Af hverju segir Pútin þetta?

Vladimir Pútín segir að Vesturlönd hafi stillt nágrannaþjóðum Rússa upp við vegg, svikið loforð um að þenja NATO ekki til austurs, og neytt Austur-Evrópuþjóðirnar til að velja á milli þess að fara í NATO eða ESB eða vera vinir Rússa.

Sókn NATO og ESB í austur, sem stefni í nokkurs konar umsátur um Rússland, sé orsökin fyrir ástandinu í Úkraínu. 

Nágrannaþjóðir Rússa líta þetta kannski ekki sömu augum og þeir. Hjá þeim er löng hefð fyrir fyrirbæri, sem kallað var "Russophobia", - næstum því sjúklegr hræðsla við hinn volduga nágranna í austri.

Hún var til dæmis ástæðan fyrir því að Pólverjar gátu ekki hugsað sér að Rússar skiptu sér af deilu þeirra við Þjóðverja sumarið 1939, því að eina leiðin til þess að bandalag Vesturveldanna og Rússa hefði hernaðarlegan fælingarmátt gagnvart Hitler, var sú að Rússar sendu herlið inn í Pólland til þess að berjast með Pólverjum gegn Þjóðverjum á sama tíma og Frakkar sendu herlið inn í Þýskaland. 

Vegna þessarar rótgrónu andúð Pólverja á Rússum var það óraunhæf bjartsýni þegar Vesturveldin reyndu að koma slíku hernaðarbandalagi á, ekki síst vegna þess, að Frakkar höfðu enga burði til að sækja inn í Þýskaland og áttu ekki til neina áætlun um slíkt. Þetta kom berlega í ljós veturinn 1939-40 

Austur-Evrópu ríki þrá nú að komast í skjól og eiga gjöfula samvinnu við Vesturlönd. 

En Rússar geta ekki gleymt hliðstæðu ástandi á árunum 1938-1941 í aðdraganda innrásar Hitlers í Sovétríkinl sem komstaði 20 milljónir Sovétborgara lífið. 

Þá þrýsti Hitler á nágrannaþjóðir Rússa um að stofna til hagkvæmrar samvinnu við Þjóðverja, og eftir ósigur Frakka sumarið 1940 var það sveipað ljóma.

Hjá Pútín og Rússum er þetta sláandi líkt nú, og meira að segja seilst mun lengra en 1942, alveg til Úkraínu og Krímskaga auk svikanna á loforðið varðandi NATO.

Angela Merkel er að vinna mikilvægt starf með fundum sínum með þjóðarleiðtogum allt frá Washington til Moskvu. Uppruni hennar er í Austur-Þýskalandi kommúnista og hún bæði skilur og talar rússnesku.

Hún hefur skilning á sjónarmiðum allra aðila og er sá stjórnmálamaður okkar tíma, sem heimsbyggðin hlýtur að binda mestar vonir við.  

 

 

Allt Vesturlöndum að kenna segir Pútín

Ég er heldur ekki "fluttur á hjúkrunarheimilið Eir".

"Það er lítið sem hundstungan finnur ekki" segir máltækið og það kemur upp í hugann varðandi söguna um Parkinsonsjúka Helgu Möller, sem fór á kreik í gærkvöldi af orsökum, sem ég og fleiri tókum raunar ekki eftir. En nú er sá árstími sem hefð hefur verið fyrir að flestar kjaftasögur fari á kreik og þetta getur svo sem gerst á öllum árstímum eins og ég hef fundið á eigin skinni. 

Í hitteðfyrrahaust fóru tvær fyrirsagnir á flug.

Önnur var: "Ómar Ragnarsson fluttur í fangelsi".

Og skömmu síðar: "Ómar Ragnarsson fluttur á Eir".

Sem sagt: Gaurinn á hraðri niðurleið og mátti búast við að stutt yrði í næstu fyrirsögn: "Ómar Ragnarsson fluttur í Grafarvogskirkjugarð."

Það þurfti að hafa fyrir því að koma því á framfæri að hjúkrunarheimilið Eir er næstum tvo kílómetra í burtu frá íbúðinni í Fróðengi 7, sem ég flutti í.

Sú húsasamstæða með Borgarholtsskóla sem næsta hús, var að vísu reist af Eir, en vegna gjaldþrots Eirar, var ákveðið að leigja íbúðirnar þar út á almennum leigumarkaði með engum ákvæðum um aldur leigjanda.

Fyrir aldarfjórðungi fór á kreik aldeilis mögnuð saga af því að ég væri skilinn við Helgu og fluttur að heiman frá henni í blokk við Sólheima.

Sagan var undra fljót að breytast í margar sögur af samböndum mínum við ýmsar nafnkunnar konur og var það svo glæsilegur listi að einhver hefði orðið spældur út af því að missa af svona mörgum krassandi ástarævintýrum.

Fóturinn fyrir sögunni var reyndar réttur út af fyrir sig: Vitað var að ég átti heima við Háaleitisbraut, en ég hafði sést hafa farið laumulegur á svip inn í blokk eina í austurhluta borgarinnar seint að kveldi, greinilega þreyttur og slæptur, berandi nokkra þvælda plastpoka.

Meira þurfti ekki til að hrinda af stað hinum stórkarlalegu sögum af kvennafari mínu en kjaftaskjóðunum láðist að athuga hvaða konu ég væri að heimsækja.

En það var nú engin önnur en hún Helga mín í íbúðinni, sem við höfðum flutt í að Sólheimum 23.  

Helga Möller ekki með Parkinson

Raunsæispólitík. Spánn 1936-39 og Kórea 1950-53.

Rausæispólitík (real politic) á sér forsögu í Þýskalandi. Otto von Bismarck notaði hana til að ná sínu fram, stjórna atburðarásinni og lokka Frakka til að hefja stríð 1870 sem þeir töpuðu á niðurlægjandi hátt. Í anda Bismarcks spratt valdið fram úr byssuhlaupunum, stríð unnust með járni og blóði og hervald var forsenda fyrir sterkri samningsstöðu. 

Ekkert af þessu er fyrir hendi hjá núverandi valdhöfum í Úkraínu, herinn er ónýtur, mikil spilling í landi sem er við gjaldþrots dyr, og ekki vinnandi vegur að standa í Rússum nema að með stórfelldri útþenslu og mögnun hernaðar í boði NATO upp í skala Evrópustríðs, sem enginn getur grætt á, heldur getur stefnt öllu í bál og brand. 

Í borgarastyrjöldinni á Spáni 1936-39 sendu stórveldin menn og vopn þangað til þess að hafa árhrif á gang stríðsins, en Bretar og Frakkar voru í viðjum kreppu, samdráttar og atvinnuleysis á sama tíma og Hitler hafði skrúfað upp hagvöxt og nær útrýmt atvinnuleysi í Þýskalandi.

Í Frakklandi ríkti sundurlyndi og getuleysi í stjórnmálum og mikill ótti var við það að efna til annarrar heimsstyrjaldar. Stalín dró Sovétmenn út úr stríðinu og Franco vann með aðstoð Mussolinis og Hitlers.

Í Kóreustríðinu vildi McArthur yfirhershöfðingi láta varpa kjarnorkusprengjum á Kína vegna aðstoðar Kínverja við Norður-Kóreumenn í formi vopnasendinga og "sjálfboðaliða". NATO þjóðir höfðu áður fyrir einskæra tilviljun vegna fjarveru Sovétmanna í Öryggisráðinu getað sent lið til til Suður-Kóreu til að afstýra því með naumindum að Norður-Kóreumenn næðu öllu landinu á sitt vald. 

Truman hafði vit fyrir Mc Arthur og rak hann.  

Nú segja sumir að líkja megi Putin við Hitler og benda á sláandi samanburð varðandi innlimum þýskumælandi manna í Súdetahéruðunum í Tékkóslóvakíu inn í Þýskaland 1938 og í kjölfarið kröfur um "Pólska hliðið"í Póllandi sem var þýskt land fyrir 1919.

Nú sendi Pútín menn og vopn til austurhluta Úkraínu þar sem Rússar hafa haft ítök og Rússar hafi þegar innlimað Krímskagann sem var rússneskt land fyrir 1954.

Og Rússar segja nú um Pútín að hann sé fyrsti alvöru leiðtogi landsins, rétt eins og Þjóðverjar sögðu á fjórða áratug síðustu aldar að Hitler væri fyrst alvöru leiðtogi Þjóðverja síðan Bismarck leið. 

Samanburðurinn á  hins vegar ekki við nema að hálfu leyti. Í samræmi við kenningar Hitlers um sókn til austurs og "lífsrými" Þjóðverja í Austur-Evrópu, hlaut hann að knýja þetta fram með hervaldi ef annað dugði ekki og ná þýskum yfirráðum allt austur til Úralfjalla.

Ekki sést hins vegar að Pútín hafi svipað í huga, að leggja undir sig Evrópu allt vestur til Atlantshafs, enda hefur hann ekki yfir að ráða nægum hefðbundum herafla til þess og beiting kjarnorkuvopna er vitfirring. 

Í bili nægir honum við viðhalda svipuðu ástandi áfram og nú er í austanverðri Úkraínu og þess vegna hentar gæti myndun hlutlauss svæðis utan um þann hluta landsins, eins og Merkel og Hollande leggja til, hentað honum vel í bili.

Merkel er raunsæisstjórnmálamaður og veit að samningsaðstaða Rússa er sterk í krafti hervalds þeirra við suðurlandamæri sín. ESB og Vesturveldin eru einfaldlega komin of langt austur og verða að sýna lipurð og kænsku til þess að ætla sér ekki um of.  

Án austurhlutans með sínar auðlindir og iðnað er Úkraína máttlaus og verður byrði á Vesturlöndum ef þau ætla að halda vestrænt þenkjandi valdhöfum uppi í Úkraínu með stórfelldri aðstoð.

Kóreustyrjöldin tók þrjú ár og endaði með pattstöðu eftir að víglínan hafði færst til og frá og endað á svipuðum stað og landamæri Suður- og Norður-Kóreu voru í upphafi stríðsins.

Svipað gæti gerst nú ef báðir deiluaðilar sýna gætni og raunsæi. Krímskagi verður aldrei aftur hluti af Úkraínu, svo mikið er víst, og varðandi hann hefur Pútín þegar "endurskrifað landamæri Evrópu."   

Dró fram rússnesk vegabréf

Að "toppa" á réttum tíma.

Íþróttasagan greinir frá því hvernig bestu afreksmenn hafa lent í því að "toppa" á röngum tíma.

Eftir rúmlega aldar langa reynslu á formúlan að liggja fyrir, en bestu þjálfunaraðferðirnar eru orðnar svo margbrotnar og vísindalegar að það getur enn komið fyrir færasta afreksfólk og heilu hópana að ná hámarksgetu annað hvort of snemma eða of seint.

Íslendingar bundu til dæmis miklar vonir við þátttöku Torfa Bryngeirssonar í stangarstökki á Ólympíuleikunum í Helsinki 1952. Ef ég man rétt varð hann fyrir slæmum innvortis meiðslum í aðdragandanum og það truflaði að vísu, en samt var hann á afar góðu róli í að byggja sig upp og ekki vantaði keppnisskapið, samanber það þegar hann vann stangarstökkið í sigrinum fræga á Dönum og Norðmönnum árið áður með hálbólgu og hita og setti glæsilegt Íslandsmet.

En Torfi klikkaði gersamlega í Helsinki, komst að vísu í úrslit en var langt frá sínu besta. 

Eftir leikana var farið í smá keppnisferð um Norðurlönd og þá brá svo við að Torfi stórbætti Íslandsmetið, stökk 4,35 metra, en það hefði dugað til gullverðlauna á OL í Berlín 1936.

Ragnar Lundberg Evrópumeistari í greininni, sem toppaði í Helsinki og krækti í bronsið, sagði að hann hefði ekki átt roð í Torfa þar ef hann hefði verið í þessum ham fyrr um sumarið.

Nú virðist Aníta Hinriksdóttir á uppleið í aðdragana EM og er vonandi að hún "toppi" ekki of snemma, heldur nákvæmlega á réttum tíma.   

Aníta bætti Íslandsmetið

Á hverju hafa Danir lifað? Ferðamálaráðuneyti?

Danmörk er lítið land að mestu án auðlinda eins og orku, málma eða skóga. Aðeins um 20% koma frá olíunni í Norðursjó, 5,5% frá kjötvörum og 2,9% frá sjávarútvegi. 

Samt flytja þeir út býsn af iðnaðarvörum eins og húsgögnum og byggja sína afkomu nær eingöngu á mannauði og verkþekkingu. Þeir flytja inn hráefni og vinna þannig úr þeim að þeir geti selt afurðirnar úr landi með góðum ágóða. 

Hér á landi hefur orðið "eitthvað annað", þ. e. eitthvað annað en stóriðja verið skammaryrði, en í Danmörku er það einmitt "eitthvað annað", þ. e. mannauður, hugkvæmni og skapandi greinar, sem eru grundvöllurinn. 

Hér á landi hefur hlutur skapandi greina og frumkvöðlastarfs í listum og vísindum farið fram úr landbúnaðinum og því fyllilega athugandi að safna þessum hluta þjóðlífs og þjóðarframleiðslu undir einn hatt í sérstöku ráðuneyti. 

Sömuleiðis er áberandi hve lítill hlutur stærstu atvinnugreinarinnar, ferðaþjónustunnar, er í kerfi sjóða, sem merktir eru hinum atvinnuvegunum til að örva nýsköpun og framþróun. 

Því má varpa þeirri spurningu upp hvort ekki sé kominn tími á sérstakt ráðuneyti ferðamála í stað þess að það sé í raun í skúffu í iðnaðarráðuneytinu þótt talað sé um ráðherra ferðamála. 

 

Ráðuneyti skapandi greina?

Þegar páfinn kom til Bandaríkjanna.

Í ferðalagi til Múrmansk í Sovétríkjunum með hópi ungra og frískra bílablaðamanna 1978 sögðu leiðsögumenn okkar að vændi þekktist ekki í þessu ríki jöfnuðar, frelsis og alræðis öreiganna. 

Búið væri að útrýma því í krafti kommúnismans. 

Strax tveimur dögum síðar höfðu tveir bílablaðamannanna aðra sögu að segja og útskýringin væri sú að í svona hernaðarlega mikilvægri hafnarborg væru konur af þessu tagi á launum hjá KGB sem njósnarar og því ekki vændiskonur í kapítaliskum skilningi þess orðs. 

Úr því að tengd frétt er um þetta fyrirbæri alveg uppi í hlaðvarpa páfans í Róm kemur í hugann saga af ferð páfa fyrir mörgum árum til Bandaríkjanna. 

Hann kveið fyrir því að lenda í klónum á aðgangshörðum blaðamönnum vestra og leitaði ráðlegginga hjá fróðum manni á því sviði. 

Ráðgjafinn sagði honum að ef erfiðar og jafnvel ósvifnar spurningar dyndu á honum, væri skást að segja sem minnst og bera við vanþekkingu ef ekki vildi betur. 

Þegar páfinn stóð frammi fyrir blaðamönnum við komuna til New York var fyrsta spurningin, sem dundi á honum: "Yðar heilagleiki, hver er skoðun yðar á vændiskonum?" 

Minnugur ráðlegginganna svaraði páfinn: "Hvað, eru nokkrar vændiskonur hér?"

Og risafyrisögn blaðsins var auðvitað: "Það fyrsta sem páfinn spurði um þegar hann kom til New York, var: Eru nokkrar vændiskonur hér?"

Samþykkja „rautt“ svæði í Róm

Núverandi Mini er of stór.

Hinn upprunalegi Mini sem kom fram 1959 kom fram í nokkurn veginn alveg eins útgáfum, Annars vegar sem Austin Seven og hins vegar sem Morris Mini Minor.

Alls voru notuð fimm orð í tegundarheitinu og á endanum stóð Mini eitt eftir. 

Forsaga Mini nafnsins var sú að Morris Minor var fyrsta snilldarhönnun Alec Issigonis árið 1948, breiðari og lægri en fyrirrennaranir og myndi teljast vera í Yaris stærðarflokki nú.

Þegar Issigonis hannaði bíl aldarinnar hvað hönnun snerti, (85% fólksbíla heims eru með sömu uppsetningu á vél og drifbúnaði og gamli Mini) fékk hann heitið Mini Minor þegar hann var með Morris merkinu.

Hann var jafn rúmgóður og Minor þótt hann væri 70 sentimetrum styttri, 15 sentimetrum mjórri 17 sentimetrum lægri og 200 kílóum léttari en Minor.

Akstureiginleikarnir gerðu hann að sigursælasta rallbíl heims á sjöunda áratug síðustu aldar. 

Hinn nýi Mini var og er hins vegar álíka langur og Minor var og 18 sentimetrum breiðari og þvi óumdeilanlega í öðrum stærðarflokki en forfaðirinn. Í raun er hann minnsti BMW bíllinn. 

Þótt aksturseiginleikar hans nálgist eiginleika forföðurins er hann alltof stór til þess að sama tilfinning fáist við að aka honum og gamla Mini. 

Því eru það góðar fréttir að til standi að framleiða nýjan bíl, sem fer hálfa leið í áttina að gamla Mini, og því kannski aukaatriði að búið sé að snúa stærðarmun hinna upprunalegu Mini og Min Minor við. 

Sameinast um nýjan Mini

Af hverju "öryggishagsmunir" og heræfingar?

Þegar Kalda stríðinu lauk vonuðust menn til þess að nú væri loksins kominn friður til framtíðar í Evrópu. "Friður um okka daga" sagði Neville Chamberlain líka 1938 þegar hann veifaði blaði við komuna til London eftir samningana við Hitler í Munchen. 

Heima fyrir kallaði Hitler blaðið, sem Chamberlain veifaði með undirskriftum þeirra beggja, "einskis virði pappírssnifsi." Sem það og var því að Hitler var í óða önn að "endurskrifa landamæri Evrópu." 

Ætla hefði mátt að friðurinn í kjölfar Kalda stríðsins hefði gert heræfingar "vegna öryggishagsmuna" óþarfa. George Bush eldri lofaði Gorbatsjov því á fundi þeirra á Möltu að NATO myndi ekki seilast til austurs frá Þýskalandi, enda sýndist það nægur árangur að breyta Austur-Þýskalandi úr Varsjárbandalagsríki í NATO ríki í einu vetfangi. 

En þótt vopnaskak minnkaði og herlið NATO færi til dæmis með herlið sitt frá Íslandi, var það falskur friður. 

Nú, tæpum aldarfjórðungi eftir lok Kalda stríðsins, og átta árum eftir brottför hersins af Miðnesheiði, blasir við að raunverulegt átakasvæði með tilheyrandi ófriði og hernaðarbrölti, hefur einfaldlega færst til austurs allt að landamærum Rússlands. 

Ástæðurnar eru kunnuglegar í augum Rússa, - viðleitni nágrannaþjóða þeirra til að skapa sér meira sjálfstæði gagnvart stoltum og stórum nágranna með því að auka samvinnu við Vesturveldin og gefa þeim æ lausari taum og áhrif allt upp að landamærum Rússlands og inn á svæði, sem var beinn hluti landsins öldum saman, allt fram yfir miðja síðustu öld. 

Í Krímstríðinu 1854-56 féllu 75 þúsund Rússar í valinn.  

Sókn, sem Hitler nefndi "Drang nach Osten" var að gerast á árunum 1938 til 1941 í aðdraganda innrásar hans í Sovétríkin sem kostaði á að giska 20 milljónir manna lífið. 

Valdhafar í nágrannaríkjum Rússa vinguðust þá við vestrænt veldi og leyfðu því að hreiðra um sig í löndum sínum. 

Þegar sagt er að Rússar eigi að láta sem ekkert sé, er það á skjön við þá staðreynd, að hvað sem öllu friðartali líður, eru öll ríki heims sífellt að "þjóna öryggishagsmunum sínum" með því að stunda alls kyns viðbúnað og heræfingar.  

Meira að segja hér á landi var haldin heræfingin Norðurvíkingur 1999 til þess að "þjóna öryggishagsmunum Íslendinga" og valin sem mesta hugsanlega hryðuverkaógn við Íslands að mati þáverandi valdhafa, æfing á hálendi Íslands, þar sem öflugustu vígvélar NATO, F-15 orrustuþotur, æfðu sig í að salla niður ímyndað náttúruverndarfólk á lokuðu heræfingasvæði! 

Það þarf ekki annað en að skoða flott söfn í skólum og menningarstofnunum Rússlands til að sjá áhersluna sem lögð er á hetjulega baráttu þjóðarinnar gegn innrásum Napóleons og Hitlers og sjá að hugtakið "Seinni heimsstyrjöldin" sést ekki þar, heldur einungis "Föðurlandsstríðið mikla". 

Það er engin leið að leggja mat á það, sem er að gerast við suðvestur og vesturlandamæri Rússlands nema að hafa hliðsjón af biturri reynslu Rússa fyrr á tímum sem þeir geta ekki gleymt, því miður. 

Hvernig sem mat manna er á Pútín og Rússum er nauðsynlegt í öllum deilum að deiluaðilar reyni að skilja hverjir aðra. Sjaldan hefur verið meiri þörf á því en nú. 

Áttu „uppbyggilegan“ fund

Hefur ekkert breyst í 39 ár?

Ég sá enga af Rocky myndunum á sínum tíma, en af því að ég hef verið hnefaleikanörd í 65 ár kíkti ég á Rocky I í kvöld, mest til að átta mig á því hvort Sylvester Stallone væri stórlega ofmetinn sem kvikmyndagerðarmaður og leikari. 

Hann skrifaði víst þetta handrit á 20 klukkustundum, taka myndarinnar tók 28 daga, kostnaðurinn var 1 milljón dala og innkoman 225 milljónir. 

Þótt myndin fengi 10 tilnefningar til Óskars 1976 og hreppti þrjár styttur, fékk hún það misjafna dóma að maður átti ekki von á miklu. 

En handritið var skárra en ég bjóst við og trú sönnum atburðum í ferli grunnfyrirmyndanna, hnefaleikaranna Chuck Wepners, Muhammad Alis og Joe Frazier.

Að baki er hrár bandarískur veruleiki og töfrarnir á bak við gömlu ævintýrin um Öskubusku og syni karls og kerlingar í koti sem vinna ástir prinsessunnar.

Sjá má að ýmsir þenja sig í hneykslun yfir því að myndin skuli hafa hafist hálftíma fyrir klukkan tíu í kvöld af því að hún hafi verið bönnuð innan 12 ára fyrir 39 árum.

Það hefur nú ýmislegt breyst og þróast í 39 ár og ekki gat ég séð hvað var svona voðalegt við myndina sem gerði það að verkum að sama mat þyrfti að gilda nú og þá.

En brot gegn boðum og bönnum eru að sjálfsögðu lagabrot, sama hve á hve úreltum og forneskjulegum forsendum reglurnar byggjast.

 

P. S. Hvenær ætlar fjölmiðlafólk og þýðendur að átta sig á því að enskt pund er 0,453 kíló en ekki 0,5 kíló og að það tekur fimm sekúndna einfaldan hugarreikning að breyta á milli þessara mælieininga. Rocky var 190 pund í myndinni og reikningurinn því svona:

190:2= 95. 95 mínus einn tíundi eru 95-9,5= 85,5 kíló.

Ef menn vilja fá nákvæma útkomu má bæta 600 grömmum við vegna tölunnar 3 aftast í 0,453 og þá er niðurstaðan 86 kíló.       

Stefnir í annað brot hjá RÚV?

Ekki einsdæmi. Samanburður á eins hreyfils og fjölhreyfla vélum.

Þótt ótrúlegt kunni að virðast, hafa mörg alvarleg slys orðið vegna þeirra mistaka, að flugmenn tveggja hreyfla véla hafi slökkt á röngum hreyfli þegar annar þeirra hefur bilað.

Í pistli um flugslysið við Taipai var vakin athygli á því að skrúfur beggja hreyfla vélarinnar snerust þegar hún hrapaði í ána, en flugmenn "fjaðra" venjulega skrúfu þess hreyfils sem drepið er á, það er snúa skrúfublöðunum þannig að skrúfan taki enga loftmótstöðu á sig og standi kyrr. 

Þeir höfðu greinilega ekki átt við skrúfu bilaða hreyfilsins og voru, samkvæmt nýjustu fréttum, að reyna að koma hinum í gang. 

Þegar vélin kemur yfir íbúðablokkirnar er hún að ofrísa vegna þess að flugstjórinn reynir að komast yfir þær með því að lyfta vélinni, en afllaus missir hún hraða og hæð. 

Ég minntist á það í nefndum pistli, að fróðlegt gæti verið að útskýra, hvers vegna bandarísk rannsókn leiddi í ljós hér um árið, að fleiri dauðaslys gerðust í blindflugi á tveggja hreyfla flugvélum en á eins hreyfils flugvélum. 

Ef allt einkaflug er tekið með í reikninginn eru dauðaslysin fleiri á einshreyfils vélum, vegna þess að byrjendur og óvanir flugmenn fljúga þeim frekar en fjölhreyfla vélum.

En þegar menn eru komnir með blindflugsréttindi eru reynsla og þekking álíka hjá þeim sem slík réttindi hafa, og samanburðurinn því mun raunhæfari.

En hér koma nokkur atriði:

1. Þegar drepst á hreyfli eins hreyfils vélar er stjórn hennar miklu einfaldari og auðveldari en á tveggja hreyfla vél. Aðal verkefni flugmanns eru tvö: Að halda flugvélinni í heppilegri flugstöðu á leið hennar niður, - annað er ekki í boði, - og að reyna að koma hreyflinum í gang ef einhver von er til þess. Á tveggja hreyfla vél er viðfangsefnið margfalt flóknara, því að halda þarf flugvélinni á flugi á öðrum hreyflinum og fara ekki niður fyrir ákveðinn lágmarkshraða og gæta þess að skakkt átakið af afli hreyfilsins orsaki ekki missi stjórnar á flugvélinni. Á sama tíma þarf að "ganga frá" bilaða hreyflinum, slökkva á honum og "fjaðra" skrúfuna.

2. Á einshreyfils vél þarf einungis að framkvæma nauðlendingu í lækkun og velja skásta lendingarstað, en á tveggja hreyfla vél er slíkt yfirleitt ekki í huga flugmanna, heldur að reyna að komast á afli annars hreyfilsins til lendingar á flugvelli.

3. Ástæða þess að menn velja tveggja hreyfla vél til flugs er sú að öðlast með því það öryggi að geta alltaf komist klakklaust leiðar sinnar til lendingar, þrátt fyrir vélarbilun. Að nauðlenda utan flugvallar er þar með svolítið fjarlæg hugsun. Afleiðing þessa er, að í mörgum tilvikum er flogið yfir mögulega lendingarstaði á leiðinni til fyrirhugaðs lendingarstaðar og þetta markmið næst ekki.

4. Flugmenn hyllast oft til þess að fara af stað í flug í mun verri veðurskilyrðum á tveggja hreyfla flugvélum en eins hreyfils flugvélum og ofmeta getu þeirra. Með því auka þeir á hættuna á því að lenda í ógöngum vegna lélegs veðurs.    

 

 

Slökktu þeir á röngum hreyfli?