Af hverju ?

Það er hugsanlega stærri breyting en virðist við fyrstu sýn að Gleðigangan fari eftir Sóleyjargötu í stað þess að fara niður Laugaveg. Í frétt um þetta er sé ég ekki að nein skýring sé gefin.

Laugavegurinn hefur yfir sér alveg sérstakan blæ sem leið fyrir göngur á borð við Gleðigönguna.

Það helgast ekki aðeins af því hve hentug þessi leið er, heldur líka af langri hefð, sem nær yfir lungann af síðustu öld. 

Þarf ekki annað en að nefna skrúðgöngurnar 1. maí, 17. júní og við ótal önnur tækfæri. 

í hugann kemur skrúðganga Ólympíuliðsins í handbolta 2008 og árleg Friðarganga. 

Fyrir göngufólkið sjálft er það alveg sérstök tilfinning að horfa upp í glugga og svalir húsanna við götuna og veifa fólkinu þar. 

Engri slíkri samþjappaðri stemningu verður fyrir að fara á Sóleyjargötu. 

Sameiginlegar minningar kynslóðanna frá göngum niður Laugaveg vega þyngra en margir halda. 

Ég tel því að það þurfi að vega mjög sannfærandi og þung rök fyrir því að færa Gleðigönguna yfir á Sóleyjargötu og að velta þurfi fyrir sér hvort ekki sé mögulegt að endurskoða þessa ákvörðun. 

Engin gleði á Laugaveginum

Ólíkt veðurfarinu í fyrravor.

Í fyrra voraði afar vel. Stórir hlutar hálendisins voru orðnir auðir í apríl og langir kaflar komu í maí þar sem mjög hlýtt var á norðausturlandi og hægt að lenda af öryggi á Sauðárflugvelli, sem er í 660 metra hæð á Brúaröræfum, 6. júní.

Nú er annað tíðarfar en þó er hálendið autt á svæðinu frá hringveginum á Mývatnsöræfum alla leið inn fyrir Herðubreiðarlindir. 

Og fyrir viku var Sauðárflugvöllur alauður og líklega hægt að lenda á honum, þótt það væri ekki gert. 

En svona er íslenskt veðurfar og hefur alltaf verið. Sumarið á eftir að koma eins og venjulega og það fyrr en siðar. 

Esjan alhvít

Sandfangari við Landeyjahöfn ?

Sandfangarinn svonefndi við Vík á sér margar hliðstæður því að bæði á sjó og landi er hægt að nota þau lögmál sem gilda um sandfangara til að hefta landbrot og snúa því jafnvel við með því að láta strauma safna saman sandi og aur.

Aðferðir felst í því að byggja varnargarð þvert á ríkjandi straum þannig að straumurinn stöðvist og myndi hringiðu og þar með sekkur sandurinn á því svæði til botns og byggir upp nýtt land.

Þetta virkar best þar sem aurugar ár streyma meðfram bökkum og má sjá dæmi víða um land, til dæmis við austurbakka Skeiðarár, sem reyndar hefur þornað upp hin síðari ár.

Þegar horft er til Landeyjahafnar sést, að út frá hafnarmynninu stendur hlaðinn garður til að mynda hlé fyrir skip sem sigla þurfa inn.

En augljóst er að þessi garður getur verið "sandfangari" sem veldur því að sandur safnist upp hlémegin við hann, sem einmitt það sem ekki má gerast við Landeyjahöfn.

Sandfangari í Vík

Meistarinn mikli, Brúarjökull.

Rétt áður en Seinni heimsstyrjöldin skall á kom þýski jarðfræðiprófessorinn Emmy Todtmann í pílagrímsferð til Íslands til þess að komast að Brúarjökli og rannsaka hann og þau náttúruverðmæti sem hann hafði skapað. 

Hún kom aftur til landsins  1963 í svipaða ferð og afrakstur vinnu hennar var ritgerð um jökulinn. 

Emmy áttaði sig á því að Brúarjökull á sér enga hliðstæðu í heiminum, ekki einu sinni á Íslandi. 

Hér skal það nefnt að ekki er vitað um neinn skriðjökul sem hleypur fram jafnlangt og hratt í einu. 

Árið 1934 heyrði fólk úti á Jökuldal mikla drunu. Þá sagði gamall maður á einum bænum: "Þar hljóp hann!" 

"Hver"' spurði fólkið. 

"Brúarjökull" svaraði sá gamli. "Svona heyrðist í honum 1890 þegar hann hljóp síðast." 

Vegna þess að Brúarjökull hleypur fram svona hratt og af svona miklum krafti og dregur sig síðan hratt til baka gefst honum ekki tími, ef svo má segja, til að grafa sig niður og ýta fram háum jökulöldum. 

Í þess stað ýtti Brúarjökull fram gróðurþekjunni, sem fyrir honum varð, eins og gólfteppi og rúllaði þekjunni upp þannig, að þegar jökullinn stöðvaðist, var við jökulröndina löng hólaröð, margra kílómetra löng. 

Nefnist þetta fyrirbæri Hraukar og er hvergi að finna annars staðar í heiminum, þótt raunar sé að finna brot af því eftir framhlaup Eyjabakkajökuls. 

Fyrir sex árum var grafið þversnið í Hraukana í Kringilsárrana og var sárið líkast því sem er þegar skorið er í rúllutertu og hægt að sjá hringlaga grá eða svört öskulög úr Heklugosinu 1104 og Öræfajökulsgosinu 1362. 

Auk þessa  þær náttúrugersemar sem Sauðá, Kringilsá og Jökulsá á Brú bjuggu til, í raun verk meistara Brúarjökuls, því að þær byggðust á því að framburður jökulsins gerði árnar aurugri og þar af leiðandi mun mikilvirkari en nokkurs annars fljóts á Íslandi. 

Af þeim sökum gróf Jökla Hafrahvammagljúfur að mestu á aðeins 700 árum, og hið litskrúðuga gljúfur við svonefnda Stapa á botni Hjalladals, gróf hún á innan við öld. 

Oddur Sigurðsson jöklasérfræðingur óttast nú að sú Íslandssaga frá landnámi, sem jöklarnir hafa geymt, fari forgörðum við bráðnun þeirra og þarf að bregðast við því. 

Af mannavöldum hafa nú verið eyðilögð náttúruverðmætin sem sökkt var undir Hálslón og grafast muni í þykkan aur þegar dalurinn fyllist upp af framburði Jöklu og Kringilsár. 

Sömuleiðis er tekið fyrir það að Jökla viðhaldi Hafrahvammagljúfri með því að sverfa í burtu hrun ofan í það með þeim tíu milljónum tonna af grófum auri, sem það notaði til þessa mikla verks. 

Náttúra Íslands hefur skrifað og skrifar enn stórbrotna sögu sem tengist lífi, högum og heiðri þjóðarinnar jafnvel enn frekar en þær bókmenntir og heimildir, sem skrifaðar eru í landinu. 

Á sama hátt og náttúra Íslands á sér enga hliðstæðu í heiminum er þessi saga sem hún skrifar afar dýrmæt. Fram að þessu hefur ríkt fáfræði og skilningsleysi um þetta stærsta verðmæti landsins, sem þjóðinni er falið til varðveislu, og eiga kynslóðir framtíðarinnar eftir að fella sinn dóm yfir okkur, sem nú lifum, fyrir það hvernig við höfum gegnt þessu hlutverki. 

Mér býður í grun að sá dómur verði, þvi miður, harður. Ég, fyrir mitt leyti, tek á mig þá ábyrgð sem felst í því að hafa allt of lengi látið hjá líða að kafa almennilega ofan í þetta málefni með því að skoða það á heimsvísu og sjá það í því samhengi. 

Er mér ofarlega í huga í hvaða sjokki ég kom heim til Íslands eftir ferð mína til Bandaríkjanna 1999, sem bættist ofan á það áfall, sem Noregsferð árið áður hafði valdið. 

Eftir ferðina 1999 sá ég fyrir það, sem stefndi í í heimalandi mínu, og satt að segja var ég svo sleginn, að ég orðaði það við konu mína að flytja úr landi því að ég afbæri vart það sem í vændum væri. 

Niðurstaðan varð samt sú þegar þetta hugarástand bráði af mér, að slíkt væri heigulskapur.

 

Íslandssaga náttúrunnar er að bráðna

Efni í magnaða kvikmynd.

Sagan af hollensku konunni, sem myrti mann fyrir 65 árum, er afar dramatísk svo ekki sé meira sagt.

Mig grunar að fyrr eða síðar verði skrifuð bók eða gerð kvikmynd um þessa mögnuðu sögu. 

Bendi á bloggpistil um þessa frétt sem tengir hana við skrif Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar sem vekja spurningar um, niður á hvaða plan umræða hér á landi getur komist. 

 

P. S.  Nú sé ég, fimm mínútum eftir að ég skrifaði ofangreindan pistil, að bloggið, sem tengt var við fréttina, hefur verið rifið úr tengslum við fréttina eftir að mitt blogg kom fram, og situr það nú eitt eftir tengt við fréttina.

Sömuleiðis finn ég ekki lengur þann pistil Hannesar Hólmsteins, sem bloggpistillinn vitnaði í og tengdi sig við. 

Ég hafði nefnilega gleymt að leggja á minnið nafn bloggarans sem tengdi blogg sitt við pistil Hannesar, og ætlaði að kíkja aftur á nefndan pistil og kynna mér það. En þá var hann horfinn.

Hvað gerðist á þessum fímm mínútum?  Miðað við það hvað stóð í þeim pistli Hannesar, sem nefndur var og tengt í, getur ýmislegt komið til greina.

Hafi Hannes sjálfur þurrkað út það, sem sýnt var fyrir fimm mínútum, er hann maður að meiri að mínum dómi og málið dautt af minni hálfu, þótt margir kynnu að segja að Hannes ætti að biðjast afsökunar eins og drenglyndir menn gera í svona tilfellum.

En hafi þessi útþurrkun orðið af öðrum völdum væri gaman að fá að vita, hvernig það gerðist og hvers vegna. Ég gat ekki séð að viðkomandi bloggari, sem ég man ekki nafnið á, hefði falsað tengingu sína í pistil Hannesar eða falsað pistil hans, en hafi hann gert það, eru það forkastanleg vinnubrögð. 

Gaman væri að vita, hvort fleiri en ég sáu þá pistla, sem ég hef gert að umtalsefni. 

 

P. S. nr 2: 

Nú er þetta að verða að framhaldssögu, sem mig óraði aldrei fyrir þegar ég skrifaði hinn stutta og knappa pistil hér fyrir ofan. Í ljós kemur að pistill Hannesar Hólmsteins, sem vitnað er til, er á pressan.is þegar þetta er skrifað.  Hann hefur hvorki tekið hann út né beðist afsökunar á honum og stendur þá væntanlega við orð sín. 

Ég hef áður bloggað um mál Geirs H. Haarde þess efnis að eins og málum væri komið, ætti hann að fá um frjálst höfuð að strjúka. Hann hefur hagað málsvörn sinni drengilega og af hyggindum. 

En hann virðist eiga að minnsta kosti einn "vin" sem gerir það að verkum að hann þarf ekki að eiga óvini

Hannes Hólmsteinn hefði átt að lofa Geir að vera í friði við að haga sinni málsvörn í stað þess að vera að túlka orð hans eins og hann gerir í hinum dæmalausa pistli sínum, en málflutningur á þessu plani gerir að mínum dómi ekkert annað en að skemma fyrir málstað Geirs.

Nú liggur líka ljóst fyrir að pistill bloggarans, sem ég las í morgun, virðist hafa verið fjarlægður til þess að víkja frá athugasemd, sem gagnrýndi Hannes Hólmstein fyrir pistil sinn. 

Það sem ég man úr pistlinum en fékk ekki tækifæri til að taka niður nánar, var fyrirsögn eitthvað á þá leið hvort þetta væri maðurinn, sem við ættum að trúa fyrir að kenna börnum okkar. 

Síðan var pistill Hannesar sýndur.  Hugsanlega kann fyrirsögnin að hafa verið túlkuð þröngt sem atvinnurógur og pistillinn þess vegna fjarlægður. 

Ef svo er að þessi pistill var svona forkastanlegur, hvað má þá segja um pistil Hannesar Hólmsteins?

Það geta menn dæmt um með því að lesa hann á pressan. is, svo framarlega sem hann stendur þar enn.

Morð upplýst eftir 65 ár

Orsökin verður að finnast.

Eitthvað hlýtur að valda viðkomubresti sandsíla. En hvað er það?

Í Kastljósi um daginn var athyglisverður pistill um súrnun sjávar af mannavöldum. Varla er það hún sem veldur þessum breytingum?  Eða hvað? 

Í nokkur ár ríkti tregða gegn því að draga stórlega úr veiðum á sjófugli, hvað þá að minnast mætti á það að hætta þeim alveg. 

Varla hafa áframhaldandi veiðar styrkt stofninn? 

Á Vestfjörðum eru þrjú stærstu fuglabjörg Evrópu. 

Írar lokka til sín tugþúsundur ferðamanna með því að ljúga því til að á vesturströndinni þar sé stærsta fuglabjarg Evrópu. 

En með sama áframhaldi verður þessi fullyrðing þeirra kannski að sannleika. 

Hvernig væri að athuga um afkomu fugla í Færeyjum og á vesturströnd Írlands. 

Er eitthvað svipað að gerast þar?  Eða er þetta einsdæmi, sem er að gerast hér á landi? 

Það er ógleymanleg upplifun og nautn að komast í tæri við fuglabjörgin stóru eða lundabyggðirnar í Vestmannaeyjum. 

Ef menn endilerga vilja meta allt til peninga er slík upplifun peninga virði. Þess vegna er það mikilvægt að fara í harða rannsókn á því hvað er að gerast í lífríkinu við Íslandsstrendur. 

Kreppa í Krýsuvíkurbjargi

Búið að vera alllengi erlendis.

Það hefur tíðkast alllengi erlendis að viðskiptavinir verði að slá inn pin-númer korta sinna í stað þess að rita nafn sitt.

Ég hef lengi undrast það að þetta skuli ekki hafa verið tekið hér að fullu upp fyrr en nú, því að engin leið er fyrir afgreiðslufólk að sannreyna hvert einasta kort þegar mikið er að gera. 

Auk þess koma hingað 500 þúsund ferðamenn á hverju ári og því fyrir löngu kominn tími á að taka upp kerfið "pinnið á minnið".

Nýtt kerfi IP-númera prófað

Hvernig var lengd vatnsins mæld?

Ég hef verið spurður að því í dag hvernig ég viti hve langt gígvatnið í Grímsvötnum sé, án þess að hafa mælt það á jörðu niðri. Ég skal svara því á hverju ég byggi þá ágiskun mína, að vatnið sé um það bil 1500 metra langt og að öll byggðin frá Garðastræti austur fyrir Hlemm, norðan Hringbrautar og Suðurgötu, kæmist þar fyrir. 

Ég hef nokkrar staðreyndir úr myndatökufluginu, sem ég máta saman. 

1. Ég á kvikmyndarskeið sem ég tek meðan ég flýg flugvélinni meðfram hlíðinni hægra megin á myndinni og veit að hraði flugvélarinnar var um 85 hnútar eða um 150 kílómetrar á klukkustund. 

2. Þótt nokkuð stíf vestanátt væri uppi yfir jöklinum veldur skjólið niðri í dældinni því að mjög lítill vindur er niðri í lægðinni og hefur því lítil áhrif á hraða flugvélarinnar miðað við jörð. 

3. Á yfirborði vatnsins sést að vindur niðri við það er í mesta lagi gola. Flug í kringum vatnið studdi þessa tilgátu um lítinn vind.

4. Sekúnduteljari á myndskeiðinu sýnir, að það tók flugvélina 36 sekúndur að fljúga frá vesturenda gígsins til austurenda hans. Það eru 0,6 mínútur eða 60% / 6/10 af einni mínútu= 1,5 kílómetrar, sem eru 6/10 af 2,5 kílómetrum. 

Þegar ég fann Sauðárflugvöll fyrst sumarið 2002 vildi ég vita hve lengsta braut þar gæti orðið löng og notaði sömu aðferð til þess.

Ég gerði það með því að fljúga á jöfnum hraða, 75 mílna /120 km hraða í báðar áttir frá enda til enda og mæla tímann sem það tók. 

Útkoman varð 1600 metrar og reyndist sú tala rétt þegar mælt var ári seinna á jörðu niðri. 

Eldstöðin í Grímsvötnum eftir gos

Prófsteinn á réttarfarið.

Hið einstæða mál Geirs H. Haarde stefnir í að verða einhver mikilvægasti prófsteinninn á íslenskt réttarfar sem um getur því að málið er bæði einstakt og afar snúið.

Í slíkum málum þarf að gæta að mörgum atriðum og svo virðist sem þegar hafi verið gerð mistök í málarekstrinum sem gætu haft áhrif á niðurstöðu þessa máls, bæði fyrir dóminum sjálfum og fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu ef það fer þangað. 

Geir hefur nú nefnt nokkur atriði sem þetta varðar og áður hef ég gagnrýnt það hvernig staðið hefur verið að málinu eftir að Alþingi ákvað að ákæra Geir. 

Til er máltækið að hengja bakara fyrir smið.  Ef sú hugsun er notuð við að velta vöngum yfir þessu máli er fyrsta spurningin sú hvort eigi yfirleitt að leita að einhverjum til að hengja.  

Ef þeirri spurningu er svarað játandi fylgir næsta spurning: Er hægt að hengja einhverja og þá hverja? 

Hvað eru smiðir Hrunsins margir og hve mikla ábyrgð bera þeir, hvers konar ábyrgð bera þeir, og  finnast nægileg sakarefni til að hengja þessa smiði?

Tvær samsteypustjórnir störfuðu í aðdraganda Hrunsins og færa má að því rök að helstu smiðirnir við að smíða undirstöður spilaborgarinnar hafi verið í þeirri fyrri.

En þeir eru ekki formlegir aðilar að þessu máli heldur smiðirnir í þeirri síðari.  Þeir smiðir voru margir, bæði utan stjórnar og innan. 

Þótt Geir H. Haarde teljist hafa verið yfirsmiðurinn og ábyrgð hans mest, deilist ábyrgðin á fleiri, og hún dreifist á fleiri en þau fjögur sem Alþingi greiddi atkvæði um hvort ákæra skyldi.

Þegar litið er til þess hve sáralitllu munaði í atkvæðum á þingi, að Geir yrði einn ákærður hlýtur sú spurning að vakna hvort ekki sé verið að reyna að hengja bakara fyrir smið, eða öllu heldur að hengja yfirsmiðinn fyrir alla meðábyrgu smiðina.

Eins og málum er nú komið óska ég mér þess í hjarta mínu að Geir H. Haarde fái sem fyrst að losna undan því sem á hann hefur verið lagt. 

Sigurveig Jónsdóttir, sem var fréttastjóri á Stöð 2 um skeið, orðaði það svo, að þegar hún væri í vafa um það hvernig ætti að meðhöndla viðkvæm fréttaefni,  færi hún eftir því sem "maginn segði henni", það er, hvaða tilfinningu hún fyndi í maganum frekar en að beita einhverju köldu mati. Hefði það reynst sér vel. 

Mér hefur oft orðið hugsað til þessara orða hennar og segi það eins og er, að í þessu máli vil ég fara eftir því sem maginn segir mér. 

Hann segir mér að mér fyndist best að þessum málarekstri lyki sem fyrst og að Geir fái um frjálst höfuð strokið. 

Mun skjóta máli til Mannréttindadómstóls

Mesta váin því hún er lúmsk.

Kjarnorkuváin í heimin er ekki aðeins enn til staðar eins og það er orðað í frétt mbl., hún er meiri en nokkru sinni fyrr. 1983 munaði minnstu að eyðingarstríð brytist út vegna bilunar í kerfinu og mistaka en ekki vegna þess að það væri eitthvað sérstaklega ófriðlegt um þær mundir.

Af því að það hentar ekki hverju og einu kjarnorkuveldi er liggur þetta í þagnargildi. 

Stórfellt slys sem eyðir öllu lífi á jörðinni af mannavöldum vofir yfir því að lögmál Murphys lætur ekki að sér hæða. 

Ógnarjafnvægið svonefnda er nefnt með skammstöfuninni MAD, Mutual Assured Destruction. 

Á íslensku:  GAGA,  Gagnkvæm Altryggð Gereyðing Allra.

Grundvöllur svonefnds fælingarmáttar þessara vopna felst í þeirri forsendu, að gagnaðilinn geti treyst því að viðkomandi kjarnorkuveldi muni beita vopnunum ef í harðbakkann slær. 

Að þetta sé látið viðgangast er svívirðilegt athæfi núlifandi kynslóðar á jörðinni, algerlega GAGA! 

Kjarnorkuváin enn til staðar