Skammsýni og níska í árdaga gangagerðar.

Fyrstu jarðgöngin, sem gerð voru hér á landi bera þess mjðg merki hve skammt var komið í þeim málum. Strákagöng, Ólafsfjarðargöng Vestfarðagöng og meira að segja Hvalfjarðagöng líða fyrir þetta enn í dag.  

Í nýjustu jarðgangaáætluninni þarf beinlínis að eyða tugum milljarða til þess að bæta fyrir þetta með því að gera ný göng á milli Siglufjarðar og Fljóta, nýjan hluta af Vestfjarðagðngum, ný Ólafsfjarðargöng og ný Hvalfjarðargðng.  

Þegar farið var í fyrsta sinn á milli Akureyrar og Reykjavíkur á rafhjóli fyrir þess eigin rafafli eingðngu, var neyðst til að fara 40 km lengri leið fyrir Hvalfjörð því að í göngunum, sem vígð voru 1998 var engu rými  varið í að gera hjólandi og gangandi fólki kleift að komast í gegnum göngin.  

Nú er að opnast möguleiki til þess að fara í gegn um ný göng á kraftmiklum 25 km hámarkshraða rafhjólum, sem eru með útskiptanlegum rafhlöðum og hafa allt að 140 km drægni, og stýrisbreidd rafreiðhjóla og rafknúinna léttbifhjóla er aðeins 80 sm. 

Í göngunum er ekki fórnað svo mikið sem fótarbreidd fyrir gangandi eða hjólandi vegfarendur og málið afgreitt með einu vesælu skilti: Mynd af reiðhjóli og rauður kross málaður yfir.

Aftara hjólið á myndinni er af gerðinni Honda PCX 125 cc og nær auðveldlega 90 km hraða. Það fellur í flokk léttbifhjóla og er því leyfilegt að aka því um göngin. 

Fremra hjólið er rafknúið léttbifhjól með 25 km leyfilegum hámarkshraða og 1800 vatta rafhlöðu, sem er útskiptanleg og því að hægt að ná allt að 140 km drægni á því hjóli. 

Maður, sem þyrfti að fara á milli Akraness og Reykjavíkur yrði tvo tíma á leiðinni og orkukostnaðurinn aðeins 30 krónur samtals á 50 km langri leið samkvæmt fyrstu mælingunni, sem gerð hefur verið á þessu hjóli.    

Hjólreiðamaður lokar göngunum

Raffarartækjaótti og skelfing bætist við drægnikvíða.

Fjölgun rafknúinna farartækja hefur skapað ýmis nýyrði eða ný hugtök, svo sem drægnikvíða, sem er notað um þann ótta sem það geti skapað á ferðum í rafbílum að þeir dragi ekki á næstuGÆ hraðhleðslustöð. 

Í gær mátti sjá á samfélagsmiðlum, að lýst var miklum ótta margra við eldhættu af völdum rafbíla, og gekk þessi ótti svo langt hjá sumum, að þeir lýstu því hvernig þeir reyndu að forða sér frá því að lenda yfirleitt nálægt rafbílum í umferðinni. 

Í FÍB blaðinu í dag má hins vegar sjá raunveruleikann, staðreyndir, sem birtast í könnunum erlendis, sem sýna, að eldhættan er mörgum sinnum meiri í farartækjum, þar sem orkugjafinn er jarðefnaELDSneyti og leið þess liggur eftir endilöngum bílnum allt frá BRUNA / SPRENGI hólfi og KVEIKJU um ELDSneytisleiðslu og ELDSneytisdælu til ELDSneytisgeymis.

Dísilbílar teljast drifnir áfram með ELDSneyti, enda þótt hátt þjöppuhlutfall sé fyrst og fremst notað í BRUNAhólfum í vélum þeirra. 

Á þýsku máli kallast dísilbílar "selbstunder" sem þýðir eftir orðsins hljóðan "sjálfsíkveikjubíll"!

Frá því að rafmagn ruddi sér til rúms hér á landi hefur milljarðatjón orðið af eldsvoðum þar sem "kviknaði út frá rafmagni." 

Nærtækast fyrir þá sem haldnir eru sjúklegum ótta við rafmagn væri þá kannski það að flýja úr húsum sínum og komast í sem mesta fjarlægð frá öllu rafmagni í lífinu?

Á þeim rafhjólum, sem síðuhafi hefur kynnst, og einnig á litla rafbílnum er sérstakur aðalrofi, sem mikilvægt er að nota líkt og gert hefur verið löngum í flugvélum. 

Hvort slíkir rofar eru á rafhlaupahjólum skal ekkert sagt um, en rafhjólin, sem kviknað hefur í, hafa líkast til verið í hleðslu.

Eldurinn kviknaði út frá rafmagnshlaupahjóli

Hernaðarsagan er vörðuð af ósætti hershöfðingja.

 

Hernaðarsagan er vörðuð af ósætti hershöfðingja. Von Schlieffen gerði stórbrotna áætlun um gríðarlega umkringingu sem beitt yrði gegn Frökkum 1914, en lifði ekki að fylgjast með framkvæmd hennar og Moltke og hershöfðingjarnir, sem tóku við, fóru á taugum og styrktu suðurarminn en veiktu norðurarminn, og við það var helsti kostur áætlunarinnar ekki nógu beittur. 

Eftir á hafa sagnfræðingar margir reyndar haldið því fram, að Schlíeffen áætlunin hefði aldreir geta tekist vegna þess að fótgöngulið Þjáðverja hefði aldrei getað haft úthald til að framkvæma hana.  

Guderian skriðdrekaforingi var ósáttur við þá ákvörðun Hitlers að fresta framskriði hersins til Moskvu síðsumars 1941 og fara í staðinn í mikla herför suður til Úkraínu. 

Vegna ósættis vék Hitler honum og fleiri hershöfðingjum síðar oft frá um hríð, en aldrei var um að ræða neitt uppreisnarfyrirbrigði eins og nu hjá Wagnerhópnum. 

Í aðdragannda innrásar Bandamanna í Normandí var yfirumsjón í vörnum Þjóðverja falin Erwin Rommel og Rundsted. 

Þeir urðu ósammála og vildi Rommel hafa skriðdrekavarnarsveitir sem næst ströndinni, sem tækjust strax á við innrásarher, en Rundsted vildi hins vegar hafa sveitirnar innar í landinu þar sem staðsetningin gæfi meiri sveigjanleika til að fara gegn innrásarher. 

Hitler hallaðist frekar að skoðun Rundsteds og féll fyrir blekkingum, sem Bandamenn beittu til þess megin innrásin yrði við Calais.  

Truman Bandaríkjaforseti og Douglas Mac Artur yfirhershðfðingi voru ósammála um meginatriði í hernaðarstefnu hers landsins í Kór og endaði það með því að Truman vék þesari stríðshetju sinni úr starfi. 

Í öllum þessum tilvikum var um svipað fyrirkomulag að ræða á valdi og valdsviði, en Wagnerhópurinn hefur verið mun frjálsari og líkari málaliðahópi.    

Rússneskur hershöfðingi handtekinn

Alltof losaralegt ástand víða í rafhlaupahjólamálum.

Á næstunni verður gerð könnun á vegum þessarar bloggsíðu á nýjun möguleikum í notkun vélknúinna léttra hjóla, og var fyrsta ferðin farin í dag.

Leiðin lá um vinsæla leið milli Egilshöll í Grafarvogshverfi og Borgartúns, sem liggur um Geirsnef og meðfram Suðurlandsbraut. 

Athygli á þessum slóðum vekja þau laustök, sem eru á notkun rafhlaupahjóla. 

Á einum stað er talsverð umferð hlaupahjólanna um bílastæði og gangstéttir og má ítrekað sjá smákrakka tvímenna á hlaupahjólunum án hlífðarhjálma, og oft farið allt of geyst. 

Þegar við það bætist að þessi þeysandi ungmenni virðast oft fara mjög ógætilega og að yfirleitt eru aldrei gefin hljóðmerki á þessum farartækjum, er auðvelt skilja hvers þá öldu slysa og óhappa, sem hefur verið  í rafhlaupanotkun. 

Foreldrar verði að fylgjast með notkun Hopp-hjóla

Dæmi um æskilega þróun í matarvenjum.

Mathallirnar svonefndu, sem nú eu að byrja að ryðja sér til rúms, virðast eiga erindi inn í þá flóru, sem þrífst í vaxandi fjðlbreytni í þeim hluta lífshátta, sem felst í því að nærast. 

Þessi fjölbreytni er nauðsynleg til þess að opna á mismunandi möguleika til að matast. 

Umhverfi máltíðarinnar getur skapað stemningu sem hentar sem millistig milli þees að fara á matsölustað: "fara út að borða" eins og það er kallað, og þess að narta í pizzu eða pakkamat heima hjá sér.

Síðuhafi er einn þeirra, sem sjaldan hefur "farið út að borða" en miðað við góða reynslu af Mathallarmöguleikanum, hefur það kannski verið of sjaldan. 

Það þarf nefnilega ævinlega að huga að því fyrirbæri, sem meðal annars felst í því boðorði að halda hvíldardag heilagan, og mætti orða þannig, að um sé að ræða nauðsyn þess að gera sér dagamun.  

Veru Mathöll lokað á laugardaginn

Siglingar til landsins eiga sér stórmerka sögu. Ný og ný gögn.

Sífellt finnast fleiri merki um það hve algengar siglingar til Íslands voru fyrir hið svonefnda landnámsár 874.  

Norðmenn vissu snemma upp á hár að stysta siglingavegelengdin til Íslands lá frá svonefndum Stað á vesturströnd Noregs. 

Myndin af siglingum og landmámi frá Bretlandseyjum skýrist og vex smám saman, samanber nýja bók Þorvaldar Friðrikssonar og uppgötvanir í erfðafræði varðandi uppruna okkar. 

Landafundir á þessum öldum tengdust framförum í skipasmíðum og hlýindaskeiði sem endaði með Sturlungaöld og hruni byggðar norrænna manna á Grænlandi. 

Aldrei fundist á Íslandi áður

Bjargaði Lukasjenko Pútin frá uppreisn í rússneska hernum?

Ein af mörgum kenningum, sem nú má sjá um uppreisn Wagner-liða, er sú, að ef Lukasjenko hefði ekki sett fram tillögu um taka við Prígósjín sem útlaga, hefði Pútín uppreisn innan hersins sennilega kostað Pútín völdin.  

Raunar var það áfall fyrir myndugleika Pútíns að hann skyldi falla frá hörðum dómum yfir Wagner-liðum, en engu að síður urðu eftirmál uppreisnarinnar í heild mun minni en annars hefði getað orðið.  

Augljóst veikleikamerki hjá Pútín

Hvað eru margir "stökkpallar" á íslenskum brúm?

Í hundruðum ferða um íslenska vegakerfið undanfarna áratugi hafa stungið í augu handrið á brúm, sem eru þannig hönnuð, að lendi bíll á enda þeirra af einhverjum ástæðum, ;liggja handriðin frá jörðu og hækka inn á brúna á þann hátt, að þau virka eins og stökkpallur á bílana, en það var einmitt orðalagið, sem lýst hefur verið í fréttum af því þegar bíll kastaðist út í Markarfljót af einu slíku handriði.  

Auðvitað eiga bílar ekki að koma að slíkum brúarendum á of miklum hraða eða að bílstjórarnir hafi dottað við stýrið eða fipast og lent á riðinu.  

En mistækum bílstjórum verður seint útrýmt með orðum einum eða; lögmál Murhpys lætur ekki að sér hæða. 

Það, að vegurinn beggja vegna að brúnni sé þráðbeinn á löngum köflum gerir hann ekki hættuminni, heldur er þessi langi beini kafli til þess fallinn að bílstjórar dotti við aksturinn. 

En það væri ekki úr vegi að rannsaka sérstaklega tíðni slysa og óhapppa á íslenskum brúarendum og gera þá hættuminni en nú er.  

 

Bifreið kastaðist út í Markarfljót

Skákskýrendur eiga oft erfitt.

Skák er form hernaðarlistar með ýmis einkenni bardagaíþrótta. 

Það var til dæmis eftirminnilegt að vera meðal áhorfenda í Laugardalshöll 1972 þegar Fisher tók allt í einu upp á því að leika leik, sem enginn í salnum kannaðist við að hefði verið leikinn í þeirri stöðu, sem þá var á skákborðinu. 

Næstu leiki klóruðu skákskýrendur í salnum sér í höfðinu og vissu ekki sitt rjúkandi ráð, og svipað virtist eiga við Spasskí. 

Þegar snilldin á bak við þennan leik Fisher birtist síðan og leikurinn var sá leikur, sem meira en nokkuð annað varð vendipunktur í einvíginu, gafst Spasskí upp og sagt er að hann hafi gert það með því að mæla hrósyrði við Fisher.  

Í bardaga Ali og Foreman 1974 dansaði Ali fram í aðra lotu, en breytti síðan um aðferð, þvert ofan í ráð Angelo Dundee, og lá að mestu í köðlunum og leyfði Foreman að berja sig, en kom síðan með snarpar og stuttar gagnsóknir sem truflu Foreman og hann fann ekki svar við. 

Í lok 8. lotu var Foreman búinn að eyða orku sinni og höggþunga og var rotaður í glæsilegri og snarpri gagnsókn Alis. 

Auðvitað er erfitt að fullyrða neitt um það hernaðartafl sem nú er teflt í Ukraínustríðinu. 

Bardagareynsla er eitt af höfuðatriðum hernaðar og íþrótta og aðilar í stríðinu hafa báðir viðað henni að sér. 

Það minnir á aðdraganda stríðsins þar sem Hitler senndi lið í undanfara Heimsstyrjaldarinnar til að taka þátt í borgarastyrjoldinni í Spáni til að öðlast reynslu og prófa skæða nýja tegund hernaðar, fyrst þar, en síðan einnig í Póllandi í september 1939.  

Með þá undirstöðu í farteskinu var búið að ydda nýja hernaðartækni, "Blitzkrieg" sem skilaði stórsigri í Niðurlöndum og Frakklandi, en nýttist ekki í orrustunni um Bretland, sem var að mestu fólgin í lofthernaði og landhernaður ekki í boði án sigurs í lofti.  

Friðrik hvumsa yfir Prígosjín

Reynslan úr sögunni: Allt getur gerst.

Sagan geymir dæmi um uppreisnir í Rússlandi sem hafa ýmist tekist eða mistekist. Rússneska byltingin byrjaði á því að keisaranum var steypt 1917, en valdhöfunum var síðan steypt af kommmúnistum, sem héldu völdunum allt til ársins 1991 þegar Sovétríkin hrundu. 

Valdaránstilraun mistókst þegar Gorbatsjof var "rænt", en Boris Jeltsín las stöðuna rétt, lét frelsa Gorbatsjof, en steig inn í valdatómið sem myndast hafði við hrun Sovétríkjanna, og tók völdin í Rússlandi. 

Pútin varð arftaki Jeltsíns og hefur verið traustur í sessi fram að þessu, en uppreisn Wagnerliða gegn honum kemur nú eftir 32 ára hlé viðburða af slíku tagi. 

Þeim, sem muna atburðina þegar Gorbatsjof var steypt, muna hve miklar líkur þóttu í fyrstu fyrir því að hún heppnaðist. 

En það fór á annan veg. Uppreisnarmenn fóru á taugum og voru illa skipulagðir og hikandi, og  Jeltsín nýtti sér það af dirfsku og hafði betur. 

Niðurstaða: Margt óvænt virðist geta gerst.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pútín: „Þetta eru landráð!“