Gagnleg flotformúla fyrir jeppadekk.

Ætli það séu ekki liðin um fimmtán ár síðan sett var fram formúla hér á síðunni, sem beita mætti til að giska á flotgetu jeppadekkja.  Hún er svona, miðað við dekk sem stendur í lóðréttri stöðu, t.d. á jöklajeppa síðuhafa, Suzuki Grand Vitara dísil árg. 1998, myndin tekin í jeppaferð í Setur með Kerlingarfjöll í baksýn. 

Heildarhæð dekksins  x  breidd dekksins  x  hæð dekksins frá jörðu upp í felgu  x  0,28.   

35 tommu dekk:  35 x 12,5 x 10 x 0,28 =  1220.  Ef þetta er létt Súkka Fox, 1220 kíló, getur verið hægt að framlengja dæmið með prósentutölu, þ. e. að jeppinn hafi 100 % flotgetu.

Grand Vitarajeppinn er 1480 kíló og flotgetuprósentan ca 77 %. 

38 tommu dekk:  38 x 15,5 x 11,5 = 1900, og ef þetta er Toyota Hi-Lux, 2350 kíló, er flotgetan 75%. 

Formúlan hefur verið marg prófuð, bæði í ferðum og með jeppana inni á steingólfi til að sjá bælinguna við úrhleypingar. 

Radialdekk bælast jafnara en diagonal, eins og 44 tommu dekkin eru, en þeim er hætt við því að vöðlast upp við mikla úrlhleypingu. Þótt flotgetutalan sé meira en 3000 á 44 tommu dekkjum, sjást þeir yfirburðir best við það hve lítið dekkin bælast á 4 pundum eða meira, En þegar nálgast 2 pundin byrja ókostir diagonal dekkja að segja til sín. 

Því lengra sem hjólfarið er í kyrrstöðu miðað við breiddina, því betur rennur jeppinn, samanber eiginleika skíða.  

Síðuhafi hefur í 19 ár átt Range Rover með Nissan Laurel dísilvél árgerð 1973 og nefnt hann Kötlujeppann með tilliti til þess, að yfirvöld setja alloft það skilyrði fyrir umferð jeppa á fréttaslóðum að þeir séu með minnst 38 tommu dekkja. 

Þessi lúni jeppi er 2100 kíló og flotgetan lítið meiri en á 35 tommu Súkkunni. 

 

 

 

 

 

 

   

    

Vilja njóta landsins í sátt og samlyndi

Airbus - þótt fyrr hefði verið.

Icelandair hefur alla sína tíð verið tryggur viðskiptavinur framleiðandanna sem fyrstir seldu þeim vélar. 

Þegar Fokker F-27 Frienship skrúfuþoturnar sem þeir keyptu fyrir innanlandsflugið 1965 voru orðnar úreltar um 1990 var haldið áfram að kaupa Fokker á þeim forsendum að verksmiðjan væri svo óskaplega traust og vélarnar góðar. 

Örfáum árum síðar varð Fokker gjaldþrota og hinar þungu og úreltu F-27 hurfu fljótlega. 

Icelandair keypti fyrstu millilandaþoturnar 1967 og voru það hárrétt kaup. En með tilkomu Airbus gerðist svipað og gerst hafði hjá Fokker, að hannaðar voru nýjar vélar sem voru aðeins rýmri og stærri en mjóþotur Boeing og gátu því notað stærri hreyfla vandræðalaust á sama tíma og 737, vinsælasta tegund allra tíma, leið fyrir það að þurfa flókið og vandasamt tölvukerfi til að hafa af að verða notuð áfram. 

Boeing gerði svipuð mistök og Fokker að hanga of lengi á gömlu hönnuninni og lenda fyrir bragðið í Boeing 737 Max vandræðunum. 

Icelandair breytti stuttlega til þegar pöntun var gerð um kaup á Douglas DC-10 þriggja hreyfla þotu, en óhöpp beindu félaginu aftur til Boeing með kaupum á Boeing 757 fyrir tíunda áratuginn, og reyndust þau kaup henta félaginu afar vél. 

Vegna sérstakra flugvalla aðtæðna á Íslandi komu stórir vængir þeirra véla sér vel og einnig við flug til valla í mikilli hæð, svo sem Denver í Kólóradó. 

Nú reynist sú vél of eyðslufrek svo að framleiðslu hennar var hætt, og um þessar mundir eru framleiðsludagar tímamóta breiðþotunnar stóru frá 1967, Boeing 747 taldir.  

Hún var ævintýralega góð breiðþota í upphafi en hefur í kapphlaupi við tveggja hreyfla vélar komist á endastöð.   

Nú eru að verða 60 ár síðan samvinna Icelandair og Boeing hófst og loksins hefur verið tekin sú ákvörðun í kjölfar farsæls reksturs aö kaupa Airbus vélar fyrir þau verkefni sem þær leysa best af hendi en lofa Boeing 737 Max að halda áfram á styttri leiðum.  

Leysa Boeing 757 af hólmi með nýjum Airbus flugvélum

Skriftin er á veggnum.

Stóra línuritið, sem sýnir mannfjöldaspá fyrir ESB löndin á 21. öldinni er svo sláandi, að nota má gamla orðtakið um skriftina á veggnum. 

Aldurshlutföll mannfjöldans munu breytast mjög í þá átt sem nota mætti þá lýsingu, að æ færri muni þurfa að vinna fyrir æ fleiri öldruðum lífeyrirþegum.  

Og ástandið í Frakklandi einmitt undanfarnar vikur sýnir hina miklu tregðu gegn þessari þróun sem brýst út þegar reynt er að breyta aldursmörkunum, sem ákvarða starfslok vegna aldurs. 

Þörfin á gagngerðri breytingu á lífsháttum, mataræði og hreyfingu er æpandi þegar horft er á sívaxandi "velmegunarsjúkdóma og afleiðingar þeirra. 

Sívaxandi vandræði í heilbrigðisþjónustunni og velferðarkerfinu vex meðal annars vegna hins mikla skilningsleysis og þrjósku ráðamanna gagnvart orsökum og afleiðingum á þessu sviði.  

Íbúafjöldinn í ESB að ná hámarki

Skautað framhjá því að herinn komi aftur. "Ó, hve margur yrði sæll..."

Í spjallinu, sem þessi bloggpistill er tengdur við á mbl.is, er hugmyndum um íslenskan her stillt upp sem eina möguleikanum andspænis því að hafa engan íslenskan her. 

En 1951 var efling varna hér leyst með komu bandarísks varnarliðs og allt fram til 2006 stóðu innanlandsdeilur um varnarmálin aðallega um veru þess liðs.  

Ekki er hægt að skauta framhjá tilvist þessa möguleika um bandarískt varnarlið í rökræðum um íslenskan her með sjálfboðaliðum eða herskyldu. 

Fyrir rúmri öld var haldin þjóðaratkvæðagreiðsla um þegnskylduvinnu og var henni hafnað í henni. Íslendingar eru ólíklegir til að samþykkja herskyldu. 

Meðal atriða, sem átti þátt í höfnun þegnskylduvinnu var þessi vísa:

 

"Ó, hve margur yrði sæll 

og elska myndi landið heitt

mætti´hann vera í mánuð þræll 

og moka skít fyrir ekki neitt."

Gætum kvatt 38 þúsund manns í her

Fyrir sextíu árum kviknaði í nýjum slökkvibíl.

Á sjötta áratug síðustu aldar var tækjakostur slökkviliðs Reykjavíkur orðinn ansi lúinn, og dróst mjög að taka nýjan, stóran og fullkominn slökkvibíl í notkun. 

Dag einn var strætisvagn fullur af farþegum á leið suður Nóatún þegar hinum nýja slökkvibíl var ekið fram úr honum; greinilega á leið úr prísundinni hjá Eimskipum. 

Þótt þetta væri út af fyrir sig stórfrétt, ráku farþegarnir og strætisvagnabílstjórinn upp stór augu þegar þeir sáu að mikinn reyk lagði aftur úr slökkvibílnum, og fór hann greinilega vaxandi. 

Strætisvagnabílstjórinn sá að slökkvibílstjórinn virtist ekki hafa hugmynd um þetta og gaf því strætisvagninum rösklega inn og byrjaði að þeyta flautuna. 

Fór fljótlega fram úr slökkvibílnum og þvingaði upp á gangstétt þar sem hann stöðvaðist. +

Út úr bílnum snaraðist slökkibílstjórinn með miklum þjósti, greinilega mjög æstur yfir þessu háttalagi strætóbílstjórans. 

Vindur stóð úr suðri og lagði reykinn því norður á Klambratún, en slökkiliðsmaðurinn var svo æstur, að hann virtist ekki sjá það, enda var hann með allan hugann við athæfi strætisvagnastjórans, sem opnaði dyrnar á vagninum. 

Sótrauður af bræði hellti slökkviliðsmaðurinn sér yfir strætóstjórann, sem sat hinn rólegasti og bað hann að róa sig aðeins og líta yfir til afturenda slökkvibílsins. 

Slökkviliðsmanninum snarbrá við að sjá nýja fína slökkvibílinn. 

"Heyrðu, það er kviknað í bílnum!" hrópaði hann. 

"Hvað eigum við að gera?!"

"Nú, kalla á slökkviliðið" svaraði strætóstjórinn. 

Óhætt er að nota orðin að vita ekki sitt rjúkandi ráð yfir ástand slökkvibílstjórans. 

"Það er til dæmis slökkvitæki þarna fyrir ofan þig" sagði strætóstjórinn. 

Nú tók við óðagot hjá slökkviliðsmanninum af því tagi, að farþegarnir veltust um af hlátri, því að meðan á því stóð snarminnkaði reykurinn úr slökkvibílnum. 

Það stóð á endum að loksins þegar tekist hafði að losa slökkvitækið hafði reykurinn minnkað niður í næstum ekki neitt. 

Ekki minnkaði æsingur slökkviliðsmanns við þessa óvæntu sjón. 

"Hva, reykurinn horfinn!!" kallaði hann. 

"Já," samsinnti strætóstjórinn, "þú hefur greinilega ekið af stað með handbremsuna á svo að hún hitnaði nógu mikið til þess að það kviknaði í henni. En um leið og þú stansaði hætti núningurinn, svo að maðurinn sem olli eldinum slökkti hann óvart sjálfur."

 

Þetta skondna atvik komst aldrei í fréttir, en strætisvagnabílstjórinn sagði mér frá því síðar. 

Myndskeið: Alelda strætó í Reykjanesbæ

Hugmyndafátækt og árátta að ná sem mestu af öldruðum.

Æ ofan í æ er eins og að íslenskum ráðamönnum detti aldrei neitt annað í hug sem fjáruppspretta fyrir ríkissjóð en að ráðast að öldruðum og öryrkjum og öðrum, sem minnst mega sín.  

Eitt af ótal dæmum um þetta er mál Gísla B. Árnasonar og fleiri, sem lýst er í viðtengdri frétt á mbl.is.  

Af sama meiði má það teljast að sama daginn koma fram hugmyndir um að hygla sérstaklega með skattfríðindum erfðafjár helst þeim, sem hafa meiri tekjur. 

Skerðingar „eins og að fá högg undir beltisstað“

Enn betur má ef duga skal fyrir innviðina í orkuskiptunum.

Efling innviðanna fyrir orkuskiptin eru forsenda fyrir því að þau gangi upp. Þegar mönnum sýnist þetta verkefni erfitt er ágætt að minnast þess, að það var ekkert smáræðis kerfi innviða sem komið var á á þeim tíma sem orkuskiptin í samgöngum fólust í í þvi að taka bíla með sprengihreyfla í notkun í stað hestanna. 

Og á sama tíma að koma upp enn tröllauknara innviðakerfi vegakerfisins. 

Þetta verkefni allt hefur að vísu tekið heila öld, en vegakerfið gagnast jafnvel fyrir eldsneytisknúin farartæki eins og rafknúin og fólksfjðldi og þar með þjóðartekjur hafa margfaldast.   

Ætla að taka 30 nýjar hraðhleðslustöðvar í notkun

Rússneski fulltrúinn í Öryggisráðinu var fjarverandi þegar Kóreustríðið hófst.

Mörg álitamál og deilumál hafa komið upp í tæplega áttatíu ára sögu öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. 

Í einu þeirra skrópuðu Rússar á fundum ráðsins, og þá vildi svo til að Norður-Kóreumenn réðust fyrirvaralaust inn í Suður-Kóreu. 

Vegna fjarveru Rússa þegar ðryggisráðið fjallaði um málið, gátu þeir ekki notað neitunarvald sitt til þess að andæfa ályktun ráðsins um að her á vegum Semeinuðu þjóðanna yrði stonaður og sendur á hinar nýju vígstöðvar. 

Mjög mjóu munaði að Norður-Kóreumönnum tækist að leggja allan Kóreuskagann undir sig, og þeirri spurningu verður líklega aldrei svarað til fulls, hvort fjarvera Rússa varð til þess að her Sþ fór gegn innrásarhernum bæði á landi og í innrás af sjó, og sneri dæminu við með því að sækja alla leið norður undir landamærin við Kína við Yalufljót. 

„Versta aprílgabb allra tíma“

Óhlutdrægni - tjáningarfrelsi: Tvær hliðar á sama peningi.

Tvær hliðar á sama peningi er orðalag sem oft er notað um hluti, sem eru gróft orðað í tveimur hlutum, sem eru andstæður. 

Í ritum helstu fræðimanna og boðbera frelsis hefur þetta verið orðað þannig, að frelsi eins endar þar sem frelsi annars byrjar.

Vandinn er oft sá, að á mörkunum er misjafnlega stórt grátt svæði, þar sem oft verður að leggja sveigjalegt og umdeilanlegan dóm á álitaefni. 

Þetta á líklega við um það viðfangsefni hjá BBC um notkun starfsmanna á samfélagsmiðlum og hvernig eigi að draga mörkin á milli tjáningarfrelsis og kröfunnar um óhlutdrægni / hlutlægni / hlutleysi.   

BBC endur­skoðar reglu­verk um sam­fé­lags­miðla

Ekkert grín að vera fastur í lyftu. "...Eru á ferli..."

Það er oft ekkert grín að vera fastur í lyftu, hversu öruggar sem þær eru. 

Atvik í nýreistri 12 hæða blokk að Austurbrún 2 fyrir 60 árum er gott dæmi um það. 

Kona ein, sem var gestur stutta stund í íbúð á efstu hæð hússins, gekk alla leið upp vegna þess að hún var afar lofthrædd og jafnvel enn hræddari í lyftum. 

Þegar hún var að kveðja var haldinn smá fyrirlestur um öryggið í nútíma lyftum, og meðal annars sagt fjálglega frá því hve vel væri búið um hnúta varðandi óhöpp sem gætu falist í því að eitthvað gæti fests á milli stafs og hurðar. 

Við þetta vaknaði nægileg forvitni hjá konunni, ekki síst vegna þess að boðið var upp á sýnikennslu. 

Var lyftan nú stillt á neðstu hæð, en þegar komið var nokkrar hæðir niður, stigið með tánni á þröskuld lyftunnar til að sýna hvernig hún stöðvaðist sjálfvirkt samstundis.

Það gerði hún svikalaust, en þá gerðist hið óvænta; lyftan haggaðist ekki og var allt í einu pikkföst á milli hæða. 

Hrifning konunnar breyttist á augabragði í einhverja mestu skelfingu sem hugsast gat. 

Við tók 20 mínútna bið, sem virtist lengri en heil eilífð þar til loksins barst hjálp og lyftan komst aftur af stað. 

Þekktasta atvikið af þessu tagi er líklega þegar fjórir af helstu fyrirmönnum þjóðarinnar voru um borð í lyftu, sem stöðvaðist á milli hæða. 

Þetta voru forsætisráðherrann, forsetinn og biskupinn auk fjórða manns ef rétt er munað. 

Í tilefni af þessu orti Jóhannes Sigfússon (bróðir Steingríms J.), og tók að láni eina hendingu úr ljóði Gríms Thomsens um Arnljót gellini:

 

Illt í för það ávallt hefur 

ef menn storka giftunni. 

Eru á ferli úlfur og refur

í einni og sömu lyftunni.  

 

Segir fólkið ekki hafa verið fast í lyftunni