Óþarfi að klifa á röngum fullyrðingum.

Innrás Bandamanna í Normandy 6. júní 1944 var forsenda þess að bjarga mætti sem flestum þjóðum í Mið- og Vestur-Evrópu frá því að lenda undir oki alræðisstjórna Hitlers og Stalín.

Innrásin var stærsta innrás af hafi í veraldarsögunni, markaði þáttaskil í stríðsrekstri Bandamanna í Evrópu og ber að halda merki hennar sem mest á lofti.

Er þetta ekki nóg?

Svo er ekki að sjá þetta sé nóg fyrir alla. Í mörgum fjölmiðlum hér er klifað á því að innrásin í Normandy hafi verið mesta hernaðarinnrás allra tíma.

Samkvæmt öllum helstu og viðurkenndustu heimildabókum um Seinni heimsstyrjöldina er þetta ekki rétt.

Í þeim öllum er innrás nasista í Sovétríkin 22. júní 1941 talin stærsta innrás hernaðarsögunnar. Meira en 3.000.000 hermenn réðust á 3000 kílómetra langri víglinu inn í Sovétríkin, búnir 3500 skriðdrekum, 600.000 vélknúnum ökutækjum, 750.000 hestum og þúsundum flugvéla.

Til samanburðar réðust 160.000 manns inn í Normandy á 80 kílómetra langri strandlínu.

Sama niðurstaða verður þótt herleiðangarnir séu skoðaðir í heild sinni frá upphafi til enda. Þótt þrjár milljónir hermanna Bandamanna hafi streymt til bardaga á Vesturvígstöðunum 1944 til 1945 voru það margfalt fleiri sem streymdu til vígvallanna í Sovetríkjunum.  

Enn fjarstæðari er þessi fullyrðing í leiðara Morgunblaðsins: "Um 150 þúsund hermenn..hófu með því frelsun hinnar herteknu Evrópu."   

Hver var þessi Evrópa sem nasistar höfðu hertekið? Jú öll ríki álfunnar frá Frakklandi til Úkraínu að Sviss og Svíþjóð undanskildum. Í júní 1944 stóð þegar yfir "frelsun hinnar herteknu Evrópu" á Ítalíu og á austurvígstöðvunum og hafði staðið yfir allt frá því í febrúar 1943, þegar Þjóðverjar töpuðu orrustunni um Stalíngrad.  

Það má færa rök að þeim skilningi leiðarahöfundar að leggja nasista og kommúnista að jöfnu en varla getur það talist sanngjarnt þegar rætt er um hlut Rauða hersins í styrjöldinni að meta hlut hans einskis.    

En, hvað um það, lítum á þessi orð leiðarans: "Innrásin markaði upphafið að endalokum nasismans".

Þessi orð fela í sér beina sögufölsun, því að svo vitnað sé aftur í öll helstu sagnfræðirit um Seinni heimsstyrjöldina var það orrustan um Stalingrad í árslok 1942 sem markað þau þáttaskil í styrjöldinnni að eftir það voru nasistar á samfelldum flótta á aðalvígstöðnunum, austurvígstöðvunum allt þar til Berlín féll vorið 1945. 

Sjá má setningar eins og "Stalingrad, the real turning point" í sagnfræðiritunum vegna þess að lengi eftir stríðið voru uppi kenningar á Vesturlöndum um það að orrustan um El Alamain í október 1942 hefið markað þáttaskilin.

En heraflinn sem barðist við El Alamain var  aðeins 5% af þeim herafla sem barðist á austurvígstöðvunum.

Ég tek undir með þeim, sem finnst að síst hafi verið of lítið gert með afmæli innrásarinnar í Normandy 6. júní 1944 og mikilvægi hennar. Nógu stórbrotin og árangursrík var hún þótt ekki sé sífellt verið að klifa á röngum fullyrðingum um hana.

  

Innrásarinnar minnst í Normandí

Athugasemdir

[Húsari. (IP-tala skráð) 7.6.2014 kl. 19:40]

Sæll Ómar.

Ég tel að fullyrðing þín sem og niðurstaða
varðandi Orrustuna um Stalíngrad sé hafin
yfir allan skynsamlegan vafa.

Þegar farið er yfir skrásett og vottfest orðaskipti hershöfðingja
Hitlers sér í lagi 1942-43 kemur í ljós svo ekki verður um villst
hversu mjög þeir eru sjálfum sér sundurþykkir sem og hversu
byrði þeirra er þung því yfir þeim vofir það sverð að vera sviptir
tign og titlum fyrivaralaust og hverfa til þess myrkurs er útskúfun
fylgir.

Á árunum 1942-43 riðlast öll virðingarröð æðstu yfirmanna,
þeim er att saman semog að þeir gjalda agabrot dýru verði.
Paulus sem var yfir 6. herfylki sá eini sem virðist halda nokkurn
veginn sínu en örlög hans að lokum skelfileg sem og manna hans.

Held að flestum hafi verið ljóst að þetta hafi endað þarna.
Öll orðaskipti sem og yfirlýsingar einstakra mann benda í
þá átt eina.

Tímasetning Orrustunnar við Stalíngrad var röng og því fór
sem fór, - en ekkert af þessu hefðu staðist hvort eð er
eða hefur nokkru sinni staðist nema í tiltölulega skamma stund.

[Wilhelm Emilsson, 7.6.2014 kl. 20:48]

Þetta er hárrétt hjá Ómari. Stalingrad var vendipunkturinn.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 7.6.2014 kl. 21:51]

Moggi getur aldrei sagt rétt eða raunsætt frá neinu.

Eins og margoft hefur verið yfir höfðu Austurvígstöðvarnar tekið svo mikla orku frá nasista hernaðarvélinni og í framhaldi að Sovét hafði snúið gangi mála og rekið nasista á flótta og það þarfnaðist mannskapar þjóðverja, þ.e. að verjast á Austurvístöðvum, - að það var í raun formsatriði fyrir Bandamenn að taka vesturhlutann.

Jú jú, vissulega er það rétt að innrásin í Normandí var umfangsmikil og US sýndi alveg ágætt plan og strategíu og stimplaði sig inn sem hernaðarlegt stórveldi - en straumhvörfin urðu í Austurvegi.

Mogginn virðist bara ekki enn hafa frétt af því.

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 7.6.2014 kl. 22:04]

Ég er ekki fróður um heimsstyrjöldina síðari, en vinir mínir í Grikklandi fullyrða gjarnan að árás Ítala á Grikkland í október 1940 hafi haft mikil áhrif á átökin í Rússlandi, jafnvel markað þáttaskil. 

Stríðið á milli Ítalíu og Grikklands stóð í hálft annað ár, en sveitir Mussolinis fóru halloka, Grikkir möluðu þá, þó verr útbúnir. 

Það varð til þess að Þjóðverjar urðu að hjálpa Mussolini, hertaka Grikkland og fresta þessvegna innrásinni í Rússland. 

Ég held menn gleymi stundum hetjulegri frammistöðu smærri þjóða í átökunum.

[Baldur Ragnarsson (IP-tala skráð) 8.6.2014 kl. 00:52]

Touche! En leiðarahöfundur Moggans þessa dagana er jú þekktur fyrir flest annað en sannleikstryggð.

[E (IP-tala skráð) 8.6.2014 kl. 01:27]

Við þetta má svo bæta lista yfir hergögn, matvæli og annað sem Kaninn sendi Sovétmönnum (bandamenn í WW2 auðvitað):

Aircraft.............................14,795
Tanks.................................7,056
Jeeps................................51,503
Trucks..............................375,883
Motorcycles..........................35,170
Tractors..............................8,071
Guns..................................8,218
Machine guns........................131,633
Explosives..........................345,735 tons
Building equipment valued.......$10,910,000
Railroad freight cars................11,155
Locomotives...........................1,981
Cargo ships..............................90
Submarine hunters.......................105
Torpedo boats...........................197
Ship engines..........................7,784
Food supplies.....................4,478,000 tons
Machines and equipment.......$1,078,965,000
Noniron metals......................802,000 tons
Petroleum products................2,670,000 tons
Chemicals...........................842,000 tons
Cotton..........................106,893,000 tons
Leather..............................49,860 tons
Tires.............................3,786,000
Army boots.......................15,417,000 pairs

Hér er svo auðvitað skemmtileg tenging við Ísland: http://en.wikipedia.org/wiki/Arctic_convoys_of_World_War_II

Loks má nefna að það er ALLT, ALLT annað að verja svæði þar sem maður býr og hefur aðgang að vistum, samgöngum o.s.frv. en að ráðast á landsvæði undir stjórn annarra.

[Hjörtur Hjartarson (IP-tala skráð) 8.6.2014 kl. 03:28]

Stalín var áhugasamastur allra um innrásina í Normandí. Hafði tekið loforð af Roosevelt um innrásina og fannst standa á efndum. Eftir á að hyggja var gott að hún dróst á langinn. Hefði tæplega heppnast annars. - Þörf athugasemd hjá Ómari.

[Daníel Sigurðsson, 8.6.2014 kl. 07:17]

Það er auðvitað laukrétt sem höfundur þessa bloggs segir að fráleitt sé að halda því fram, sem allt of oft er klifað á, að innrás Bandamanna í Normandy sé stærsta innrás hernaðarsögunnar, heldur hitt að hún sé sú stærsta af hafi.

Hins vegar er ég ósammála höfundi að kalla eftirfarandi orð leiðarahöfundar Morgunblaðisins “beina sögufölsun“ :

"Innrásin markaði upphafið að endalokum nasismans".

Þessi setning fær nefnilega staðist þrátt fyrir að orustan um Stalíngrad hafi markað þáttaskil í styrjöldinnni sem fólst í því að sigurganga nasista var stöðvuð og taflið snerist við.

Hér verður nefnilega að hafa í huga, sem almennt er viðurkennt, að hefði Þjóðverjum tekist að hrinda innrásinni í Normandy, hefði alger ósigur þeirra í styrjöldinni hreint ekki blasað við.

Að kveldi D-dags, er ljóst var að ekki hafði tekist að stöðva innrásina í flæðarmálinu, lýstu margir herforingja Þjóðverja á vesturvígstöðvunum því yfir sín á milli að þetta væru endalokin, þar með talinn Rommel. Frægasta tilræðið við Hitler nokkru síðar, þann 20. júlí 1944, sem margir herforingja Þjóðverja stóðu að, hnígur einnig að staðfestingu þeirrar skoðunar að innrásin í Normandy hafi einmitt markað upphaf endalokanna, þó svo hún hafi vitaskuld ekki markað viðsnúning styrjaldarinnar sem fellur orustunni við Stalíngrad í skaut.

Það eru allmiklar ýkjur hjá blogghöfundi að nasistar hafi eftir orustuna við Stalíngrad verið á samfelldum flótta. Hið rétta er að þeir voru á nær samfelldu undanhaldi, sem er auðvitað dálítið annað.

Blogghöfundur mætti nú sjálfur gæta aðeins betur að sér í fullyrðingum sínum eins og í pistlinum frá 5. þessa mánaðar undir heitinu:

“Slæmt veður og svefnvenjur Hitlers réðu miklu“.

Þar heldur hann því m.a. fram að ekki hafi mátt vekja Hitler fyrr en um hádegi skv. hans eigin fyrirskipun.

Þetta er ekki rétt. Það var hins vegar alls ekki sama hver mátti vekja hann og þeir voru ekki margir sem höfðu það leyfi. Yfirmaður herráðs Þjóðverja, Jodl að nafni, hafði leyfi til að láta vekja Hitler til að ræða við hann í síma á hvaða tíma sólarhirngsins sem var.

Hitler mun hafa verið vakinn að beiðni herráðsins um kl. 9 (að þýskum tíma)að morgni D-dagsins 5. júní.

En hvers vegna var hann þá ekki vakinn fyrr fyrst það mátti?

Einfaldlega vegna þess að herráðið taldi sig ekki hafa fengð það skýrar upplýsingar um alvarleika innrásarinnar að það réttlætti að ánáða Hitler að svo stöddu. Og það sem meira var að von Rundstedt yfirhershöfðingi herafla Þjóðverja í vestri hafði einnig þetta leyfi að mega láta vekja Hitler og gat hringt beint. En hann var of stoltur að ómaka sig að hringja í hann þennan örlagaríka morgun til að fá leyfi til að kalla til vara-skriðdrekafylkin sem staðsett voru fyrir utan París. Enda hafði hann litlar mætur á Hitler og var stokk móðgaður út í hann fyrir að hafa sent sér Rommel í stað viðbótarherdeilda sem hann bað um haustið áður. Þrátt fyrir að Rundstedt væri að nafninu til yfirmaður Rommels þá samþykkti Hitler plan Rommels sem gekk útá það að reyna skyldi með öllum tiltækum ráðum að hrinda innrásinni strax í flæðarmálinu. Það var því Rommel sem bar höfuðábyrgðina á aðgerðunum.

Það sem skipti m.a. sköpum fyrir óförum Þjóðverja innrásardaginn var sú staðreynd að Rommel var nýfarinn í stutt frí tveim dögum áður og var staddur í Berlín þennan örlagaríka morgun D-dagsins. Hafði ætlað að ná tali af Hitler og fá leyfi hjá honum til að mega kalla til vara-skriðdrekafylkin strax og hann teldi þurfa. Hann hafði látið hafa eftir sér: “Sá síðasti sem hittir Hitler vinnur leikinn“.

Og hitt sem skipti sköpum að 7. hernum var aldrei gert viðvart, þrátt fyrir vitnneskju gagnnjósnadeildar Þjóðverja um innrásartímann 48 tímum fyrir innrásina. En það var einmitt 7. herinn sem hafði Normandy svæðið á sinni könnu. Heldur var aðeins 16. hernum gert viðvart en hann þó ekki settur í viðbragsstöðu strax.

Þessara mikilvægu ástæðna fyrir óförum Þjóðverja D-daginn hefði manni nú fundist tilhlýðilegt af blogghöfundi að geta í pistlinum.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 8.6.2014 kl. 10:05]

Það er náttúrulega skiljanlegt að Stalín eða Sovét hafi viljað sjá einhverja hreifingu á Vesturvígstöðvunum.

Ískalt mat, að þá lítur þetta soldið út sem US hafi viljað láta Sovét taka mesta höggið. Eða að Sovét og Nasistar myndu veikja hvor aðra.

Það var ekki fyrr en Sovét var farið að hrekja Nasista til baka á talsverðum hraða að hreifing fer að sjást að ráði á Vestursvæðinu.

US og Uk hefðu sennilega alveg getað hafið innrás fyrr. Þeir bara vildu það ekki.

Það sést bara í þessari Normany-innrás, að US barasta valtrar yfir Nasista frekar léttilega, Jú jú, að sjálfsögðu mannfall -en ekkert sambærilegt við mannfallið á Austurvígstöðvunum dag eftir dag, viku eftir vikku, mánuð eftir mánuð og ár eftir ár.

US var enga stund að ná fótfestu á löngu strandsvæði og eftir skamma stund komið lengst inní land.

Meina, voru þarna varnarvirki - en US virðist bara frekar auðveldlega hafa komist í gegnum það.

Montgommery sagði svona frá eftir um viku:

,,Þýskar konur börðust á Frakklandsströnd, segir Mongomery blaðamönnum.

Mongomery hershöfðingi ræddi við blaðamenn í bækistöðvum sínum á landgöngusvæðunum á Frakklandsströndum í dag og sagði: ,,Við höfum unnið orustuna um strendurnar",

„Það ðhefir margt merkilegt skeð í orustunni um strendurnar. Verst voru varnarvirki Þjóðverjanna, í þeim viðureignum biðum við manntjón, því mennirnir, sem vörðu þau voru hugprýðin sjálf, og börðust þeir mjög vel í virkjum sínum, meðal leyniskyttna sem verið hafa á svæðinu, höfum við orðið varir við konur, áreiðanlega þýskar, af þeim hafa allmargar fallið" (mbl 13.6 1944)

[Ómar Ragnarsson, 8.6.2014 kl. 16:50]

Bendi á fyrsta orðið í setningu leiðarans, - UPPHAFIÐ að endalokum nasismans. 4. júní 1944 var einfaldlega ekki UPPHAFIÐ.

[Daníel Sigurðsson, 8.6.2014 kl. 19:16]

....að morgni D-dagsins 6. júní, en ekki 5. júní, átti þetta auðvitað að vera hjá mér.