Hafa þegar sagst vilja 340 þúsund tonna álver.

Fyrir tveimur árum fékk ég skammir frá talsmanni Alcoa fyrir það að ljúga því upp á fyrirtækið að það vildi reisa 340 þúsund tonna álver á Bakka. 

Ekki leið nema innan við ár þangað til ráðamenn fyrirtækisins viðurkenndu að þeir ætluðu ekki að láta staðar numið við 250 þúsund tonna álver heldur þyrfti jafnstórt álver og á Reyðarfirði af "hagkvæmnisástæðum." 

Svona hefur þetta verið allan tímann, allt frá því að því var lofað að álver við Reyðarfjörð þyrfti ekki að verða stærra en 120 þúsund tonn og álver í Helguvík yrði "hófleg stóriðja."  

Byltingarkenndar framkvæmdir

Enn ein ferð norður.

Ég var að kíkja snöggt á matsáætlun vegna virkjana fyrir norðan, einkum matsáætlun vegna Kröfluvirkjunar II og sé að ætlunin er að gera átta nýja borteiga.

Fimm þeirra verða alveg nýir, þar af þrír í nálægð við Leirhnjúk.

Á myndinni (sem gott er að stækka með því að smella tvívegiis á hana) sést hinn nýi borteigur við Víti hægra megin fyrir miðju og tilheyrandi gufuleiðslur.

Leirhnjúkur, hraunin og gígarnir, eru ofarlega á myndini, Leirhnjúkur við vinstri jaðar hennar, en nær er ljósgult svæði sem þegar hefur verið gert að nýjum borteig.

Tveir nýir borteigar eiga að koma  hægra megin fyrir ofan borinn við Víti.  

Þáverandi ráðherrar iðnaðar- og umhverfismála, Jónína Bjartmarz og Jón Sigurðsson lögðu fram tillögu skömmu fyrir kosningar 2007 um að ekki skyldi virkjað við Leirhnjúk og Gjástykki nema að undangenginni ítarlegri rannsókn og sérstakri atkvæðagreiðslu á Alþingi.

Þetta var básúnað mjög fyrir kosningarnar, augljóslega til þess að draga burst úr nefi nýs umhverfisframboðs.

Tveimur dögum fyrir kosningar, þegar tryggt var að það fréttist ekki fyrr en eftir kosningar, gaf Jón Sigurðsson út leyfi til tilraunaborana í Gjástykki.

Af þessum átta nýju borteigum hef ég í fljótu bragði ekkert að athuga við tvo þeirra suðaustan við Sandabotnafjall.

Er nýkominn úr ferð á Hrafntinnuhrygg til að skoða og taka myndir af því hvernig loforð um að leyfa honum, þessu eftirlæti Jónasar Hallgrímssonar, að njóta sín hafa verið beygð og sveigð stórlega.  

Nú er í fyrsta sinn sýnd staðsetning þriggja nýrra borteiga sem verður að athuga sérlega vel hvort eyðileggi ásýnd eldgosasvæðsins Leirhnjúkur-Gjástykki. 

Nú er hægt að fara eftir slóða sem liggur um austurhluta Vítismós og upp á frábæran útsýnisstað, Hreindýrahól, hægra megin á myndinni hér fyrir ofan, en af honum er sérlega gott útsýni yfir suðurhluta eldgosasvæðsins við Leirhnjúk og norður af honum.

Með nýju borteigunum verður þessi stemning eyðilögð á ferð eftir sjálfum slóðanum og spurning með hvort útsýnið af Hreindýrahól fari sömu leið.  

Þegar hafa verið gerðir aðrir þrír nýir borteigar, einn í kallfæri við Leirhnjúk og tveir, sitt hvorum megin við sprengigíginn Víti,-  annar þeirra í kallfæri við Leirhnjúk. Vísa enn til myndarinnar. 

Það er verið að sveigja stórlega skilgreiningar með því að kalla sókn inn á Leirhnjúkssvæðið Kröflu II.

Loksins nú sé ég að svo virðist sem ekki verði borað norður eftir miðju Vítismós heldur í norðausturhorni hans.

Fyrir  liggur fyrir mig að fara norður og skoða betur staðsetningu fyrrnefndra þriggja splunkunýju borteiga. Einn ein ferðin liggur fyrir en ég er ekki bjartsýnn, samanber lýsinguna á útsýnisleiðinni norður úr. 

Og ég sem hélt að ein ítarleg ferð um svæðið dygði. Nú eru þær komnar á annan tug.   

Matsáætlanir vegna virkjana fyrir norðan

Góð fyrirsögn fyrir álver á Bakka.

Fyrirsögnin "Góður fundur um Bakkaálver" gefur í skyn velþóknun mbl.is á því að álver rísi við Húsavík og að Alcoa fái þar með afhenta í raun í einokun alla þá orku sem fyrirtækið krefst  á Norðurandi með þeim afleiðingum að aðrir komist ekki að.

Eru það "góðar fréttir?" Mér finnst þær slæmar. Full þörf er á því að aflétta kverkataki Alcoa af orku- og náttúruauðlindum Norðurlands, stokka spilin upp á nýtt og laða aðra og hentugri orkukaupendur að. 

Meðan Alcoa heldur allri mögulegri orkuöflun á Norðurlandi í heljargreipum leggja aðrir ekki í að sækja þangað eftir orku. Það segir sig sjálft. 

Með fréttinni er birt mynd af virkjanastöðunum Þeystareykjum, Gjástykki, Kröflu og Bjarnarflagi. 

Greinilegt er að mat á umhverfisáhrifum virkjunar í Gjástykki mun ekki vefjast fyrir virkjanamönnum heldur treysta þeir því að það verði formsatriði eins og venja hefur verið. 

Gleymt verður loforð Jónínu Bjartmarz og Jóns Sigurðssonar rétt fyrir kosningar 2007 um að virkjanir í Gjástykki og við Leirhnjúk yrðu ekki leyfðar nema eftir sértaklega vandaðar rannsóknir og sérstaka atkvæðagreiðslu á Alþingi.

Enda var jú auglýst í hinum fræga bæklingi "Lowest engergy prizes" sem Alcoa og aðrir álframleiðendur fengu senda til sín, að á Íslandi yrði tryggt að "mat á umhverfisáhrifum yrði sveigjanlegt" og það virðist greinilega vera það sem stefnt er að nú. 

Góður fundur um Bakkaálver

Olíulindirnar aukast að verðgildi og fara ekkert.

Það er eðlilegt að margir hér á landi séu að fara á taugum út af hinum gríðarlega efnahagsvanda sem hrunið leiddi yfir okkur.

Samningurinn við Magma Energy og þrásókn í að ráðstafa allri orku heilu landshlutanna í hendur einstökum álfyrirtækjum eru dæmi um þetta.

Vel kann að vera að skattaumhverfið, sem talað er um varðandi athafnir á Drekasvæðinu þurfi endurskoðunar. Það fylgir hins vegar ekki sögunni að hvaða leyti þetta umhverfi er svo "íþyngjandi" og þess vegna lítið um það að segja meðan upplýsingar um það vantar. 

Um þetta þarf að upplýsa og taka um það vandaða umræðu frekar en að fara á límingunum í örvæntingu. 

Hitt er ljóst að þessar hugsanlegu olíulindir fara ekkert. Framundan er óhjákvæmilegt skeið samdráttar í vinnanlegri olíu í heiminum og þá verða olíulindir, sem áður voru ekki taldar arðbærar, samkeppnishæfar.

Hugsanlega verður vinnsla á Drekasvæðinu eða fyrir suðvestan landið samkeppnishæf við svipað skattaumhverfi og nú er eftir einhver ár, þótt hún sé það ekki núna.

Frekari upplýsingar um stöðu mála í nútíð og framtíð og "íþyngjandi skattaumhverfi" óskast til handa okkur, þjóðinni,-  eigendum þessara hugsanlegu olíulinda. Allt upp á borðið !  

 

Skattarnir afar íþyngjandi

Vernda þarf flök með grafarhelgi.

Lög um grafreiti gilda um flök eins og flakið af skipinu Goðafossi og flugvélinni Glitfaxa sem liggja í Faxaflóa. Sú grafarhelgi gildir í 75 ár og þýðir það að óheimilt er að hrófla við flakinu af Goðafossi til ársins 2019 og flakinu af Glitfaxa til 2026. 

Að vísu eru engin lík um borð í Pourqois Pas? en líta má á flakið sem grafreit án líka og í því felast óumdeilanlega stórmerkilegar minjar um einhvern dramatískasta viðburð síðustu aldar. 

Að minnsta kosti er þetta flak þess eðlis að ég tel að halda þurfi yfir það og svipuð flök sérstakri verndarhendi og gæta þess að ekki gerist sú ósvinna sem nú virðist hafa gerst út af Mýrum. 

Slysið mikla við Mýrar eins og ég nefndi þátt um það efni í Stiklum hefur ævinlega snortið mig mjög, ekki aðeins vegna þess sem þar gerðist heldur einnig vegna þess að móður minni var það sérstaklega minnisstætt vegna þess að það gerðist á 15 ára afmælisdegi hennar og að réttum fjórum áður síðar eignaðist hún frumburð sinn á þessum sama degi. 

Stolið úr flaki Pourquoi-Pas?

Til hamingju, enn og aftur!

Var í þann veginn að blogga um Ragga Bjarna 75 ára, - næsti pistill hér á undan.

Raggi Bjarna með veislu

Raggi Bjarna 75 ára í dag.

Það var einstaklega ánægjulegt að vera viðstaddur boðsveislu Ragnars Bjarnasonar í anddyri Laugardalshallarinnar síðdegis í dag. Þarna mátt sjá fólk, sem hefur verið nálægt Ragnari á langri starfsævi hans og gladdist með honum yfir þessum tímamótum.

Afmælið er sérstakega ánægjulegt vegna þess að afmælisbarnið hefur ekki aðeins haldið söngkrafti sínum og lífsgleði, heldur færst í aukana síðustu ár á einstakan hátt og stendur nú á hátindi ferils síns.

Ragnar hefur sýnt einstakt þolgæði á þessum endaspretti söngferils síns.

Þegar hann nálgaðist sjötugt og hafði selt bílaleiguna, sem hann hafði rekið um árabil, vildi hann eðlilega gefa út disk með nýjum og gömlum lögum sem hann syngi, - sum hver með öðrum þekktum söngvurum.

Ragnar fór bónleiður til búðar milli útgefanda. Enginn vildi þá gera neitt með þetta. Flestir hefðu vafalaust lagt árar í bát en Ragnar gerði það ekki heldur gaf diskinn út sjálfur.

Er skemmst frá því að segja að þessi frábæri diskur sló í gegn og Ragnar gat fylgt honum eftir með fimm ára samfelldri sigurgöngu sem er fágæt hjá listamanni, sem er kominn á þennan aldur.

Við Ragnar höfum að baki nær hálfrar aldar langa vináttu og höfum átt samstarf lengst af þeim tíma.

Við tókum mikla áhættu þegar við fórum af stað með Sumargleðina 1972 og fórum í beina samkeppni við héraðsmót stjórnmálaflokkanna, sem fram að því höfðu verið burðarás í skemmtanalífi landsbyggðarinnar og við Ragnar þar um borð árum saman.

Þetta var tvísýnt í byrjun en gekk það vel fyrsta sumarið, að árið eftir gátum við bætt hinni frábæru eftirhermu Karli Einarssyni í hópinn.

Þegar hann var ekki lengur í hópnum komu Halli og Laddi í hópinn 1975 og hófu þar með sinn frægðarferil.

Þeir voru þetta eina sumar en 1976 komu Bessi Bjarnason og Þuríður Sigurðardóttir í hópinn.

Þorgeir Ástvaldsson og Magnús Ólafsson komu síðan til liðs nokkrum árum síðar og þegar Þorgeir fór til starfa sem forstöðumaður Rásar tvö kom Hermann Gunnarsson til liðs.

Diddú var liðsmaður Sumargleðinnar síðasta árið 1986. Árin á undan hafði Sumargleðin endað vertíðina með skemmtunum á Hótel Sögu og síðar í Broadway, en hámark velgengninnar var vafalaust 1981 þegar húsfyllir var á hverri einustu skemmtun allt sumarið og fram á vetur.

Ragnar var valinn borgarlistamaður Reykjavíkur í hitteðfyrra og á löngum ferli hefur hann komið víða við. Hann og Ellý Vilhjálms voru einhver besti dúett sem sungið hefur á Íslandi og því miður ekki til nógu mörg lög með þeim.

Á þessum tímamótum er ástæða til að óska Ragnari sérstaklega til hamingju með afrek það, sem felst í því að vera á slíkri siglingu á hans aldri.

Ómurinn frá "National Brotherhood Week."

Tom Lehrer heitir eftirlætis ádeilu-grínsöngvarinn minn og ég kann ennþá slatta af söngvum hans frá sjötta áratugnum þegar hann dró ráðamenn, Kalda stríðið og heimsástandið sundur og saman í háði, sem oft innihélt ansi svartan húmor.

Lehrer hefði áreiðanlega fundist Friðardagurinn kynlegt fyrirbæri því að af slíkum degi leiðir, að herirnir verða að vinna upp "árangursleysi" þessa dags með því að vera þeim mun duglegri aðra daga.

Raunar hafa engar fréttir borist ennþá frá árangri dagsins, enda teljast aðeins hressileg manndráp til frétta. 

Lehrer var ekkert heilagt og lýsing hans á því ástandi sem honum fannst raunverulegt, til dæmis á Írlandi, Indlandi og í Miðausturlöndum kom meðal annars fram í þessu erindi í söngnum "National Brotherhood Week." 

 

...All the Catholics hate the Protestants  / 

and the Protestants hate the Catholics   / 

and the Moslims hate the Hindus   / 

and everybody hates the Jews... 

 

Lehrer endaði þennan söng með þessum línum:

 

"...It´s only for a week so have no fear.   /

Be grateful that it does´nt last a year ! "  

Forsætisráðherrar áður ritstjórar.

Ef Davíð Oddsson verður ritstjóri Moggans verður það ekki í fyrsta skipti sem stjórnmálamenn, sem á ferli sinum hafa verið forsætisráðherrar, verða ritstjórar þess blað eða blaðs af þeirri útbreiðslu.

Á árunum 1956-59 var Bjarni Benediktsson ritstjóri blaðsins og beitti því mjög skarpt fyrir flokk sinn.

Þótti hann á stundum ekki vandur að meðulum til að koma höggi á vinstri stjórnina sem þá sat. 

Þorsteinn Pálsson var ritstjóri Fréttablaðsins eins og enn er í fersku minni, hafði reyndar áður verið ritstjóri Vísis.

Það mun hræra rækilega upp í suðupotti íslenskra stjórnmála ef Davíð tekur við stjórn Moggans. Aðstæður eru svipaðar og 1956-59 þegar Sjálfstæðisflokkurinn var í stjórnarandstöðu og Davíð mun vaflaust ekkert draga af sér við að gera vinstri stjórninni, sem nú situr, skráveifur.

Ekki búið að ráða nýjan ritstjóra

En hvaða 2% ?

Nú róar sveitarstjóri Norðurþings mannskapinn með því að segja að á aðeins 2% Gjástykkis sverði orkuvinnsla heimil. En hvaða 2% eru þetta?

 

Engin gögn eru að finna um það hjá Norðurþingi.

Hins vegar má sjá í gögnum Skipulagsstofnunar vegna mats á umhverfisáhrifum sést vel að þessi 2% eru einmitt lang mikilvægasti hluti svæðisins sem heimsundurs hvað snertir náttúruverðmæti og að mannvirkin, borholur, gufuleiðslur, háspennulínur og stöðvarhús munu blasa við á miklu stærra svæði.

Það er hægt að nefna dæmi um það hvernig hægt er að nota prósenttölur til að bjaga rétta mynd. 

Ef öll norðurhlíð Esjunnar yrði tekin undir malargryfjur yrðu það innan við 2% svæðinu frá Esjunni suður um Reykjanes. Sem sagt: Í fínu lagi, - hin 98 prósentin yrðu ósnert. 

Rauðhólarnir eru langt innan við 1% af svæðinu suðaustan við höfuðborgarbyggðina. Sem sagt: Í góðu lagi að þeim var slátrað á sínum tíma. Við myndum gera það aftur ef þeir væru enn ósnortnir.

Borplanið og verktakavegurinn sem hafa valdið gríðarlegum umhverfisspjöllum við suðvesturhorn Trölladyngju eru innan við 2% af því svæði. 

En samkvæmt skilningi sveitarstjóra Norðurþings var það mjög rausnarlegt að skilja 98% eftir.

Ef ákveðið væri að hafa gat á málverknu af Monu Lisu þar sem nefbroddurinn er eða að plokka úr henni annað augað væri hægt að komast af með taka burt aðeins 2% af myndinni. 

Í Yellowstone í Bandaríkjunum gætu menn beislað óhemju jarðvaraorku með því að leyfa aðeins orkuvinnslu á 2% þjóðgarðsins. En það verður samt aldrei gert.

"You can´t have the cake and eat it too," segja þeir fyrir vestan.

Orkuvinnsla aðeins heimil á 2% Gjástykkis