Áfengissýki í öllum ættum og geðveikin ekki langt undan.

Á sínum tíma sagði Edvard Ragnarsson bróðir minn mér áhugaverða sögu frá kennaraferli sínum.  

Fyrstu ár starfsferils hans var svonefndur bindindisdagur í byrjun febrúar og í mörgum skólum var rætt um þau mál í einum skólatíma þann dag í efsta bekk.

Stundum voru fengnir aðkomumenn til að ræða um þetta og man ég eftir því að hafa verið kvaddur til þess verks á þessum árum.

Edvardi sýndist ekki auðvelt að gera þetta í kennslustund og óttaðist að siðaprédikun yrði árangurslítil og gæti jafnvel virkað öfugt.

Hann ákvað því að reyna aðra leið. Í upphafi kennslustundarinnar, sem valin var til þessa, sagði hann við nemendurna að hann ætlaði aðeins að setja þeim fyrir eitt rannsóknarverkefni, sem þau myndu alveg ráða sjálf hvernig þau leystu, og að hann ætlaði að víkja úr tíma á meðan svo að hann hefði engin áhrif á þau.

Verkefnið væri afar einfalt og auðleyst, sem sé það að nemendurnir athuguðu, hve margir þeirra ættu einhvern nákominn ættingja eða vin sem ætti við áfengisvanda að stríða.

Við þessa stuttu rannsókn þyrftu þau að sýna hvert öðru algeran trúnað og hann skyldi víkja í burtu á meðan.

Þegar þau hefðu lokið þessari könnun og rætt um hana sín á milli mættu þau eiga frí það sem eftir væri tímans og bæta því fríi við löngu frímínúturnar sem voru á eftir.

Hann vék frá en þegar hann kom aftur til að hefja næstu kennslustund sátu nemendurnir enn í stofunni sem þrumu lostnir og höfðu ekki einu sinni farið í frímínútur.

Þeim til mikillar undrunar kom í ljós þegar þau fóru að bera saman bækur sínar í fyllsta trúnaði, að enginn í bekknum hafði sloppið við það að eiga nákominn ættingja eða vin sem ætti við áfengisvanda að stríða.

Þetta skapaði svo miklar og áhugaverðar samræður að kennslustundin að viðbættum löngu frímínútunum hafði ekki ekki einu sinni nægt til að tæma umræðuefnið.

Áfengisvandi og geðveiki eiga það sammerkt að vera feimnismál þar sem meðvirkni hinna nánustu er afar mikil í því að viðhalda leyndinni og breiða yfir vandann með þögn og lygum eftir því sem þarf.

Hugsanlega er geðveikin ekki langt á eftir áfengisbölinu hvað snertir útbreiðslu og þöggun.    

„Er ekki geðveiki í öllum ættum?“

Athugasemdir

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 09:42]

Með því að víkka hugtökin geðveiki og áfengissýki, næst að gera meirihlutann geðveikan eða áfengissjúkan, nema hvorttveggja sé.

En um leið verður meirihlutinn flokkaður sem normal, en hinir klikkaðir.

Allt er "relative" góðir hálsar.

[Jósef Smári Ásmundsson, 30.3.2013 kl. 10:26]

Þetta er þvæla Haukur.Geðveiki er sjúkdómur sem er skilgreindur af læknavísindum.Það er engin "víkkun hugtaka" til staðar.Ég þekki þetta mál ágætlega.

[þórólfur (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 11:15]

Læknavísindin eru enginn heilagur sannleikur! Geðveiki getur orðið til við vanvirkar fjölskylduaðstæður eins og segir í einni ágætri bók. ‎"Dysfunctional families are the product of an emotionally dishonest, shame based, patriarchal society based upon beliefs that do not support Loving self or Loving neighbor." Fjölskyldulífið getur orðið vanvirkt af mörgum ástæðum, þarf ekki vín til.

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 12:10]

Skrifaði ég að geðveiki væri ekki sjúkdómur?

Fyrir svona 70 árum, eiginlega bara í gær, voru þeir með IQ minna en 85 taldir veikir á geði. "Schwachsinn" hét það á þýsku. 

Ef við notuðum þessa mælistiku á okkar háa eða lága Alþingi, yrði útkoman sú að allstór hluti þess væri "schwachsinnig".

Glæsilegt!

[Jósef Smári Ásmundsson, 30.3.2013 kl. 12:29]

Nei haukur þú sagðir það ekki og ég var heldur ekki að segja það.En staðreyndin er sú að elsti strákurinn minn er með Bypolar(Geðhvarfasýki) svo ég þekki alla fordómana sem í gangi enn í dag á íslandi.Við fengum meðal annars að heyra það að þetta væri okkur að kenna foreldrunum vegna þess að við ólum hann ekki rétt upp.Nokkuð sem Þú Þórólfur ert að segja.Kannski rétt með suma sjúkdóma en alls ekki geðhvarfasýkina sem á upptök í heilastöðvum.Systurdóttir mín fékk anarozíu 9 ára,yngsta tilfellið á íslandi.hún náði sér 22 ára gömul .Foreldrar hennar heyrðu utan á sér kjaftasögu að þau hefðu ekki gefið henni að borða.Þannig að fordómarnir eru enn til staðar og því rétt að tala varlega um þessi mál.Það er enn fólk í þjóðfélaginu sem eru að berjast við þá og það á rétt á upplýstri umræðu.

[Þorsteinn Briem, 30.3.2013 kl. 13:28]

Það er eitthvað meira en lítið að fólki sem er með fordóma gagnvart geðsjúkdómum.

Minnir mig á nasismann.

Og ekki vantar nú "geðlæknana" hér á Moggablogginu.

Hér hafa safnast saman mestu öfgahægrimenn á landinu, sem skrifa margir hverjir undir dulnefni og saka aðra stöðugt um að vera geðveikir.

Ég hef hins vegar ekki orðið var við þessa vesalinga á Facebook, þar sem ég á fimm þúsund vini.

[Björn S. Lárusson (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 14:06]

Ebbi bróðir þinn kenndi mér í Hlíðarskóla. Afar eftirminnilegur kennari svo ekki sé meira sagt og bara af góðu.

[Jósef Smári Ásmundsson, 30.3.2013 kl. 14:14]

Já Steini,mér finnst þetta nokkuð svipað og þegar menn þykjast geta læknað samkynhneigð(afhomma) eða ólæknandi sjúkdóma með jurtum ,heilun eða kraftaverkum.Svo ekki sé minnst á þróunarkenninguna sem flestir trúarofstækismenn afneita.Og viðfellið er alltaf það sama"vísindamenn hafa nú ekki alltaf rétt fyrir sér".Eigum við nú ekki frekar að segja.Vísindin eru það sannasta og réttasta sem við höfum.En það verða alltaf til "Sérfræðingar"sem telja sig vita betur en allir aðrir.

[Þorsteinn Briem, 30.3.2013 kl. 14:19]

List of people with depression

List of people affected by bipolar disorder

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 14:57]

Strange is our situation here on Earth. Each of us comes for a short visit, not knowing why, yet sometimes seeming to divine a purpose. From the standpoint of daily life, however, there is one thing we do know: that man is here for the sake of other men - above all for those upon whose smiles and well-being our own happiness depends.

Albert Einstein

[Ómar Ragnarsson, 30.3.2013 kl. 17:25]

Afabróðir minn í föðurætt var geðveikur og endaði á Kleppi. Ég vissi ekki að hann væri til fyrr en ég var orðinn fullorðinn og fékk aldrei að sjá hann. Brot af veilu hans erfðist til föður míns og örfáir, kannski teljandi á fingrum annarrar handar, vissu það.

Þegar ég áttaði mig á því, hvernig í pottinn var búið, var það, þrátt fyrir allt, mikill léttir. Ég vissi að að þetta var líkamlegt og arfgengt og að faðir minn gat ekkert að þessu gert. Fyrir bragðið þykir mér æ vænna um minningu hans og vænna um annað fólk, þrátt fyrir bresti okkar allra.  

[Rannveig Hansen (IP-tala skráð) 30.3.2013 kl. 21:33]

Hvernig er það, hvað ber það í sér að "enda á Kleppi"?  Er það ekki gömul klisja sem ber í raun fordóma í sér?  Ég hef sjálf verið á Kleppi og ekki talið það endi eftir að út var komið aftur.

Ég skammast mín ekki fyrir minn sjúkdóm, -enda ekki mitt eigið val, heldur "galli í hugbúnaði"...  :)

[Ómar Ragnarsson, 30.3.2013 kl. 23:08]

Ég skrifa um örlög afabróður míns vísvitandi með orðalagi þess tíma til þess að lýsa rétt því umhverfi sem hann lifði í.  

[Anna Sigríður Guðmundsdóttir, 30.3.2013 kl. 23:51]

Ómar. Ég hef stundum borið saman fíkn hestanna í gamla daga, við áfengisfíkn og aðra fíkn mannskepnunnar.

Það var nefnilega þannig að þegar hestunum vantaði einhver næringarefni sem þeir fundu í timbrinu, sem stallurinn var smíðaður úr, þá nöguðu þeir timbrið niður í ekki neitt.

Væri ekki eðlilegast og heilbrigðast að rannsaka skortinn sem veldur fíkninni, og koma með réttu bætiefnin?

M.b.kv.

[Anna Sigríður Guðmundsdóttir, 31.3.2013 kl. 00:02]

Hvort er það sá sem hefur verið dæmdur geðsjúkur, eða sá sem dæmir einhvern geðsjúkan, sem er vandamála-smiðurinn?

M.b.kv.