Setning kvöldsins: "Varla nokkur Portúgali, sem Gísli Þorgeir lék ekki grátt"?

Margar eftirminnilegar setnningar voru sagðar í kvöld um leikinn sæla við Portúgali. Ein sú besta kom frá Loga Geirssyni ef rétt er munað, þegar honum varð að orði að varla væri nokkur leikmaður í portúgalska landsliðinu, sem Gísli Þorgeir Kristjánsson hefði ekki farið illa með eða leikið grátt."

Eitt magnaðasta skiptið þar sem slikt gerðist, var þegar Gísli Þorgeir prjónaði sig á slíkum geimhraða í gegnum portúgölsku vörnina að hann fór fram úr þeim hraða, sem dómararnir og leikmennirnir réðu við að átta sig á, svo að enginn vissi sitt rjúkandi ráð. 

Í gamla daga náði Haukamaðurinn Stefán blómaskeiði, sem varð til þess að hann hlaut viðurnefnið "Tætarinn", og þá var einnig um tíma Jóhann Ingi Gunnarsson leikmaður hjá Val á árum "mulningsvélarinnar", sem bjó yfir fágætum hraða og lipurð og fékk viðurnefni, ef ég man rétt, þótt ég sé búinn að gleyma því.  

Kannski var þetta "býflugan". 

Þótt Gísli Þorgeir sé alinn upp í FH en ekki Haukum, mætti alveg hugsa sér að smella á hann titlinum "Tætarinn." Að minnsta kosti yrði titillinn þó áfram límdur við Hafnarfjörð. 

Sigvaldi valinn maður leiksins

Einstakt samband Margrétar Danadrottningar við Íslendinga.

Á æskuárum Margrétar Danadrottningar voru dönsk vikublöð mjög mikið seld og lesin á Íslandi, enda Danakonungur líka konungur Íslands allt til 1944.  

Þar skipaði danska konungsfjölskyldan stóran sess og íslenskir jafnaldrar Margrétar fylgdust af áhuga með þessum jafnaldra sínum í Kaupmannahöfn. 

Í augum íslenskra drengja rifjaðist það upp aftur og aftur við lestur ævintýra þess tíma, að Margrét var dóttir ríkisarfa Íslandskonungs allt til 1944. 

Þótt sambandið við Dani litaðist lengi af sjálfstæðisbaráttu Íslendinga voru sum samskipti þjóðanna einstök á heimsvísu. 

Enginn maður lét lífið í sjálfstæðisbaráttunni og helsti leiðtogi Íslands var á launum hjá danska ríkinu vegna gríðarlegra þekkingar hans á norrænum menningararfi. 

Friðrik Danakonungur kom í vel heppnaða opinbera heimsókn til Íslands 1955 og dóttir hans í enn glæsilegri heimsókn þegar hún gat orðið ríkisarfi Danmerkur. 

Í tengslum við þá heimsókn var ákveðið að gefa hinni nýju Drottningarbraut sitt nafn. 

Annað íslenskt fyrirbæri er varð líka nefnt í tengslum við opinbera heimsókn Vigdísar Finnbogadóttur til Danmerkur, en það er heitið "Kryddsíld" á áramótaspjallþætti Stöðvar tvö.  

Því heiti fylgir ákveðinn húmor, því að í kynningu á sérstökum fundi Margrétar og Vigdísar þar sem sagt var myndu fara fram fjörlegar og hreinskiptar umræður. 

Notað var orðið "krydsild" um það efni, en íslenskur blaðamaður misskildi orðið og greindi frá því að kryddsíld yrði á borðum!   

 

Margrét Þórhildur drottning í 50 ár

Allt umbreytist þegar hitinn fer yfir 40 stig.

Eins og svo margt annað er fyrirbrigðið hiti afstætt hugtak. Gamall vani getur þá valdið því að teknar séu kolrangar ákvarðanir til að bregðast við hitanum og að gefa verði út ýmsar leiðbeiningar í því efni eins og nú er gert í 50,7 stiga hita í Onslow í Ástralíu. 

Á leið til Íslendingamóts í Los Angeles í júní 1968 var það tilboð bandarískra flugfélaga nýtt að ef Bandaríkjaferði yrði skipulögð þannig, að höfð væri viðdvöl á minnst fimm áfangastöðum vestra og dvölin innan Bandaríkjanna væri minnst hálfur mánuður, fengist helmings afsláttur á miðaverði.  

Þess vegna var hafa hafa viðdvöl eða millilenda í Washington, Dallas, El Paso, Las Vegas, Los Angeles, San Fransisco og Salt Lake City. 

Þegar lent var á flugvellinum í Las Vegas kom í ljós að mikil hitabylgja gekk yfir og var uppgefinn hiti 44 stig. 

Eftir lendingu var leiðin greið í gegnum flugstöðina og sömuleiðis út í leigubíl, sem ekki var með loftkælingu. 

En þegar ekið hafði verið af stað fór heitt lofeið inn í bílnum að bíta, og það kallaði fram þessi orðaskipti: 

"Í guðanna bænum, opnaðu gluggann og hleyptu fersku lofti hinn svo við stiknum ekki í þessum voðalega htia."

Það var snarlega gert, en þá kvað við enn hærra óp skelfingar og undrunar: 

"Nei, nei, nei, nei! Ekki þetta! Lokaðu gluggunum strax, annars steikir þessi hitagusa okkur í hel!!"

Íslensku ferðamennirnir tveir, sem voru með 37 stiga hita í æðum og settust inn í bíl, sem ekki var með loftkælingu, áttuðu sig ekki á því að loftgusan að utan, sem ætlunin var að kældi okkur, var 44 stiga heit!

Venjan heima átti því ekki við hér. 

 

Hitamet jafnað í Ástralíu

Kerfi með aksturstengingu ætti að virka í nýjustu tölvutækni.

Eftir að stungið hefur verið upp á því hér á síðunni að nota nýjustu tölvutækni til að bílaeigendur geti borgað opinber gjöld af bilum í samræmi við ekna kílómetra, er það fagnaðarefni að fjármálaráðherra skuli nú viðra slika hugmynd. 

Þetta er skásta leiðin til þess að fólk geti skipulagt bílaeign sína og not af þeim á sem hagkvæmastan hátt á alla lund. 

Sem dæmi má nefna notkun síðuhafa á rafknúnu léttbifhjóli og minnsta rafbíl landsins í sem mest af akstri sínum, en eiga samt einn lítið ekinn en öflugan og léttan og sparneytinn jöklabíl. 

Gjöld til ríkisins vegna aksturs þess bíls í vegakerfinu hafa hins vegar verið margfalt meiri en sanngjarnt er, miðað við hinn litla akstur þess bíls. 

Hjá öðrum gæti akstur með tilliti til ekinna kílómetra falist í svipaðri eign, þar sem stærri bíllinn væri aðeins notaður í akstur sem krefst stærri bíls, en niðurstaðan yrði oftast eins og reyndin varð í Noregi, að rafbíllinn, smár og fyrirferðarlítill í borgarakstri, varð að bíl númer eitt varðandi ekna kílómetra, en stærri bíllinn númer tvö þegar stærri bíl þurfti.  

Aflestur á kílómetrastöðu kemur til greina

Ef skorti gull, silfur og kopar, yrðu þá fyrst brædd Frelsisstyttan, Kreml og Versalir?

Setjum sé svo, að af einhverjum tæknilegum orsökum væri skortur á gulli, silfri og kopar í heiminum og þörf væri á alþjóðlegu heimsátaki til að bræða þessa málma. 

Myndu menn þá fyrst bræða helstu djásn þjóðanna þar sem mikið er af þessum málmum, svo sem Frelisstyttuna, Kreml, Versali, Tah Mahal, kirkjur, styttur og musteri um allan heim?

Ætli það yrði ekki líklegra að hnífapör og borðbúnaður almennings yrði fyrst fyrir valinu?

Nú er rekinn samfelldur, stundum daglegur áróður fyrir því að við Íslendingar eigum að leggja okkur fram um að ráðast á einstæð náttúrudjásn landsins til að seðja orkuhungrið, sem veldur loftslagsvandanum. 

Á sama tíma dettur öðrum þjóðum ekki slíkt í hug, heldur lýsa yfir því að náttúrudjásn eins og Yellowstone séu heilög og ósnertanleg vé, jafnvel þótt íslensku djásnin skori hærra að alþjóðlegu mati. 

Vilja skýr markmið í loftslagsmálum

Svipaður malbiksflötur samtals og á Keflavíkurflugvelli.

Keflavíkurflugvöllur er gríðarstórt samgöngumannvirki með tveimur 30 metra breiðum flugbrautum sem eru þrír kílómetrar hvor á lengd, eða alls sex kílómetrar. 

Akbrautir og flughlöð þekja annað eins.   

Það er til marks um stærð hins nýja kafla Suðurlandsvegar milli Hveragerðis og Selfoss, að við fljótlega athugun virðist flatarmál malbikaðs yrirborðs þessarar framkvæmdar álíka mikil og flatarmálsins á Keflavíkurflugvelli og gefur þetta ákveðna hugmynd um það hve mikil þessi framkvæmd er. 

Malbikun Suðurlandsvegar á árunum í kringum 1970 var samt mun meiri samgöngubót vegna þess að malarvegurinn, sem leystur var af hólmi, var frá hestvagnaöldinni að mestu, óupphleyptur, lokaður vegna snjóa stóran hluta vetrar og lá í krokum framhjá Svínahrauni, í lágum lautum á Hellisheiði og bröttum beygjum niður Kamba. 

Hann var þar að auki hlutfallslega mjög dýr miðað við þáverandi þjóðartekjur.  

Breikka bundið slitlag á fimmtíu ára afmælinu

Er Askja til alls vís? Það á við um nokkrar eldstöðvar núna.

Askja er eldstöð, sem best er að hafa gætur á. Þótt Öskjugosið stóra 1875 hafi verið sér á parti hvað stærð snertir miðað við önnur gos þar síðustu aldirnar, er eins gott að hafa alla mæla þar í góðu lagi á þeim tíma sem land rís þar af völdum undirliggjandi kviku. 

Fleiri eldstöðvar eru líklegar þessi misserin, Grímsvötn, Hekla og Bárðarbunga gott dæmi, auk þess sem Reykjanesskaginn hefur vaknað eftir átta alda hlé. 

Skjálfti upp á 3,1 í Öskju

Ekki langt frá eldstöðvum. Samt meinlaust.

Þótt skjálftavirkni suðvestur af Oki sé alls ekki talin tengjast eldsumbrotum er hún þó aðeins átján kílómetra frá hrauni sem runið hefur allt að Húsafelli og vestur af Hraunfossum.  

Og hraun er að finna í álíka mikilli fjarlægð til austsuðausturs. 

Það eru hins vegar miklu fleiri atriði en fjarlægðir milli staða sem ráða því hvernig meta skuli hættu á eldvirkni og þess vegna sjálfsagt að hafa engar áhyggjur af þessu máli. 

Stærsti skjálftinn á svæðinu í áratugi

Óafgreitt mál í þrjátíu ár, öryggismál Rússlands og nágrannaríkja þess.

Rússar miða oft málflutning sinn í deilum um öryggismál Rússlands og nágrannaríkja þeirra við það þegar þau urðu umræðuefni á tímum Bakers, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, og Gorbatsjofs síðasta leiðtoga Sovétríkjanna. 

Í kjölfarið af falli Sovétríkjanna fór ákveðið milliástand, þó þrungið óvissu um framhaldið. 

Gorbatsjof taldi Baker hafa lofað því að NATO yrði ekki þanið út alla leið að landamærum Rússlands. 

Í ljósi sögunnar var þessi sýn Rússa á málið skiljaleg. Beinn aðdragandi að stærstu innrás heimssögunnar 22. júní 1941, innrás Þjóðverja og bandalagsríkja þeirra inn í Sovétríkin, kostuðu tuttugu milljónir Sovétmanna lífið og óheyrilegar fórnir. 

Svo tortryggnir voru Rússar eftir þetta, að þeir negldu Austur-Evrópuríkin harkalega niður í þvinguðu hernaðarbandalagi í Kalda stríðinu og hétu því að sagan frá 1941 skyldi aldrei endurtaka sig. 

En gömlu leppþjóðirnar áttu líka sína drauma um að fá að velja sér sína leið í hernaðar- og öryggismálum þar sem aldrei aftur skyldi lotið harðstjórn frá Moskvu. 

Viðræður Rússa og Bandaríkjanna nú geta líklega orðið þær mikilvægustu í þrjátíu ár, því að líf allrar heimsbyggðarinnar liggur við hvað varðar eyðingarmátt kjarnorkuherafla þessara tvegga þjóða. 

MAD (Mútual Assured Destruction), þýtt sem GAGA á íslensku, (Gagnkvæm Altryggð Gereyðing Allra), er einfaldlega mál af þeirri stærð, sem fær flest til að blikna í samanburðinum. 

Það er að sjálfsögðu gaga vitfirring að óganarjafnvægið svonefnda skuli byggjast á því, að hvor aðili um sig neyðist til að trúa því upp á hinn að hann æði út í gereyðingarstríð. 

Bandaríkin og Rússar hefja erfiðar viðræður

Kári - réttur maður á réttum stað og réttum tíma.

Kári Stefánsson komst, ef rétt er munað, á alþjóðlegan lista yfir 100 áhrifamestu læknavísindamenn heims. 

Það er ekki lítil viðurkenning fyrir örþjóð, sem er aðeins einn 20 þúsundasti hluti mannkyns. 

Kári hefur komið fram einmitt á þeim árum, þegar fyrirsjáanleg heimsbarátta jarðarbúa við sýkla og veirur á 21. öldinni var að hefjast. 

Í og á hinum viti borna manni munu vera fleiri örverur, þ.m.t. sýklar og veirur, en nemur öllum fjölda fruma líkamans.

Tilkoma Kára er dásamleg tilviljun sem ekki skyldi vanmeta í þeim hildarleik í heilbrigðismálum, sem er rétt að hefjast á milli þeirra milljarða manna, sem eru hýslar þeirra veira og sýkla, sem sífellt verða erfiðari viðfangs. 

Niðurstöðurnar muni skipta sköpum