Það kastar enginn lengra en hann hugsar.

"Það stekkur enginn lengra en hann hugsar" sagði Manga gamla við mig í sveitinni í gamla daga og það má yfirfæra á Þóri Guðmund Þorbjarnarson, sem því aðeins gat skorað hina einstæðu drauma-flautukörfu sína vegna þess að hann hafði áður hugsað þetta langt og æft sig í samræmi við það.

 Stundum sér maður og heyrir ungt fólk, sem hefur þau áhrif á mann að maður hugsar með sér: Einhvern tíma á hann eða hún eftir að verða eitthvað!

Þetta getur stundum verið ungt barn en oftar unglingur og það er allur gangur á því hvort þetta rætist.

Eitt svona atriði má sjá í einum sjónvarpsþátta minna, sem var til sölu undir nafninu Stiklur í hitteðfyrra. 

Það var þrettán ára stúlka, sem ég talaði við þar sem hún var að ganga Laugaveginn með bekkjarsystkinum sínum úr Kópavogi og ég hitti hópinn í Emstrum.

Hún sagðist heita Þorbjörg Marínósdóttir og eftir viðtalið sagði ég við sjálfan mig: Þetta er nafn sem ég ætla að muna. Nú þarf ég ekki að hafa fyrir því að muna eftir Tobbu Marínós.

Skotið lengra en hjá LeBron

Noregur, Danmörk og Svíþjóð á hverju ári.

Á Norðurlöndum búa nú um 25 milljónir manna. Indverjum einum fjölgar um þá tölu á einu ári og þremur mánuðum. Á hverju ári bætast við Indverja álíka margir og búa í Danmörku, Noregi og Svíþjóð.

181 milljón Indverja, sem bætast við á hverjum áratug samsvarar öllum íbúum Bretlands, Frakklands og Ítalíu. 

Fræðimaðurinn Malthus spáði því á 18. öld að mannfjölgunin í heiminum myndi enda með ósköpum. 

Hann sá hins vegar ekki fyrir að þegar þjóðir kæmust á ákveðið velmegunar- og mennta- og tæknistig og gerst hefur á Vesturlöndum síðustu áratugi, myndi fólksfjölgunin stöðvast án þess að það væri vegna fjölgunar dauðsfalla. 

Nú horfa margir með velþóknun á bullandi hagvöxt, neyslu og útþenslu í þróunarlöndum á borð við Kína, Indland og Brasilíu. 

Og hrakspár Malthusar þykja afsannaðar. 

En gallinn er bara sá, að vafasamt er að þjóðirnar í þriðja heiminum muni ná að komast almennt á það velmegunar mennta- og tæknistig sem komist hefur á í okkar heimshluta. 

Þessi þróun á Vesturlöndum hefur fyrst og fremst verið möguleg vegna nær endalausrar vaxtar á notkun jarðefnaeldsneytis sem ekki getur haldið áfram, heldur mun bruðlið með orkuna valda því að leiðin liggi hér eftir niður á við.

Þróunarlöndin munu því varla komast upp úr fari fátæktar, skorts og menntunarleysis yfirgnæfandi meirihluta íbúanna. 

Það mun verða til þess að lögmál Malthusar taki gildi og að eina leiðin til þess að stöðva fólksfjölgunina sé sú að það gerist með stórfelldri fjölgun dauðfalla. 

 

Indverjum fer fjölgandi

Heimild í hæsta gæðaflokki til framtíðar.

Umfjöllun Kastljóssins í gærkvöldi og aldeilis einstakt viðtal um beiðni útlendra tíumenninga um íslenskan ríkisborgararétt á silfurfati með afbrigðum gegn því að þeir færi með sér 1700 milljarða inn í íslenskt hagkerfi á eftir að verða ein af dásamlegustu heimildunum um andrúmsloftið á Íslandi síðustu tíu árin.

Jónas Hallgrínsson notaði orðin "hnípin þjóð í vanda" um hugarástand þjóðarinnar á fyrri hluta 18. aldar.

Viðtalið í gær lýsti hugarástandi okkar á sinn hátt, því að þessi uppákoma hefði ekki verið hugsanleg nema vegna þess hvernig hér er í pottinn búið. 

Þetta er svo magnað, vegna þess að það getur í senn verið dæmalaus farsi eða dæmalaus harmleikur, að svona kemur upp. 

Hvers vegna koma erlend gagnaver eða erlendar lánastofnanir ekki hingað, nema að þessir tíumenningar standi að því? 

Hvaðan koma þessir 1700 milljarðar sem allt í einu skjóta upp kollinum? 

Ef þessir 1700 milljarðar eru til, hvaða trygging er þá fyrir því að þeir verði ekki síðar notaðir til þess að kaupa til dæmis allan íslenskan sjávarútveg eins og hann leggur sig? Tíumenningarnir verða jú íslenskir ríkisborgarar og mega valsa um í íslensku hagkerfi eins og þeim sýnist og munu eiga auðvelt með að réttlæta það að ganga á orð sín þess efnis að þeir hafi engan áhuga á því að eignast íslenskar auðlndir.

Hannes Smárason lýsti því vel í tímaritsviðtali hvernig hann á örfáum árum byggði upp peningaveldi upp á tugi og jafnvel hundruð milljarða króna með því að kaupa "hæfilega skuldsett fyrirtæki" fyrir lánsfé, gera þau skuldlaus og versla með þau á nýjum og nýjum kennitölum þar sem "viðskiptavild" þeirra ykist um tugi milljarða við hvern fjármálagerning. 

Þetta þótti "tær fjármálasnilld". 

Með hóp hinna nýju Íslendinga er frægur snillingur af þessu tagi, frægur fyrir yfirburða færni sína við að gera mönnum kleift að komast hjá því að greiða skatta og kann öll 2007-trixin öðrum mönnum betur svo orð fer af.

Vitum við mikið um hvað hann mun hafa uppi í erminni þegar hann er kominn með starfsemi sína í íslenskt skjól innan Schengen?  

Hugarástand íslensku þjóðarinnar, sem er blanda af eymd og ágirnd, nagandi minnimáttarkennd og hroka,  yfirlæti og draumórum í senn, endurspeglast nú hvað eftir annað í hinum ótrúlegustu uppákomum sem sýna, að öll þessi síðustu tíu ár hefur ekkert breyst hvað þetta varðar. 

Drifkrafturinn er sá sami: "Take the money and run", skítt með afleiðingarnar síðar meir og hagsmuni komandi kynslóða. 

Umsóknirnar vekja ugg

Íslandi bjargað !

Þegar Siv Friðleifsdóttir sneri úrskurði Skipulagsstofnunar við og leyfði Kárahnjúkavirkjun sagði Þorgerður Katrín í Kastljósi að hún hefði "bjargað Íslandi".

Í framhaldinu hófst ævintýri "athafnamanna", "fjárfesta" og "vogunarsjóða" sem að vísu endaði óvænt 2008. 

En nú virðist það vera að hefjast á ný. 

Og upphæðirnar, sem nú er veifað, eru miklu stærri en þær sem veifað var 2002.

Þá var startið á "björgun Íslands" sem Þorgerður Katrín talaði um, metið upp á um 400 milljarða á núvirði, en í þetta skipti koma athafnamennirnir, fjárfestarnir og vogunarsjóðirnir með 1700 milljarða inn í landið með því eina litla skilyrði að fá íslenskan ríkisborgararétt með smá tilhliðrun. 

Meðal þessara björgunarmanna eru Rússar, en eins og allir vita er talið 99,9% víst Rússar reisi olíuhreinsistöð við Arnarfjörð upp á ca 500 milljarða á núvirði. 

Við erum því samtals að tala um ca 2300 milljarða inn í hagkerfið í þessu tvennu. Ekki ónýtt að fá það. Að vísu þarf meira til svo að hægt sé að toppa björgunaraðgerðina 2002-2008, en þá bólgnaði fjármálakerf Íslendinga upp í meira en 5000 milljarða. 

Ef við tökum Helguvík og Bakka með gæti upphæðin að vísu farið yfir 3000 milljarða ! 

Og þegar menn sjá þessar risatölur er ekki ónýtt að 2007-menn eins og Hjörleifur Kvaran, sem er í slagtogi með þessum bjargvættum, geti hjálpað til við að fá Norræna fjárfestingarbankann og fleiri slíka til að veita okkur myndarlega "endurfjármögnun" til að hægt verði að útvega tíumenningunum útlendu þá orku sem þeir þurfa. 

Verkefnin núna eiga að vera tengd endurnýjanlegum orkugjöfum en felast alls ekki í því að þessir útlendingar muni ásælast þessa orkugjafa. 

Engu að síður þarf þessa orku sem þeir tala um, og þá er að sjá hvaðan við getum fengið peninga til þess að virkja nógu mikið og hvort orka Íslands muni duga til að útvega þá orku sem 1700 milljarða króna fjárfesting mun útheimta, sjö sinnum meiri fjárfesting en Alcoa kom með inn í landið 2002-2007. 

 

Vilja ríkisborgararétt

Gott hjá Ögmundi.

Flutningur innanlandsflugsins frá Reykjavík til Keflavíkur mun lengja ferðaleið þess sem fer fram og til baka milli Reykjavíkur og Akureyrar um 164 kílómetra. Það er tvöfalt meiri lenging en yrði ef Hvalfjarðargöng yrðu lögðu niður.

Það samsvarar því, í kílómetrum talið, að ökumenn á leiðinni fram og til baka milli Akureyrar þyrftu að aka fyrir Hvalfjörð, fara um Brattabrekku og Laxárdalsheiði og auk þess að krækja út á Hvammstanga og til baka, bæði á leið norður og suður. 

Flugvallarsvæðið nú er aðeins 7% af Reykjavík vestan Elliðaáa eða álíka stórt og hafnarsvæðið. Miklabraut ein tekur helming á við flugvöllinn. Engum dettur í hug að flytja höfnina suður til Njarðvíkur eða byggja íbúðabyggð þar sem Miklabraut er. 

Þungamiðja íbúðabyggðar höfuðborgarsvæðisins er nú 4 kílómetrum austan við flugvöllinn, austast í Fossvogsdal, ekki í Vatnsmýrinni.

Það er lögmál á heimsvísu að krossgötur laða að sér byggð og hentugast er að hún sé sem næst þeim. 

Stærstu krossgötur landsins eru við Elliðaárdal, 5 kílómetrum frá Vatnsmýrinni.

Frá þessum krossgötum er álíka langt, 5 kílómetrar upp á Hólmsheiði. Þar er bæði kaldara, vindasamara og meiri raki en við Skerjafjörð sem þýðir að þar er oftar þoka og meiri hálka en á núverandi flugvallarstæði. 

Í stað þess að framkvæma þrjá gerninga:  1. Rífa flugvöllinn í Vatnsmýri. 2. Reisa þar íbúðabyggð. 3. Gera flugvöll á Hólmsheiði - 

- væri hægt að framkvæma einn gerning:  Reisa íbúðabyggð á Hólmsheiði, sem yrði jafn langt frá krossgötunum og Vatnsmýrin er.

Ögmundur Jónasson tekur að mínu viti skynsamlega á þessu máli, enda hefur ekki verið gætt jafnræðis í rökræðunum um Vatnsmýrina. 

Haldin var dýr samkeppni um það hvernig svæðið gæti verið nýtt ef flugvöllurinn færi en engin samkeppni um það hvernig hann og umhverfi hans gætu orðið ef hann er kyrr. 

Þar bendi ég sem dæmi á áratuga gamla hugmynd mína um "breyttan og betri flugvöll", þ. e þá að lengja austur-vestur-brautina og gera hana að aðalbraut valllarins, enda er autt svæði við austurenda brautarinnar og sjór við hinn endann, og gera litla 1100 metra braut þar sem nú eru fyrrum byggingar olíustöðvar Skeljungs, sem aðeins yrði notuð í hvössum sunnan- og norðanáttum. 

Vísa að öðru leyti í fyrr bloggskrif mín um flugvöllinn með því að slá upp í leitarorðadálkinum efst til vinstri á bloggsíðu minni.  

 

Reisi nýtt hús við flugvöllinn

Þegar bakarinn bakaði vandræði.

Faðir minn var bakri og afi líka. Ég heyrði því ýmsar bakarasögur og veit að ein þeirra var sönn, raunar meira en 50 ára gömul.

Hún kemur mér í hug þegar ég les frétt um rottuna í brauðinu. Kona ein kom æf í bakaríið með brauð, sem hún hafði keypt og heimtaði skýringu bakarans á því að ryðgaður nagli var í brauðinu.

Bakarinn ætlað að reyna að snúa sig út úr þessu með því að afsaka þetta, en málið batnaði ekki við það þegar hann sagði: "Elsku frú, ég bið þig afsökunar á þessu en svona lagað getur alltaf komið fyrir" 

Við þetta varð frúin enn reiðari og tók talsverðan tíma fyrir bakarann, sem bakaði vandræði með svari sínu, að róa konuna niður. 

Rottur gátu komið við sögu í gamla daga þegar sum bakarí voru í kjöllurum eða bílskúrum. 

Ein magnaðasta sagan, sem afi minn Edvard sagði mér, var af rottum, sem stálu eggjum án þess að hægt væri að sjá hvernig þær færu að því, því að eggin voru uppi á borði. Greinilegt var að þett gætu aðeins verið rottur, en með engu móti hægt að ímynda sér hvernig þær kæmu eggjunum af borðinu niður á gólf án þess að brjóta þau. 

Bakarinn brá þá á það ráð um hásumar, þegar dauf birta komst inn í bakaríið, að útbúa fyrir sig athvarf þar sem hann gat vanist rökkrinu og fylgst með því sem gerðist án þess að rotturnar yrðu þess varar.

Um miðja nótt komu þær úr felum inn á gólfið og voru þrjár. Tvær stukku upp á borðið og veltu eggi fram á brún þess. Þar hringaði önnur rottan sig utan um eggið og lagðist á bakið með eggið uppi á kviðnum en hélt því föstu þar með fótunum. 

Hin rottan ýtti henni fram af borðbrúninni þannig að hún féll á bakið niður á gólfið án þess að eggið brotnaði. Þar kom þriðja rottan, beit í halann á henni og dró hana í burtu! 

Sagan sýnir að rottan er afar skynsamt dýr og engin tilviljun að aðeins tvö spendýr lifa allstaðar í jörðinni, allt frá heimskautasvæðum til frumskóga og eyðimarka. Það eru maðurinn og rottan. 

Setti rottu í brauð og laug upp á bakara

Takmarkanir greindarinnar.

Mælingar á greind eru háðar ákveðnum forsendum, sem geta verið umdeilanlegar, enda settar fram af mönnum, sem hafa ekki jafn mikla greind samkvæmt þessum mælingum eins og þeir greindustu sem mældir eru.

Ótal dæmi eru um manneskjur, sem hafa mjög mikla greind eða gáfur á afmörkuðum sviðum en ekki á öðrum. Stærðfræðisnillingar eru sumir hverjir það sem kallað er þroskaheftir eða háðir miklum takmörkunum á öðrum sviðum mannshugans.

Sumir afburðamenn á ákveðnum sviðum hafa verið algerlega siðblindir og nánast fávitar í því tilliti. 

Enginn neitar því að Albert Einstein var yfirburðamaður á sínu sviði og jafnframt mikilhæf persóna að öðru leyti. Og verk þessa mikla snillings og annarra hafa reynst nytsöm í þeirri tækni og vísindum sem hafa verið undirstaða stórkostlegra framfara okkar tíma. 

Mennskum mönnum mun aldrei takast að komast að hinum eina algilda sannleika alheimsins því að eina staðreyndin sem virðist blasa við er sú, að hann sé óendanlegur og eilífur, en af því leiðir að möguleikarnir á hverju sem er í eilífðinni séu óendanlega margir, jafnvel það að afstæðiskenningin geti verið röng og sömuleiðis kenningin um Miklahvell. 

Spurning Pílatusar er sígild: Hvað er sannleikur?  Við kunnum að komast nærri sannleikanum innan afmarkaðs ramma tíma og rúms, en hinn endanlegi algildi sannleikur er okkur sennilega jafn fjarri og hann var Pílatusi, þrátt fyrir allar framfarirnar sem orðið hafa síðan þá. 

Tólf ára með hærri greindarvísitölu en Einstein

Hvernig varð þetta svona stórt allt í einu ?

Í Kastljósi í kvöld kom fram að það hefði ekki verið fyrr en fyrir örfáum mánuðum sem það byrjaði að koma í ljós að OR væri í þeim hrikalega skuldavanda sem fyrirtækið er.

Þegar upphæðirnar eru nefndar sundlar flesta og spyrja: Hvernig má það vera að þetta er allt í einu orðið svona svakalegt, sem talið var vel viðráðanlegt fyrir aðeins tveimur mánuðum ?

Jón Gnarr talar um hlutlausa rannsókn og það virðist ekki vanþörf á því. 

En mig grunar að hluti skýringarinnar sé sá, að í raun hafi ekkert breyst í þeirri ofboðslegu skuldasöfnunarstefnu OR, sem verið hefur við lýði árum saman, fyrst í aðdraganda Hrunsins og síðan ekki síður eftir Hrun. 

Það var greinilega ætlunin að berja í brestina með því að "endurfjármagna" fyrirtækið duglega sem þýðir að fá nógu stór lán til þess að geta haldið áfram á sömu braut, virkjað við Hverahlíð og Bitru og leggja sitt af mörkum til að koma álveri í Helguvík af stað. 

Sem sagt: Sama skuldafíknin og gerði það að verkum að heimilin og fyrirtækin á Íslandi fjórfölduðu skuldir sínar í mesta "gróðæri" sögunnar í stað þess að borga skuldir upp. 

Svarið við spurningunni í upphafi þessa bloggpistils er einfalt: Þegar fíkniefnið, í þessu tilfelli lánin, er tekið af fíkninni hrynur allt hjá honum og það mjög snögglega. 

Á þessum ósköpum aldrei að linna?  Læra menn aldrei neitt og breyta engu ? 

Starfsmönnum fækkað um 90

Dýrkeypt kæruleysi.

Hóstapestin sem kom upp í hestum í fyrra og olli tjóni upp á hundruð milljóna króna kom ekki hingað til lands af himnum, heldur var orsökin vafalaust hinn íslenski hugsunarháttur að í lagi sé að taka áhættu fyrir skammtimahagsmuni, jafnvel afmarkaða og tiltölulega litla, því að þetta reddist alltaf einhvern veginn.

Talið er að hestapestin hafi komið með reiðtygjum erlendis frá og er merkilegt að mönnum skuli detta í hug að taka áhættu við að flytja slíkt inn þegar haft er í huga hve viðkvæmir íslenskir dýrastofnar eru eðlilega gagnvart erlendum sjúkdómum í dýrum. 

Hinar skæðu og gríðarlega skaðlegu fjárpestir sem komið hafa til landsins síðustu þrjár aldir, svo og tilkoma minksins og tjónið af hans völdum, - ekkert af þessu þurfti að dynja yfir ef menn fóru að með gát og varúð. 

Og nú er enn ein hugmyndin um að taka áhættu varðandi íslenska dýrastofna komin á dagskrá og virðist svo sem menn ætli aldrei að læra af reynslunni. 

 

 

 

Gríðarlegt tjón af hestapest

Að búa sig undir það versta en vona það besta.

Heimskreppan á fjórða áratug síðustu aldar stóð í tíu ár á Íslandi og hefði staðið lengur ef Íslendingar hefðu ekki dottið í þann lukkupott að verða eina Evrópuþjóðin sem græddi peningalega á stríðinu þótt mannfórnirnar á sjónum væru miklar.

Hrunið 2008 er að vísu ekki eins alvarlegt og heimskreppan var fyrir 80 árum, því að Íslendingar voru fátæk þjóð og bjó við frumstæðar aðstæður 1931, en með ríkustu þjóðum heims þegar Hrunið dundi yfir. 

En nú er undirliggjandi sú efnahagslega hnignun, sem þverrandi olíuforði heims mun óhjákvæmilega leiða af sér, hnignun, sem á eftir að verða verri en ella vegna tregðu þjóða heims við að taka beint á vandanum, heldur reyna að fresta honum með hættulegri skuldasöfnun sem mun gera lausnina erfiðari en ella. 

Rétt eins og ýmsir spáðu fyrir um Hrunið 2008 eru þeir einnig margir nú sem spá annarri fjármálakreppu í heiminum og að lokum alvarlegri kreppu ef skammsýnin í efnahags- og orkumálum heimsins haldur áfram að ráða för. 

Nú lifum við á tímum þar sem "væntingavísitala" hlýtur að vera lág, einfaldlega vegna þess að það er ekki skynsamlegt annað en að búa sig undir það versta, þótt maður voni það besta og láti aldrei hugfallast. 

Orkuvandamálin munu reynast þjóðum heims erfiðust en á því sviði erum við Íslendingar einstaklega heppnir, svo framarlega sem við kunnum með orkumálin að fara af framsýni og ábyrgð gagnvart komandi kynslóðum.

Þess vegna eiga þessar ljóðlínur við úr laginu "Styðjum hvert annað" sem er ferilsdiski mínum, þeim er gefinn var út fyrir síðustu jól:

 

Láttu ekki mótlætið buga þig heldur brýna !

Birtuna má aldrei vanta í sálu þína. 

Ef hart ertu leikinn svo þú átt í vök að verjast

vertu´ekki dapur, njóttu þess heldur að berjast ! 

 

Látum ei mótlætið buga´okkur heldur brýna ! 

Brosum og elskum og látum ljós okkar skína ! 

Íslendingar ekki bjartsýnir