Stækkunargler í atkvæðatalningu.

Nú berast fréttir af því að í Ástralíu fái kjósendur stækkunargleraugu í hendur ef þeir óska þess, til þess að geta séð betur til við að greiða atkvæði. 

Fyrir mörgum áratugum varð mér hugsað til þessa möguleika þegar ég var á vegum fréttastofu Sjónvarpsins á talningarstað í Austurbæjarskóla, að gott væri fyrir einn talningamanninn ef hann fengi að nota stækkunargleraugu til þess að skoða hvern kjörseðil, sem hann fékk í hendur til að flokka.

Þessi starfsmaður var orðinn nokkuð gamall en hafði unnið gott starf á þessum vinnustað í áratugi og því greinilega tregða gegn því af hálfu stjórnenda talningarinnar að láta hann hætta störfum.

En svo léleg virtist sjón hans orðin, að hann varð að taka hvern kjörseðil fyrir sig og skima rólega yfir hann upp og niður í aðeins 15-20 sentimetra fjarlægð frá augunum áður en hann setti hann á réttan stað.

Augljóst var að afköstin voru langtum minni en hjá öðrum teljendum, en hann vann þetta þó hægt og bítandi og lét greinlega ekki fara fram hjá sér ef til dæmis einhver hefði strikað út eitthvert nafnið, og sömuleiðis var ljóst að hann fann ævinlega að lokum x-ið, hvar sem það var á seðlunum.

En ég minnist þess enn hve mér fannst þetta fyndið og sýna mannúð og mildi þeirra, sem leyfðu þessum aldna og samviskusama starfsmanni að vinna þarna, kannski í síðasta sinn.  

Stækkunargler í kjörklefa

Mikilvægt að ferðamenn sjái árangur gjaldtöku.

Víða erlendis er margra áratuga reynsla af gjaldtöku á ferðamannastöðum, sem við Íslendingar gætum lært af. 

Eitt var áberandi á þeim mörgum tugum staða, sem við hjónin komum á: Alls staðar fengum við bæklinga með leiðbeiningum, kortum og öðrum hagnýtum upplýsingum í hendur og alls staðar mátti sjá mannvirki stór og smá, sem báru vitni um að í þær hefði verið eytt fjármunum.  

Um þetta gildir það viðskiptalögmál að báðum aðilum sé ljós gagnkvæmur ávinningur af viðskiptunum.  

Greiða gjaldið með glöðu geði

Vantar líka upplýsingar um innihald.

Ég er ekki svo fróður um þau lagaákvæði, sem gilda um um upplýsingar um innihald, að ég viti hvort skylda sé að hafa þær á umbúðum neysluvara. 

Mér finnst hins vegar bæði skrýtið og bagalegt að sumar vörur virðist undanþegnar skyldu um slíkar upplýsingar.

Sem dæmi má nefna sjeik sem engar upplýsingar eru á, en þó eru upplýsingar á nær öllum öðrum vörum frá framleiðandanum.

Á sumum vörum er listi yfir það, hvað varan innihaldi en alls ekki greint frá hitaeiningum eða magni.  

Nefna má fleiri matvörur af ýmsu tagi sem svona háttar um. Spurningin er: Af hverju vantar þessar upplýsingar á umbúðum á sumum matvörum en ekki öðrum?   

Verðmerkingum ábótavant

Endurbætt umsögn í anda Steins Steinarrs um handtöku.

              Við gulan bekk á Laugavegi´er verið að handtaka mann.   - 

              Fólkið hópast inn á netið til að skoða hann.  -  

              Á myndbandinu sést að þetta er mikið drukkinn gaur  -

              og meira að segja skyrpir þegar þeir slengja´honum utan í staur.  -

              Konan, sem meidd var þar síðast, segir við mig:  - 

              Skyldi´ekki manninum þykja leiðinlegt að láta handtaka sig?   

Meingallað handtökukerfi

"Héðan í frá skalt þú menn veiða."

Ofangreind setning er höfð eftir Jesú Kristi þegar hann ávarpaði fiskimann við Galileuvatn og fékk hann í lið með sér við að boða trú og siðalögmál og verða einn af postulunum tólf.

Þessi orð gætu hafa átt við þegar fyrstu hvalaskoðunarbátarnir voru teknir í notkun. Kvótakerfið olli því að þeim hafði verið lagt og þá kviknaði hugmynd Jóhannesar Kjarval frá árinu 1948 að nýju, að hægt væri að lokka fólk um borð til að skoða hvali í stað þess að nota bátana til að veiða fisk.

Hlegið var að hugmynd Kjarvals 1948 og aftur hlegið þegar mönnum datt sú fásinna í hug fyrir tveimur áratugum að veiða fólk um borð í fiskibáta til að skoða hvali.

Það er ekki hlegið lengur.  

Ferðamenn veiddir við höfnina

18 stiga hiti dag eftir dag á hálendisflugvellinum !

Nú væri gaman að vera staddur í kyrrðinni á Brúaröræfum og njóta veðurblíðunnar og útsýnisins yfir víðernin fyrir sunnan og vestan völlinn. 

Hitinn er þar, í 660 metra hæð yfir sjó, 18 stig núna klukkan fjögur eftir hádegi og komst líka í 18 stig í gær.  

Tvo sandrokssvæði eru á hálendinu norðan Vatnajökuls.

Annars vegar eru það Jökulsárflæður, sem eru um 40 kílómetrum fyrir vestan völlinn, en vindáttin þegar hlýtt er og bjart, er oftast úr suðri eða suðvestri og leirfokið fer því til norðurs fyrir vestan völlinn.  

Hitt leirfokssvæðið er nýtt og aðeins fimm kílómetra fyrir austan völlinn. 

Það er hið þurra lónsstæði Hálslóns sem er yfir 30 ferkílómetrar þegar ísa og snjó leysir á vorin og þakið fíngerðum jökulleir, nokkrum milljónum tona, sem sest til í lóninu síðsumars og er síðan á þurru á vorin allt fram yfir miðjjan ágúst, á meðan lónið er að fyllast.

Sem betur er leggur þennan leirstorm sjaldan yfir flugvöllinn, til þess þyrfti vindur að standa af suðaustri, austri eða norðaustri, en í þeim vindáttum er frekar úrkoma heldur en í hlýjustu og þurrustu vindáttunum.  

Þrjár efstu myndirnar eru teknar meðan það er logn og útsýnið til austurs til Snæfells og suðurs yfir Sauðá til Brúarjökuls og Kverkfjalla, er hreint og gott.  

Má því segja að völlurinn geti varla verið á betri stað hvað varðar leirfokið, líkt og mitt á milli tveggja elda.  

Þegar ég var þarna fyrir þremur vikum var logn í fyrstu.

Þá var tekin loftmyndin, sem er hin fjórða að ofan, þar sem sést yfir norðurenda Hálslóns, og til hægri sést vegur, sem var gerður á austurbakka lónsins, eins og það er þegar það er fullt.

Á þessar mynd sjást auðar leirurnar vinstra megin við veginn, en gróðurlendi hægra megin, - en stíflurnar og Fremri-Kárahnjúkur eru í baksýn.

Þetta er aðeins lítið brot af þeim þurru leirum, sem þarna eru fram eftir sumri.   

Friðþjófur Helgason hefur verið á ferð við Hálslón síðan í gær og hefur lýst því fyrir mér hvernig ólíft er þar fyrir leirfokinu, einmitt þegar besta veðrið er að öðru leyti.

Mökkurinn er eins og þykkur veggur, segir hann, og sér varla út úr augum þegar komið er inn í hann.  

Á neðstu myndinni er horft úr suðri yfir nyrsta hluta lónsins, og nú er vindurinn kominn yfir 10 metra á sekúndu og leirstormurinn kaffærir svæðið, - stíflurnar og Kárahnjúkur eru inni í kófinu.  

17. júní voru leirurnar vinstra megin á myndinni enn blautar að miklu leyti, en nú eru þær alþurrar og má búast við að mun meira leirfok sé þar á svona dögum nú.  

Við þessar aðstæður verður gráthlægilegt eitt af "20 ströngum skilyrðum" leyfis fyrir virkjuninni varðandi notkun flugvéla til að dreifa rykbindiefnum.

Sömuleiðis ummæli eins þingmanna þess efnis að gott væri að hafa sem flest "snyrtileg miðlunarlón" á hálendinu.  

Það verður fróðlegt að sjá myndirnar, sem Friðþjófur kemur með úr þessari ferð sinni, en myndirnar í þessum bloggpistli voru teknar fyrir þremur vikum eins og áður sagði. 

Bjart og 16-24°C hiti

Upplifunarþátturinn vanmetinn.

Okkur Íslendingum hefur lengi yfirsést að útlendingar sjái landið okkar með öðrum augum en við sjálf og hafi þar af leiðandi aðrar óskir en við. 

Þannig fullyrti roskinn og reyndur ferðaþjónustumaður frá Austurlandi fyrir nokkrum árum, að útlendingar hefðu engan áhuga á að skoða víðerni, hraun, sanda og eldfjöll á austanverðu landinu, heldur vissi hann það af hálfrar aldar reynslu að Hallormsstaðaskógur væri lang merkilegasta náttúrufyrirbærið þar og hefði langmesta aðdráttaraflið.

Þangað ættum við að beina erlendum ferðamönnum og reisa sem flestar virkjanir á hálendinu og gera þar "snyrtileg miðlunarlón" eins og einn þingmaður orðaði það.  

Hvern hefði órað fyrir því fyrir rúmum áratug að fjöldi ferðamanna kæmi hingað nokkrum árum síðar til að skoða venjuleg hús í Norðurmýrinni í Reykjavík?

En þessir ferðamenn komu samt hingað til að skoða vettvang sögu Arnalds Indriðasonar.

Því fylgir ákveðin upplifun að lesa áhrifamikla bók eða horfa á áhrifamikla kvikmynd.

Sömuleiðis að kynnast sagnaslóðum úr sögu landsins eftir að hafa lesið um viðburði fyrri alda, svo sem sögu Fjalla-Eyvindar og Höllu og koma á þá staði þar sem þau bjuggu.

Ferðamenn hrífast af stöðum með minjum um lífsbaráttu og lifnaðarhætti fyrri kynslóða, svo sem Mesa Verde í Klettafjöllunum. Á Íslandi eru margir slíkir staðir, svo sem minjar um verbúðir á afskekktum stöðum.

Mér þótti talsvert um vert að finna þann stað í Eifel-fjöllum þar sem Hitler stóð í byrgi sínu 10. maí 1940 og stýrði ekki aðeins þaðan einstæðri herför inn í Niðurlönd og Frakkland, heldur ærðist af bræði við fréttirnar af því að Bretar hefðu hernumið Ísland og fyrirskipaði að gerð yrði áætlunun um innrás Þjóðverja til að taka landið af Bretum.

Sérstakar Game of Thrones-ferðir til Íslands eru því fullkomlega eðlilegar og bara eitt dæmi um þá möguleika, sem íslensk ferðaþjónusta hefur til að uppfylla óskir erlendra ferðamanna, sem mörgum okkar finnst óskiljanlegar af því að við horfum á allt frá eigin þrönga sjónarhorni.  

 

Game of Thrones ferðir til Íslands

Þyrfti að vera undantekingartilfelli.

Eins og nú er málum háttað gefur 26. grein stjórnarskrárinnar forseta Íslands frítt spil um það hvort eða hvernig hann beitir málskotsréttinum og einnig um það hvort eða hvernig hann rökstyður ákvörðun sína. 

Engar reglur binda hann til þess að móta ákveðnar reglur um málskot né heldur varna honum þess að breyta um forsendur fyrir ákvörðunum sínum.  

Í stjórnlagaráði voru skiptar skoðanir um það hvort fara ætti að dæmi þeirra mörgu ríkja, sem ekki leyfa þjóðaratkvæðagreiðslur um fjárlög og fjáraukalög, lög um skattamálefni, ríkisborgararétt og lög, sem sett eru til að framfylgja þjóðréttarskuldbindingum.

Ástæðan hjá þessum ríkjum er sú að slíkar þjóðaratkvæðagreiðslur hafi reynst og geti reynst vafasamar og leitt til vandaræða.

Forseti Íslands vísaði til þess í dag að málið, sem um væri að ræða, fælist í því hve hátt ákveðið gjald eða skattur ætti að vera í eitt ár, og tók að því leyti til undir þau rök hjá sumum þjóðum að slík mál hentuðu ekki vel til þjóðaratkvæðis.  

Raunar voru ráðsfulltrúar ekki sammála um mat á því hve vel eða illa það hefði reynst að hafa engar undantekningar, en málamiðlun náðist um það að fara að með gát varðandi ný ákvæði um frumkvæði kjósenda en viðhalda jafnframt málskotsrétti forsetans.

Ég var einn þeirra sem vildi viðhalda málskotsrétti forsetans á þeim forsendum að vegna þess að leið fyrir kjósendur til frumkvæðis til þjóðaratkvæðis væri opnuð í stjórnarskránni, yrðu tilefni forsetans til málskots undantekningartilfelli, en málskotsréttur hans gæti verið nauðsynlegur í sérstökum tilfellum, til dæmis þegar ekki gæfist tími til venjulegs málskots en forsetinn gæti gripið inn í.

Forsetinn hefði einnig þá sérstöðu að vera eini embættismáður landsins, sem sækir umboð sitt beint til þjóðarinnar.  

Ber þá að líta til þess að í þeim löndum, þar sem þjóðaratkvæðagreiðslur eru venjubundnar, tekur yfirleitt talsverðan tíma að koma þeim í kring.

Til dæmis líða að meðaltali 3-4 ár  í Sviss frá því að hugmynd um þjóðaratkvæði kemur fram þar til af henni getur orðið.    

Forsetinn staðfestir lög um veiðigjald

Það er svo svalt af því það er svo hlýtt!

Þegar svöl suddaþoka lagðist yfir í gær og lá síðan aftur yfir í morgun mátti vafalaust heyra setningar eins og þessa: "Mikið ætlar þetta sumar að verða leiðinlegt, dimmt, vætusamt og kalt".

En orsök þokunnar er hins vegar þveröfug: Það er svo hlýtt!

Hvernig má það vera?

Jú, ef farið er inn á vedur.is og valið númer 5, flugveður, kemur í ljós að í 5000 feta hæð, 1500 metrum, er 8 stiga hiti, sem er 6 stigum hlýrra en að meðaltali um hásumar.

Það samsvarar því ef allt er með felldu, að við sjávarmál sé um 17 stiga hiti. En því miður er sjórinn minnst 7 stigum kaldari en hið raka og hlýja loft, og þess vegna þéttist rakinn og verður að lágþoku.

Og enn meiri eru hlýindin ef ofar dregur. Í 10 þúsund feta hæð, 3000 metrum yfir sjávarmáli, er hitinn 3 stig!  Þar ætti að vera talsvert frost ef allt væri nálægt meðaltalinu.

Ástæðan fyrir þokunni er eins og áður sagði sú að hafið er svalt, varla meira en 10 stig suðvestanlands, og hlýtt og rakt loftið, sem berst til landsins úr suðvestri yfir hafið, þéttist og verður að þoku þegar það snertir hið raka haf og einnig raka jörð eftir miklar rigningar undanfarnar vikur.

Þess vegna er svona svalt af því að það er svo hlýtt !

Heiðskírt í höfuðborginni

Enginn átti þátt í Hruninu. Það var ekkert Hrun, bara "svokallað Hrun."

Smám saman er myndin, sem undanfarin ár hefur verið dregin upp að Hruninu og aðdraganda þess í rannsóknarskýrslum af ýmsu tagi að fá á sig skýra mynd. 

Niðurstaðan virðist einföld. Enginn átti þátt í Hruninu. Íbúðalánasjóður og húsnæðislánasprengingin olli ekki Hruninu. Langmestu framkvæmdir Íslandssögunnar á tveimur landshornum áttu engan þátt í því.

Engir stjórnmálamenn né verk þeirra ollu Hruninu. Þenslan, sem stigmagnaðist með alltof hátt skráðu gengi krónunnar olli ekki Hruninu. 

Einkavinavæðing bankanna og afhending þeirra á silfurfati olli ekki Hruninu.  

Yfirleitt virðist orðiið vafasamt, miðað við alla afneitunina, að hægt sé að tala um Hrun, hvorki með stórum staf né litlum. Best er að nefna það "svokallað Hrun" eins og margir vilja orða það.

Meira að segja er nú talað um að einstakur gjaldmiðill eins og Bitcoin sé stöðugur sem klettur af því að það sé ekki hann sé sveiflist upp og niður í verði, heldur allir hinir gjaldmiðlarnir.

Stutt er í að það sama verði sagt um krónuna. Það varð aldrei neitt gengisfall né heldur hrun.

Er ekki dásamlegt þegar niðurstaðan ætlar að verða sú að alltaf hafi allt verið í lagi og verði áfram í lagi með því að halda áfram á sömu breut og að enginn hafi tekið þátt í neinu, enda aldrei um neitt að ræða?  

Segir skýrsluna fulla af slúðri