Speglast óánægja með aðild að stjórninni í kjördæmi forsætisráðherra?

Það hefur vakið athygli hjá mörgum, að enda þótt fylgi kjósenda við ríkisstjórnina virðist næsta öruggt meirihlutafylgi, eru stjórnarflokkarnir samanlagt í minnihluta. 

Nú hefði mátt ætla að stuðningur kjósenda Vg við ríkisstjórnina kæmi helst fram í kjördæmi forsætisráðherra og beindist þá að Katrínu sjálfri. 

En svo er ekki. Þvert á móti er fylgi Vg við lista forsætisráðherrans áberandi lítið þar og minna en fylgi Vg í hinu Reykjavíkurkjördæminum. 

En ef til vill er þarna komin ein af skýringunum á því hvers vegna ríkisstjórnin nýrur meirihlutafylgis meðal kjósenda, en að aðildarflokkar stjórnarinnar gera það ekki samanlagt. 

Misjafn styrkur flokka í kjördæmum

Katla gat árið 1918 orðið örlagavaldur fyrir nútímafólk.

Í vertíðarlok í maí 1918 hittust tvær ungar íslenskar manneskjur um borð í skipinu Skaftfellingi í Vestmannaeyjahöfn. 

Hann, Þorinnur Guðbrandsson, var 28 ára og var á leiðinni frá vertíð á Suðurnesjum austur á Síðu til síns heima með afrakstur vertíðarinnar. 

Hún, Ólöf Runólfsdóttir, 22ja ára, var á leið heim til sín úr vist, sem hún hafði verið í í Eyjum. 

Á leiðinni frá Eyjum til Víkur kynntust þau fyrst, en fátt benti til annars en að þau yrðu áfram búsett eystra . 

En um haustið gaus Katla og olli miklu umróti og búsifjum í Skaftafellssýslu. 

Þau ákváðu þá að fara til Reykjavíkkur í leit að nýrri framtíð, og fóru með hópi fólks um Fjallabaksleið. 

Þremur árum síðar fæddist frumburðurinn, Jónína, og í haust, hinn 16. september, verða liðin rétt hundrað ár frá þessarar móður síðuhafa.  

Mikill ættbogi er kominn af parinu sem Katla hafði áhrif á, líkast til alls um hundrað manns. 

Þessi sanna saga sýnir, hvernig ummæli Baltasar Kormáks um að honum hefði ekki dottið í hug möguleikar á borð við þá sem kvikmyndin Katla hefur skapað, hefðu getað orðið til. 

Datt ekki í hug að þetta væri möguleiki

24,4 stig í 660 metra hæð á Sauðárflugvelli í dag. "Hásumar".

Klukkan 16:00 í dag komst hitinn í 24,5 stig á Sauðárflugvelli á Brúaröræfum, sem er í 660 metra hæð yfir sjávarmáli; 5 metrum meiri hæð en tindur Vífilsfells. 

Dagurinn var vel við hæfi til þessa tiltækis, því að 20. júlí er að meðaltali hlýjasti dagur ársins og að því leyti frekar hásumar heldur en 20. júní þegar sól er hæst á lofti. 

Ástæðan liggur í fyrirbrigði, sem nefnist tregða og lýsir sér til dæmis í því að hiti lofthjúpsins fylgir sólarganginum ekki beint eftir, því að það tekur tíma fyrir hann að drekka í sig áhrif hita sólarinnar. 

Veðurmælingastöðin með heitinu "Brúaröræfi" er aðeins fjóra kílómetra frá vellinum og er í 750 metra hæð.  Hæðarmunurinn, 90 metrar, þýðir, að á aðgiska 0,4 stigum sé hlýrra niðri á vellinum, en einnig er völlurinn í örlitlu skjóli og sléttur og dökkleitur, þannig, að hitamunurinn og veðurstöðinni gæti verið eitthvað meiri en 0,4.    

Stukku í Jöklu til að kæla sig

Ýmsir merkisstaðir í eyði gætu boðið upp á messuhald á sumrin.

Loðmundarfjörður og raunar svæðið allt milli Borgarfjarðar eystri og Seyðisfjarðar er einstaklega áhugavert svæði fyrir ferðafólk, og þarf ekki annað en að nefna fjölin Hvítserk og Skæling sem dæmi, annað þeirra dæmalaus líparítgersemi og hitt blasir af hafi við eins og risavaxin austrænt hof.  

Fyrir um áratug var stofnað gallhart áhugamannafélag um stórskipahöfn í Loðnmundarfirði fyrir komandi ummskipunarhöfn á Íslandi í keppni við Bremerhaven og gerð jarðganga þaðan yfir á Hérað og hraðbrautar um endilangt hálendið til Reykjavíkur!  

Hér og þar í eyðibyggðum Íslands standa kirkjur á sögustöðum, sem eiga það skilið að þeim sé sýndur sómi, til dæmis með árlegri sumarmessu. 

Má nefna kirkjuna á Stað í Aðalvík í Hornstrandarfriðlandi sem dæmi. 

Árum saman hefur verið messað í eyðidalnum Austurdal í Skagafirði að Ábæ, en dalurinn sá og gljúfrin hans miklu allt niður fyrir Villinganes er mögnuð perla, ekki síst fyrir möguleikana á siglingu niður eftir þeim. 

Þegar Davíð Oddsson sagði í tengslum við Kárahnjúkavirkjun að "kontóristar í Reykjavík" ættu ekkert með það að skipta sér af stórframkvæmdum, og átti þar við úrskurð Skipulagsstofnunar um mesta umhverfishervirki Íslandssögunnar, brá svo við að mat á umhverfisáhrifum fyrirhugaðrar Villinganesvirkjunar flaug í gegn um mat á umhverfisáhrifum. 

Samt átti að drekkja stórum hluta af ánni í aurugt miðlunarlón, sem myndi fyllast á nokkrum áratugum og gera virkjunina ónýta, að ekki sé nú talað um gljúfrin og flúðasiglingarnar. 

Af andófinu gegn þessari virkjun um 20 árum fyrr er til stórkostlega saga af öndvegiskonunni Guðrúnu þarna á bænum, sem tilefni væri til að skrifa upp sem allra fyrst. 

Messað í eyðibyggð

Benz að undirbúa stórt skref í framleiðslu tengiltvinnbíla.

Helsti möguleikinn á því að efla notagildi tengiltvinnbíla er að bjóða þá með stærri rafhlöðum en hingað til svo að oftar sé hægt að láta rafmagnið knýja þá sem mest eingöngu. 

Flestir tengiltvinnbílar um þessar mundir eru aðeins með um 35-55 kílómetra drægniá raforkunni einni og af því leiðir þarf bensínvéin oft að koma til hjálpar, ekki síst á langferðum.  

Á þessu ári munu Mercedes-Benz verksmiðjurnar kalla til sögunnar nýja útgáfu af C-klassa-gerðinni. 

ar er tengiltvinnbíllinn langáhugaverðastur vegna þess að í honum verður um tvöfalt stærri rafhlaða en er í flestum tengiltvinnbílum, eða 24,5 kílóvattstundir. 

Þetta er svipuð rafhlaða að stærð og rafhlaðan í fyrstu kynslóð Nissan Leaf, sem var hreinn rafbíll og bauð því ekki upp á hjálp frá bensínvél. 

Ef fleiri fylgja í fótspor Benz varðandi rausnarlegt framboð á mjög stækkuðum rafhlöðum, gætu spennandi tímar verið framundan á markaðnum fyrir tengiltvinnbíla. 

Þeir tengiltvinnbílar, sem hafa boðið hingað til upp á stærstar rafhlöður eru Toyota RAV 4 og Suzuki Across, sem eru með um 18 kwst rafhlöður, sem gefa allt að 75 kílómetra drægni. 

Reikna má með allt að 100 kílómetra drægni hjá hinum nýja C-klassa bíl, sem einnig verður heldur rýmri en sá bíll, sem hann leysir af hólmi. 

Fyrir yfirgnæfandi hluta eigenda þessara bíla gæti blasað við að gefa bensínvélinni nær alveg frí, og yrði það stórt framfraspor.  

Mikil sala tengiltvinnbíla

"Bara ein leið: upp, upp, upp !!"?

Þau eru ekki spöruð, stóru orðin þessa dagana. "Bara ein leið: upp...". En fornt máltæki segir: "Kóngur vill sigla en byr verður að ráða."

Sóttvarnarlæknir bendir á að haldi áfram sem horfir, verði Ísland senn komið með eldrauðan lit. 

Andspænis slíku er alveg sama, hve oft er hrópað að það sé aðeins ein leið: upp.  

Og heldur ekki að ekkert megi aðhafast, það jafngildi harkaleigri árás á ferðaþjónustuna.  

Í upphafi skyldi endinn skoða og framundan eru viðkvæmir og varasamir tímar, ekki tímar einhverrar veldishlaðinnar trúar á hinn endalausa vöxt upp. 

Hann gæti nefnilega breyst í hrap niður, ef hinn slæmi rauði litur birtist með sínum afleiðingum, hvað sem líður endurtekningum á hinni frægu setningu Jóns sterka: "Sáuið þið hvernig ég tók hann."

Hraður viðsnúningur í ferðaþjónustu

"Það verða ekki fleiri sektarlömb"? Jæja? En það er framför að fækka þeim.

Það er ágætt að reyna að fækka svokölluðum sektarlömbum úr úrslitaleikjum, en það er líklega hvorki mögulegt að útrýma þeim né ráðlegt að reyna að útrýma þeirri dramatík, sem hefur gert boltaíþróttir vinsælar. 

Og svo er líka ávallt sá möguleiki í lok hvers leiks, að leikmaður, sem kemst í dauðafæri á síðustu sekúndum eða mínútum leiksins, klúðri því illilega og skjóti í stöng eða brenni hreinilega af. 

Saga boltaíþrótta geymir hins óteljandi atvik af því tagi að annað hvort ráðist úrslitin á því að sóknarmaður klikki illilega á ögurstund við að skora, eða að varnarmaður mistakist með herfilegum mistökum. 

Umbætur sem miða að því að fækka slíkum atvikum mega ekki ganga svo langt að gerilsneyða leikinn, heldur er mun mikilvægara að útrýma þeirri dómhörku sem felst í þvi að ofsækja þá, sem lenda í því, sem er óhjákvæmilegt í öllum íþróttum og er bara mannlegt og er sameiginlegt öllum mönnum, að geta skjátlast eða gert mistök í því sem er sameiginlegt öllum mönnum, ófullkomleikanum. 

Em það, til dæmis dómgæslan, er það sem gerir knattspyrnuna of svo ómótstæðilega. 

Fyrst vítakeppni, síðan framlengt

Helst þessi listi óbreyttur?

Víst eru það góðar fréttir út af fyrir sig ef einhverjir áhrifamiklir aðilar setja Ísland efst á lista yfir öruggustu lönd í heimi. 

En þá vaknar spurningin, sem er miklu mikilvægari: Höldum við þessum sessi?

Það er tölfræðileg staðreynd, að þegar eitthvað fyrirbrigði hefur verið sett efst á lista, hvort sem það er heimsmeistaratitill eða annar mikilsverður titill, þá er því miður aðeins einn möguleiki fyrir hendi á hreyfingu á toppi þessa lista: Niður. Um eitt eða fleiri sæti. 

Ískyggilegar tölur eru á uppleið hjá okkur á borð við fjölda fólks í sóttkví og einnig smittölur. 

Efsta sætið á listanum góða fer að vísu líka eftir því hvort og þá hve mikið "ískyggliegar" tölur hreyfast í öðrum löndum. 

Og svo eru margir sem leggja upp úr miklum peningalegum breytingum eins og þeim, sem kynnu að spretta af komandi "minnisblaði" sóttvarnarlæknis til heilbrigðisráðherra. 

Ísland öruggast í heimi

Nútímafólk gæti líka komist í kallfæri við tvo gamla vegi í Kömbunum.

Þegar ekið er um Noreg vekur athygli hve naskir frændur okkar eru að gera sér mat úr gömlum leiðum, vegum og öðrum mannvirkjum, sem búið er að leggja af, en gefa færi á að ferðamenn upplifi forna og horfna tíð. 

Eitt fjölmargra dæma er gamli fjallvegurinn um Strynefjall á vesturströndinni, sem býr yfir mörgum víðfrægum útsýnisstöðum á borð við Prédikunarstólinn inn af Stavangri. 

Málverk af Friðriki áttunda konungi Íslands og Danmerkur og Hannesi Hafstein ráðherra að ríða í Íslandsför sinni 1907 upp efstu brekkuna í Kömbunum er gott dæmi um það, að strax á þeim tíma höfðu íslenskir ráðamenn nef fyrir því, sem vert væri að sýna og sjá hér á landi. 

Og vel mætti setja þessa mynd og aðra mynd, ljósmynd af fylgdarliði konungs á leið þarna upp eftir vegi, sem bjóða mætti til afnota fyrir ferðamenn á hestum eða Ford T. 

Utan við nýjasta veginn eru enn tveir eldri vegir, sem hlykkjast niður þennan gamla farartálma og bíða eftir þvi að verða gerðir upp eins og svipaðir vegir í Noregi til þess að gefa nútímafólki kost á að lifa sig inn í aðstæður og tíma forfeðra og formæðra okkar. 

Gamla útsýnisskífan á brekkbrún eldri veganna stendur á besta staðnum í Kömbunum vegna betra úsýnis yfir stærri hluta Suðurlandsundirlendisins en gefst á núverandi leið. 

Sviflína í Kömbunum

Flugvélum var flogið út í Surtsey og lent þar.

Þótt Surtsey væri og sé enn friðuð vegna nýsköpunar náttúrunnar, sem hún er, var samt óhjákvæmilegt að vísindamenn færu þangað út til að að nota þann einstaka rannsóknamköguleika í líffræði og jarðfræði, sem hún bjó upp á. 

Á löngu tímabili var Árni Johnsen þar við mælingar á vegum vísindamanna og fékk á tímabili viðurnefnið Surtseyjarjarl. 

Gúmbátar voru talsvert notaðir og mörgum árum síðar fór Árni með okkur Guðlaug Friðþórsson út í eyna. 

Á leiðinni til baka var farið að kula og komin ágjöf á gúmbátinn. Guðlaugur sat í stafni á skyrtunni einni, og af því að ég var jafnan með svonefndan hrakfarapoka með í förum með helstu hlífðarfötum, bauð ég Guðlaugi lopapeysu og fleira af gnægð pokans. 

Þá kom þetta Íslendingasagnasvar:  "Takk fyrir, en ég þarf þess ekki; hef lent í svipuðu áður."

Og sat áfram á skyrtunni og lét pusa yfir sig. 

Á tímabili rannsókna var farið með hluta af vistum og mælitækjum á lítilli tveggja sæta Piper Super Cub út í eyjuna og lent á litlum sandtanga á henni norðanverðri. 

Þórólfur Magnússon fór flestar þessara ferða, en síðuhafi hljóp í skarðið fyrir hann. 

Löngu seinna lenti ég Cessna Skylane einn um borð á tanganum góða, sem var þá aðeins um 60 metra langur. 

Það var stíf norðaustanátt með 35 hnúta vindi og gekk lendingin vel. Þess var gætt að hafa algert lágmark eldsneytis um borð og ekkert lauslegt nema flugmanninn.  

En síðan fór að lægja snögglega og leit á tímabili út fyrir að ég yrði innlyksa með vélina. 

Mjög erfitt var líka fyrir einn mann að snúa henni til að aka henni til baka að flugtaksstað og snúa henni þar að nýju upp í vindinn. 

Flugtakið var tæpt, því að ekki yrði aftur snúið um leið og komið færi af stað í hinu örstutta flugtaksbruni þar sem treyst þyrfti því að vindurinn dytti ekki niður. 

Síðan var ákvörðunin tekin og vélin þurfti alla brautina en rétt slapp í loftið, en á afar tæpan hátt.  

Eitt magnað augnablik ríkti efinn, en þá kom skyndilega góður gustur á móti og vélin beinlínis klifraði upp á endann. 

Frá þessu er sagt í ævisögu Emils Björnssonar fréttastjóra. 

Gisti í tjaldi við gosið í Surtsey