Minnst 80 ára forsaga veilu í aðgreiningu ríkisvaldsins.

Tilnefning Baracks Obama á dómaranum Merrick Garland í embætti dómara við Hæstarétt Bandaríkjanna á sér fordæmi langt aftur í tímann og er merki um veilu í aðgreiningu ríkisvaldsins í vestrænum lýðræðisríkjum.

Veilan felst í því að enda þótt dómsvaldið eigi að vera sjálfstætt, er óhjákvæmilegt að við skipanir í æðstu embætti þess hafi bæði framkvæmdavaldið og löggjafarvaldið hönd í bagga.

Þegar sami flokkur er lengi við völd, sem sem í 20 ára valdatíð Demókrata á forsetastóli 1933-53, er hætta á því að fleiri dómararar hliðhollir sjónarmiðum forsetans veljist í Hæstarétt en ella hefði orðið.

Hér á landi eimir enn eftir af afleiðingum langs tímabils frá stofnun Hæstaréttar 1920 og fram á næstu öld, þegar dómsmálaráðherrar voru nær eingöngu úr tveimur stjórnmálaflokkum, Sjálfstæðisflokknum eða Framsóknarflokknum.  

Að kyngja bitanum eða svelgjast á næsta?

Vekur upp óhugnanlegar minningar.

Það, að vera staddur í aðeins 300 metra fjarlægð frá vettvangi mannskæðs hryðjuverks þegar það er framið og að vera kominn með töskur í hendur í morgun til að fara út á flugvöll þar sem annað jafnvel enn mannskæðara hryðjuverk er framið, vekur upp gamalkunnugt hugarástand frá fyrri árum.

Þyrlur fljúgandi yfir húsaþökum og ýlfrandi sjúkrabílar og lögreglubílar hver á eftir öðrum á tímabili í morgun og hafði síðast í gær verið á ferð með syni mínum í gegnum neðanjarðar járnbrautarstöðina, þar sem blóðugt ódæði var framið, - allt kveikir þetta gamlar minningar um að koma á morðstað Roberts Kennedys í Ambassador hótelinu í Los Angels skömmu eftir að hann var skotinn 1968 og upplifa andrúmsloft óróa og átaka það ár í þessu fjölmenna ríki.

Í fyrradag fórum við í gegnum hið friðsæla arabahverfi Molenbeck, skammt frá miðborginni, þar sem Abdeslam forsprakki hryðjuverkamanna var handtekinn í fyrri viku og upplifðum það að blandast friðsömu fólki frá ótal löndum og álfum á förnum vegi og á veitingastöðum, svona nálægt ormahreiðri ódæðismanna og ógnvalda samtímans.

Afar svipað og þegar við hurfum óttalaus í manngrúanum í bandarískum stórborgum 1968 innan um hvítt, svart, rautt og gult fólk af ótal trúarbrögðum, vitandi þó um ólguna sem skók það mikla þjóðfélag stafna á milli í átökum lögreglu og stríðandi hópa með tilheyrandi beitingu táragass, slökkviúða og kylfa og barefla.

Vísa að öðru leyti til status á facebook síðu minni.     

„Það sem við óttuðumst hefur gerst“

Sleifarlag og seinagangur enn og aftur.

Sleifarlag er eina orðið sem hægt er að nota um útbreiddan seinagang í starfsemi íslenska ríkisins og speglast í ýmsum fréttum viku eftir viku um þessar mundir.

Seinagangur og seinagangur á seinagang ofan leiddi til þess að lyktir mansalsmálsins í Vík í Mýrdal urðu þær verstu sem hugsanlegar voru varðandi fórnarlömb manssalsins, sem nú eru stödd á verri stað en þau voru þegar ráðist var til atlögu við kúgara þeirra.

Sleifarlag olli því að niðurstaðan úr starfi nefndar sem fór fyrir nokkrum árum ofan í saumana á því sem þyrfti tafarlaust að gera til að bæta úr óforsvaranlegu ástandi á tugum nafngreindra íslenskra ferðamannastaða, var sett ofan í skúffu og málið þar með tafið í mörg ár á meðan beðið er með öndina í hálsinum eftir stórslysi.

Nú blasir við enn eitt sleifarlagið varðandi uppgjöf við stórt kvikmyndafyrirtæki, og þetta sleifarlag hefur þegar kostað okkur mikið tekjutjón, mun spyrjast út og kosta okkur enn þá meira.

Horft framhjá Íslandi tvisvar

Málið snýst um siðareglur þingmanna.

Tortólumál forsætisráðherrahjónanna snýst um það hvort farið hafi verið að siðareglum þingmanna, sem settar voru til þess að reyna að stöðva frjálst fall trausts almennings á Alþingismönnum, sem er í raun betur lýst sem einhverju mesta vantrausti almennings á nokkrum hópi í þjóðfélaginu.

Úr því sem komið er ætti það að vera sjálfsögð krafa að allar upplýsingar um málið komi nú þegar upp á borðið eins og þær hefðu átt að gera strax í upphafi gildistöku siðareglna Alþingismanna, í stað þess að dregið væri með það þangað til að ekki var hægt að þagga málið í hel öllu lengur.

„Skattalegt hagræði úr sögunni“

Mun frambjóðendafjöldinn verka hvetjandi til frekari framboða?

Það er einföld stærðfræði að ef tólf bjóða sig fram til forseta muni meðalfylgi hvers og eins verða aðeins rúm 8 prósent. Spurningin er hvort það kann að virkja frekar hvetjandi en letjandi fyrir fleiri til að taka slaginn á þeim forsendum, að það þurfi kannski ekki svo mikið til þess að verða með mest fylgi.

Í þessu felst helsti galli núverandi fyrirkomulags aðeins einnar umferðar kosningar til forseta sem gefur upp möguleika á því að forseti verði kosinn með miklum minnihluta kjósenda.

Í frumvarpi stjórnlagaráðs er sett undir þennan leka með því að leggja fram svonefnda STV-kosningatilhögun, þar sem kjósendur raða í efstu sæti á kjörseðlunum, og sú röðun síðan notuð eftir ákveðinni aðferð til að finna út þann frambjóðanda, sem flestir sætta sig við og hefur á endanum hlotið meirihluta.

Þessi aðferð, oft kölluð írska aðferðin, er notuð víða erlendis, einkum í engilsaxneskum löndum, svo sem Írlandi, Kanada, Ástralíu og Bretlandi og hefur þann kost að ná fram meirihluta að lokum án þess að til þess þurfi tvennar kosrningar, og að hún er ekki flókin fyrir kjósandann þótt úrvinnsla kjörstjórnar sé nokkuð flókin.

Galli hennar og einnig galli svonefndrar frönsku aðferðar, þar sem tvennar kosningar þarf, er sá, að á endanum hlýtur kannski frambjóðandi meirihluta sem ekki var í fyrstu með flest atkvæði í fyrsta sæti.

Merkilegt má heita að fyrst á annað borð var sett á fót stjórnarskrárnefnd til þess að setja nokkrar greinar í þjóðaratkvæði, skyldi ekki vera drifið í því að breyta ákvæðinu um kjör forseta Íslands í tæka tíð fyrir kosningarnar í sumar.

  

Baráttan um Bessastaði harðnar

Með áhrif fyrir meira en 90% landsmanna.

Sundabraut styttir að vísu leiðina frá Grafarvogshverfi og Mosfellsbæ til norðvesturhluta Reykjavíkur og gagnaast þar að auki öllum, sem eiga þangað leið frá vestanverðu, norðanverðu og austanverðu landinu.

En Sundabraut er ekki aðeins fólgin í lagningu brautar yfir Elliðavog, heldur ekki síður leiðar yfir norðanverðan Kollafjörð sem styttir leiðina frá Kjalarnesi og þar með vestanverðu, norðanverðu og austanverðu landinu til nær alls höfuðborgarsvæðisins og Suðurnesja.

Rætt hefur verið um allt að sjö kílómetra styttingu, sem er fimmtungur styttingarinnar um Hvalfjarðargöng miðað við það að fara fyrir Hvalfjörð.

Styttingin er í raun mun meiri þegar litið er til þess hve miklu hindrunarlausari þessi leið er en núverandi Vesturlandsvegur-Miklabraut með öllumm sínum hringtorgum og þungu umferð.

Sundabraut hefur verið á dagskrá í aldarfjórðung en einhvern veginn hefur dofnað yfir áhuganum á þessari samgöngubót á þessari öld.

En ýmislegt breytist í áranna rás og það er full ástæða til þess að taka lagningu þessarar brautar til athugunar að nýju og huga að því, hvort og þá hvernig forsendur hennar hafa breyst í aldarfjórðung með endurbótum á Vesturlandsvegi.  

Til í viðræður um gerð Sundabrautar

Dæmigerð sandgildra.

Um allt land má sjá hlaðna garða, sem liggja út í straumvatn áa og fljóta til þess að draga sand að bökkunum með því að trufla árstauminn upp við þá svo að það hægist á honum svo að sendur og aur, sem í honum er, falli niður og myndi uppfyllingu og vörn gegn landbroti árinnar. 

Við Vík í Mýrdal eru slíkir garðar ráðið til þess að vera nokkurs konar sandgildrur, sem safna sandi að sér og hamli landbroti. 

Þótt garðarnir við Landeyjahöfn séu ekki þráðbeinir liggja þeir þó út í hafstrauminn, sem fer meðfram ströndinni og ber með sér aur, sem jökulsárnar skila til sjávar. 

Þessir garðar virka því sem sandgildrur, eða öllu heldur, Landeyjahöfn sjálf er ein stór gildra sem dregur að sér sand svo hún fyllist. 

Búa ár eftir ár við óbreytt ástand

Forsetakonga.

Fleiri verða frá sér  /

af framavonum hjá sér. /

Allir kost gefa´ á sér, - /

allir eru að fá sér.  

Hrannar kynnir framboð

Engin leið að hætta við að taka Skjálfandafljót.

Samtök ferðaþjónustunnar grátbiðja um að nýting þeirrar auðlinda sem í náttúrunni felast sé byggð á framsýni, ábyrgð og skipulagi með heildarhagsmuni þjóðarbúsins að leiðarljósi.

En allt kemur fyrir ekki. Sömu virkjanaáformin með stórfelldu inngripi í náttúrufar miðhálendisins og drekkingu dala, eru endurnýjuð aftur og aftur.

Fyrst var ætlunin að slátra fossunum í ofanverðu Skjálfandafljóti, þeirra á meðal Aldeyjarfossi, sem sést, séður úr lofti, á efstu myndinni hér á síðunni.

Út því átti að fá og fá 90 megavött sem duga myndu fyrir atvinnu handa um 55 manns í álveri.

En þegar Aldeyjarfoss varð fólki smám saman kunnari en fyrr og ferðamannastraumur þangað jókst, var ekki hætt við áformin.

Ónei, heldur hafa þau nú verið endurnýjuð með áætlun um að taka samt efsta hluta fljótsins og sökkva 20 kílómetra löngum dal undir lón til að skapa 36 megavatta virkjun, en sú orka nægir fyrir um 25 manns í álveri.

Sagt er að brýn nauðsyn sé fyrir þessa orku vegna orkuskorts fyrir landsmenn.

Samt framleiðum við senn fimm sinnum meiri raforku en við þurfum sjálf en við þurfum til nota fyrir eigin fyrirtæki og heimili.

Það er vegna þess að stóriðjan svelgir í sig um 80% af raforkuframmleiðlsu landsins.

Auk þess að þurrka upp fallega fossa fyrir ofan Aldeyjarfoss á afar fallegu hraunsvæði á að sökkva 20 kílómetra löngum dal sem sagður er auðn að mestu.

Myndirnar hér sýna annað, að stór hluti dalsins er vel gróinn og að hann er alger vin sem liggur inn í hálendið.

Virkjafíklar segja einu áhrif þessarar eyðileggingar verða að lónið sjáist lítillega frá Sprengisandsleið, sem liggur 2-300 metrum hærra fyrir vestan dalinn.

Alveg er horft fram hjá því hvers vegna Grímur Thomsen yrkir: "Vænsta klárinn vildi ég gefa til / að vera kominn ofan í Kiðagil."

Það er vegna þess, að þegar komið er ríðandi að sunnan yfir Sprengisand, liggur leið Gríms niður í innsta hluta dalsins, sem kalla má Krókdal eftir nafninu á hluta hans, af því að þar er miklu hlýrra og skjólsælla en uppi á núverandi Sprengisandsleið.

Á tímum Gríms Thomsen var dalurinn áreiðanlega algróinn, enda örnefni í meiri hæð sem benda til þess að þar hafi verið kjarrlendi.

En allt til þessa dags hefur verið sauðfjárbeit í dalnum, sem hefði átt að leggja af fyrir löngu og sjá til þess að þessi dalur fái allur að fyllast gróðri upp undir brúnir eins og hann var forðum.

Merki um það er ekki aðeins að finna í örnefnum, heldur einnig í rofabörðum, sem enn halda velli í hlíðum hans.

Og það margt fé er rekið inn í dalinn að fullyrðingin um að hann sé að mestu auðnir, er ekki rétt, enda er dalurinn í svipaðri hæð yfir sjó og efstu bæirnir fyrir norðan hann, Svartárkot og Víðiker.  

Þessari fallegu og skjólsælu vin í hálendinu á að sökkva í drullu undir því yfirskini að verið sé að "þekja með snyrtilegu miðlunarlóni sanda, urð og grjót uppi á hálendinu" og sömuleiðis að þurrka upp þá fallegu fossa, sem myndirnar hér eru af.

Í ofanálag á að selja þessa hugmynd með því að þetta sé "endurnýjanleg orka", en vegna þess að Skjálfandafljót er aurug jökulá, mun lónið fyllast upp af auri og verða ónýtt með tímanum.

Og allt þetta á að gera fyrir 19 sinnum minni orku en fékkst með Kárahnjúkavirkjun.  

Meðal þess sem á að sökkva er skálinn, sem myndin er af, en þegar spjallað var við fólkið, sem þar var, hafði það ekki hugmynd um að sökkva ætti dalnum og skálanum þeirra þar með.   

Nýting auðlinda byggi á framsýni

Ný sýn á fæðingarborgina og samborgarana.

Eftir eitt ár sem hjólreiðamaður er ég þakklátur fyrir að hafa á gamals aldri byrjað að upplifa fæðingarborg mína og íbúa hennar á alveg nýjan og gefandi hátt, miðað við þau 55 ár, sem liðu á milli fyrri reiðhjólatímabilsins og hins síðara í lífinu.

Þrennt veldur þessu aðallega:

Nýjar ferðaleiðir, til dæmis þvert yfir Geirsnefið og um Elliðaárdalinn, sem opna fyrir manni svæði sem maður þekkti ekki áður.

Að hitta fólk á leiðinni, mæta því og jafnvel heilsa því. Það hefur maður ekki gert á leiðum sínum í bíl eftir Miklubrautinni og öðrum götum, - þetta hefur verið ópersónulegur massi af einhverju fólki í bílum sínum.

Að heyra jafnvel hin lægstu umhverfishljóð allt í kringum sig.

Að draga djúpt að sér andann og fylla lungun af fersku lofti og finna kraftinn í fótunum og blóðstrauminn seytla um skrokkinn.  

Á myndinni sést hjólið Náttfari í einni af ferðum sínum, - þarna við bæinn Engimýri efst í Öxnadal eftir ógleymanlegan áfanga frá Akureyri, þar sem hægt var að hlusta á lækjarnið og tístandi unga í hreiðrum á leiðinni upp dalinn.   

Hvar hjóla Íslendingar?