Svipað og í Moskvu og Karíó?

Muammar Gaddafi er slægur sem höggormur og hefur ráðið erlenda málaliða til að siga á mótmælendur í Líbíu.  Með því minnkar hann hættuna á því sem gerðist í Karíó þar sem hermenn fengust ekki til að skjóta á samlanda sína. 

Þegar Jeltsín stökk upp á skriðdrekann í Moskvu 1991 og hvatti hermennina til að hlýða ekki fyrirskipunum valdaræningjanna sem höfðu tekið völdin af Gorbasjof, snerust hermennirnir í lið með uppreisnarmönnum.

Svipað virðist vera að gerast í Jemen.

Stundum misreikna valdamenn tryggð hermanna sinna.

Þegar Napóleon sneri úr útlegð frá Elbu eftir að hafa beðið ósigur og verið hrakinn þangað, sendu ráðamenn her á móti honum.

En hermennirnir sneru við blaðinu þegar þeir stóðu andspænis fyrrum keisara og gengu í lið með honum.

Napóleon hefur vísast haft svipaða persónutöfra og sagt er að Hitler hafi haft, dáleiðandi galdra, svo að notað sé tvíbentara orð en töfrar.

En það varð til lítils að hann náði völdum á ný því að hann og hinn nýi her hans biðu endanlegan ósigur við Waterloo.  

Hermenn til liðs við mótmælendur

Annað hvort eða.

"Teningunum er varpað" sagði Sesar þegar hann hélt yfir Rubiconfljót og vissi að með því stefndi hann í borgarastríð. 

Sama var uppi á teningnum í samþykkt Sameinuðu þjóðanna um að varna Gaddafi þess að valta yfir uppreisnarmenn og láta menn sína fara hús úr húsi og drepa alla sem fyrir yrðu.

Annað hvort heldur Gaddafi velli eða ekki. Ef hann kemst hjá því að láta af völdum, hversu lítil sem þau kunna að verða í raun, getur hann skoðað það sem sigur. 

Þess vegna telur Obama sig tilneyddan að taka ákvarðanir sem vafasamt er að standist lög lands hans.

Það verður varla aftur snúið úr því að lagt var af stað upp í þennan tvísýna leiðangur, því að um Gaddafi gildir svipað og sagt var forðum um íslenskan höfðingja: Enginn frýr honum vits en meir er hann grunaður um græsku.  

Bandaríkin ósammála Rússum

Hafa skal það er sannara reynist.

Þegar Muhammad Ali var inntur eftir því af hverju hann neitaði að gegna herþjónustu í Vietnam svaraði hann: "Af hverju skyldi ég, svartur maður, fara og drepa gulan mann fyrir hvítan mann sem rændi landi af rauðum manni?"

Auðvitað var svonefnt landnám Evrópubúa í Norður-Ameríku ekkert annað en innrás. Ég hef ferðast um suðvesturríki Bandaríkjanna þar sem sjá má hræðilegar afleiðingar þessarar innrásar á indíánana, sem búa við ömurleg kjör þrátt fyrir frábæra stjórnarskrá og lýðræði.

Hvíti maðurinn er smám saman að byrja að átta sig á því að grunnhugsun ýmissa svonefndra frumstæðra þjóða er í sumum atriðum langt á undan og stendur framar þeim gildum, sem liggja að baki skefjalausri eftirsókn eftir eignum, auði og völdum.

Samkvæmt siðum indíánanna "átti" enginn maður neitt land, heldur hafði það að láni frá guðunum eða landvættunum.

Þeir störðu undrandi á það þegar hvítu mennirnir riðu á fullri ferð út í fljót og gösluðust yfir þau án þess að staldra aðeins við á árbakkanum og biðja landvættina um leyfi til þess.

Auðvelt reyndist að gera eignaréttarsamninga og afsöl vegna landsvæða af því að slíkir gerningar voru utan við skilning indíánanna.

Sem betur fór voru líklega fáir sem bjuggu á Íslandi þegar landnám norsku víkinganna hófst fyrir alvöru.

Þó voru þeir áreiðanlega fleiri og komu hingað fyrr en Landnámabók segir til um, enda er hún skrifuð 2-300 árum síðar og augljóslega í réttlætingar- og upphafningarskyni að stórum hluta.

"En hvatki er missagt er í fræðum þessum, þá er skylt að hafa það er sannara reynist" reit Ari fróði, vitandi vel að sannleikurinn yrði seint fangaður hreinn og ómengaður.

Fyrir 15 árum gerði ég lag og texta undir heiinu: "Við eigum land" sem er á ferilsplötunni sem gefin var út fyrir síðustu jól.

Síðan þá hefur hugsun mín breyst. Við "eigum" ekki þetta land heldur höfum það að láni frá afkomendum okkar og okkur ber að varðveita mestu verðmæti þess, einstæða náttúru, fyrir komandi kynslóðir og mannkyn allt.

Á Ástralíu þykir sumum henta að tala um "öfgakennda" pólitíska rétthugsun.

Í því felst reyndar viðurkenning á því að hugsunin sé rétt þótt kvartað sé yfir því að hún sé beinskeytt.

Harðar staðreyndir láta nefnilega ekki alltaf að sér hæða hvort sem mönnum líkar það betur eða verr.  

Nú talað um innrás Evrópumanna

Þingið gott en kerfið hræðilegt.

Vandræði Grikkja hafa afhjúpað ótrúlega mikla og almenna spillingu sem þrifist hefur í landinu áratugum saman. 

Hugkvæmnin á bak við sumt af því er einstæð, samanber það að tugþúsundum saman taki fólk við lífeyri foreldra sinna í mörg ár eftir að þau hafa látist.

Þegar Grikkir gengu í ESB voru sendir eftirlitsmenn til að reyna að skyggnast á bak við tjöldin og finna þessa spillingu, svo sem umfangsmikil skattsvik.

Ein sagan af því er sú að þeir komu niður á stóra baðströnd þar sem krökkt var af sólstólaleigum.

Byrjað var á því að taka stikkprufu hjá einum leigusalanum og reyndist það tafsamt verk. Þegar því var lokið og ljóst var að viðkomandi fyrirtæki stundaði nær 100% skattsvik átti að ganga á röðina.

Þá brá svo við að allar sólstólaleigurnar voru horfnar og ströndin nær auð!

Nú verður spennandi að fylgjast með því hvernig þinginu gengur að koma einhverjum böndum á hina landlægu óráðsíu.

Ef það tekst ekki verður til lítils að lofa þingið á sama tíma og öll hegðunin og spillingarkerfið verður áfram jafn hræðilegt.  

Ráðamenn lofa gríska þingið

"...og Náttfari var klár..."

Ég var í sveit á Norðurlandi í æsku og kynntist íslenska hestinum þar.  Kynni mín af honum voru þó ekki fullkomnuð fyrr en á landsmóti hestamanna á Vindheimamelum 1972 og þau kristölluðust í því ógleymanlega augnabliki þegar stjarna mótsins, Náttfari, þaut rétt framhjá mér, þar sem ég hafði fengið leyfi til að vera við brautina við myndatökur. 

Vindheimamelar eru rétti staðurinn til að slegin séu heimsmet og enn í dag er straumur um mig við tilhugsunina um þá tign og fegurð sem íslenski hesturinn býr yfir og hreif mig í skagfirsku umhverfi fyrir 39 árum.

Þótt erfitt væri að velja atriði í lagið "Í þá gömlu góðu daga..." sem gætu verið brot í heildarmynd áranna 1950-2008, varð íslenski hesturinn að komast þar inn en helst þannig, að fleira hengi á spýtunni.

Þá var það hvalreki þegar fjallað var í einu erindi um áttunda áratuginn, að í Reykjavík var á ferli á tímabili einhver skæðasti og klárasti innbrotsþjófur Íslandssögunnar, sem hlaut heitið "Náttfari", en hann náðist aldrei þótt hann væri afkastamikill.

Þess vegna hafði það þrefalda merkingu og þrefalt gildi að nota orðin "Náttfari var klár" í eftirfarandi erindi:

 

"Í þá gömlu góðu daga er Ómar hafði´enn eitthvað hár

og Hannibal var ráðherra og Náttfari var klár..."

 

Orðin "Náttfari var klár..." þýddu þrennt:

 

Hesturinn Náttfari var snjall (klár)

Hesturinn Náttfari var klár (hestur)

Innbrotsþjófurinn Náttfari var snjall ("klár")  

Spuni með heimsmet

Upplegg fyrir næsta hrun.

"Nýta tækifærin!"  "Meiri sókndirfsku!" "Meiri áhættusækni!"  Mér finnst eins og ég hafi heyrt þetta áður. 

Það var á árunum fyrir Hrunið.  Nú glymja þau aftur og falla í góðan jarðveg af því að í raun hefur hugarfarið ekkert breyst. 

Skyldi þessi prófessor í viðskiptafræðum hafa kynnt sér eðli jarðvarmans hér?  Veit hann að nú þegar er gengið hraðar á auðlindina en svo að hún geti endurnýjað sig?  Veit hann að á Nesjavalla-Hengilssvæðinu er þegar um rányrkju að ræða og að öll viðbót við vinnslu það þýðir meiri rányrkju?

Ég efast um það vegna þess að frá Íslendingum hefur hann aðeins heyrt stanslausan söng í mörg ár um það að stunduð sé sjálfbær þróun með endurnýjanlega og hreina orkulind.

En það er dýrleg tónlist í eyrum stóriðju- og virkjanafíklanna að heyra "virtan" erlendan fræðimann ráðleggja okkur Íslendingum á þennan veg.

Því að jarðvarmahrunið, sem óhjákvæmilega mun fylgja því ef pumpað verður 3-4 sinnum meiri orku úr jarðvarmasvæðunum en þau standa undir til lengri tíma kemur ekki alveg strax og á meðan eigum við að baða okkur ljóma þessarar orkuvinnslu og gefa skít í það, hvernig á að bregðast við orkuhruninu, sem verður eftir 40-60 ár.

Í ofanálag auglýsir Landsvirkjun tvöföldun orkuvinnslu á næstu 10-15 árum. Áður hafði hún verið ríflega tvöfölduð á fáum árum þannig að í raun er verið að tala um fjórföldun.

Bandaríski prófessorinn hefur áreiðanlega ekki hugmynd um þau náttúruverðmæti sem fórna á fyrir þessa loftkastala sem taka eiga við af hrundum bankahöllum.

Það hefur ekkert breyst við Hrunið.  Upplegg fyrir það næsta er í fullum gangi.  

Íslendingar of varkárir í jarðvarmamálum

Verður áfram landlægt, því miður.

Tvær ferðir mínar víðsvegar um Eþíópíu á árunum 2003 og 2006 vöktu ekki bjartsýni á lausn þess þráláta og óhjákvæmilega vanda sem við er að glíma í suður- og suðausturhluta þess lands og í nágrannaríkinu Sómalíu.

  Með þessum pistli fylgja nokkrar myndir úr ferðinni 2006 þegar þarna ríktu þurrkar og hungursneyð og dauð dýr lágu við leið okkar. 

Við heimsóttum aftur fjölskyldu, sem hafði verið heimsótt 2003 og fórum að leiði eins barnsins í fjölskyldunni, sem hafði dáið.  Þetta er hið grimma líf sem þarna er lifað.

Með pistlinum fylgja líka myndir af þorpi sem fékk kornmyllu af gjöf frá Íslandi.  

Eþíópíumenn eru þegar orðnir fleiri en Þjóðverjar, eða 85 milljónir, en samt er hagkerfi landsins litlu stærra en hagkerfi Íslands, sem er með næstum 300 sinnum færri íbúa. landsins hrakar frekar en hitt, enda hefur offjölgun fólks valdið því að landið er ofnýtt.

Það var hungursneyð seint á níunda áratugnum sem hratt af stað átakinu "Hjálpum þeim!" sem fæddi af sér samnefnt lag sem helstu söngvarar Íslands sungu.

Það hefur síðan æ ofan í æ skapast þarna svipað ófremdarástand sem miður er ekki hægt að sjá að hægt verði að komast hjá um ófyrirsjáanlega framtíð.

Það þýðir þó ekki að Vesturlandabúar eigi að sitja með hendur í skauti. Tiltölulega ódýrar aðgerðir geta skilað undramiklum árangri.

Um það sannfærðist ég í ferðinni 2006 þar sem ég fór til að fylgjast með því þegar Akureyrarbær afhenti litlu þorpi í El-Kere héraði svonefnda kornmyllu, sem er lítið tæki og einfalt, en skapar alveg ótrúlega mikið hagræði fyrir matvælaframleiðslu þessa fátæka fólks.  

 

Þurrkar ógna lífi í A-Afríku

Vel unnið úr óvenjulega erfiðum aðstæðum.

Við hjónin komum í nótt úr ferð upp á Sauðárflugvöll á Brúaröræfum norður af Brúarjökli og alls staðar blöstu við áhrif alveg einstaklega kalds veðurfars nú í vor, sem stendur enn. 

Við fórum með 20 ára gamlan lítinnn blæjujeppa af gerðinni Geo Tracker (Ameríkugerðin af litla Vitara) og á efstu myndinni erum við á ferð í Norðurárdal í Skagafirði.

Vel sést að hlíðin á bak við er grágul.  

Þrátt fyrir mikla kulda í allt vor hefur flugvöllurinn verið fær í meira en mánuð og ég var að snyrta þar til eftir veturinn í samræmi við það að hann er nú kominn í viðurkenndan hóp íslenskra flugvalla samkvæmt öllum stöðlum og opinn fyrir allar flugvélar allt upp í Fokker 50, og flugvélarnar fulltryggðar eins og á öðrum völlum á skrá Flugmálastjórnar.  

Næstu myndir eru teknar inni á Sauðárflugvelli þegar þangað eru komin hjónin Þórhallur Þorsteinsson og Dagný Pálsdóttir til að hjálpa til og fara með mig niður að Möðrudal, en upphaflega ætlaði Arngrímur Jóhannsson að fljúga inn eftir til að sækja mig, en ekki var flugveður.

Ég vil ýsa yfir ánægju minni með þá þjónustu við ferðamenn, sem sýnd er með því að opna leiðirnar upp í Herðubreiðarlindir, Kverkfjöll og Öskju að undanförnu, þar er verið að vinna gott starf við erfiðar aðstæður.

Það var nöturlegt að sjá stórkalin tún bænda á leiðinni og það, hvernig gróðurlendið er enn grátt og gult, enda hefur lofthitinn Lofthiti á þessum slóðum hefur lengst af í vor verið aðeins rétt fyrir ofan frostmarkið og því nær engin bráðnun jökla og jökulárnar vatnslitlar í samræmi við það.

Það flögraði að mér í þessari ferð að ástand eins og þetta, þegar kaldur loftmassi streymir vikum saman meðfram hæð yfir Grænlandi suður yfir landið, gæti orðið viðvarandi ef veðurfar hlýnar áfram og allur ís bráðnar í Íshafinu.

Þá yrði ógnarskjöldur Grænlandsjökuls einn eftir allt árið og gæti bundið við sig þráláta kuldahæð í enn ríkara mæli en nú er.

Öskjuferðir hafnar úr Mývatnssveit

Dýrkeypt tilraun.

Í bók sinni Mein Kampf lýsti Hitler þeirri sýn sinni að Þjóðverjar næðu völdum yfir hinum miklu kornræktarlöndum sem voru á yfirráðaræði Sovétríkjanna í Ukrainu og Rússlandi. 

Hið kommúniska skipulag lék landbúnaðinn á þessum svæðum hins vegar svo grátt að síðustu áratugi Sovétríkjanna varð að flytja inn korn til að brauðfæða þjóðina. 

Fyrsta tilraunin til að þjóðnýta landbúnaðinn í kommúnisku kerfi var gerð yrir meira en 80 árum. Þegar í upphafi gafst þetta svo illa, að slegið var af með svonefndri NEP-stefnu. 

En þegar Stalín hafði hrifsað til sín alræðisvald gekk hann alla leið með þeim afleiðingum að milljónir, jafnvel tugir milljóna manna dóu úr hungri.

Og Maó vílaði ekki fyrir sér í Kína að taka "Stóra stökkið fram á við" með þeim afleiðingum að aftur kostaði þessi dýrkeypta tilraun tugi milljóna manna lífið. 

Nú er firrt alræðisstjórn kommúnista í Norður-Kóreu að framkvæma þetta í þriðja sinn með hörmulegum afleiðingum. 

Svo er að sjá að ofsatrúarmenn varðandi óheftan kommúnsima eða kapítalisma geti ekki sætt sig við þá lærdóma, sem af kreppum þessara kerfa má draga, heldur þurfi að gera sömu misheppnuðu tilraunirnar aftur og aftur áratugum og hugsanlega öldum saman, ef svo ber undir. 

Hungur sverfur að Norður-Kóreumönnum

Hverjir "fara í jarðarfarir"?

Lögmál Murphys er algilt: Ef eitthvað getur farið úrskeiðis, mun það gera það fyrr eða síðar. 

Þetta getur auðvitað líka gerst í sambandi við þann óhugnanlega möguleika að vera kviksettur, líkt og gerðist í Kazan í Rússlandi. "útför Múslima fer fram innan sólarhrings frá dauða.

Ég er ekki nógu vel að mér í trúarbragðafræðum til þess að átta mig á því hvers vegna útför fer fram innan sólarhrings frá andláti í sið Múslima. 

Er það tiil þess að stytta hið erfiða tímabil, sem er fyrir hina nánustu á milli dauða og útfararar?

Eða til þess að stytta þann tíma, sem hinn úrskurðaði látni væri hugsanlega lifandi áður en jarðarför er lokið.  

Annað mál, fjarskylt:

Oft heyrir maður fólk segja: "Ég er að fara í jarðarför" -  eða - "ég var í jarðarför.

Þetta stenst augljóslega ekki því að sá eini í kirkjunni sem er í jarðarför er hinn látni. Hinir eru viðstaddir jarðarförina. 

Dó úr hræðslu í eigin jarðarför