Íslands þúsund ár

9.1.2013 | 20:09

Hraðinn drepur!

Banaslysið þegar hinn lági, gráleiti og litli Porsche 550 Spyder bíll James Dean lenti í árekstri við mun stærri bandarískan fólksbíl er eitt af mörgum dæmum um svipuð slys sem verða vegna þess að bíll á miklum hraða í umferðinni, ekki síst ef hann er lágur, lendir í árekstri við bíl ökumanns, sem sér ekki hraðskreiða bílinn í tíma.

Spyderinn vó aðeins 550 kíló en knúinn 110-135 hestafla vél sem gaf honum óvenjulega hröðun og einnig, vegna þess hve hann var lágur og straumlínulagaður, mikinn hraða.

Á þeim tíma voru þessir eiginleikar einstæðir meðal götubíla.

Bíllinn var grár/silfurlitaður og næstum helmingi lægri en venjulegir bílar, eða 98 sentimetrar, en á þessum tíma voru bandarískir fólksbílar að meðaltali 1,55-1,70m á hæð og miklu stærri á alla kanta en Spyderinn.

Ökumaður fólksbílsins, sem ók í veg fyrir Dean, kvaðst ekki hafa séð sportbílinn og var ekki sakfelldur fyrir slysið.

Talið er að Dean hafi verið á um 90 kílómetra hraða, þegar hann lenti beint framan á bílnum, sem var sveigt fyrir hann og því ekki yfir leyfilegum hraða. En það var erfitt að sjá þennan ofurlága bíl, samlitan veginum, koma á móti sér.

En atvikið leiðir hugann að því þegar ekið er langt yfir hraðamörkum og í ofanálag á ökutækjum, sem erfitt er að sjá.

Nú er liðin um hálf öld síðan kveðinn var upp tímamót dómur í Hæstarétti í svipuðu máli, þar sem sökin á árekstri á gatnamótum á Hringbrautinni taldist vera þess ökumanns sem ók langt yfir hámarkshraða og lenti í árekstri við bíl sem var í "órétti".

Rétturinn komst að þeirri niðurstöðu að ekki hefði verið hægt að ætlast til þess að ökumaðurinn, sem var í "órétti" hefði getað áttað sig á og dæmt um hraða og fjarlægð bílsins sem ekið var á miklu meiri en venjulegum hraða og yfir leyfilegum hraðamörkum.

Með öðrum orðum: Sá, sem ekur langt yfir leyfilegum hraðamörkum, ber yfirleitt alla ábyrgð á því ef illa fer.