Er áttavitinn orðinn úreltur?

Það er rétt sem komið hefur fram að allir geta orðið óheppnir á ferðum sínum, eins og gerðist nú síðast á Snæfellsnesi. 

En samt leiða hliðstæð atvik hugann að einu tæki, sem fyrrum var það eina, sem gat veitt villtu fólki leiðsögu. Það er áttavitinn. 

Áttaviti er lítið tæki sem hefur það fram yfir farsíma að virka á svæðum þar sem farsími virkar ekki. 

Einu sinni var kennt að það væri gott að hafa áttavita við hendina á ferðalögum fjarri byggð, þar sem veður geta verið misjöfn og myrkur og þoka skollið á. 

En nú er alveg hætt að minnast á áttavitann.  

Merkilegt. 

 

P.S.  Það virðist vera ómögulegt að segja: "Þeir héldu hvor um annan," sem er ekki aðeins rétt meðferð móðurmálsins, heldur rökrétt líka.

Nei, þolfall skal það vera, "þeir héldu hvorn um annan."  Þá væri alveg eins hægt að segja: "Þá héldu hvorn um annan" svo að allt sé í þolfalli.  

Héldu um hvorn annan en sofnuðu aldrei

Nokkur fordæmi fyrir stjórnarsamstarfi milli andstæðra póla yfir miðjuna.

Þegar Sveinn Björnsson ríkisstjóri myndaði utanþingsstjórn 1942 eftir langvarandi stjórnarkreppu, tóku formenn flokkanna, einkum Ólafur Thors formaður Sjálfstæðisflokksins, það afar nærri sér. 

Eiðrofsmálið svonefnda og trúnaðarbrestur milli hans og Hermanns Jónassonar, formanns Framsóknarflokksins, hafði valdið því að gefnar voru harðar yfirlýsingar um að hvor um sig teldi útilokað að vinna með hinum. 

Stjórnarkreppan varð vegna þessa og einnig vegna þess að svipað ástand ríkti milli Sjalla og flokksins, yst til vinstri, sósíalistaflokksins, sem yfirleitt gekk undir heitinu "kommarnir". 

Ólafi tókst að rjúfa þessa hindrun með því að mynda meirihlutastjórn þvert yfir miðjuna, með Alþýðuflokknum og Sósíalistaflokknum, svokallaða Nýsköpunarstjórn. 

Þegar hún féll hófst aftur stjórnarkreppa og hótun Sveins Björnssonar, nú forseta, um að mynda utanþingsstjórn, vofði yfir. 

Ólafur Thors og Hermann Jónasson brutu því odd af oflæti sínu að því leyti til að það tókst að mynda þriggja flokka stjórn undir forsæti krata með Ólaf og Hermann utan stjórnar.

1950 komu þeir síðan inn í nýja stjórn eftir stjórnarkreppu, sem var orðin ískyggileg, en hvorugur hafði forsæti.

Í janúar 1980 var enn komin upp sú staða, að í stjórnarkreppu vitnaðist það að Kristján Eldjárn forseti væri með utanþingsstjórn tilbúna.

Þá mælti Morgunblaðið með myndun stjórnar tveggja andstæðra póla yfir miðjuna, en það virtist ekki ætla að ganga upp fyrr en Gunnar Thoroddsen myndaði með minnihluti þingmanna Sjálfstæðisflokksins stjórn með Alþýðubandalagi og Framsóknarflokki.

Í öllum þessum tilfellum voru stjórnarmyndunartilraunir að komast út í öngstræti, en fordæmið, sem gefið var með utanþingsstjórn 1942, varð til þess að fundin var lausn á síðustu stundu.

Bæði 1944 og 1980 klofnaði þingflokkur Sjálfstæðismanna vegna málsins, en nú virðist frekar, að Vinstri grænir séu hikandi.

Reynslan frá árunum 1942 til 1959 sýnir, að það getur dregið allt að 17 ára dilk á eftir sér ef menn eru með of stóryrtar yfirlýsingar fyrirfram um stjórnarmyndunartilraunir, sem erfitt er að sjá fyrir endann á.  

Getur ekki skellt í lás fyrirfram

"Fótur fyrir því" að 817 hafi verið hvattir.

Jónas Jónsson frá Hriflu, hugsanlega stjórnmálamaður síðustu aldar á Íslandi, var stórbrotinn en líka umdeildur formaður Framsóknarflokksins 1934-1944. Séra Emil Björnsson fréttastjóri Sjónvarpsins 1965-1985 var þingritari á tímabili og fréttamaður útvarps í framhaldi af því. 

Hann sagði okkur fréttamönnunum eitt sinn frá því að hann hefði orðið vitni að því á fundi Framsóknarmanna á Laugarvatni í formannstíð Jónasar, að hann hefði staðið í rjóðri í skóginum fyrir ofan skólann ásamt þeim Hermanni Jónassyni og Eysteini Jónssyni og talað yfir hausamótunum á þeim eins og kennari við nemendur sína. 

Jónas var alla tíð eins og eitrað peð fyrir Framsóknarflokkinn í stjórnarmyndunarviðræðum. 

Aðrir flokkar tóku það ekki í mál að samþykkja að hann yrði ráðherra og Jónas og flokkurinn urðu að lúta því við stjórnarmyndanirnar 1934 og 1939. 

Krafa um ráðherradóm Jónasar af hálfu flokksmanna hans var samt aldrei rædd opinberlega á þessum tíma svo mér sé kunnugt, enda var fjölmiðlaumhverfið allt annað og lokaðra þá en nú. 

Á endanum var Jónas síðan felldur úr formannsstóli 1944 og það er kaldhæðni örlaganna, að hann lenti í svipuðu og Sigmundur Davíð nú í kjördæmi sama landshluta í kosningunum 1946, að vera kosinn þar eftir sem áður rétt eins og Sigmundur 70 árum seinna, en orðinn utangátta í flokknum. 

Á tíma Jónasar voru hann og flestir þingmenn kosnir í einmenningskjördæmum og því ekki um að -ræða að strika hann út í kosningum. En sérkennilegt er að sjá nú sagt að "fótur sé fyrir því" að hvatt hafi verið til útstrikana þegar haft er í huga umfang útstrikananna, 817 kjósenda. 

Þessi fjöldi er einfaldlega of mikill til að gefið sé í skyn að útstrikendur hafi verið viljalaus verkfæri ofsækjenda SDG. 

En klárum söguna af Hriflu-Jónasi.  Í næstu kosningum á eftir, 1949, hætti hann á þingi, var orðinn utangarðsmaður í íslenskum stjórnmálum en gaf út eigið blað, Ófeig, sem mér fannst fróðlegt að lesa, enda Jónas á undan sinni samtíð strax í aðdraganda Seinni heimsstyrjaldarinnar varðandi greiningu og skiling á stöðu Íslands í utanríkismálum. 

Krefjast sætis fyrir Sigmund

Viðhald þyrlna krefst tvöfalt stærri flota af þeim en flugvélum.

Fáfræði um þyrlur, eðli þeirra, gerð og rekstur, hefur búið til og heldur áfram að búa til margar ranghugmyndir hjá fólki, til dæmis varðandi notkun þyrlna í stað flugvéla. 

Með jöfnu millibili blossar upp umræða um það leggja eigi notkun flugvéla niður til sjúkraflugs og jafnvel farþegaflugs og nota þyrlur í staðinn. Helstu rökin eru þessi: 

Þyrlur geta lent og hafið sig til flugs næstum hvar sem er en flugvélar ekki. Þess vegna eru þær fljótari á milli staða og þar af leiðandi yrði Reykjavíkurflugvöllur óþarfur ef þyrlur eru látnar leysa flugvélar af hólmi, því að þyrlurnar þurfa ekki flugbrautir.

Þyrlur hafa ekki vængi og taka því miklu minna pláss á jörðu niðri.   

Hægt er að fljúga þyrlum í verra veðri heldur en flugvélum og senn munu loftför, sem eru blendingar af þyrlum og flugvélum og þurfa ekki flugbrautir, leysa venjulegar flugvélar af hólmi. 

Skoðum þetta, lið fyrir lið og bætum við einu stærsta atriðnum, sem svo mörgum yfirsést.

1.

Þyrlur þurfa ekki flugbrautir. Þetta er rétt og geta þyrlna til að lóðrétts flugtaks og lendinga auk margfaldrar lipurðar í flugi er stærsti kostur þeirra.

2.

En síðan kemur atriði sem flestum yfirsést: Þyrlur eru margfalt flóknara tæki en flugvélar. Þær eru ekki vængjalausar eins og sumir segja, heldur eru stóru þyrluspaðarnir hreyfanlegir vængir, sem eru tengdir við stjórntæki og hreyfla með afar flóknum stillingarbúnaði, sem þarf mikið viðbótarviðhald, miðað við flugvélar.

Þyrlur þurfa þar að auki yfirleitt sérstaka hliðarskrúfu aftast með flókinni driflínu frá hreyfli til þess að hamla á móti því að átak stóru spaðanna snúi þeim í hringi og geri þær stjórnlausar.

Af þessum sökum tekur viðhald þyrlna margfalt meiri tíma en viðhald flugvéla og rekstur þyrlu er krefst um það bil þrefalt lengri tíma en viðhald flugvelar af svipaðri stærð auk þess sem rekstur þyrlna er líka margfalt meiri og tímafrekari.

Þetta er skýringin á því af hverju þyrlusveit Varnarliðsins þurfti fimm þyrlur hið minnsta, helst sex. Vegna þess að hver þeirra eyddi að meðaltali meir en tvöfalt lengri tíma í viðhaldi og skoðunum á jörðu niðri en í flugi, þurfti að gera ráð fyrir því að þrjár væru óflughæfar á hverjum tíma og þá voru aðeins eftir tvær flughæfar.  

3. Þyrlur geta flogið í verra veðri en flugvélar.  Rangt. Þær geta að vísu flogið í verra skyggni en flugvélar en þær geta ekki flogið ofar veðrum og eru ekki með jafnþrýstiklefa. 

4. Þyrlur eru fljótari á milli staða.  Bæði rétt og rangt. Þær eru fljótari á stuttum vegalengdum, en á lengri vegalengdum eru þær lengur á milli staða, því að vegna þess að vængirnir/spaðarnir snúast í hring í láréttu plani, fara blöðin á móti flugstefnunni öðru megin en með flugstefnunni hinum megin. Þess vegna er hámarksrhraði þyrlna mun minni en sambærilegra flugvéla og helmingi minni en hjá flugvélum þegar um sjúkraþyrlu af algengustu stærð er að ræða. Eftir því sem loftfarið verður stærra verður munurinn meiri því að þyrlur komast ekki yfir 250-300 kílómetra hraða, hversu stórar sem þær eru en skrúfuþotur og þotur geta flogið á allt að 900 kílómetra hraða.

5. Senn mun ný tækni, blanda af þyrlu og flugvél, leysa flugvélar og flugvelli af hólmi.  Rangt. Þetta var líka sagt fyrir 10 árum, 20 árum og 30 árum, og enn eru menn engu nær.

Það er einfaldlega vegna þess að það er margfalt hagkvæmara og ódýrara að láta fasta vængi fá loft undir sig í flugtaksbruni svo að flugtak verði mögulegt heldur en að láta hreyfanlega vængi með flóknum og dýrum drif- og stjórnbúnaði útvega lyftikraftinn.

Meira en 70 prósent af sjúkraflugi hér á landi er með flugvélum. Af hverju?  Af því í öllum þessum tilfellum er flugið þægilegra, styttra og miklu, miklu ódýrara en ef þyrla væri notuð.

Sama gildir um flug með farþega og varning.  

Tvær þyrlanna ekki í notkun

Sagan endurskrifuð hressilega, - allar skelfingar voru krötum að kenna.

Maður gapir við að sjá sumt af því sem nú er haldið fram til að endurskrifa sögu lýðveldisins. 

Eitt af því er, að ævinlega þegar kratar komust í ríkisstjórn dundi yfir mesta skelfingin, óðaverðbólga og auðvitað Hrunið. 

Sagan er endurskrifuð þannig að þetta var alltaf krötum að kenna. 

Það var krötum að kenna að verðbólga hófst 1978 þegar þeir voru í stjórn í eitt og hálft ár. 

Halló! 

Þetta er rangt, þótt nú eigi að festa það í sögubækur. Umrædd verðbólga hófst rúmu ári eftir að kratar hrökkluðust úr stjórn við fall Viðreisnarstjórnarinnar 1971 og voru utan stjórnar nema í eitt og hálft ár öll þau 12 ár sem liðu þangað til umrædd óðaverðbólga setti Íslandsmet vorið 1983 og hélt áfram 1983 til 1987. 

Síðan er fullyrt að efnahagshrunið 2008 hafi verið krötum að kenna og engum öðrum. Sjálfstæðisflokkurinn, sem hafði verið samfellt í stjórn 1991-2009, eða í átján ár, kom þar víst hvergi nærri!  Kratar höfðu verið í stjórn í hálft ár, þegar hraðferðin til heljar hófst undir lok árs 2007 og raunar munaði hársbreidd árið 2006 að bankaahrunið yrði þá.

Þar sem fullyrt er í hinni nýju sagnaritun að ævinlega hafi skelfing fylgt stjórnarþáttöku krata verður næsta skref líklega að saka þá um upphaf þess verðbólgutímabils sem hófst árið 1942 og stóð allt til ársins 1990.

Á upphafsári þessarar miklu verðbólgu fóru kratar úr stjórn og minnihlutastjórn Ólafs Thors og síðar utanþingsstjórn Björns Þórðarsonar tóku við. Ólafur Thors gerði lítið úr verðbólgunni og ummæli hans um að hægt væri að lækna hana með einu "pennastriki" voru höfð að spotti.

Kratar eiga að sjálfsögðu sinn hluta af ábyrgð gamla fjórflokksins á verðbólgu og óreiðu á þeim hluta fullveldistímans, sem hófst með alveg nýrri tegund verðbólgu 1942, en þó verður að geta þess, að eftir að þeir fóru fyrst í stjórn 1934 hafa þeir aðeins verið þáttakendur í stjórn í 30 ár af þeim 74 árum sem liðið hafa, þar af 13 ár í Viðreisnarstjórninni, sem með sama áframhaldi hinnar nýju sagnariturnar verður væntanlega eingöngu þökkuð Sjálfstæðisflokknumm af því að það rímar ekki við nýju Íslandssöguna að þeir hafi getað verið í svo góðri ríkisstjórn.  

Sjálfstæðisflokkurinn var hins vegar í ríkisstjórn í 54 ár og Framsóknarflokkurinn í öðru sæti eftir fyrstu verðbólguölduna. 

Kratar í kreppu

Grafarþögnin mikla.

Það er athyglisvert hvernig það er eins og að þögn um umhverfismál slær á fyrir kosningar um helstu málefni þjóðarinnar. 

Þetta gerðist fyrir kosningarnar 2007 og gerist aftur fyrir kosningarnar nú. 

Þó eru umhverfismálin þegar orðin að helsta viðfangsefni mannkyns vegna þess að núlifandi jarðarbúar stunda rányrkju á helstu auðlindum jarðar jafnframt geigvænlegu kæruleysi varðandi umhverfisáhrif þessarar rányrkju. 

Hér á landi hefur viðfangsefnunum í aðgerðum á þessu sviði verið vikið til hliðar og er það út af fyrir sig okkur ekki til sóma. 

Það sem gert hefur verið hefur að mestu ekki verið vegna hugsjónaelds, heldur einfaldlega vegna þess að það sparaði okkur stórfé og gjaldeyri að fara út í hitaveiturnar okkar til húsaupphitunar í stað þess að flytja inn kol og síðar olíu til þessara nota.  

Verst er nefnilega, að við höfum verið að streitast við í síbylju að hreykja okkur upp með síendurteknum fullyrðingum um forystu okkar og hugsjónir á öllum sviðum umhverfismála sem að stórum hluta byggjast á hreinum lygum, svo að talað sé tæpitungulaust.

Það brá fyrir lítil frétt um orkuskort, sem gæti farið að há Reykvíkingum. Samt framleiðir Orkuveita Reykjavíkur rafmagn sem nægt gæti fyrir milljónaborg.

Ástæðu aðsteðjandi orkuskorts nefna menn ekki, en hún er sú, að forsendan, sem gefin var um endingu virkjananna á Hengilssvæðinu og önnur slík jarðvarmaraforkuver á Íslandi, var sú að hún gæti enst í 50 ár.

Sem sagt: Rányrkja en ekki "hrein og endurnýjanleg orka" í sjálfbærri þróun.

Orka Hellisheiðarvirkjunar er þegar farin að minnka á sama tíma sem orkuþörf íslenskra fyrirtækja og heimila vex.  

Hin raunverulega ástæða orkuskortsins er sú, að í hreinni græðgi áltrúarmanna var Hellisheiðarvirkjun höfð alltof stór í upphafi til þess að nokkur von væri til að orkan gæti enst, - byggt var á því að geta pumpað nógu mikilli orku upp úr jörðinni til að selja stóriðju sem mest af henni á smánarlega lágu verði.

Orkusalan til stóriðjunnar er fastbundin nokkra áratugi fram í tímann á sama tíma sem orka virkjunarinnar mun fara stöðugt minnkandi. 

Það eina sem áltrúarmenn sjá er að byggja upp þörf fyrir nýjar virkjanir úr þeirri ruslakistu rammaáætlunar sem felst í því að njörva á endanum allan Reykjanessskagann frá Reykjanestá til Þingvallavatns í net virkjana með sínum stöðvarhúsum, skiljuhúsum, borholum, gufuleiðslum, risaháspennulínum og vegum sem svona virkjanir, að ekki sé nú talað um virkjananet, fela í sér. 

Gígaröðin Eldvörp er næst á dagskrá, þar sem hraða á uppdælingu jarðvarma með fyrrnefndu mannvirkjaneti, sem ná á 15 kílómetra leið frá Svartsengi til sjávar vestan við Grindavík.

Loftmyndin er tekin á flugi suðvestan við Svartsengi og sést til suðurs yfir hluta af þessari sérstæðu þráðbeinu 10 kílómetra löngu gígaröð, en í fjarska sjást Grindavík og ströndin þar vestur af. 

 

 

Hinn hægi skriðþungi.

Í nokkrum sjónvarpsmyndum að undanförnu höfum við verið minnt á það, hve óhemju seinlegt það er oft að koma fram umbótum í mannréttindamálum. 

Í mynd í Sjónvarpinu í kvöld kom ekki aðeins fram, hve litlu munaði að afnám þrælahalds í Bandarríkjunum yrði afnumið með stjórnarskrárbreytingu 1865, heldur einnig hvernig sá skilningur var enn ríkur, að aðeins væri um lagalegt jafnrétti að ræða með breytingunni en ekki kynþáttajafnrétti. 

Þar heyrðist líka mikill kurr í þingsal þegar minnst var á að svertingjar fengju kosningarétt og enn meiri kurr, þegar minnst var á að konur fengju kosningarétt. 

Í annarri mynd á dögunum var reifað hvernig Lyndon B. Johnson þurfti að beita öllum brögðum í bókinni heilli öld síðar til þess að ná því fram að raunverulegt jafnrétti og að kosningaréttur svertingja yrði tekið upp í öllum ríkjunum.

Nú getur orðið mjótt á munum varðandi það að kona verði forseti Bandaríkjanna, og það heyrðist hjá andmælanda þess vestra, að ótækt væri að kona væri talsmaður og fulltrúi þjóðarinnar gagnvart karlkyns fulltrúum annarra ríkja.

Er furðulegt að heyra slíkt í ríki frelsis og jafnréttis á þeim tímum sem Margareth Thatcher og Angela Merkel hafa verið einhverjir kraftmestu leiðtogar fjölmennra Evrópuríkja.

Já, skriðþunginn er hægur. 165 árum eftir að þáverandi dönsk valdastétt brá fæti fyrir það að Jón Sigurðsson og aðrir fulltrúar á íslensku sérstaklega kjörnu stjórnlagaþingi (Þjóðfundi) gæti klárað að semja nýja íslenska stjórnarskrá, skuli enn vera brugðið fæti fyrir að uppfylla loforðin 1851 og 1944 um það.   

 

Clinton og Trump keppa um lykilríki

Skipta þarf málefnum í hluta, t.d. framkvæmdaflokk og biðflokk.

Stjórnarmyndunarviðræður geta orðið flóknar þegar flokkarnir eru magir, málefnin mörg og skoðanirnar margar. 

Hver flokkur þarf að skoða fyrir sig, hvaða málefni sín hann á helst möguleika á að koma inn í stefnu nýrrar stjórnar í eins konar framkvæmdaflokki málefna, í hvaða málefnum er hægt að finna hreina málamiðlun til framkvæmdar og loks hvaða málefni væri hægt að leggja til hliðar í bili, setja í eins konar biðflokk. 

Vegna þess hve misjafnlega kann að vera tekið í tillögur um málefnin af hálfu þeirra flokka, sem semja þarf við, kann það að kosta drjúgan tíma. 

Það fer ekki endilega eftir stærð flokkanna hve erfitt kann að vera að semja við þá. 

Þannig sagði Steingrímur Hermannsson, sem var forsætisráðhera í fimm flokka stjórn sem sat til enda kjörtímabils (flokkur Stefáns Valgeirssonar hét "Samtök um jafnrétti og félagshyggju"), að jafn mikill eða jafnvel meiri tími hefði farið í að semja við hinn eina þingmann þessara samtaka og fór í að semja við alla hina flokkana til samans. 

Allir finna til ábyrgðar

"Hetjur bak við luktar dyr."

Mér er í barnsminni þegar ég var veikur um nokkurra vikna skeið og hlustaði á tónlist í útvarpinu þar sem ég lá. 

Eitt af þeim lögum, sem aldrei gleymast, var lagið sem Elsa Sigfúss söng á svo hjartnæman hátt, og var við ljóð Davíðs Stefánssonar um verkamannsins kofa. 

Þar var lýst kjörum hinna fátækustu á kreppuárunum og er sárt til þess að vita að fátækt skuli enn ekki hafa verið útrýmt á Íslandi sjötíu árum síðar. 

Ein af setningum sem Erla söng og enn lifa í minningunni er "...hin sjúka móðir brosti gegnum tárin." 

Þessi fáu orð voru hin einu í ljóðinu þar sem minnst var á veikindi eða sjúkleika, en þess sterkari voru þau innan í lýsingunni á ömurlegum kjörum hinnar fátæku fjölskyldu. 

Davíð var höfuðsnillingur í skáldastétt og hafði lag á að enda ljóð sín með meitluðum lokasetningum, sem kallast "punch line" á enskri tungu. 

Lokasetningarnar voru sterkar í þessu ljóði hans:  

 

"Það búa hetjur bak við luktar dyr.  /  

Börnin frá mat en foreldrnir svelta."  

Var ekkert leyndarmál

Margt getur gerst þegar tortryggnin grípur menn.

Tortryggni í bland við vænisýki er eitt af þeim fyrirbærum sem koma upp á yfirborðið og fanga hug fólks þegar átök og togstreita fara vaxandi. Geta ótrúlegustu smámunir orðið risastórir í því sambandi. 

Þegar Kóreustríðið stóð sem hæst 1952 og bandarískur her var kominn til Keflavíkurflugvallar og í Hvalfjörð kom frétt í Tímanum þess efnis að grunsamlegir menn hefðu sést vera á ferli við brúna yfir Laxá í Leirársveit og verið að mæla breidd hennar. 

Þótti líklegt að þarna hefðu verið á ferð njósnarar Rússa á Íslandi. 

Síðar kom í ljós að þetta höfðu verið Íslendingar að taka nákvæmt mál af brúnni vegna hugsanlegs flutnings á litlum sumarbústað yfir hana. 

Þegar Wegener og aðrir þýskir vísindamenn voru á ferð um hálendi Íslands á árunum fyrir Seinni heimsstyrjöldina þóttu stangir og aðrar merkingar, sem þeir settu upp, vera grunsamlegar, og gekk þetta svo langt að þær voru rifnar niður. 

Wegener var einhver merkasti jarðfræðingur sögunnar og var að reyna að færa sönnur á landrekskenningu sína og voru merkipunktar hans því nauðsynlegur hluti af rannsóknum hans. 

Sumarið 1939 birtist frétt í Alþýðublaðinu um að grunsamlegir menn hefðu sést á ferli á norðausturhálendinu og skilið eftir sig merkingar, sem gætu verið í þágu fyrirætlana Þjóðverja um innrás í landið.

Síðar hef ég komist á snoðir um það að í september 1939 hafi smalamenn af Jökuldal rifið niður vörður, sem Þjóðverjar voru taldir hafa hlaðið á þeim stað, þar sem núna er næst stærsti flugvöllur landsins, Sauðárflugvöllur á Brúaröræfum. (Stærðin byggist á að leggja saman lengd flugbrauta).  

Mörg fleiri dæmi má vafalaust nefna um það hvernig grunsemdir, tortryggni og vænisýki geta fætt af sér margar kenningar, sem reynast síðan misjafnlega áreiðanlegar.  

Herinn rannsakar dularfullt píp