Björt framtíð = svört framtíð?

Slagorð og nöfn stjórnmálaflokka geta oft falið í sér varasamar mótsagnir. Fyrir kosningarnar 1979 voru Sjálfstæðismennn með kjörorðið "Leiftursókn gegn verðbólgu!" 

Kjörorðið var einstaklega vel við eigandi, ekki vantaði það, því að þá hafði mikil verðbólga, allt að 25% um meira en eins árs skeið og þetta var stærsta pólitíska vandamálið. 

En það leyndist hætta í þessu slagorði vegna þess að á þýsku er leiftursókn blitzkrieg og hafði á sér einhvert versta yfirbragð sem hugsast gat vegna tengslanna við hernað nasista. 

Ólafur Ragnar Grímsson nýtti sér þetta fyrir Alþýðubandalagið og sneri slagorðinu upp í "leiftursókn gegn lífskjörum!" og ef ég mann rétt, gengu hann og fylgismenn Alþýðubandalagsins meira segja um með kröfuspjöld með nafni Sjálfstæðisflokksins og þessu slagaorði. 

Flokkurinn stóð að minnihlutastjórn Alþýðuflokksins og úrslit kosninganna urðu vonbrigði fyrir Sjalla og krata. 

Þegar flokkurinn Björt framtíð var stofnaður með að mörgu leyti ágæta stefnuskrá sló nafn flokksins hins vegar mig vegna þess að það rímaði við nafnið "svört framtíð". 

Fannst mér sem gamall skemmtikraftur og vitandi um ýmsa möguleika fyrir púka á fjósbitum vera tekin viss áhætta með nafninu. 

Ráðherrar flokksins, einkum Björt Ólafsdóttir, hafa staðið sig ágætlega, og Besti flokkurinnn, annað foreldri flokksins, hafði farið með himinskautum í fylgi.

En rétt eins og við nafngiftina var tekin ákveðin áhætta með því að slíta stjórnarsamstarfinu á þann fljótlega hátt sem það var gert. 

Alþýðuflokkurinn gerði svipað 1979 og fór ekki vel út úr því í kosningunum sem á eftir fóru. 

Nú virðist fylgi Bjartrar framtíðar vera í öndunarvél samkvæmt nýjustu skoðanakönnun, jafnvel komið niður fyrir "pilsner"tölu.

Það kom sér illa fyrir hann að einn af helstu feðrumm hans, Jón Gnarr, skyldi ganga úr honum og vera núna þátttakandi í því að Samfylkingin er á siglingu upp á við. 

Sjálfstæðisflokkurinn með 19,9%

Enginn flokkur með stóriðjustefnu fyrir þessar kosningar?

Eitthvað í þá veru að hann vissi ekki til þess að neinn flokkur væri með stóriðjustefnu fyrir þessar kosningar sagði Sigurður Ingi Jóhannsson formaður Framsóknarflokksins á fundi í Norræna húsinu í fyrrakvöld, þar sem fulltrúar framboðanna sátu fyrir svörum um náttúruverndar- og umhverfisstefnu flokkanna. 

Að vísu var enginn talsmaður Miðflokksins þarna, svo að kannski átti Sigurður Ingi ekki við hann. 

Formaður hans stillti sér á áberandi hátt upp á mynd fyrir fáum misserum í miðju hópi manna, sem stefna að því af ákafa að reisa álver sunnan við Skagaströnd. 

Engu að síður vakti það athygli á þessum fundi hvað talsmenn flokkanna töluðu allir að miklu leyti á breyttan hátt um þessi mál frá því sem var uppi á teningnum á sams konar fundi fyrir kosningarnar í fyrra.  

Menn endurtaka sömu fyrirheitin

Hvernig gat þessi maður komist þangað sem hann er kominn?

Ofangreind spurning á mjög líklega eftir að vefjast fyrir sagnfræðingum framtíðarinnar varðandi það að Donald Trump skyldi "afreka" það að verða forseti Bandaríkjanna. 

Nú er hann  búinn að vera í níu mánuði í embætti og listinn yfir uppákomur af öllu mögulegu tagi hjá honum lengist og lengist stanslaust, 

Og miðað við svo margt af því sem safnast á þennan lista virðist lítil von til þess að þessu muni linna. 

Trump grætti ekkju hermanns

Sannleikurinn og boðberinn eru drepin eða þögguð niður fyrst.

Sagt er að sannleikurinn sé það fyrsta sem drepið er í hernaðarátökum. Svipað á við um boðberanna í spillingar- og alræðis- og ofríkisþjóðfélögum. 

Tala drepinna blaðamanna í Rússlandi Pútíns er sláandi. 

Anna Politkovskaja dirfðist að lýsa Rússlandi Pútíns í frægri bók og galt fyrir það með lífi sínu. 

Daphne Caruana Galizia er nýjasta fórnarlambið af hundruðum blaðamanna um allan heim. 

Margfalt fleiri blaðamenn í margfalt fleiri löndum hafa hlotið þau örlög að hafa orðið að beygja sig fyrir fjárkúgun, hótunum og hindrunum valdhafa. 

Slægir ofríkismenn nota dráp til að aðvara aðra blaðamenn og beita fyrst þvingunum  af öllu tagi til að ná sínu fram, áður en byssur, hnífar, eitur og sprengiefni eru látin tala. . 

Galizia og Politkovskaja létu ekki bugast undan sliku og þá var morðhundunum sigað til að fullkomna verkið. 

Það er að vísu eðlismunur á því að drepa fjölmiðlafólk eða að kúga það. En söm er ástæðan og söm er hugsunins á bak við gjörðir spillra valdhafa, sem ganga eins langt og unnt er til að halda völdum. 

Þöggun blaðamanna fer með frelsið

"Rauða bókin" í staðinn fyrir "bláu bókina"?

Sú var tíðin á áratugum saman hér í den, að fyrir kosningar var á dagskrá borgarmeirihlutans "bæklingur, sem dreift var inn á öll heimili í Reykjavík" eins og það er orðað í tengdri frétt á mbl.is. 

Á timum langs tímabils bæjarstjórnar- og síðar borgarstjórnarmeirihluta Sjálfstæðisflokksins var hinni umdeildu "bláu bók" dreift og olli ævinlega miklum deilum og umtali. 

Á þeim tímum voru engar bitastæðar skoðanakannanir gerðar þannig að aldrei kom fram hvaða viðhorf Reykvíkingar höfðu til þessarar veglegu útgáfu né heldur hvaða áhrif útgáfa "bláu bókarinnar" hafði á það hvernig fólk kaus. 

Nú má sjá svipaða umræðu um bæklinginn um húsnæðismál, sem dreift var í morgun, og um bláu bókina á sínum tíma. 

Deilt er á það að útgáfan skuli vera nálægt kosningum. En dæmið hefur snúist við: Sjálfstæðismenn eru núna í minnihlutanum en vinstri flokkar í meirihluta, en þetta var öfugt lungann af 20. öldinni.  

Segja meirihlutann misnota aðstöðu sína

Gabríel og loforðin.

Rétt er að taka strax fram, að neðangreindar hugleiðingar, sem hér eru tengdar við nýjustu skoðanakönnunina, eiga ekki sérstaklega við Flokk fólksins, heldur almennt við framboðin öll.

Við upphaf kosningabaráttunnar núna voru talsmenn flokkanna nokkuð sammála um það að of mikill loforðaflaumur þeirra hefðu orðið til trafala við síðustu stjórnarmyndun. 

Flokkarnir hefðu verið búnir að lofa að gera hitt og þetta og að vera ekki í stjórn með hinum og þessum og að nú myndu þeir læra af þessu og haga sér öðruvísi. 

En kosningabaráttan var varla byrjuð þegar þetta loforð, um að gefa ekki of mikil loforð, varð það fyrsta sem ekki reyndist hægt að standa við. 

Svo virðist, að þegar fjöldi og stærð loforða allra framboðanna séu lögð saman, kemur út meira magn en í fyrra!

Tilhneigingin til að gefa loforð hlýtur að vera byggð á því að stjórnmálamennirnir haldi, að það laði til sín kjósendur. 

En þá verða líka að vera líkindi til þess að flokkurinn geti komið sínum málum í gegn ef hann kemst í stjórn eftir kosningar. 

Nú þegar hafa verið talsverðar sveiflur á fylginu í skoðanakönnunum og þá vaknar spurningin um það hvort þær stafa af misjöfnu áliti kjósenda á loforðunum og hvort líklegt sé að þau verði efnd. 

Þetta getur leitt hugann til þess almennt, hvort hin og þessi loforð og heitstrengingar séu merki þess að mannkyninu hafi lítt þokað í andlegum og siðferðilegum efnum síðan Gabríel erkiengill var sendur að því er ritningin segir, niður á jörðina fyrir 2000 árum til þess að rétta syndakúrsins af með hjálp heilagrar Maríu. 

Hvort nú sé svo komið að full þörf sé á að hann komi aftur í sams konar leiðangri. Ef hann kæmi núna til Íslands, hver yrðu svör okkar nú?

Á facebooksíðu minni  túlkar lagið Gabríel og loforðin þessa spurningu. Lagið var eftir "syngjandi nunnuna" Jeanine Deckers og varð eina belgíska lagið til að komat á topp vinsældalista un allan heim, líka í Ameríku.  

Þetta undur gerðist árið 1963.  En íslenski textinn er svona; 

 

Fyrir rúmum 2000 árum var Gabríel erkiengill sendur til jarðarinnar til þess að rétta kúrsinn af hjá syndugum jarðarbúum með hjálp heilagrar Maríu. En það er spurning, hvort það sé kominn tími á að hann verði að gera þetta aftur, þetta versni bara, - komi þá til Íslands og fái þetta svar: 

 

Íslendingar:  Svona vertu ekki reiður, elsku vinur, Gabríel, 

              breytt viðhorf gætu nægt. 

              Að rétta kúrsinn af á ný 

              við að klóra bakkann í

              eftir því sem það er hægt. 

 

Gabríel:      Lífsins höfuðsyndir villt og galið hérna drýgja menn. 

              Ein sú helsta´er taumlaus græðgin svo í hrun hér stefndir enn. 

 

Íslendingar:  Svona vertu ekki reiður, elsku vinur, Gabríel. 

              Hér verður gerð tiltekt. 

              Munu vinna´af þrótti´að því 

              þing og ríkisstjórn hér ný

              ef að það er mögulegt. 

 

Gabríel:      Ein sú þjóðaríþrótt dafnar eftir því sem sagt er mér

              að menn þjófnað með því stundi´að svíkja undan skatti hér. 

 

Íslendingar:  Svona vertu ekki reiður, elsku vinur, Gabríel.

              Hér verður gerð tiltekt. 

              Ef að einhver illt hér vann

              ætlum við að góma hann

              ef að það er mögulegt. 

 

Gabríel:      Alltof algengt er að lygi, tál og losta stundið þið

              og þið láta verði strax af þessum skaðvænlega sið. 

 

Íslendingar:  Svona, vertu ekki reiður elsku vinur Gabríel. 

              Við viljum bragarbót, - 

              reyna´að klóra bakkann í

              þótt við koksum oft á því 

              við að krafla upp í mót. 

 

Gabríel:      Ein af dauðasyndum viðurkenndum hvers kyns hroki er

              og af honum meira´en nóg víst eiga Íslendingar hér. 

 

Íslendingar:  Svona, vertu ekki svartsýnn elsku vinur Gabríel. 

              Við vinnum fyrir rest,

              því að þjóðin afbragð er, - 

              allir sjálfvitarnir hér, 

              sem að þekkja þetta best. 

 

              Er göfug þjóðin gengur nú

              til glæstra sigra´í von og trú

              verður það með víkingaklappi

              í villtum takti, klapp! Klapp!  Húh!!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mikið fylgistap Flokks fólksins

"Fyrirbyggjandi aðgerðir", - teygjanlegt og hentugt hugtak valdhafa.

"Öryggishagsmunir ríkisins" er hugtak sem oft er notað erlendis til þess að réttlæta aðför að blaðamönnum og uppljóstrurum vegna staðreynda sem "lekið" hefur verið úr stofnunum eða fyrirtækjum. 

En nú hefur íslenskur sýslumaður gengið heldur betur lengra. Hann telur að möguleikar á því að fjölmiðill fari að upplýsa um fleiri mál en þau, sem hann hefur þegar upplýst um,  réttlæti að lögbann verði sett á frekari umfjöllun. 

Nú liggur fyrir að blaðamennirnir hafa eingöngu notað upplýsingar um æðsta valdamann þjóðarinnar og hans nánustu sem skiptu almenning máli og vörðuðu almannahagsmuni. 

Þeir hafa lýst því yfir að þannig ynnu þeir úr gögnunum, sem þeir hafa skoðað.  

En sýslumaður gefur sér það fyrirfram að blaðamennirnir kunni að taka upp á því að rótast eins og naut í flagi ofan í hvers manns koppi í gögnum Glitnis og að þess vegna sé réttlætanlegt að stöðva alfarið fyrirfram alla umfjöllun blaðamanna um bankann. Þetta séu "fyrirbyggjandi aðgerðir." 

Fróðlegt væri að vita hvort hliðstætt mál þekkist á Vesturlöndum. 

Því að "fyrirbyggjandi aðgerðir" er bæði teygjanlegt hugtak og þægilegt að grípa til í því skyni að kæfa alla upplýsingagjöf og umfjöllun um hvaðeina sem valdamiklir telja sér í óhag. 

Til dæmis liggur fyrir að rannsóknarblaðamaðurinn Jóhannes Kr. Kristjánsson hefur um árabil flett ofan af ýmsu misjöfnu og saknæmu. 

Það gæti því orðið "fyrirbyggjandi aðgerð" að leggja fyrirfram lögbann á allt sem þessi blaðamður birtir. 

„Gríðarlegt inngrip í opinbera umræðu“

Æðið og síbyljan um að íslensk orka sé öll 100% endurnýjanleg.

Það er myndrænt að horfa á yfirlit á tengdri frétt um fyrirhugaðar virkjanir á Íslandi, alls 57. 

Þá skilst betur ástæða þess þegar við er bætt þeirri stefnuyfirlýsingu Landsvirkjunar, sem birt var fyrir nokkrum árum, að árið 2025 þyrfti að hafa tvöfaldað orkuframleiðsluna í landinu svo að hún yrði þá orðin tíu sinnum meiri en við þurfum sjálf til okkar eigin heimila og fyrirtækja. 

Og að það sé bráðnauðsynlegt að ramma allt landið inn í risaháspennulínur til þess að þjóna stóriðjunni og / eða sæstrengnum til Skotlands.  

Það er eins og oftast renni æði á okkur Íslendinga þegar eitthvað nýtt kemur til sögunnar líkt og Búrfellsvirkjun og 33 þúsund tonna álver í Straumsvík var árið 1970 

Nú er talið nauðsynlegt að hvert nýtt álver þurfi að vera minnst ellefu sinnum stærra en hið "stóra álver" var fyrir 47 árum.  

Og jafnframt er síbyljan um íslensk orka sé öll 100% hrein og endurnýjanleg þulin hvar sem því verður við komið, til dæmis stanslaust á Arctic Circle um helgina þótt fyrir liggi að íslenskar gufaflsvirkjanir endist aðeins í nokkra áratugi og séu því í raun rányrkja og víðsfjarri því að standast kröfur um sjálfbæra þróun. 

Varasamt að „blóðmjólka“ auðlindir

Orkunotkun á besta tíma sólarhringsins.

"Virkjanalæti" og "einhver mest mengandi starfsemi sem hugsast getur" er ágæt lýsing forstjóra Orkuveitu Reykjavíkur á því óþoli og æðibunugangi sem hefur verið eitt helsta einkenni áltrúarinnar eða stóriðjutrúarinnar, sem tekin var upp hér á landi fyrir um hálfri öld. 

Hún virðist hafa heltekið svo marga, að fátt virðist getað stöðvað þetta æði og ýmsar rangar fullyrðingar sem fylgja því og hafa til dæmis dunið á Vestfirðingum varðandi það að fara hamförum um ósnortin víðerni Vestfjarðakjálkans án þess að það "tryggi orkuöryggi Vestfjarða" eins og flaggað er óspart. 

Skásta leiðin til að tryggja orkuöryggi Ísafjarðarsvæðisins væri ekki að setja allt á hvolf hinum megin á Vestfjarðakjálkanum heldur að virkja í Skötufirði eða Hestfirði, margfalt styttra frá Ísafirði.  

Ef notkun rafbíla verður almenn hér á landi og innviðir þeirra notkunar gerðir vel úr garði, verður orkunotkun þeirra í orkukerfinu hljóðlát að næturþeli, þegar bílarnir eru hlaðnir og önnur orkunotkun er minnst. 

En sífellt er látið eins og að það þurfi að halda "virkjanaæðinu" áfram og bæta jafnvel í. 

 

„Virkjanalæti“ óþörf

Hvernig?

Stórhrikaleg kosningaloforð eru sérgrein formanns Miðflokksins. Nú birtast slík fyrir þessar kosningar. 

Eitt þerira er slík kerfisbreyting á fjármálakerfinu, að vextir stórlækki og íslenskir kjósendur fái banka gefins. 

Nú er það svo að Landsbankinn er í raun ríkisbanki, en ætlunin í áætlun Miðflokksins er að Arionbanki verði líka ríkisbanki. 

En ef það er lausnin, hvernig stendur þá á því að ríkiseign á Landsbankanum hefur ekki skilað lægri vöxtum?

Í þeim upplýsingum sem hafa verið birtar á mismun verðtryggðra lána og annarra lána, hefur komið fram að í hluta tilfella borgi sig við vissar aðstæður að taka verðtryggð lán. 

Það verður að útskýra nánar hvers vegna banna á fólki að velja sér, eftir hlutlausa og góða upplýsingagjöf, að taka slík lán. 

En ekki þarf síður að útskýra af hverju þetta bann á verðtryggð lán muni stórlækka vexti. 

Miðað við reynslu Norðmanna af spítalamálum er afar líklegt að Landsspítali á nýjum stað muni spara mikla fjármuni þegar fram í sækir. 

En þá er samt eftir að finna út með kostnaðarreikningi hvernig það komi best út að halda í horfinu á gamla staðnum án tjóns fyrir þjónustuna á meðan farið er í að reisa nýjan spítala frá grunni eins og Norðmenn gerðu í Osló með svo góðum árangri, að "bútasaums"-spítalinn í Þrándheimi er sagður vera "víti til varnaðar." 

Enn og aftur hefur almennileg úttekt og kosnaðarreikningur ekki farið fram og þar með er spurningin aftur: Hvernig?

Vill ráðast í kerfisbreytingar