Hægt að snúa á "Stóra bróður". Kallar á endurbætur.

Í öllum flugvélum, sem notaðar eru í atvinnuskyni, og flestum einkaflugvélum eru svonefndir ratsjársvarar (transponder), sem í nútíma flugi eru ein mikilvægustu siglinga- og öryggistæki vélanna.

Ratsjársvarinn er sérbúnaður, þannig að enda þótt önnur fjarskiptatæki rofni eða flugmenn hafi ekki tök á að senda út neyðarkall um talstöð eða hafa önnur talstöðvarsamskipti, sendir ratsjárrvarinn út sérstakt merki fyrir viðkomandi flugvél þannig að flugumferðarstjórar geti séð hvar hún sé og hagað flugumferðarstjórn í samræmi við það.

Þar að auki er ratsjársvarinn neyðartæki að því leyti, að sé reynt að ræna vélinni, getur flugstjórinn látið hann senda út sérstakt neyðarkall.

Alvarlegt flugslys varð hér um árið þegar tvær vélar, Boeingþota og Embraer smáþota rákust saman yfir Amazon í Brasilíu. Ástæðan var sú að aðstoðarflugmaður í smáþotunni rak tána óvart í rofann, sem kveikir og slekkur á ratsjársvaranum, og slökkti á honum án þess að verða þess var, einmitt á versta augnabliki áður en vélarnar nálguðust og smáþotan datt út af ratsjá, þannig að forsendan fyrir notkun sérstaks aðvörunarkerfis í báðum vélunum, sem gefur aðvörun ef þær stefna of náægt annarri, brast algerlega.

Breytt var um hönnun smáþotunnar eftir slysið til að koma í veg fyrir að þetta gæti gerst aftur þegar slík vél ætti í hlut, en sú vél var af alveg nýrri gerð hjá Embraer verksmiðjunum.

Það er yfirleitt öllum í hag bæði í lofti og á jörðu niðrir að ratsjársvarar séu í notkun. En Murpyslögmálið segir, að ef eitthvað geti á einhvern hátt farið úrskeiðis, sama hve litlar líkurnar séu, muni það gerast.

Og það virðist hafa gerst í þessu tilfelli, því að í öllum flugvélum, smáum og stórum, er það flugmaðurinn sem kveikir á ratsjárvaranum, stillir hann inn á fyrirfram ákveðna stillingu, sem er táknuð með fjórum tölustöfum, getur stillt hann á þrjár stillingar, "standby", sendingar án upplýsinga um hæð, eða sendingar með upplýsingum um hæð flugvélarinnar og staðsetningunni líka.

Langlíklegast virðist að einhver hafi slökkt á ratsjársvara malasísku vélarinnar og hvort sem það hefur gerst eða ekki, er ljóst, að nú verða að koma til nýjar reglur um notkun þessa gríðarlega mikilvæga grundvallar öryggistækis, að minnsta kosti í öllu atvinnuflugi og á fjölförnum svæðum, sem tryggja, að ekki sé hægt að slökkva á ratsjársvara flugvéla meðan þær eru á flugi.

Kannski hafa menn haft í huga að koma ekki á umhverfi "Stóra bróður" í fluginu með því að flugmenn sjálfir önnuðust notkun ratsjársvaranna, hver í sinni flugvél.

En nú hefur Murphyslögmálið sýnt, að stórslys geta orðið ef óvart slokknar á ratsjársvara eða viljandi er slökkt á honum. Það kallar á endurbætur.  

Ýmsar sögur hafa verið á kreiki um flugstjóra malasísku þotunnar, til dæmis að hann hafi smíðað sjálfur eftirlíkingu af stjórnklefa og sýnt það á netinu og boðið mönnum inn í stjórnklefa á flugi, en það er bannað hjá viðkomandi flugfélagi.

Því er ekki hægt að útiloka að einhver af "vinum" hans í gegnum netið hafi auðveldað sér flugrán með því að láta bjóða sér inn í flugstjórnarklefann, þótt það virðist afar fjarstæður möguleiki.

En við rannsókn svona atvika er grunnatriði, að enginn möguleiki sé útilokaður fyrirfram, heldur séu allir skoðaðir og þannig séu möguleikar útilokaðir, einn af öðrum, þar til þeir raunverulegu liggja fyrir.

Erfið leit orðin enn erfiðari

Athugasemdir

[Þorsteinn Briem, 15.3.2014 kl. 15:04]

Hægt var að fljúga þessari vél til Norður-Kóreu.

[Þorsteinn Briem, 15.3.2014 kl. 15:16]

[Jón Logi Þorsteinsson, 15.3.2014 kl. 16:50]

Hvers vegna, og hvert, - það er það sem maður spyr sig.

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 16.3.2014 kl. 10:13]

http://www.nzz.ch/aktuell/startseite/ermittlung-in-flug-mh370-konzentriert-sich-auf-crew-und-passagiere-1.18264064

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 16.3.2014 kl. 11:20]

http://bazonline.ch/panorama/vermischtes/Malaysia-bittet-15-Laender-um-Hilfe--Ermittler-verfolgen-neue-Spuren/story/24852105

[Þorsteinn Briem, 17.3.2014 kl. 11:43]

Rust's Cessna 172, resting in Red Square some time after his landing. Rust is standing on the right in the photo, wearing colored overalls.

[Karl J. (IP-tala skráð) 20.3.2014 kl. 01:22]

Það væri hægt að fljúga til NK en ekki í lágflugi, eldsneytið hefði aldrei dugað, og hefði hún verið í farflugshæð þá hefðu hinir ljúfu BNA og SK menn orðið varir við hana!