Hverjir komu okkur í þá stöðu að stóriðjan hafi forgang? "Let it be done!"

Skammtímagræðgi og skortur á framtíðarsýn er og verður vaxandi vandamál í heiminum. 

Um það er fjallað í laginu "Let it be done!" sem er nú komið á Youtube. 

Þar er heitið "Let it be done! 2 10 17, ný og endurbætt útgáfa af þessu lagi sem notar stuðið í hjólreiðumm og hjá hugsjónafólki í umhverfismálum og náttúruverndarmálum í bland við einstæða íslenska náttúru til þess að tjá heitustu óskir þessa fólks. 

Slóðin er: 

https://youtu.be UP7ZZx_cMPs

80 prósent af raforkuframleiðslu landsins fer til stóriðju. Hún hefur forgang. Ekki er hægt að reisa neinar háspennulínur nema hrikalegar risalínur vegna þess að íslensk heimili og fyrirtæki eru útundan. 

Öll orka Þeistareykjavirkjunar, nýjustu virkjunarinnar, sem er margfalt nær Akureyri en nokkur önnur ný virkjun, fer í stóriðju. 

Hverjir eru þeir sem hafa keyrt þessa stefnu áfram og vilja bæta í? 

Hvers vegna ekki að horfa lengra fram á við og segja:  Let it be done! 

„Endalausar kærur og ósamstaða“

Ekki bæði haldið og sleppt. Þungaflutningar - léttvæg framlög.

Það verður ekki bæði haldið og sleppt að vegakerfið þurfi að standast álag vaxandi þungaflutninga og margfaldaðs ferðamannastraums á meðan léttvæg framlög til vegamála fá að líðast. 

Hver stór þungaflutningabíll veldur meira álagi á vegina en hundruð smærri bíla, og þess vegna er hagræðið af notkun þessa flutningamáta stórlega ofmetið nema að séð sé fyrir því að mæta hinum vaxandi skemmdum sem verða á vegakerfinu, þegar það er hvergi nærri nógu öflugt til að standast álagið. 

Ef ekkert verður að gert mun vegunum einfaldlega hraka á sama tíma og þess er sárlega þörf.

Sem lítið dæmi um vanreikning má nefna, að sú niðurstaða mín að með að nota að mestu rafreiðhjóls- og létt Hondu vespuhjól í stað bíla í ferðum mínum innanbæjar og utan spari ég 70 prósent af fyrra notuðu eldsneyti og minnki kolefnissporið sem því nemur. 

En inn í þennan reikning er ekki tekið með tífalt minna álag þessara farartækja á vegakerfið en meðal einkabíll veldur.  

Vegakerfið fær falleinkunn

Í raun er hrópað á meiri stóriðju. Olía í viðbót við kolin.

Það dreifikerfi raforku á Íslandi, sem ekki þjónar stóriðju, hefur verið látið sitja á hakanum, og í raun hefur stefnan verið þessi: Ef þið standið á móti því að reistar verði risalínur, sem þjóna stóriðju, fáið þið engar nýjar og minni línur fyrir íslensk heimili og fyrirtæki og því síður endurbætur á neinum línum, sem ekki þjóna stóriðjunni. 

Allri orkunni frá Þeistareikjum er veitt til nýrrar stóriðju, en frá nýjum virkjunum er langstyst þaðan til Akureyrar. 

Á Norðurlandi vestra stillti þáverandi forsætisráðherra og formaður Framsóknarflokksins sér upp í miðjum hópi þeirra sem ætla sér að reisa og krefjast nýs álvers fyrir sunnan Skagaströnd. 

Nú boðar hann í nýjum flokki anda norðlensku skáldanna Jónasar og Davíðs á sama tíma og staðið hefur yfir hörð sókn fyrir því að reisa risalínu fyrir stóriðjuna niður Öxnadal framhjá fæðingarstað Jónasar. 

Kaupfélagsstjórinn á Sauðárkróki, æðsti prestur "skagfirska efnahagssvæðisins" hefur ásamt félögum sínum sóst eftir að kaupa allar jarðir sem geta gefið af sér gróða vegna virkjanaframkvæmda. 

Stefnan í þessum málum tekur á sig kynlegar myndir. Þannig er stefnt að því að flytja inn til landsins hundruð þúsunda tonna af kolum á ári vegna komandi stóriðju á Bakka og í Helguvík, og þeir sem ætla að reisa kísilverksmiðju á Grundartanga segjast stefna á að gera það þótt það tefjist eitthvað um sinn. 

Það er því ekki lengur á skjön að flytja inn olíu svo að stóriðjan geti svelgt í sig alla mögulega orku hér á landi úr því að kolainnflutningur vegna hennar liggur þegar fyrir.

 

Hóta að reisa dísilrafstöðvar

Hvað er íslenskara en Heiða?

Ég hef lengi haft miklar mætur á Heiðu Guðný Ásgeirsdóttur á Ljótarstöðum. Hún minnir mig á baráttukonuna og ömmusystur mína, Björg Runólfsdóttur, sem ég var í sveit hjá í fimm sumur og var líka bóndi og náttúruverndarsinni og barðist ein með tvö börn sín á jörð sinni bestu ár ævi sinnar fyrir því að eignast jörðina aftur, sem fyrrum maður hennar hafði selt ríkinu þegar kreppan stóð sem hæst. 

Heiða er Skaftfellingur að ætt eins og Björg Runólfsdóttir var. 

Við Heiða erum skyld í sjötta lið. 

Björg var heit Framsóknarkona af gamla skólanum en gerðist afhuga flokknum á efri árum. 

Sumir telja sig sjá ákveðna samsvörun með hluta af Vinstri grænum og þessum eðal Framsóknarmönum á fyrstu áratugum þess flokks áður en hann gerðist heilmingaskiptaflokkur með Sjálfstæðisflokknum og barðist hatrammlega fyrir hræðilega ranglátri kosningalöggjöf. 

Hvorugur Framsóknarflokkurinn nú sýnist líklegur til þess að gefa eftir í stóriðju- og virkjanasókn sinni, - annars hefði Sigmundur Davíð ekki stillt sér upp í miðjum hópi þeirra sem ætla sér að reisa álver á milli Blönduóss og Skagastrandar.  

Þórólfur Gíslason og hans menn hafa þegar keypt upp helstu bújarðir þar sem hægt verður að græða á virkjanaframkvæmdum. 

Nú er Heiða komin í BBC og varla er hægt að hugsa sér íslenskara en hana til kynningar á landi okkar. 

Fjallað um Heiðu fjallabónda á BBC

Störf og stefna mikilvægust.

Það skaðar aldrei að félög, stofnanir, fyrirtæki og flokkar hafi flott merki sem táknmyndir eins og Miðflokkurinn hefur nú sýnt. 

Þegar ég sá þetta merki tilsýndar fyrst datt mér fyrst í hug að þetta væri nýtt merki íslenska flugfélagsins með erlenda heitinu, enda afar líkt hinu gamla góða merki Flugfélags Íslands.

Góð merki geta aldrei gert annað en að gera gagn, en meira er þó vert um eðli þess, sem merkið stendur fyrir, hlutverk, stefnu og störf þess sem merkið stendur fyrir. 

Sjá má að margir lesa fjölmargt út úr nýja merkinu Sigmundar Davíðs.

Hesturinn er í svipaðri stöðu og hesturinn undir Napóleon á frægu málverki, og því finnst kannski einhverjum að það vanti Sigmund Davíð á bak hestsins í merki flokksins hans.

En sem dæmi um merki, sem eingöngu er hægt að les stefnu út úr, er merki Íslandshreyfingarinnar - lifandi lands, sem Ólöf Guðný Valdimarsdóttir átti grunnhugmynd að fyrir áratug en góður grafískur hönnuður vann síðan úr. 

Ef grunnurinn er dökkur líkist merkið móður jörð þar sem hún svífur um í tómi geimsins. 

Inni í jörðinni er tenging á milli þriggja þátta í lífinu á jörðinni og tilveru mannkynsins, sem verða að tengjast og vera í jafnvægi. 

Jörðin snýst ekki í jafnvægi um sjálfa sig ef einhver hluti hennar er úr samræmi við hina. 

Blái liturinn táknar efnahagslífið og nýtingu jarðargæða, græni liturinn táknar lífríkið og auðlindirnar og rauði liturinn táknar samfélagið. 

Það má líka likja merkinu við hjólið sem getur ekki rúllað í jafnvægi ef einn hluti þess er bólginn og stærri en hinir. 

  

Tilvísun í Davíð Stefánsson og Jónas

Ætla Viðreisn og Björt framtíð að troðast undir?

Eins og er, virðist þungur straumur liggja frá hinum gömlu flokkum Sjöllum og Framsókn, sem eitt sinn voru svo stórir að þeir höfðu samanlagt yfir 60 prósent fylgi kjósenda. 

Núna er samanlagt fylgi þeirra aðeins innan við helmingur af því sem það var forðum. 

Framboðið er mikið af flokkum, sem vilja krækja sér í fylgi á miðjunni og út til vinstri, og það er engu líkara en að Viðreisn og Björt framtíð eigi á hættu að "troðast undir" í þessum atgangi.  

VG langstærsti flokkurinn

Einmenningskjördæmi í bland voru í þingkosningum fram til 1959.

Rétt er að geta þess í áhugaverðri umræðu um tillögu Kjartans Magnússonar um borgarfulltrúa, sem kosnir yrðu fyrir einstaka hluta Reykjavíkur, að í kosningum til Alþingis var hluti kjördæmanna einmenningskjördæmi allt fram til 1959. 

Ef þingmaður í slíku kjördæmi féll frá, var enginn varamaður, heldur var kosið að nýju um þingsætið. 

1952 féll til dæmis Finnur Jónsson frá, og var þá Hannibal Valdimarsson, frambjóðandi Alþýðuflokksins, hlutskarpastur í þeirri kosningu. 

Ef það er skylt í sveitarstjórnarkosningum að fullrúar séu búsettir í viðkomandi sveitarfélagi ætti það ekki að vera vandamál að láta sama gilda um einmenningskjördæmi innan Reykjavíkur. 

Skipta mætti borginni til dæmis í fimm einmenningskjördæmi, Vesturbæ, Austurbæ, Grafarvog, Grafarholt-Norðlingaholt-Selás-Árbæ og Breiðholt. 

Þetta yrði blandað kerfi eins og var í Alþingiskosningum til 1959, 18 borgarfulltrúar yrðu kosnir af listum eins og verið hefur í allri borginni, en 5 væru kosnir í einmenningskjördæmunum. 

 

Fagna umræðu en óviss um framkvæmd

Eitt af allra hættulegustu eldfjöllum á Íslandi?

Færðar hafa verið líkur að því að tvö eldfjöll, sem sjaldan ber á góma þegar talað er um líkindi á jarðeldum, geti í raun verið hættulegustu eldfjöll landsins. 

Þetta eru Öræfajökull og Snæfellsjökull. 

Að vísu er langt síðan gaus í Snæfellsjökli

Mesta eldvirknin á landinu er örhægt að færast frá vestri til austurs, svo að líkurnar á gosi í fjallinu eru litlar og fara minnkandi ef eitthvað er.

Eftir stendur sú staðreynd, að vegna þéttbýlis á Sandi, Ólafsvík og við Arnarstapa og Hellnar auk margfalds ferðamannastraums, yrði stórt sprengigos á borð við gosið í Vesúvíusi 79 f.kr, Krakatá 1883, Saint-Pierre á Martinique 1902 og í Öræfajökli 1362 stórhættulegt og gæti orðið mannskætt.  

Eftir stendur Öræfajökull, sem gaus ógurlegu gosi 1362, sem eyddi stórri og blómlegri byggð sem bar nafnið Litla-Hérað.  

Fyrir þann tíma hafði þetta verið eitt blómlegasta hérað landsins og ætt Svínfellinga verið sú eina á austanverðu landinu, sem hægt var að bera saman við öflugust höfðingjaættir á Suður- Vestur- og Norðurlandi. 

Aðeins var hægt að endurbyggja bæi á litlum blettum meðfram fjallinu og það er ekki fyrr en á allra síðustu árum sem margfölduð ferðaþjónusta hefur rennt stoðum undir mikla mannfjölgun og umsvif meðfram þessu hæsta fjalli landsins. 

Rétt eins og líklegt er talið að jafnvel hundruð manna hafi farist í gosinu mikla 1362 gæti jafnöflugt sprengigos nú orðið mannskætt. 

Það gaus aftur í fjallinu 1747 en það gos var minna og olli minna tjóni. Eftir rúma öld verður aftur liðinn álíka langur tími frá því gosi og leið á milli gosanna 1362 og 1747.

Ekki má gleyma Heklu í þessu sambandi. Eftir 1947 hefur hún að vísu komist í meinleysislegri fasa en áður, en enginn veit með vissu hvað sú gamla er að bralla. 

Þeim möguleika hefur verið velt upp að það ástandi gæti skapast, að fjallið hreinlega rifnaði í sundur í ógurlegu sprengigosi með hrikalegum afleiðingum, því að umferð fólks er mikil nálægt því á ferðamannatímanum.  

 

 

Jarðskjálfti í Öræfajökli

Mótsagnirnar í kjördæmamörkunum.

Rökin fyrir því að skipta löndum í kjördæmi hafa verið sú, að mismunandi landshættir geri það að verkum að bæði menning og hagsmunir séu misjöfn á milli landshluta og héraða og einnig sé gott að sem nánast samband og tengsl séu á milli þingmanna og kjósenda. 

Þegar kjördæmin voru stækkuð þannig að þau urðu sex í stað átta var báðum þessum atriðum riðlað og það á mismunandi hátt. 

Vesturland og Norðurland vestra voru sameinuð í Norðvestukjördæmi, Norðurland eystra og Austfirðir sameinuð í Norðausturkjördæmi, og Suðurland og Reykjanes sameinuð í Suðurkjördæmi. 

Öll þrjú kjördæmin eru of stór, ekki aðeins vegna þess hvað erfitt er fyrir þingmenn að sinna tengslum við kjósendur, heldur ekki síður vegna misjafnra hagsmuna innan kjördæmanna. 

Þannig eiga kjósendur á Akranesi, í Bolungarvík og í Fljótum í Skagafirði fátt sameiginlegt. 

Kjósendur á Siglufirði og á Djúpavogi eiga fátt sameiginlegt. 

Og kjósendur í Vogunum eiga fátt sameiginlegt með Hornfirðingum.

En síðan kom svo brandarinn, að skipta Reykjavík, sem er eitt sveitarfélag, í tvö kjördæmi. 

Rökin voru þau að Reykjavík væri svo fjölmennt kjördæmi, að það yrði að búta það niður í tvennt til þess að minnka áhrif íbúanna, sem þó hafa alla tíð búið við stórlega skert vægi atkvæða. 

Þar að auki hefur fjölmennið orðið til þess að svonefnt kjördæmapot hefur verið minna hjá Reykjavíkurþingmönnum en víðast annars staðar. 

Grafarvogshverfi í Reykjavík er álíka fjölmennt og Akureyri og næstum tíu sinnum fjölmennara en Siglufjörður eða Húsavík, en aldrei heyrist talað um þarfir Grafarvogsbúa eða þingmenn, sem sinni þeirra kjörum og einstöku málum persónulega. 

Miðað við þá forsendu kjördæmaskipunar að skipta ætti landinu í kjördæmi vegna þess að hagsmunir væru misjafnir á einstökum svæðum, hefði mátt halda að eðlilegast væri að skipta Reykjavík í tvennt við Eilliðaárnar, þannig að úthverfin yrðu sérstakt kjördæmi. 

En það var öðru nær. Vegna hættu á "kjðrdæmapoti" innan Reykjavíkur var ákveðið að skipta Reykjavík þannig, að sem minnstur munur væri á hagsmunum, og þess vegna sitja menn uppi með hina hlægilegu skiptingu eftir endilangri borginni, sem líka þarf að breyta fyrir hverjar kosningar. 

Kjördæmamörkin ákveðin

Nauðsynlegur réttur landnemanna til sjálfsvarnar?

"Það er ekki tímabært að ræða um vopnaeign núna" eru viðbrögð Hvíta hússins við fjöldamorðunum í Las Vegas. 

Enda liggur fyrir stefna sem enginn mun geta breytt úr því að forsetinn er eindreginn stuðningsmaður samtaka byssueigenda og byssuframleiðenda sem halda því fram að öryggi borgaranna verði best tryggt með sem allra flestum og stærstu byssum í höndum sem allra flestra svo að borgararnir hafi sem best og mest vopn í höndum til sjálfsvarnar. 

Og þá liggur í augum uppi, að því hrikalegri og stórvirkari sem byssurnar eru, því öflugri verði þessi möguleiki til sjálfsvarnar og þar með möguleiki til eignar á eins afkastamiklum og mörgum byssum og unnt er að komast yfir. 

Rökin eru líka þau, að Bandaríkin séu landnemaland í grunninn (frontier) og þess vegna sé gríðarleg byssueign og byssudýrkun eðlilegt og nauðsynlegt fyrirbæri. 

Ekkert land á Vesturlöndum státar af annarri eins byssueign og jafn feikna öflugum samtökum byssueigenda og byssuframleiðenda og Bandaríkin. 

Íhaldssinnaður eins dómara meirihluti í Hæstarétti landsins hefur gefið fjárframlög til stjórnmálamanna frjáls þannig að þingmenn og ráðamenn verða æ háðari peninga- og valdaöflum sem styðja þá. 

Því fleiri sem kaupa vopn og þvi fleiri sem hafa hag af framleiðslu og sölu þeirra, því sterkari verða þessi öfl til að hafa fjárhagsleg áhrif á stjórnmálamenn. 

Þegar framangreint er allt lagt saman, blasir hins vegar við ákveðinn vítahringur og þá er erfitt að halda því fram miklu hærri tíðni morða með skotvopnum í Bandaríkjunum en hjá öðrum "landnemaþjóðum" sé óhað hinni gríðarlegu vopnaeign. 

Bæði hjá Ástralíumönnum og Kanadamönnum, sem búa við svipaðar aðstæður og menningu og Bandaríkjamenn og eru landnemaþjóðir eins og Bandaríkjamenn, er tíðni byssudrápa miklu minni en í Bandaríkjunum og byssueign líka miklu minni. 

"Hvort eð er" rökin, sem notuð eru til þess að andæfa byssudýrkuninni, eru dapurleg: Það munu hvort eð er koma fram menn á borð við Stephen Paddock þannig að við því er ekkert að gera. 

Trump hótaði meira að segja því í kosningabaráttunni, að byssumeigendur myndu beita sér ef Hillary Clinton yrði kosin. 

Hann nefndi það að vísu ekki beint á hvern hátt þeir myndu beita sér, en byssueigendur eru jú alltaf byssueigendur, sem munu telja sig þurfa að bregðast við í sjálfsvörn ef eitthvað á að hagga við þeim.  

Fundu gríðarlegt magn skotvopna