"Þetta gerist ekki hér"?

Það var mörgum Norðurlandabúum mikið áfall þegar upp komst um svívirðilegar aðfarir Dana gegn svonefndum þýskum börnum eftir Seinni heimsstyrjöldina, en það voru börn, sem danskar konur áttu með þýskum setuliðsmönnum. 

Í ljós kom, að ekki hið einasta höfðu dönsk yfirvöld með samþykki almennings stundað stórfelld mannréttindabrot gegn dönskum konum, sem höföu átt samband við þýsa hermenn, heldur börn þeirra verið látin að ósekju gjalda þess harkalega. 

Þegar upp komst um þetta fengu margir þeirra, sem í góðri trú höfðu sagt "þetta gerist ekki hðer" áfall. 

Og ekki leið á löngu þar sem svipað var upplýst hér á landi með kvikmyndinni "Stúlkurnar á Kleppjárnsreykjum" sem fjallaði um það galdrafár sem hér var sett í gang gegn íslenskum stúlkum, sem komu nálægt erlendum setuliðsmönnum.  

Meira að segja voru sett sérstök lög um herferð á hendur þessum stúlkum, óhefðbundnar rannsóknaraðferðir, og tröðkun á grundvallarmannréttingum og ofsóknir, allt með samþykki almennings og fjölmiðla frá fyrsta degi hernámsins. 

Nýlega báðust íslensku og norsku forsætisráðherrarnir afsökunar á hliðstæðum aðgerðum, en hér á landi er þó enn eftir að gera upp mál Kleppsjárnsreykjastúlknanna, þannig að þau mál verða því miður áfram blettur á sögu þjóðarinnar. 

Það var síðuhafa áfall að heyra sögu rússneskrar konu af illvirkjum norrænnar þjóðar, Finna, sem áttu hermenn í 110 þúsund manna innilokuðum her í Valdaihæðum í Rússlandi á útmánuðum 1942. Konan sagði, að finnsku hrottarnir hefðu verið mun skelfilegri en þeir þýsku. 

Eina skýringin á þvi er að vísu skiljanleg: Aðeins ári fyrr höfðu verið framin skelfileg hryðjuverk af hálfu beggja stríðaaðila í Finnsk-rússneska vetrarstriðinu, og hefndiun er hræðilegasti löstur hins svonefnda "viti borna manns."

„Þau héldu að þetta væri grín“

"Eins og þegar álftir...". Áldósarálftin bætist í þjóðsagnahópinn.

"Eins og þegar álftir af ísa grárri spöng

fljúga austur heiðar með fjaðraþyt og söng..." 

 

Þannig orti Jónas Hallgrímsson upphaflega staddur á núverandi höfuðborgarsvæði, en þegar Konráð Gíslason Fjölnisvinur hans þurfti að taka saman verk hans við andlát hans langt um aldur fram, tók hann sér það bessaleyfi að breyta orðinu "austur" í "suður" svo að ljóðið passaði betur (að mati Konráðs) við norðlenskan uppruna Jónasar. 

Fróðlegt hefði verið að sjá útfærslu Jónasara í ljóðinu Áldósarálftin, sem nú er komin í hóp ótal álfta, sem hafa gefið þjóðinni tilefni til þjóðsagna og ævintýra. 

Síðuhafi hefur aðeins einu sinni komist í óbeina snertingu við álft í eina ákekstrinum, sem hann hefur enn enn lent í á ferli sínunum á hjóli á þjóðvegi. 

Hann gerðist á um 80 kílómetra hraða við brúarenda í Álftafirði þar sem um þúsund álftir voru saman komnar við fjöruna neðan árinnar. 

Í þann mund sem hjólið kom yfir brúna að enda hennar á leið til Reykjavíkur í akstri í kringum landið, flaug álft í um  fets hæð undan brúarstöplinum hægra megin þvert fyrir hjólið. 

Eitt sekúndubrot stefndi í árekstur sem hefði getað valdið slysi, en til allrar hamingju lenti framhjólið alveg á bláenda álftarinnar, þannig höggið varð lítið og álftin hvarf til vinstri. 

Snarstansað var samt og reynt að svipast um eftir álftinni, en hún var horfin inn í álftahópinn og engin leið að vita hvort hún hefði skaddast eða ekki. 

Álftin hafði sennilega leynst í hvarfi ofan við brúna þegar komið var á hjólinu yfir hana, og ætlað að skjðtast í snöggu lágflugi inn í álftapartíð hinum megin við brúna. 

Meðfylgjandi myndir voru teknar í þessari ferð, en varla getur Álftafjarðarálftin hafa talist vera gáfuð álft, rrekar en knapinn sem áttaði sig ekki á þeim möguleika, að á skreppleið í álftapartí getur lágflug verið möguleg t á varasömum stað. . 

„Þetta var gáfuð álft“