Orðið "Hallærisplan" fær nýja merkingu.

Í mínu ungdæmi kom æskulýðurinn á rúntinum saman á svonefndu "Hallærisplani" þar sem nú er Ingólfstorg.

Merkileg er sú árátta borgaryfirvalda að láta rífa gömul og sögufræg hús og umturna söguslóðum.

Dæmi um það var þegar til stóð að rífa Austurbæjarbíó, en ég minnist þess með ánægju að hafa samstundis komið fram í útvarpi og ritað blaðagrein um það sem ég kallaði "sjálfseyðingarhvöt" gagnvart því hvernig borgin (borgaryfirvöld) vildi eyða merkustu húsum sínum.

Páll Óskar Hjálmtýsson komst vel að orði í viðtali hér á mbl.is þegar hann líkti NASA, sem lengi vel hét Sjálfstæðishúsið, við félagsheimili og að ekkert annað slíkt væri í Reykjavík.

Auk þess hefur komið í ljós að Ingólfstorg hefur haft nokkra sérstöðu um samkomur utanhúss og því fráleitt að fara að minnka það og gera Vallarstræti að níðþröngu og dimmu sundi.

Páll Óskar sagði að það "væri 2007-lykt af málinu" en það væri ekki lengur 2007.

Margt af því sem gert var í 2007-andanum var mjög hallærislegt.

Ég held því að þetta nýja plan um Ingólfstorg geti vel fengið nafnið "Hallærisplan".

Þótt upphaflega planið um þetta hafi víst verið gert á tíma R-listans er ekki lítið hallærislegt að í valdatíð Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík verði brotið niður hús sem á sér stórkostlega sögu frá þeim tíma þegar þar voru haldnir landsfundir þess flokks og stórir fundir þar sem Ólafur Thors, Bjarni Ben og aðrir leiðtogar flokksins áttu sínar stóru stundir.

Þar að auki er rétt að nefna allra dansleikina, og jólaböllin, að ekki sé nú talað um revíurnar, Bláu stjörnuna og þær allar.  

Á sínum tíma var elsta bíóhús Evrópu, Fjalakötturinn, rétt við Ingólfstorg, rifið, og þar stendur nú steinhús með engri starfsemi. Væri ekki hægt að breyta því í hótel ef það vantar endilega eitt hótelið enn þarna ?

Ég hef að gamni mínu verið að skoða hverju það hefði breytt ef hin stórmerkilegu Kveldúlfshús og Völundarhúsið hefðu fengið að standa við Skúlagötu.

Ég ætla að bíða enn um sinn og sjá síðan hvað margir eiga heima á þessum lóðum þegar upp verður staðið og hvernig hefði verið hægt að standa öðruvísi að málum.  

Hellisbúarnir í umferðinni.

Lýsingin úr Hellisbúanum á körlunum, sem geta ekki hugsað nema um eitt í einu, virðist í fullu gildi fyrir bæði kynin í umferðinni hér á landi. Auk þess virðast íslensku umferðarhellisbúarnir ekki getað hugsað nema eina sekúndu í einu.

Tökum beygjuljósin sem dæmi.

Þegar sú framför var innleidd í umferðaljósum á Íslandi að búa til sérstök beygjuljós kom eðli eða réttara sagt óeðli íslenskrar umferðarmenningar / - ómenningar glöggt í ljós. 

Erlendur sérfræðingur stjórnaði uppsetningu ljósanna upp en Íslendingarnir fórnuðu höndum þegar þeir sáu hvað hann ætlaði ljósunum að loga stuttan tíma í einu. Íslendingarnir fullyrtu að aðeins tveir bílar kæmust yfir á ljósinu í hvert sinn, en sérfræðíngurinn sagði, að alls staðar erlendis kæmust að meðaltali sjö bílar yfir.

Íslendingarnir reyndust hafa rétt fyrir sér og lengja þurfti tímann. Útlendingurinn átti ekki orð, hafði hvergi kynnst öðru eins.  

Hér á síðunni eru nokkrar myndir teknar á beygjuljósum.

Efstu myndirnar tvær eru teknar á beygjuljósum af Kringlumýrarbraut til vinstri yfir á Háaleitisbraut upp í Skipholt. 

Gefum okkur að við ætlum að beygja til vinstri þegar græna örin kviknar. En það er oft hægara sagt en gert.  

Á efstu myndinni sést að enda þótt beygjuljósið logi glatt gerist ekkert, - bílstjórinn í fremsta bílnum er annað hvort steinsofandi eða hugsar sem svo að það skipti hann sjálfan engu máli þótt hann verði kannski eini bíllinn sem kemst yfir á grænu. Skítt með þá sem eru fyrir aftan hann. 

Á næstu mynd, sem er tekin við annað tækifæri, sést, að bílarnir sem koma síðast þvert fyrir til að beygja frá Háaleitisbraut til suðurs yfir á Kringlumýrarbraut fara oftar en ekki yfir á rauðu ljósi og koma þannig í veg fyrir að við getum tekið okkar beygju á grænu til vinstri.

Hvíti sendibíllinn, ásamt að minnsta kosti einum bíl á undan honum, var á hvínandi rauðu ljósi þegar hann fór yfir og enn hefur enginn komist af stað fyrir framan okkur þótt beygjuljósið sé búið að loga drjúga stund. 

Ég get ég nefnt sem dæmi um sofandaháttinn að ég hef oft séð vera allt að 20-30 metra langt bil á milli bíla á beygjuljósinu í Engidal frá Reykjavíkurvegi yfir á Reykjanesbraut á háannatíma þegar bílaröðin fyrir aftan sofandi hellisbúana getur verið orðin mörg hundruð metra löng. 

Hver bílstjóri um sig virðist ekki getað hugsað nema um eitt í einu, - það er, að hann sjálfur hafi nú loksins fengið grænt ljós en engu skipti hvað verður um hina sem aka á eftir honum, þeir megi vel bíða þar til honum þóknast að drattast af stað.

Hann getur ekki heldur hugsað nema um nokkrar sekúndur í einu, - annars myndi hann hafa í huga að næsta dag verður hann kannski fyrir barðinu á bílstjórum sem þá verða fyrir framan hann og drattast ekki af stað.  

Neðri tvær myndirnar eru af gatnamótum Grensásvegar og Fellsmúla. Við ætlum að beygja til vinstri af Grensásvegi upp Fellsmúla.

Meðan ég beið þarna aftarlega í röðinni í dag gerðist það að aðeins einn bíll, - segi og skrifa einn bíll komst yfir á grænu ljósi.

Ástæðan var margþætt.

Þótt góðar glufur mynduðust í umferðinni á móti og vel hægt að skutlast yfir, voru bílstjórarnir eins og steinsofandi yfir þessu. Kannski líka hræddir við íslenska fyrirbærið sem felst í því að ef bílstjórarnir, sem koma á móti, sjá bíl fara í gegn, gefa þeir jafnvel í og flauta til þess að mótmæla þessu eða jafnvel að koma í veg fyrir það.

Þegar öll halarófan hafði síðan beðið eftir því að fremsti bílstjórinn vaknaði, dugði það ekki til, því að bílarnir sem komu frá hægri og óku þvert fyrir, fóru nógu margir yfir á rauðu ljósi til þess að aðeins einn bíll, einn bíll í einu, komst á grænu ljósi frá Grensásvegi yfir í Fellsmúla.

Ég náði raunar ekki mynd af þessu en hins vegar mynd af því þegar aðeins tveir bílar komast yfir skömmu siðar.

Myndirnar sýna líka sofandaháttinn hvað snertir hið langa bil milli bíla sem erlendi sérfræðingurinn, sem minnst var á í upphafi þessa bloggpistlls var svo undrandi á.  

Á þessum stað er ekki hægt að ná myndum frá þessu sjónarhorni nema vera á háum bíl.

Ástæðan er grindverk sem nauðsynlegt hefur verið að setja upp á umferðareyjunni til að koma í veg fyrir að gangandi vegfarandur (íslenskir hellisbúar) hætti lífi sínu og hlaupi þar yfir til að stytta sér leið um nokkrar metra.

Þessar girðingar sem eru víða í borginni, byrgja víða útsýn eins og ég hef áður sýnt hér á bloggsíðu minni og hafa reynst slysagildrur.

Bitur reynsla og slysatölurnar hafa því miður sýnt að hellisbúarnir í umferðinni okkar geta ekki hugsað nema um eitt í einu og ekki nema eina sekúndu í einu-  þangað til allt í einu...  

  

Gróin íslensk hefð.

Í sumar hef ég þurft að svara spurningum erlendra fjölmiðlamanna varðandi það séríslenska fyrirbæri að virkjanir séu forsenda þess að hægt sé að stofna þjóðgarða og varðveita náttúruundur.

Útlendingarnir hafa átt erfitt með að skilja það af hverju ekki hefur verið hægt að friða einstæð náttúruundur og skapa að þeim aðgengi eins og gert er á sambærilegum svæðum erlendis.

Erlendis er þetta oft gert í samræmi við áætlun fram í tímann vegna þess að þetta borgar sig til lengri tíma litið vegna tekna af ferðaþjónustu og álitsauka. Aukið álit og viðskiptavild væri hægt að reikna í miklu hærri fjárhæðum en hefði fengist með virkjunum. 

Svar mitt hefur verið einfalt: 

1. Það er þúsund ára hefð fyrir því á Íslandi að til þess að lifa af verði ævinlega að stökkva tafarlaust til og veiða fiskinn, þegar gefur, eða ná inn heyinu um leið og þurrkurinn kemur. Bandaríska máltækið "take the money and run" er miklu meira íslenskt en bandarískt. 

Þetta kom berlega í ljós í þenslu "gróðærisins". Fólk sá lánsfé og tók eins mikið af því og það gat, oft langt umfram þarfir eða getu til að borga. Aðrar þjóðir hefðu notað góðæri til að borga upp skuldir. Íslendingar notuðu það til að fjórfalda skuldir sínar. 

2. Það er tæplega hálfrar aldar hefð fyrir því að þetta gildi um virkjanir. Um leið og ákveðið er að virkja koma jarðýtur, vörubílar og stórvirkar vinnuvélar, samgöngur, aðgengi og fjarskipti. Annars kemur ekkert af þessu. Engu skiptir þótt vinnuvélarnar staldri aðeins við í nokkur ár og við taki samdráttur eins og gerðist á áhrifasvæði Blönduvirkjunar á sínum tíma. "Take the money and run!"

Þegar þetta hefur gerst nógu oft verður það að hefð sem ekkert getur stöðvað, burtséð frá því hvort nokkurt vit sé í þessu til lengri tíma litið.  

Þýsk sjónvarpskona undraðist þar sem við vorum stödd inni við Brúarjökul, að þar skyldi vera gott GSM símasamband svo fjarri sem við vorum stödd öllum mannvirkjum.

Ég útskýrði að þetta væri dæmi um íslensku hefðina. Þarna myndi ekki hafa komið GSM samband nema vegna þess að virkjað var.

Smám saman fara jafnt opinber sem frjáls fyrirtæki að hegða sér í samræmi við þetta. Símafyrirtæki bíður með að koma á GSM-sambandi, til dæmis við Þjórsá, þangað til virkjað er. Vegagerðin bíður með vegaframkvæmdir og notar peningana annars staðar. 

Sveitarstjórnarmenn vita að með virkjunum koma aukatekjur.

Ég sagði þýsku sjónvarpskonuni frá því sem dæmi um það hve sterk þessi viðbrögð Íslendinga væru að daginn sem undirritað var samkomulag um Kárahnjúkavirkjun hófst mikil þensla, ári áður en framkvæmdir fóru af stað, og að sérfræðingur í Seðlabankanum hefði fundið út að 80% þenslunnar stöfuðu af auknum yfirdráttarlánum út á komandi þenslu.

Ef nógu oft er sagt orðið "kjöt" við hundinn áður en hent er í hann bita, fer hann að slefa af tilhlökkun í hvert skipti sem orðið er nefnt, jafnvel þótt hann fái aðeins leifar eða jafnvel smá brot úr beinum en verði af stóru steikinni. Hann slefar jafnvel í þau skipti þegar hann fær ekki neitt. 

Landsvirkjun setti upp stór skilti við aðkeyrslur inn á hálendið þar sem fullyrt var að Kárahnjúkavirkjun væri forsenda fyrir stofnun þjóðgarðs norðan Vatnajökuls. Við þá 25 þjóðgarða og friðuðu svæði sem ég skoðaði vegna myndarinnar "Á meðan land byggist" sá ég enga hliðstæðu þessa. 

Menn áttu hugsanlega að falla á kné fyrir framan þessi skilti og þakka LV fyrir þetta. Við Kárahnjúka falla menn nú á kné og þakka Landsvirkjun fyrir að hafa opnað aðgengi að fallegri náttúru í kringum Hálslón.

Það sem eftir er þarna af náttúruundrum samsvarar því að drepið hafi verið fallegt dýr og það fallegasta af því eyðilagt og tekið í burtu en skildir eftir nokkrir hlutar af skrokknum, afturhluti, kjálki og fætur.

Fyrrgreind hefð varðandi virkjanir myndi eiga aldar afmæli ef Gullfoss hefði verið virkjaður um 1920. Með Gullfossvirkjun hefði komið gott vegasamband með bundnu slitlagi frá Reykjavík austur að Gullfossi í stað þess að það dróst í 80 ár.  

 

 

„Ekkert óeðlilegt við greiðslur LV“

Hvernig?

Söngurinn um þátttöku erlendra fyrirtækja í uppbyggingu þjóðfélagsins eftir hrunið er nær stanslaus dag eftir dag og tekur á sig ýmsar myndir.

Það er góðra gjalda vert að útlendingar leggi fé í uppbygginguna sé það tryggt að auðlindir okkar til sjós og lands séu örugglega í okkar höndum.

Enginn hefur á móti því að stórfyrirtæki eins og álverin borgi hærri gjöld.

En samt hringja bjöllur hjá mér þegar þessi söngur er sunginn og maður spyr sig spurninga.

Er verið að fegra sölu á auðlindunum með því að henda fram hugmyndum um hærri gjöld sem til dæmis þau erlend fyrirtæki borgi sem hafa fengið hvað mestar ívilnanir og litlar líkur eru á að vilji breyta því?

Gamall starfsfélagi minn frá fyrri tíð sagði við mig þegar ég hitti hann í Austurstræti í fyrradag: "Tókstu eftir því hvað Magma-gaurinn sagði oft í stuttu Kastljósviðtali að hann væri heiðarlegur og honum væri hægt að treysta? Þegar menn tönnlast á þessu spyr ég mig oft, hvers vegna þeir telji nauðsynlegt að vera að taka þetta sífellt fram."

Þetta er svosem ekki einsdæmi í sögunni. "I am not a crook" er ein frægasta setningin sem Nixon sagði.

Shakespeare lætur Antoníus segja aftur og aftur í frægri ræðu sinni eftir morðið á Sesari: "They are all honorable men", - nógu oft til þess að orðin fara að fá á sig þveröfuga merkingu.

Magma-gaurinn sagði í lokin að hann myndi aldrei koma nálægt annarri orkuframleiðslu en þeirri sem væri sannanlega endurnýjanleg og hrein. Með því toppaði hann Shakespeare. 

Í ljósi þess hvernig þessu er háttað á stórum hluta orkuvinnslusvæða okkar hringdu bjöllurnar hæst hjá mér þegar hann bætti þessu við síbyljuna sína um heiðarleikann og traustið.

Ef Shakespeare hefði skrifað handrit að því sem Magma-gaurinn sagði í Kastljósviðtalinu er ég viss um að hann hefði viljað hafa það svona flott.

Erlend fyrirtæki komi að uppbyggingunni

Eftirhermuhjarta og húmorinn upp !

Í veikindum sínum hefur Jóhannes Kristjánsson notið styrks af sínum mikla og dásamlega húmor sem aldrei hefur brugðist honum og verið eitt af því sem skapað hefur honum sess sem bestu eftirhermu sem þjóðin hefur átt. 

Hann hefur hermt svo vel eftir sumum persónum að hann hefur verið betri en þær sjálfar ! 

Ég get vel ímyndað mér að það sé í anda Jóhannesar að segja að eftirherman mikla hafi nú fengið hjarta sem hermir svo vel eftir gamla hjartanu að það sé betra en það !

Jóhannes, húmor hans og snilld lengi lifi ! Til hamingju ! Sú ósk Íslendinga kemur beint frá hjartanu !  

Jóhannes búinn að fá nýtt hjarta

"Shit! - Hvað þetta var illa lesið!"

Svona endaði lestur fréttar á Bylgjunni núna í hádeginu um Hjálparsjóð hjartveikra barna og gamla Landsbankann. Ekki í fyrsta skipti og ekki það síðasta sem orð fara í loftið í ljósvakamiðli sem ekki var ætlunin að færu lengra.

Þetta voru ósköp saklaus mistök og einkar heimilisleg. Fjölmiðlafólk er jú bara mannlegt eins og allir aðrir og það er bara til að létta lundina að heyra svona orð koma óvart frá hjartanu.

Sjálfur lenti ég í mun verra í síðasta fréttatíma Sjónvarpsins fyrir sumarfrí 1980. Ég hafði unnið að því hörðum höndum allan daginn að skrifa fréttina um kjör Vígdísar Finnbogadóttur sem forseta Íslands en áttaði mig á því í þann mund sem ég var að lesa síðustu setninguna að ég hafði gleymt að segja frá hjúskaparstöðu forsetans. 

Emil Björnsson fréttastjóri hafði tekið alla fréttamenn í gegn hvað það varðaði að við héldum okkur við forna hefð þess efni að karlar kvæntust en konur giftust.

"Þetta er enginn vandi og einungis spurning um æfingu og vana. Munið það og æfið þið það svo að þetta verði ykkur eðlilegt, að ef talað er um karlkyn er viðkomandi kvæntur eða ókvæntur en ef um kvenkyn er að ræða er viðkomandi giftur eða ógiftur.

Ég hafði æft mig svo lengi í þessu að ég þurfti ekki neinnar umhugsunar við heldur bætti við fréttina þessari aukasetningu í lokin: "Hinn nýi forseti er ókvæntur"!  Samanber orð Emils: "Ef talað er um karlkyn er viðkomandi kvæntur eða ókvæntur en ef um kvenkyn er að ræða er viðkomandi giftur eða ógiftur."

Ég datt í þá gryfju að hafa æft mig of vel og sagði eins og vélmenni: Hinn nýi forseti (karlkyns orð) er ókvæntur."

Auðvitað varð allt vitlaust út af þessu og ekkert hægt að gera, enda næsti fréttatími ekki fyrr en eftir mánuð.

Þegar ég kom upp á fréttastofu glóðu allar símalínur og ég hafði ekki við að biðjast afsökunar á þessum arfa slæmu mistökum.

Loks var svo komið að mér fannst ég mér farið að líða eins og kínverskmum kommúnista við að játa og játa og gafst upp á þessu. Ákvað að svara í síðasta sinn og fara síðan af vettvangi og sleikja sárin.

Þá hringi ævareið kona sem hellti sér yfir mig. "Já, en kæra frú, svaraði ég, ég var bara að segja sannleikann. Orð mín um að forsetinn sé ókvæntur eru óhrekjanleg sannindi."

"Að þú skulir ekki skammast því að vera svona óforskammaður" hvæsti konan reiða.

"Nei," svaraði ég. "Ég stend við orð mín nema að þú getir sannað að Vigdís hafi verið við konu kennd og sé kvænt."

Konan skellti bálreið á og ég flúði. Nú, tæpum þrjátíu árum síðar, sé ég að ég var óafvitandi langt á undan minni samtíð þegar ég talaði um þann möguleika að til væri hjúskapur tveggja aðila af sama kyni.   

Allir aðilar voru orsakavaldar, mismiklir þó.

70 árum eftir að heimsstyrjöldin síðari hófst greinir menn enn á um það hverjir báru ábyrgð á því að hún hófst og hve mikla.

Hjá vesturveldunum kenna margir Nasistum og Sovétmönnum að jöfnu um það að hún hafi hafist 1. september 1939 með innrás Þjóðverja í Pólland, - eða fyrir réttum 70 árum.

Í Sovétríkjunum var alltaf talað um "Föðurlandsstríðið mikla" 1941-45, rétt eins og ekki hefði verið neitt stríð áður.

Förum aðeins yfir helstu ástæðurnar sem hægt er að kenna einhverjum um og sleppum þess vegna einum orsakavaldinum, sem var heimskreppan, en hana má þó kenna Bandaríkjamönnum um, öðrum fremur.

1.

Óréttlátir og óskynsamlegir Versalasamningar sem ólu á óánægju í Þýskalandi.

2.

Friðþægingarstefna vesturveldanna sem náði hámarki í Munchen í september 1938 þegar Bretar og Frakkar, án nokkurs samráðs við Sovétríkin, gáfu Hitler Súdetahéruð Tékkóslóvakíu á silfurfati, en það jafngilti því að Hitler voru færð yfirráð yfir Tékkóslóvakíu að vild hans, því að með þessum gerningi voru náttúruleg og verjanleg landamæri Tékkóslóvakíu að engu gerð.

Þessir samningar, þegar lýðræðisþjóð í Mið-Evrópu var svikin í tryggðum voru ein af þremur afdrifaríkustu ástæðum stríðsins.

Sovétmenn treystu ekki Vesturveldunum eftir að þau höfðu í augum þeirra sigað herjum Hitlers í austurátt eins og kom á daginn þegar hann tók alla Tékkóslóvakíu 15. mars 1939.

Í raun hófst hin óhjákvæmilega heimsstyrjöld þá, enda hafði styrjöld Japana og Kínverja þegar staðið síðan 1937.  

3. Rússahræðsla og tortryggni Pólverja. Það er lítið minnst á þessa ástæðu, enda voru Pólverjar verr leiknir í stríðinu en nokkur önnur Evrópuþjóð og menn hafa því mikla samúð með þeim. En Rússahræðsla þeirra gerði að engu möguleikana til þess að Rússar gætu hjálpað þeim.

Rússar voru eina þjóðin sem gat látið til sín taka beint á vígstöðvunum í Póllandi í upphafi stríðs, en það gátu þeir ekki nema senda her sinn inn í Pólland.  

4. Sú Machiavelli-pólitík Stalíns að gera bandalag við helsta óvin sinn. Ástæðan var sú að hann óttaðist að í styrjöld í bandalagi við Breta og Frakka myndi allur þungi hernaðarátakanna lenda á Rússum.

Forsenda fyrir hernaðarbandalagi Breta, Frakka og Sovétmanna var að Vesturveldin réðust inn í Þýskaland úr vestri og Sovétmenn færu inn í Pólland úr austri til að berjast við Þjóðverja.

En Vesturveldin höfðu enga sóknaráætlun tilbúna 1939 því að öll hernaðaruppbygging þeirra hafði miðast við að verjast en ekki að sækja. Þetta kom berlega í ljós veturinn 1939-40 þegar svonefnt Sitzkrieg eða Phoney War ríkti á vesturlandamærum Þýskalands og nánast ekkert var þar að gerast þar á meðan Hitler gat sent meginherinn inn í Pólland til að gjörsigra Pólverja og snúa síðan aftur til vesturs.

Stalín vantreysti Bretum og Frökkum og óttaðist að þeir myndu sitja í makindum í slíku stríði á vesturlandamærunum meðan allur þungi stríðsins og mannfall lenti á Rússum.

5. Þetta er auðvitað aðalástæðan: Adolf Hitler. Maðurinn hafði fágæta dávaldsgáfu sem sló öll vopn úr höndum þeirra sem við hann þurftu að hafa samskipti.

Bæði 1938 og 1939 fór yfirmaður þýska herráðssins á fund hans með þau skilaboð frá herráðinu að herinn myndi neita að berjast ef fara ætti í stríð og í bæði skiptin kom yfirmaðurinn öfugur út eftir að Hitler hafði valtað yfir hann.

6.

Eftirgjöf meginþorra þýsku þjóðarinnar sem leiddi hjá sér skelfilega og villimannlega kynþáttahatursstefnu Hitlers. Í raun var þetta hliðstæða friðþægingarstefnu Vesturveldanna 1935-39, - fólst í því að leiða hjá sér það sem var óþægilegt, þora ekki að horfast í augu við við ógnina eða takast á við hana. 

70 árum eftir upphaf stríðsins er til lítils að rífast enn um það hvort ástæða númer 2 eða 4 var aðalástæða stríðsins af hálfu þeirra sem urðu bandamenn 22. júní 1941.

Algengt er að segja að ef stríðið hefði hafist 1938 hefði það verið Hitler í hag, svo vanbúnir hefðu Bretar, Frakkar og Sovétmenn þá verið.

En á móti því mælir, að það var auðvitað mikill ávinningur fyrir Hitler að fá Tékkóslóvakíu á silfurfati, ekki hvað síst vegna þess að þar með komust Þjóðverjar fyrirhafnarlaust langt austur eftir álfunni og fengu sem herfang án þess að hleypa af einu einasta skoti skriðdreka- og vopnaframleiðslu Skodaverksmiðjanna. Það kom sér vel í skriðdrekainnrásinni gegnum Ardennafjöll yfir að Ermasundi í maí 1940.

Líkast til munaði það mestu fyrir Rússa að fá frest, vegna þess að Rauði herinn var í tætlum eftir hreinsanir Stalíns og ekki var hafin framleiðsla á öflugustu vopnum þeirra svo sem T-34 skriðdrekunum.

Eftir situr að langmest mannfall og tjón af völdum stríðsins í Evrópu lenti á Rússum, sem áttu meginþáttinn í því að sigra Þjóðverja þegar á hólminn var komið.  

 

Ísland var mikilvægt.

Það var bandamönnum í hag þegar leið á seinni heimsstyrjöldina að ÞJóðverjar óttuðust innrás á meginland Evrópu á sem flestum stöðum og frá sem flestum stöðum.

Einn helsti lykillinn að því að innrásin í Normandy heppnast fólst í því að setja upp svo óræk merki um að innrásin yrði gerð við Calais að Þjóðverjar byndu sem stærsta hluta varnarhers síns og skriðdreka þar. 

Einn liður í því var að fela Patton stjórn herafla á suðausturhorni Englands og láta hann sjást þar hæfilega oft.

Á sama hátt var mikilvægt að halda Þjóðverjum hræddum varðandi Noreg svo að þeir hefðu sem mestan herafla þar. Þá gat komið sér vel að láta þá halda að innrás þangað eða á meginlandið kæmi frá Íslandi. 

Herbragðið með Calais heppnaðist fullkomlega og Þjóðverjar voru svo sannfærðir í fyrstu um að innrásin í Normandy væri gerð til afvegaleiðingar (diversionary invasion) að þeir sendu ekki heraflann frá Calais í vesturátt fyrr en það var orðið um seinan.

Rétt eins og Noregur var Ísland mikilvægt í stríðinu. Það hefði verið mjög dýrmætt fyrir Þjóðverja að ná Íslandi upp úr 20 september 1940 þegar veður gafst til þess að senda skipaflota til landsins í samræmi við áætlunina Ikarus , en einnig flugflota.

Þá urðu Bretar urðu enn að vera viðbúnir innrás yfir Ermasund í sitt land.

Hef áður bloggað um möguleikann á flugbækistöð Þjóðverja norðan Brúarjökuls og er í samvinnu við Trausta Jónsson veðurfræðing að skoða veðrið í september og október 1940.  

Átök njósnara á Íslandi 1944

Hafið þið tekið eftir því...?

Hafið þið tekið eftir því að yfirleitt er það síðasti lykillinn sem maður fálmar eftir í lyklakippunni sem gengur að skránni og maður hugsar með sér: Af hverju athugaði ég ekki síðasta lykilinn fyrst?

Hafið þið tekið eftir því að þegar við missum brauðsneið í gólfið snýr smjörið eða áleggið alltaf niður?

Hafið þið tekið eftir því að þegar maður skilur eftir snúrur í poka eða tösku, þá eru þær oftast búnar að flækja sér í óleysanlega flækju, jafnvel binda á sig hnúta, þegar maður opnar töskuna?

Í gærkvöldi var ég á leið heim til mín og þurfti að fara framhjá sjö umferðarljósum. Hver einastu umferðarljós breyttus úr grænu í rautt þegar ég kom að þeim. Hafið þið tekið eftir því hvernig þetta gerist æ ofan í æ? Maður hangir á hverjum ljósunum á fætur öðru, sem eru að stjórna umferð sem er ekki til, að kvöldi eða um nótt. 

Hafið þið tekið eftir því hvað Murphys-lögmálið gildir oft, - að ef eitthvað geti farið úrskeiðis, muni það gerast og það fyrr en okkur grunar?

Hafið tekið eftir því hvað hlutir geta fest eða flækst hverjir í öðrum ótrúlega oft og á ótrúlegan hátt?

Hvernig fötin manns geta fest á furðulegan hátt og rifnað? 

Hafið þið tekið eftir því hvað maður getur verið öruggur um að við höfum öll tekið eftir þessu? 

En hafið þið tekið eftir einu, - svona í lokin? Hafið þið tekið eftir því hvað við tökum sjaldan eftir því þegar allt gengur vel, öfugt við upptalninguna hér að ofan?

Ótíðindi að Magma eignist "ráðandi hlut."

Nú stefnir í það að Magma Energy eignist að minnsta kosti nógu stóran hlut í jarðvarmaorkunni í Suðurnesjum til að það falli undir skilgreininguna "ráðandi hlutur." Þetta eru ótíðindi því að jafnvel þótt opinberir aðilar eigi rúmlega helming er þessi erlendi hluti alltof hár.

Í ofanálag eru skilmálar þannig að Magma þarf að borga alveg ótrúlega lítið út og höfuðið síðan bitið af skömminni með því að láta tímalengdina 65+65=130 ár inn í samninginn.

Til samanburðar má geta þess að þegar Bandaríkjamenn vildu 1945 fá að gera samning til 99 ára um herstöðvar á Íslandi voru 99 ár  talin ígildi þess að samningurinn væri til eilífðar. 

Andspyrnan gegn þessu virðist máttlaus. Þótt auðvelt væri á fimmtán dögum að finna samsvarandi upphæð til að leggja í Sjóvá virtist tveggja mánaða tími ekki bera neinn árangur varðandi þetta mál.

Nú er ástæða til að hafa verulegar áhyggjur af því að talið um það að ná restinni af fyrirtækinu í opinbera eigu verði aðeins orðin tóm.  

Í sumar hefur mátt sjá þess merki að þeir sem andæfa stóriðju- og landsölustefnunni séu jafnvel fyrirfram búnir að búa sig undir uppgjöf sem felst í þeim Pílatusarþvotti að þeir hafi barist á móti þessu en orðið að láta í minni pokann.  

Og þetta er greinilega bara byrjunin. Forstjóri Landsvirkjunar hamraði á því í greinum í bæði Fréttablaðinu og Morgunblaðinu að nauðsynlegt væri að koma orkuauðlindinni úr almanna eigu.  

Samþykktu kauptilboð Magma