Loftbelgur rakst á raflínu í Leirársveit fyrir 45 árum. Flugmaðurinn slapp vel.

Loftbelgsflug er ekki hættulaust frekar en annað flug eins og dæmin sanna. Hér á landi er óhætt að segja að mikill heppni hafi verið yfir slíku flugi, og má þakka fyrir það. 

Eftir um það bil tíu daga eru rétt 45 ár síðan flogið var í fyrsta sinn með farþega í loftbelg hér á landi. Farþegaflugið sjálft var að vísu mjög stutt, innan við tveir kílómetrar á Álftanesi, þar sem lagt var í hann. 

Farþeginn var með farangur, myndavélar, sem hann setti inn í körfu belgsins. 

Vindur var talsverður á suðsuðvestan og með byljóttum skúrum, og því gekk flugtakið illa, því að vindurinn feykti belgnum það hratt í láréttri stefnu, að hann náði ekki flugi heldur dró belgurinn körfuna eftir túnskákinni þar sem ferðin hófst. 

Síðuhafi átti að verða fyrsti loftbelgsfarþeginn hér á landi, en varð að byrja á því að hjálpa til í upphafi við að halda belgnum föstum á með loftbelgstjórinn og eigandi belgsins kynti gastæki hans eins og hann ætti lífið að leysa til að gefa honum lyftikraft og láta belginn rísa til himins. 

Flugtaksbrunið varð því á talsverðum hraða eftir allri túnskákinni í gegnum girðingu við enda hennar, yfir Álftanesveginn, gegnum girðingu hinum megin, þar sem belgurinn stóð fastur í nokkur augnablik en reif sig síðan lausan og tók loksins flugið. 

Alla þessa þeysireið hékk farþeginn utan á körfunni án þess að komast upp í hana, og hékk áfram utan á henni þegar hún hækkaði flugið, þá búinn að missa af sér stígvélin og orðinn blóðrisa á fótunum. 

Flugstjórinn heyrði ekki köll farþegans vegna hávaðans í gastækjunum, sem hann kynti ains og óður væri og sá heldur ekki hendur farþegans, sem héldu dauðahaldi í brún körfunnar. 

Nokkur skelfileg augnablik að horfa niður og sjá jörðina fjarlægast vitandi það að stutt væri í það að missa dauðahaldið í körfubrúnina. 

En til allrar hamingju kom smá niðurstreymi og karfan féll til jarðar, þar sem farþeginn kastaðist af henni og kútveltist í móanum. 

Við þessi endalok farþegaflugsins léttist belgurinn og náði aftur flugi en þó ekki betur en svo, að hann missti aftur hæð og lenti á ný, í þetta sinn í Lambhúsatjörn gegnt Bessastöðum  þar sem flugstjórinn stóð í sjó upp í mitti inni í körfunni og kynti áfram gastækin í gríð og erg til að losa sig úr festunni, svo að í hönd fór annað flugtakið í þessari ótrúlegu flugferð, sem þegar hafði innifaldar tvær lendingar, aðra á landi en hina á sjó og fyrsta loftbelgsflug með farþega hér á landi, en farþeginn þó útbyrðis á loftfarinu. 

Til stóð að taka kvikmyndir og ljósmyndir í fluginu, en myndavélarnar eyðilögðust þegar þær lentu í sjónum í Lambhúsatjörn. 

En áfram hélt þessi dæmalausa flugferð, og um hríð virtist loftbelgurinn stefna beint á húsin á forsetasetrinu á Bessastöðum, en náði að lyftast yfir þau og stefndi nú á Reykjavík og Akrafjall. 

Síðastnefnda hindrunin virtist sú glæfralegasta, svo að farþeginn hirti nú stígvél sín, fór til Reykjavíkur og flaug þaðan á flugvél upp á Narfastaðamela undir Hafnarfjalli til að sjá hvernig flugferðin myndi enda. 

Í ljós kom að belgurinn komst yfir Akrafjall en það var skammgóður vermir, því að framundan var tæplega tvöfalt hærri hindrun, Skarðsheiði. 

Þegar staðið var á Narfastaðamelum eftir lendingu sást mikill eldblossi í miðri sveit. 

Þegar þangað var komið kom í ljós að loftbelgurinn hafði lent á raflínu og kortslúttað sveitinni, en flugstjórinn slapp ótrúlega vel, lítillega sviðinn af blossanum og talsvert marinn. 

Belgurinn sjálfur hafði brunnið að hálfu.  

Þar lauk þessu tímamótaflugi í íslenskri flugsögu, en réttum tíu árum síðar fóru útlendingar í nokkrar afar vel heppnaðar ferðir með farþega í Reykjavík.  

Fimm létust þegar loftbelgur hafnaði á raflínu

Athugasemdir

[Halldór Jónsson, 27.6.2021 kl. 11:10]

Ja þvílíkt ævintýri hefur hann Ómar ekki upplifað. Hét ekki flugmaðurinn Holgeir Másson?

[Ómar Ragnarsson, 27.6.2021 kl. 13:05]

Jú, eða Holberg.  Hann var og er mjög snjall kornungur maður og var búinn að gera frábæra hluti í skóla á sínu sviði til dæmis að skjóta upp eldflaug ef rétt er munað. 

Upphaflega stóð til að þáverandi flugmálastjóri færi í þetta fyrsta flug, en hann var staddur erlendis þessa helgi og þáði éa það boð að hlaupa í skarðið. Þetta gaf tiltækinu að vísu vissa vigt og einnig það að loftbelgurinn hafði gilt lofthæfisskírteini, en eftir á að hyggja hefði ég átt að sjá það í hendi mér strax fyrir flugið, að það gæti ekki heppnast almennilega í 20 hnúta vindi.

En þarna leiddi eitt af öðru. Ég kom það seint á staðinn, að allt var klárt til flugtaks, fjölmiðlafólk komið og ekki til setunnar búið. 

Eftir flugið kom upp úr dúrnum, að í handbók um flygildið væri ekki mælt með meiri vindi en 5 hnútum, enda eru svona loftbelgir aðeins knúnir upp eða niður af upphituðu lofti, sem dælt er upp í belginn, sem væri algerlega háður rikjandi vindátt um það hvert hann bærist í fluginu.