Íslands þúsund ár

6.11.2013 | 13:49

Rétt 100 ár frá andófi Gandhis.

6. nóvember 1913, eða fyrir nákvæmlega 100 árum, var Mohandas Gandhi dæmdur fyrir það að hafa farið inn á svæði, sem hann mátti ekki fara inn á, lögum samkvæmt.

Nánar tiltekið var þetta Transvaal í Suður-Afríku, landsvæði sem honum var óheimilt að fara inn á.

Í samræmi við gildandi lög (ólög) var Gandhi dæmdur til að greiða sekt. Hann neitaði að greiða sektina og fimm dögum síðar var hann settur í fangelsi.

Hálfum mánuði síðar reis mikil mótmælaalda yfir vegna þessa máls, sem var fyrsta stóra málið af þessum toga á ferli Gandhis, fyrst í Suður-Afríku og síðan lengst af á Indlandi.

Í hvert skipti sem Gandhi var handtekinn í áratuga löngu friðsamlegu andófi hans og skoðanasystkina hans tapaðist orrusta en stríðið vannst á Indlandi 35 árum síðar og 80 árum síðar í Suður-Afríku.

Án allra þessara töpuðu orrusta hefði stríðið ekki unnist.

Þess vegna var atburðurinn 6. nóvember 1913 svo mikilvægur og fæddi af sér svipaða atburði.

1. nóvember 1955 sat Rosa Parks í sæti í strætisvagni í Montgomery í Alabama. Vagnstjórinn skipaði henni að færa sig en hún neitaði. Þá var kölluð til lögregla sem skipaði henni að færa sig, því að seta hennar væri brot á gildandi lögum. Hún neitaði aftur og var sett í fangelsi.

Sú orrusta tapaðist en í kjölfarið fór löng barátta sem skilaði smám saman ýmsum sigrum.

1967 var Muhammad Ali sviptur ferðafrelsi, frelsi til að ráða verustað sínum hverju sinni, á þann hátt að kveðja hann í herþjónustu lögum samkvæmt. Hann gat átt á hættu að vera fluttur gegn vilja sinum til Vietnam, á Kyrrahafsvígstöðvar eins og Joe Louis 1941.

Ali neitaði og fyrir undirrétti virtist hann vera með gjörtapað mál, en í stað þess að hann þyrfti þá að fara í fangelsi var beðið eftir hæstaréttardómi sem féll þremur árum síðar og sýknaði Ali.

En barátta hans kostaði hann meira en þrjú ár, sem hefðu getað orðið bestu árin á keppnisferli hans.

Ali tapaði orrustum bæði í hringum og utan hans en 29 árum síðar var honum falið að kveikja Ólympíueldinn á Ólympíuleikunum í Atlanta.

Í öllum þessum þremur málum var andófsfólkið lögsótt, dæmt eða sett í fangelsi fyrir það að hvar það vildi vera, sitja eða standa eftir atvikum. Ekkert af því veitti líkamlega mótspyrnu eða lét hendur skipta.

Orrustur töpuðust en stríðin unnust.

Flokkur: Bloggar | Breytt s.d. kl. 13:52 | Facebook