Þarf ekki að vera mjög dýrt.

Þegar fólk sér myndir eins og þær, sem sýndar eru í tengdri frétt á mbl.is, og talið berst að ferðalögum á jöklajeppum koma rándýrir og breyttir ofurjeppar oft upp í hugann. 

Ímynd þeirra veldur því oft að alhæft er um það að jeppaferðalög á fjöll sú svo svakalega dýr, að þau séu óviðráðanleg fyrir aðra en sterkríka menn. 

En þetta þarf ekki að vera svo dýrt, og hægt er að komast af með brot af þeim kostnaði, sem fylgir því að vera með stóra og breytta jeppa. 

Þetta er að minnsta kosti reynsla mín síðan árið 2003. 

Hún byrjaði, þegar ég komst á breytta jeppa í eigu Stöðvar 2 árið 1991, fyrst Jeep Comanche og síðan Toyota-Hilux,  með getu til að fara í jöklaferðalög. 

Að hafa þessa jeppa tiltæka hvenær sem væri fyrir frétta- og dagskrárgerð, hefur borið þann árangur, að hægt hefur verið að vera í viðbragðsstöðu allan sólarhringinn allt til þessa dags, - síðan 2007 sem sjálfstætt starfandi. 

Dýr sjálfstæð kvikmyndagerð, sem ég hóf að stunda í hjáverkum frá árinu 2001, hafði í för með sér að finna ódýrari jeppa en Toyota Hilux jeppann, sem þá var seldur. 

Við tóku tveir gamlir jeppar með fjárfestingu upp á nokkur hundruð þúsund krónur hvor, Toyota Hilux 1990 á 38 tommu dekkjum og Suzuki Fox GTI 1986 á 32ja tommu dekkjum, minnsti jöklajeppi landsins.

(GTI þýðir að hann er með Suzuki Swift GTI 101 hestafls vél og 5 gíra kassa.)  

Hiluxinn gekk úr skaftinu og var seldur 2004 og við hlutverki hans tók 45 ára gamall Range Rover á 38 tommu dekkjum með ca 35 ára gamalli Nissan Laurel dísilvél með forþjöppu, keyptur upphaflega á 220 þúsund krónur. 

Á myndinni sést hann í Öskjuleiðangri 2014 til að fylgjast með vísindamönnum, sem voru þar við mælingar. 

Fjallið Upptyppingar er í baksýn. 

Rauða Súkkan er á efstu myndinni að "pósa" með einum voldugum jöklajeppa. 

Síðan má sjá hann með Kverkfjöll og Öskju og Herðubreið í baksýn, og búið er að taka af honum húddið og setja inn í hann til að bæta kælinguna á vélinni. ´

Fyrstu árin var hann á loftpúðum sem virkuðu, eins og sést á myndinni, en síðan fóru þeir að gefa sig, og hætt var að nota þá. 

Akstur þessara bíla hefur verið afar lítill, að meðatali vel innan við þúsund kílómetrar á ári, enda aðeins um vel valin sérverkefni að ræða, nær eingöngu í formi kvikmyndatökuferða á jöklana. 

Mikilvægt er í svona ferðum að vera í samfloti við að minnsta kosti einn annan bíl, enda oftast um að ræða leiðangra vísindamenna eða annarra kvikmyndagerðarmanna og ljósmyndara. 

Eru fjórir vorleiðangrar Jöklarannsóknarfélags Íslands á Vatnajökul á árunum 2005 til 2013, sem taka nokkra daga, gott dæmi um slíkt og afar verðmætar myndir, jafnvel einstæðar, hafa komið upp úr krafsinu. 

Núna er ég að gefa litlu rauðu 32ja tommu Súkkunni hvíld í bili af fjárhagsástæðum og færa verkefni hennar yfir á svartan Suzuki Fox 410 blæjujeppa af árgerð 1988, sem er einfaldleikinn sjálfur, á 31 tommu dekkjum en að öllu öðru leyti óbreyttur, með upprunalegri 970 cc 45 hestafla vél og upprunalegri driflínu. 

Hugsanlega bíður hans verðugt verkefni á næstunni fyrir svo lítinn pening, að mýtan um það,  hvað svona lagað þurfi að vera hrikalega dýrt, virkar ekki í þessu tilfelli. 

Súkkan þessi er aðeins 950 kíló að þyngd, og samkvæmt heimasmíðaðri formúlu um flotgetu dekkja á snjó, sem hefur staðist hingað til, hefur þessi Fox álíka mikla flotgetu á þessum dekkjum og Toyota Hilux á 38 tommu dekkjum. 

Viðtal á visir.is í fyrravetur um Range Roverinn gamla, kom til að því að það hafði kvisast út að ég ætti jöklajeppa, sem gengi undir nafninu "Kötlujeppinn." 

Og það heiti er ekki út í hött, því að það eru stundum sett þau skilyrði fyrir bílum, sem leyft er að fara inn á svæði með takmakaðri umferð, að þeir séu á 38 tommu dekkjum, 

Auk þess getur Range Roverinn verið nauðsynlegur, ef fara þarf með meiri mannskap og tæki en Fox ræður við.  Bæði hann og Súkkan eru fornbílar og bera því engin opinber gjöld. 

Enda er þeim sáralítið ekið. 

2012 sá ég Suzuki Grand Vitara dísil árgerð 1997, á 36, síðar 35 tommu dekkjum, á bílasölu og krækti mér í hann sem traustan, þægilegan, ljúfan, léttan og sparneytinn jeppa. 

Hann hefur farið eina vetrarferð þau sex ár, sem ég hef átt hann, og er nokkurs konar "sparijeppi." 

Eftir að rafreiðhjól, létt "vespuhjól" og rafknúinn "stuttbíll" hafa yfirtekið allan mögulegan akstur hjá mér, eru jöklajepparnir þrír að jafnaði aðeins gangsettir og hreyfðir örfáa kílómetra á þriggja vikna fresti til þess að halda þeim við. 

Torfærutæki beisluð á fjöllum

Yfirlætislaust en einstaklega lúmskt fíkniefni.

Kannabis lætur ekki mikið yfir sér. Er í augum margra sára sakleysislegt og tölur um ávandabindingu virðast styðja það. Prósenturnar, hlutfallslegur fjöldi neytenda, sem verða fíkn að bráð var svona hjá nokkrum efnum fyrir um 20 árum og eru sennilega svipaðar enn : 

Kannabis 8%   Áfengi 13%   Kókaín 18%   Heróin 23%   Nikótín 33%

Fleiri tölur man ég ekki í svipinn, og fróðlegt væri að sjá tölur yfir amfetamín, koffein og hvítasykur.

Afl nikótínsins er sláandi og einnig lág tala fyrir kannabis. 

En það er ekki allt sem sýnist. 

Það er afar einstaklingsbundið hvaða fíkniefni orka sterkast á mismunandi einstaklinga. Sá sem er veikastur fyrir einu getur verið ónæmari fyrir öðru. 

Móðir mín heitin hafði til dæmis metnað og var ákveðin og staðföst, en byrjaði að reykja 25 ára og gat ekki hætt eftir það, hvernig sem hún reyndi. 

Ég held að vanmáttur hennar gagnvart nikótíninu hafi verið niðurdrepandi fyrir jafn kappsama manneskju. 

Faðir minn heitinn byrjaði ungur að reykja og neyta víns og fór í meðferð rétt fyrir sextugt, en datt reyndar aftur. 

En reykingar voru aldrei neitt vandamál fyrir hann og hann virtist vera næsta ónæmur fyrir nikótínfíkn, gat hætt og byrjað að vild á hinn fjölbreytilegasta hátt. Mamma öfundaði hann og sagðist ekki geta skilið hvernig svona hviklyndur maður gæti verið reyklaus hvenær sem hann vildi. 

Hún sagði einu sinni við okkur systkinin í kaldhæðni: "Þegar pabbi ykkar deyr, viljið þið gera það fyrir mig að láta fara með hann upp í háskóla og láta lækna skoða heilann í honum og finna út hvað í ósköpunum er þarna inni." 

Á blómatímanum í upphafi boxlýsinga okkar Bubba Morthens þegar Tyson, Prinsinn, Roy Jones jr., Gulldrengurinn, Holyfield og Lennox Lewis stóðu fyrir gullöld í hnefaleikum,  fór Bubbi í gegnum lokaátak meðferðar og við spjölluðum margt við útsendingarnar uppi á Krókhálsi um lífið og tilveruna. 

Hann sagði mér margt fróðlegt varðandi fíkniefnin. Í meðferðinni hafði árás á nikótínið verið frestað til þess að þyngja verkefni ekki um of. 

Þegar hann spurði mig, hvað af hinum fíkniefnum ég héldi að væri erfiðast fyrir hann að forðast giskaði ég ekki rétt. 

"Það er hassið, það er kannabis," svaraði Bubbi. 

"Já, en það er talið vera auðveldast viðfangs samkvæmt prósent tölum í rannsóknum," svaraði ég. 

"En það eru ekki algildar tölur og geta verið mismunandi eftir aðstæðum og einstaklingum" sagði Bubbi. "Þetta er svo svakalega lúmskt og svo er hassið líka mjög oft grunnurinn að neyslu á sterkari fíkniefnum." 

"Núna er ég streit, en ef einhverjum væri verulega illa við mig og vildi eyðileggja meðferðina fyrir mér, myndi hann laumast eða brjótast inn hjá mér þegar ég væri ekki heima og lauma hassköggli í gluggakistuna. Þegar ég kæmi heim myndi ég eiga hugsanlega ekki standast svona mikla freistingu." 

Bubbi lýsti enn frekar muninum á áfengi og kannabis. 

"Munurinn á partíi með áfengi eingöngu, sem fer úr böndunum, og hasspartíi er sláandi: 

Í fylleríspartíinu er hringt á pítsusendil og síðan leigubíl til að útvega meiri bús og í lokin á partínu hafa orðið hávaði, læti, og blóðug slagsmál með glerbrotum út um allt." 

Í hasspartínu ríkja hins vegar mikil rólegheit. Einhver segir kannski upp úr miðnætti: Eigum við ekki að hringja eftir pítsusendli? En ekkert gerist og menn halda áfram að synda þetta áfram stónd. Einhver minnist aftur á pítsuna um þrjúleytið en menn er þetta partífólk með hasshausana bara meira stónd og ekkert gerist. Hassið er lúmskasti andskoti sem til er." 

 

„Ég man ekki hvernig hann hlær“