefur staðið í eitt ár, sést að við brottfall ótal staðnaðra verkefna og einnig breytingar á verkefnum og viðfangsefnum, sem var orðið eins konar skyldu að sinna hefur það kallað á endurmat á viðfangsefnum og vinnuaðferðum. 

Jafnvel þótt ekki sé um að ræða nema svonefnt skyldudjamm, sem hefur legið í láginni hjá mörgum. 

Nú verður smá breyting á með opnun bara, svo eitthvað sé nefnt. 

Og sífellt berast fréttir af fyrirbærum eins og hekli og skíðagöngum, sem hafa orðið að eins konar æði. 

Hjá síðuhafa varð til ráðrúm til að gramsa í gömlum verkefnum, sem höfðu ýmist gleymst eða verið stórlega vanrækt. Í ljós komu til dæmis um 800 blaðsíður af byrjunum á bókarhandritum síðustu 30 ár, alls minnst fimm bókum, sem yrðu að mestu eða öllu ónýtt efni ef áttræður tæki upp á því að snúa tánum upp.  

Einnig hundruð laga og texta, sem alveg mætti skoða hvort skárra væri að taka til meðferðar heldur en að vera sífellt að láta sér detta eitthvað nýtt og nýtt í hug. 

Áður hefur verið minnst á nýjar vinnuaðferðir og verkefni sem þúsundir fólks hefur orðið að tileinka sér í kófinu og munu vafalaust kalla á ný vinnubrögð eftir kóf. 

Hekl slær í gegn í heimsfaraldri