Nýir vendir sópa best í Engeyjarstjórninni?

Á fiskifræðingamáli hefur nýliðun í ríkisstjórnum og á Alþingi sjaldan verið meiri og samfelldari í sögu lýðveldisins en í síðustu þremur kosningum. 

Máltækið segir að nýir vendir sópi best og verður svo vonandi nú þótt það hafi sést við fyrri stjórnarskipti að nýliðarnir hafi þurft að hlaupa af sér hornin ef svo má að orði komast. 

Það er til marks um nýja tíma að enda þótt Sjálfstæðisflokkurinn hafi verið með um fjórðungi minna fylgi í kosningunum núna en hann hafði fram til 2009, hefur staða hans sjaldan verið sterkari en nú. 

Allt frá tímum Thorsaranna hafa ættarveldi verið áberandi í flokknum. Ættfeðurnir Thor Jensen og Benedikt Sveinsson brutust til valda og áhrifa fyrir öld og synir Benedikts, Bjarni, Sveinn og Pétur urðu áberandi í stjórnmálum og efnahagsmálum nokkru fyrir miðja síðustu öld. 

Bjarni Benediktsson eldri tók við af Ólafi Thors sem forsætisráðherra á sjötta áratug síðustu aldar í Viðreisnarstjórninni og nú er aftur kominn Bjarni Benediktsson, tveimur kynslóðum síðar og hægt að kalla þessa ríkisstjórn Engeyjarstjórnina af því að tveir af þremur oddvitum hennar eru frændur og af þeirri ætt.

Og einn stjórnarflokkanna heitir meira að segja Viðreisn. 

Ekki eru þó allir stjórnmálamenn af ættinni á sömu pólitísku línu og þeir. Nægir að nefna Valgerði Bjarnadóttur og Guðrúnu Pétursdóttur í því sambandi.

Einhver staðar sá ég þau ummæli úr herbúðum Viðreisnar að það væri eins og að koma heim í heiðardal Sjálfstæðisflokksins að koma inn í þessa ríkisstjórn. 

Myndun stjórnarinnar er rökrétt afleiðing af því að Viðreisn var í þeirri oddaaðstöðu að geta ráðið því hvort mynduð yrði stjórn með hægri eða vinstri slagsíðu. 

Það minnir mig á að tveir ráðherranna, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir og Guðlaugur Þór Þórðarson voru meðal fjögurra farþega í flugi með þau, Geir Haarde þáverandi forsætisráðherra og Arnbjörgu Sveinsdóttur þingmann Norðausturkjördæmis um norðausturhálendið og virkjanasvæði Kárahnjúkavirkjunar í ágúst 2006.

Vonandi sópa nýir vendir vel í sínum ráðuneytum í þessari ríkisstjórn, sem verður svo sannarlega ekki í öfundsverðri aðstöðu með sinn knappa þingmeirihluta og krefjandi verkefni í kjara- og efnahagsmálum. 

Tilkynnti um fimm ráðherra

Vonandi hætt að draga lappirnar.

Á vönduðu málþingi á vegum Verkfræðingafélags Íslands fyrir meira en þremur árum, ef ég man rétt, var norskur sérfræðingur í rafbílum frummælandi og bæði þáverandi forseti Íslands og forsætisráðherra voru viðstaddir og töluðu um hraðar og markvissar aðgerðir hér á landi til að fylgja Norðmönnum eftir. 

Ekki hefur verið staðið við stóru orðin, alls ekki. 

Ég lét þau orð falla að ég ætlaði mér að minnka kolefnisspor mitt um allt að helming. 

Hafði í huga "rafbíl litla mannsins" Renault Twisy, en þegar það reyndist of dýrt átak fyrir mig varð lausnin fólgin í tveimur aðgerðum. 

"Orkuskipti - koma svo!" "Orkunýtni - koma svo!"  Þetta voru tvenn kjörorð sem sett voru á flot hér á blogginu, á Youtube, á facebook í fyrra og hitteðfyrra og með tilheyrandi aðgerðum á vistvænum fararskjótum 18.-20. ágúst 2015 og 18.-19. ágúst 2016. 

Í aðgerðinni "Orkuskipti - koma svo!" 18. - 20. ágúst 2015 var farið á rafreiðhjólinu Sörla, sem eingöngu var knúið rafmagni, en pedulunum kúplað frá, frá Akureyri til Reykjavíkur fyrir 115 krónur í orkukostnað á einum sólarhring og 18 klukkustundum frá rásstað á Akureyri til heimilis míns í Reykjavík. 

Í aðgerðinni "Orkunýtni - koma svo!" 18. - 19. ágúst 2016 var farið á þjóðvegahraða á vespuvélhjólinu Létti frá Reykjavíkur til Akureyrar á 5 klst 40 mínútum brúttó fyrir 1900 krónur í bensínkostnað. Eyðsla 2,5 lítrar á 100 kílómetra.  

Stansað var í þrjár klukkustundir á Akureyri við blogg, facebook, ljósmyndun og fleira stúss, en síðan haldið áfram í 22 klst brúttó, og farinn allur hringurinn um Fjarðaleið, hringurinn því 1340 km á 31 klst brúttó, en 28 klst ef fjölmiðlunarstarf er dregið frá.

Eyðsla 2,6 l/100 km að meðaltali og bensínkostnaður allan hringinn varð innan við 6700 krónur.

Eyðsla og kostnaður í ferðum á svona fararskjótum er brot af því sem er á ódýrustu og sparneytnustu bílum.   

Þróun þessara mála er alltof hæg hér á landi, það sést til dæmis vel á samanburði við Norðmenn, - við drögum einfaldlega lappirnar,  einkum þegar þess er gætt að engin þjóð í heimi á eins gott með að skipta um orkugjafa og hér.

Hraðar framfarir eru í gerð rafbíla og næsta sumar stefni ég að þriðju aðgerðinni, sem gæti fengið heitið "orkudrægni - koma svo!"

Og ég hef ekki gefið upp vonina um Renault Twizy eða notaðan rafbíl af minnstu gerð þótt ég hafi síðastliðið sumar náð því takmarki að minnka kolefnisspor mitt um að minnsta kosti 60% með því að taka reiðskjótana tvo í notkun.   

Brýnt að fylgja eftir orkuskiptum

"Þáverandi fjármálaráðherra." Stækkandi kvóti "vafanautnar."

Helsti vandi Bjartrar framtíðar nú er að komast framhjá þeirri óþægilegu staðreynd að Bjarni Benediktsson leyndi þjóðinni skýrslu ríkisskipaðrar opinberrar nefndar um aflandsfélög, notkun þeirra og stöðu í efnahagskerfi þjóðarinnar í næstum þrjá mánuði.

Óttarr Proppé segir að niðurstaðan hafi orðið sú að láta "þáverandi fjármálaráðherra" njóta vafans um það hvers vegna þessari skýrslu var leynt svona lengi.

Í samræmi við merkingu sagnarinnar að njóta mætti smíða nýyrðið "vafanautn."

Orðalagið "þáverandi fjármálaráðherra" er til marks um vandræðaganginn í þessu máli.

Með því að orða þetta svona lítur út eins og að "verðandi forsætisráðherra" sé jafnvel einhver allt annar maður en "þáverandi fjármálaráðherra."

En á þeim degi sem svona orðalag er notað er Bjarni Benediktsson ekki "þáverandi fjármálaráðherra" heldur "núverandi fjármálaráðherra", eða einfaldlega bara "fjármálaráðherra" þangað til hann lætur af því starfi.

Og hann er enn fjármálaráðherra þegar þessi pistill er skrifaður.  

Bjarni fer senn að vera búin að sanka að sér myndarlegum kvóta í málum, þar sem hann hefur verið látinn njóta vafans og er látinn njóta vafans, allt frá Vafningsmálinu hér um árið í gegnum Panamaskjölin og nú síðast fyrir það að hafa leynt skýrslunni um aflandsfélögin fyrir almenningi. 

Spurning er hvort þessi kvóti fari ekki að verða uppurinn og sumir spyrja hvort hann hefði jafnvel átt að vera búinn í fyrravor, þegar Sigmundur Davíð Gunnlaugsson og nokkrar fleiri áberandi persónur í íslenskum stjórnmálum töldust vera búin með sína kvóta og urðu að hverfa af hinum pólitíska vettvangi af þeim sökum. 

Síðan má velta fyrir sér hvort birting meginatriða skýrslunnar hafi fyrir tilviljun orðið þann dag, sem það gerðist eða hvort sá dagur hafi verið úthugsaður. 

Því að ef það hefði gerst viku fyrr er hætt við að það hefði truflað stjórnarmyndunarviðræðurnar á viðkvæmasta stigi þeirra. 

Viðræðurnar voru komnar svo langt, að erfitt var að snúa til baka á þeim tímapunkti.

Og ef það hefði gerst daginn eftir að ný stjórn tók við hefði það líklega valdið meiri vandræðum í stjórnarsamstarfinu en ella, af því að þá hefði sannleikurinn komið algerlega í bakið á mönnum og ekkert færi gefist á að láta valdastofnanir flokkanna samþykkja stjórnarsáttmálann vitandi þó um skýrsluna. 

Vandlega valinn dagur?

Gagnslaus pæling. Ætli að það verði ekki að láta Bjarna njóta vafans í þessu efni eins og hefðin býður?

 

Vildi ekki Bjarna sem forsætisráðherra

Góð frétt fyrir Íslendinga.

Það eru góðar fréttir fyrir fjölmargar þjóðir, sem standa stundum nærri því að komast á HM í knattpyrnu en tekst það ekki, að þáttökuþjóðum á mótinu sjálfu verði fjölgað. 

Fjölgunin þarf ekki að þýða að leikjum á mótinu fjölgi að sama skapi, heldur er hægt að fækka leikjunum sem hver þjóð leikur til að vega upp á móti leikjafjölgun, ef það er talið æskilegt.

Íslendingar hafa fyrr en nú eignast landslið, sem hefur náð býsna langt í ákveðinn tíma en ekki tekist að halda jöfnum styrkleika nógu lengi.

Má nefna sem dæmi liðið, sem gerði jafntefli við heimsmeistara Frakka hér heima um síðustu aldamót og velgdi þeim undir uggum með glæsilegri frammistöðu í síðari þjóðanna á troðfullum þjóðarleikvangi Frakka í París.

Nú höfum við eignast landslið með stöðugari hámarksgetu en áður þekktist og þar með lifnar yfir draumnum um að komast á HM og helst með sama glæsibrag og á EM síðastliðið sumar.  

FIFA samþykkir fjölgun liða á HM

Hvernig væri að skoða hliðstæða staði erlendis?

Okkur Íslendingum hættir til þess að halda að "séríslenskar aðstæður" séu einstæðar svo víða að það þurfi að finna upp hjólið varðandi hvaðeina. 

Að sönnu hefur hver staður vissa sérstöðu, en það á ekkert endilega frekar um íslenska staði en erlenda.

Á vesturströnd Írlands eru til dæmis fræg fuglabjörg, beggja vegna Miklagljúfurs í Bandaríkjunum, við Væringjafoss í Noregi eru frægir þverhníptir útsýnisstaðir, og í Yellowstone þjóðgarðinum eru viðkvæm en jafnframt hættuleg hverasvæði.

Bryce Canyon í Bandaríkjunum er hrikalegt svæði með gönguleiðum og ótal stöðum, þar sem hægt er að fara sér að voða.  

Preikestolen við Lysefjord í Noregi er dæmi um afar hrikalegan stað.

Hvernig væri nú að senda svo sem eins og einn eða tvo Íslendinga í sérstaka ferð til þess að skoða þessa staði? 

Eða höfum við ekki efni á öðru en að setja alla okkar peninga í að græða nokkur hundruð milljarða í viðbót á erlendu ferðamönnunum?

Banna göngu að sjó í Kirkjufjöru

Alþýðuflokkurinn var tæpur 1944.

Nýsköpunarstjórnin svonefnda 1944-1946 var þriggja flokka stjórn eins og Engeyjarstjórnin verður nú. 

Alþýðuflokksmenn skiptust í tvær næstum jafnar fylkingar þegar verið var að mynda Nýsköpunarstjórnina, þar sem helstu áfhrifamennirnir í Sjálfstæðisflokknum og Alþýðubandalaginu voru hins vegar samstíga um stjórnarmyndunina. 

Í tímabili leit ekki vel út með að þessi stjórnarmyndunartilraun Ólafs Thors heppnaðist vegna tregðu krata til að vinna með "kommúnistum." 

Þar að auki studdu fimm Sjálfstæðisþingmenn ekki stjórnina, - gátu heldur ekki hugsað sér að styðja stjórn með kommúnistum. 

Samkvæmt ævisögu Ólafs Thors "fiffaði" hann djarfa fléttu til að koma krötum inn í stjórnina með því að gera þeim svo ævintýralegt tilboð um byltingu í almannatryggingamálum, að þeir gátu ekki hafnað henni. 

Tilboð Ólafs gekk mun lengra en kommarnir höfðu búist við. 

Þegar stjórnin hafði verið mynduð voru kratar til friðs í samstarfinu, en kommarnir gengu úr stjórninni 1946 vegna grundvallarágreinings milli þeirra og samstarfsflokkanna í utanríkismálum, nánar tiltekið varðandi Keflavíkursamninginn svonefnda. 

Þegar Engeyjarríkisstjórnin tekur við völdum á morgun er alls óvíst að það verði þingmenn Bjartrar framtíðar sem rjúfi eininguna í henni, þótt baklandið sé klofið. 

Þingmenn Bjartrar framtíðar eru líka nþað fáir, að alls óvíst er að einn eða tveir vilji kljúfa sig frá eftir að traustur meirihluti baklandsins hefur samþykkt stjórnarþátttöku. 

Úrslit í málum ríkisstjórna ráðast nefnilega tæknilega séð á þingfylgi, þótt harðsnúið bakland geti stundum haft áhrif. 

Saga Bjartrar framtíðar er vörðuð þeirri skoðun, að skárra sé að komast í valdaaðstöðu til að hafa áhrif en að vera í stjórnarandstöðu og ráða engu. 

Þetta hafa þeir sýnt í þremur af fjórum fjölmennustu sveitarfélögum landsins. 

Þar að auki sýnist ljóst að ekki verði hægt að mynda miðju-vinstri stjórn. 

 

Björt framtíð samþykkti sáttmálann

Enn er von um mannbjörg. Veðurspám storkað.

Þrjú atvik í ferðaþjónustu koma helst upp í hugann þegar fjallað er um öryggi í skipulegum hópferðum. 

Í eitt skipti ákvað ferðafyrirtækið að leita uppi erlenda veðurspá sem gæfi hagstæðari spá en sú íslenska varðandi Kverkfjöll. 

Afleiðingurnar af þessari ákvörðun birtust í einhverjum mestu hrakningum ferðamannahóps, sem um getur hér á landi og var það aðeins slembilukka sem kom í veg fyrir mikinn mannskaða.

Atvikið í ferðinni að Langjökli núna er að minnsta kosti annað af svipuðu tagi og svo virðist sem fararstjórnir eigi það til að leita uppi spár, annað hvort hér á landi eða erlendis, sem séu eitthvað skárri eða teygjanlegri en aðrar.

Í bæði skiptin við Langjökul ákveður fararþjónustufyrirtækið að hundsa óveðursspá og fara í ferðina, þótt aðrir hætti við.

Talsmaður Mountaineers fullyrðir að ekki hafi verið óveðursspá fyrir það svæði sem vélsleðarnir fóru um þótt stormviðvörun hafi verið gefin út fyrir landið allt um kring!

Skálpanes er fjallaháls, sem snýr þvert á vindinn, sem ríkti, líkt og flúð í árfarvegi og spáð var að myndur að myndi stóraukast. 

Skálpanes liggur eins og þröskuldur á milli Bláfells og Langjökuls og suðvestanstormur magnast við það að fara yfir þennan þröskuld. 

Að fara út í áhættuspil við slíkar aðstæður þvert ofan í veðurspá felur í sér alveg stórfurðulegt mat á veðurspám og samspili landslags og veðurs, enda kom raunveruleikinn óþyrmilega í ljós.  

Í ofanálag liggur fyrir að ófrávikjanleg meginregla um að halda utan um hóp af óvönu erlendu fólki var brotin í þessu tilfelli og ósvífni er fólgin í því að skella skuldinni á fólkið, sem í lenti í hremmingunum. 

Í ofangreindum tilfellum varð ekki mannskaði og því er enn von um að hægt sé að afstýra því að stórslys verði. 

Eiga þeir þakkir skildar sem nú ætla að grípa til löngu tímabærra aðgerða. 

Þess má geta að ef fara á er um hálendisslóðir getur verið ágætt að hringja í veðursímann 9020600 og hlusta ekki aðeins á landshlutaspár, heldur líka á flugveðurspána. 

Þar er spáð fyrir um vind í 1500 metra hæð yfir suðvestanverðu landinu sem oftast er miklu meiri en vindurinn niður við jörð. 

Sömuleiðis er hægt að sjá rakastigið á veðurstöðvum um allt land með því að fara inn kort á vedur.is. en eftir því sem það nálgast meira 100% er það vísbending um úrkomu og skyggni

Ekki veit ég til þess að nokkrir í ferðaþjónustunni nýti sér þessa þjónustu sem augsjáanlega þarf að auglýsa miklu betur en gert hefur verið. 

Ferðaþjónustan sýni samfélagsábyrgð

Fyrirsjáanlegt: Gættinni ekki alveg lokað, heldur smárifa opin?

Rökin fyrir því að skella ekki öllum hurðum hugsanlegrar aðildar að ESB með látum hafa verið þau að sá tími geti komið að skást sé að þjóðin kveði beint uppúr með það í þjóðaratkvæðagreiðslu hvað gera skuli í málinu á því stigi sem það er nú. 

Með slíkri atkvæðagreiðslu verði hægt að skera úr um þetta mál, sem hefur klofið þjóðina og flesta stjórnmálaflokka í bráðum aldarfjórðung og valdið með því endalausum vandræðum við myndun ríkisstjórna, gerð stjórnarsáttmála og framkvæmd stjórnarstefnu. 

Strax 2009 hefði átt að fara fram þjóðaratkvæðagreiðsla um það hvort sækja skyldi um aðild með því skilyrði að tryggt yrði að enginn aðildarsamningur yrði staðfestur fyrr en eftir bindandi þjóðaratkvæðagreiðslu. 

Á þessum tímapunkti horfðu menn ekki nógu langt fram í tímann. 

Ef niðurstaðan við myndun ríkisstjórnar nú verður eitthvað lík því sem spurst hefur út, þýðir það að allir aðilar stjórnarinnar eru þó sammála um það að taka enga áhættu, heldur skilja málið eftir þar sem það er, í salti eða á ís eftir því hvernig það er orðað, og sumir geta túlkað sem svo, að ekki hafi orðið fullkomin og endanleg slit á því umsóknarferli, sem í gang fór 2009 en strandaði síðan.

Ef nú færi fram þjóðaratkvæðagreiðsla um það hvort klára skuli samningaferlið með skilyrði um bindandi þjóðaratkvæðagreiðslu um hugsanlegan samning, taka allir aðilar málsins áhættu, líka þeir sem vilja þjóðaratkvæðagreiðslu nú um aðildarumsóknina. 

Þess vegna er það ekki óeðlileg niðurstaða að allir hopi í raun á hæli og með því að málinu sé slegið á frest um ótilgreindan tíma. 

Þrátt fyrir yfirlýsingar þáverandi utanríkisráðherra voru margir harðir andstæðingar ESB-aðildar óánægðir með það að ekki skyldi skellt öllum hurðum í málinu.   

Evrópumálin sett á ís

6 sinnum á verðlaunapalla á stórmótum: Uppskeran 8 milljónir króna.

Fimleikaíþróttin hefur tekið risavaxið framfaraskref á undanförnum árum og fimleikafólkið byrjað að vinna gull, silfur og brons á stórmótum.

Hluti af þessari bylting sést á yfirliti Fimleikasambands Íslands yfir árangur fimleikafólks árið 2016.

 

Alls sex sinnum gull, silfur eða brons á árinu og uppskeran úr afrekssjóði ÍSÍ alls 8 milljónir úr 150 milljóna úthlutun eða um 5,3 % af úthlutuðu fé.  

Sá grunur læðist að manni að einhverjir af þeim, sem þessu ráða, fylgist varla nógu vel með þeim breytingum sem orðið hafa í íslenskum íþróttum undanfarin ár og að í hópíþróttum nái sýnin lítið út fyrir karla með bolta.  

 

Gagnrýna ÍSÍ harðlega: „Fimleikasambandið situr fast“

"...Háð þeim takmörkunum sem lög mæla fyrir og nauðsyn ber til..."

"Frelsi til að rækja trú eða sannfæringu skal einungis háð þeim takmörkunum sem lög mæla fyrir og nauðsyn ber til í lýðræðislegu þjóðfélagi." 

Þetta eru lokaorð 19. greinar stjórnarskrárinnar um trúfrelsi á Íslandi, sem stjórnlagaráð setti fram í frumvarpi árið 2011.

Orðalagið er skýrt: Landslög skulu ráða varðandi það að "öllum skal tryggður réttur til trúar og lífsskoðunar, þar með talinn rétturinn til að breyta um trú eða sannfæringu eða standa utan trúfélaga.  Öllum er frjálst að iðka trú, einslega eða í samfélagi með öðrum, opinberlega eða á einkavettvangi." 

Í núverandi stjórnarskrá er hliðstætt ákvæði um þau takmörk sem eru sett iðkun trúarbragða eða það að rækja sannfæringu.

Það þýðir til dæmis að þegar framkvæmd Sharialaga múslimatrúar fer í bága við landslög, skuli landslög ráða.   

Sú leið var farin við kristnitökuna árið 1000 varðandi það að kristin trú væri lögtekin, að samt mættu menn iðka trúarathafnir ásatrúar á laun, "blóta á laun."

Ævinlega verða uppi mismunandi skoðanir á texta trúarrita, og er skipting kristinna manna í í sértrúarsöfnuði ágætt dæmi um það.

Sumt í Biblíunni er til dæmis býsna forneskjulegt svo sem eitt boðorðanna tíu, þar sem þrælahald virðist talið eðlilegt ástand og að eiginkonur séu samsvarandi eignir karla og uxar og asnar.

Alveg má leika sér að þeim möguleika að trúa þessu boðorði bókstaflega út í hörgul og jafnvel mæla með því að samsvarandi eignarhald og þrælahald verði aftur gert löglegt.

En meðan landslög leyfa þetta ekki verður slíkt athæfi að sjálfsögðu bæði ólöglegt og refsivert.  

Hlutverk ríkisins að leiðrétta óréttlætið