Dagleg síbylja sem fer dagvaxandi.

Síbyljan um óstöððvandi vöxt orkuframleiðslu innanlands nefnir sífellt hækkandi tölur til þess að viðhala fréttagildinu. Í ljósi þess að forstjóri Audi bílaverksmiðjanna í Þýskalandi hefur sagt að á endanum yrði lítil innstæða fyrir framleiðslu rafeldsneytis með vindorku, er enginn vafi á hvert stefnan liggur: Fleiri, fleiri og fleiri virkjanir í vatnsafli og jarðvarma. 

Erlendu fyrirfólki er boðið að sjá dýrðina og vegsama hana fyrir lýð öllum á þeim stað í íslenska jarðvarmaorkukerfinu þar sem rányrkjan er mest, á Hellisheiði. 

Þessa dagana er áróðurinn tvöfaldur, því að í viðbót við endalaus viðtöl í tilefni af fundum um málið er gefið út sérstakt aukablað í nafni "Orkuklasans" með Morgunblaðinu.  

Gæti þurft að tvöfalda raforkuframleiðsluna

Pútín nefndi strax beitingu kjarnavopna 2014 vegna Krímskaga.

Þegar Rússar lögðu Krímskaga undir sig 2014 gerðist það að breskur tundurspillir var það nærgöngull við skagann, að Pútín sá átæðu til að taka það fram, að ef skip í eigu NATO þjóðar sýndi ágengni, myndi það geta kostað það að Rússar íhuguðu í alvöru að beita kjarnavopnum.

Ekki varð að átökum í það sinn, en allar götur síðan hefur hættan á stigmögnun i formi beitingar kjarnavopna vofað yfir. 

Yfirlýsing Pútíns nú er rökrétt framhald af orðum hans fyrir níu árum og áhyggjuefni.     

 

 

Flytur kjarnavopn til Hvíta-Rússlands

Enn lifir fólk, sem man þá tíð þegar íbúar Reykjavíkur voru 40 þúsund.

Íbúar Reykjavíkur fóru yfir 40 þúsund í kringum stríðsbyrjun 1940. Þetta var nokkrum árum áður en fyrstu umferðarljósin voru sett upp, Lækjargatan breikkuð og verið að byggja upp hverfi á Rauðarárholti. 

Aðal strætisvagnaleiðin bar heitið Njálsgata-Gunnarsbraut. Í vesturbænum var heitið "Sólvellir". Á þessum leiðum var svo hæg og stutt yfirferð innan leyfilegs hámarkshraða, 25 km/klst, að þegar ný leið kom áratug síðar fékk hún heitið "Austurbær-Vesturbær hraðferð."

Hún lá alla leið vestur í Skjól og austur á Nóatún og þótti vel í lagt með hraði og yfirferð.  

Í Kringlumýri var samfellt mýra- og móasvæði notað undir kartöflugarða bæjarbúa. Tvö af bíóhúsum bæjarins voru í hermannabröggum, stærsta íþróttahúsið í hermannabragga og á Hótel Borg var stærsti veitingastaður og skemmtistaður Reykjavíkur. 

Hvorki Austurbæjarbíó né Stjörnubíó voru til, og enn áttu eftir að líða nær tveir áratugir þar til að Laugardalsvöllurinn yrði byggður. 

Iðnó var eina leikhúsið. Í einu húsanna við Austurstræti var eina lyfta bæjarins og þótti ungviðinu það mikið tækniundur. 

 

Nær allir íþróttaviðburðir utan húss fóru fram á Melavellinum við Suðurgötu, sem var ófullkominn malarvöllur umgirtur bárujárnsgirðingu. 

Enn var "flaggað fyrir kónginum" og "Den forenede dampskibs selskap" hélt uppi reglubundnum ferðum á farþegaskipinu "Dronning Alexandrine" milli Danmerkur, Færeyja og Íslands.

Bæjarbragurinn bar keim stærðinni; það þekktu allir alla.  

Enn eru á lífi þúsundir fólks, sem muna þessa tíma. Það er ekki lengra síðan. 

Kópavogsbúar orðnir 40 þúsund

Fjöldi fossa í Noregi. Hvernig er þetta þar?

Í Noregi er fjöldi hárra fossa sem njóta vinsælda ferðafólks. Eitt dæmi af mörgum er Væringjafoss, sem er við Eiðfjörð við leiðina milli vesturstrandarinnar og Harðangursheiðar og er 182ja metra hár.  

Hótel er nálægt fossinum og þegar hann var skoðaður fyrir rúmum tuttugu árum virtust svonefndir "innviðir" vera þar í góðu lagi og viðleitni höfð til að stuðla að viðunandi öryggi þeirra, sem vildu njóta þessarar náttúruperlu. 

Síðan þá hafa verið gerðar endurbætur 2015.  

Hvernig væri nú að íhuga hvort við Íslendingar þurfum endilega að finna sjálfur upp hjólið þegar vitað er að í nágrannalöndunum er hægt að kynna sér hvernig staðið er að þessum málum þar?

 

Hættuleg leið og þörf á úrbótum

Mussolini var "hinn heiðviðri málamiðlari" í Munchen 1938.

Heimsstyrjöld vofði yfir í september 1939 þegar 4,5 milljónir þýskumælandi manna kröfðust þess sem "aðskilnaðarsinnar" í Súdetahéruðum Tékkóslóvakíu aö héruðin, sem lágu að Þýskalandi, yrðu sameinuð Þýskalandi. 

Á síðustu stundu flaug Neville Chamberlain forsætisráðherra Breta til Munchen til fundar við Adolf Hitler, þar sem Benito Mussolini einræðisherra Ítalíu tók að sér að vera "heiðvirður málamiðlari" í deilunni sem ógnaði heimsfriðnum. 

Samkomulag náðist með samþykki Daladiers forsætisráðherra Frakka og þýskar hersveitir tóku Súdetahéruðin án þess að hleypt væri af skoti. 

Fimm og hálfum mánuði síðar tók Hitler alla Tékkóslóvakíu án þess að hleypt væri af skoti, og fimm og hálfum mánuði eftir það hófst Seinni heimsstjöldin með innrás Þjóðverja og Rússa í kjölfarið inn í Pólland. 

Núna krefjast rússneskumælandi "aðskilnaðarsinnar" í austanverðri Úkraínu að sameinast Rússlandi, og Kínaforseti býðst til að verða "heiðvirður málamiðlari" í samningaviðræðum. 

Hljómar allt ansi kunnuglega?

Segir friðaráætlun Kína geta bundið enda á stríðið

Einstakt tækifæri til löngu tímabærra breytinga á bifreiðagjöldum.

Þótt orkuskipti kalli á mikla vinnu við að hrinda þeim í framkvæmd er bjarta hliðin sú, að nú gefst einstakt tækifæri til þess að setja á löngu tímabærar breytingar á fyrirkomulagi alls fjármálaumhverfis bíla og alls samgöngukerfisins. 

Og það er bónus fólginn í því að einmitt nú skuli vera að ganga í gegn tæknibylting við að framkvæma þessar breytingar. 

Þær þarf til dæmis að nota til þess að tryggja að vegfarendur fái fullvissu um að fjáröflunin sé ekki notuð í eitthvað annað en landsamgöngurnar. 

Tekur vel í gjaldið en útilokar ekki vegtolla

Japanska bílabyltingin byggðist á áreiðanleikanum.

Fyrstu fimmtán árin eftir lok Seinni heimsstyrjaldarinnar báru Bandaríkin ægishjálm yfir aðra bílaframleiðendur heims, en Bretar fylgdu fast á eftir. Fram til 1957 voru amerískir bílar vandaðir og áreiðanlegir og hinir "þrír stóru", GM, Ford og Chrysler með pólitískt kverkatak á valdhöfunum vestra, samamber það hvernig þeir knésettu Preston Tucker með lagaklækjum og stöðvuðu hann í að komast inn á markaðinn með byltingarkenndan bíl sinn. 

Tucker vann þennan bardaga um síðir, en var þá orðinn of seinn. Lokaorð hans við réttarhöldin voru þau, að ef haldið yrði áfram á þessari braut, myndu sigruðu þjóðirnar, Þjóðverjar og Japanir, taka völdin á bílamörkuðum heimsins. 

Gall þá við skellihlátur í réttarsalnum, svo mikil fjarstæða sýndist þetta vera í augum viðstaddra. 

En aðeins þremur árum seinna hafði myndin gerbreyst. 

Chrysler tók upp stórsókn í djörfu útliti og jók óvönduð og skammsýn vinnubrögð 1957, sem byrjuðu fljótt að hefna sín á næstu árum.  

1958 stórjókst sala lítilla evrópskra bíla vestra, svo sem Bjöllunnar og sama ár leit eitt mesta klúður bílasögunnar, Edsel, dagsins ljós og lifði aðeins í tvö ár. 

Hinir þrír stóru stukku að teikniborðunum og kom fram með Ford Falcon, Chevrolet Corvair og Plymout Valiant, en í öllum asanum var nú svo komið, að bjóða Falcon sem bíl til að endast aðeins í þrjú til fimm ár.  

Seint á sjöunda áratugnum hófst svo innrás lítilla japanskra bíla á borð við hins smáa Honda Civic, og enn hlógu Kanarnir að því að helsti markhópur Japanana voru námsmenn. 

En sá hlátur kafnaði endanlega 1989 þegar komnir voru á markað Lexus 400 og Honda Legend og við blasti, að námsfólkið blanka 20 áruum fyrr hafði elst og orðið að vel stæðu fólki, sem hafði bundið tryggð við alveg nýja tegund af öryggi og áreiðanleika í japönsku bílunum, sem stækkuðu jafnt og þétt. 

Kominn var japanskur bíll sem skákaði jafnvel Benz S og BMW 7. 

 

Þessi þróun sást vel í ársriti sem þýska bílablaðið Auto motor und sport hefur gefið út með yfirliti yfir bilanatíðni einstakra bíltegunda. 

Um aldamótin voru Mazda og Toyota þar oftast éfstir. 

Á síðustu árum hafa bílar frá Suður-Kóreu sótt fram í þessu efni og fullkomnað spádóm Prestons Tucker fyrir sjö áratugum.  

Kia á toppnum enn og aftur

Nútímatækni ætti að auðvelda framkvæmd nýs kerfis bifreiðagjalda.

Framyfir síðustu aldamót var í gangi kerfi varðandi rekstur dísilbíla, sem byggðist á því að umráðamenn slíkra bíla héldu skriflega akstursdagbók, sem var grunnheimild um akstur þessara bíla. 

Miðað við það, hve tækninni hefur fleygt fram síðan, ætti að vera auðvelt að búa til kerfi nú, sem gæti verið grunnur að sanngjarnri lausn á kerfi með kílómetragjaldi á akstur. 

Nauðsynin er brýn, því að afar miklu skiptir að nýtt kerfi auðveldi fólki að velja sér farartæki til eignar.  

 

FÍB vill að allir greiði kílómetragjald

Endalaust rugl með "hjólbarða."

Byrjum strax á staðreyndum: Á flestum bílum eru fjögur hjól, sem eru samsett úr tveimur meginhlutum; felgu og hjólbarða. Við ásetningu er hjólbarðanum smellt á felguna og síðan er lofti dælt í barðann. 

Endalaust rugl virðist vera í gangi varðandi þetta einfalda atriði, þegar kemur að frásögnum af því þegar hjól losna undan bílum.  

Virðist vera orðin nokkurs konar málvenja að hjól detti ekki undan bílnum, heldur bara hjólbarðar. 

Í yfirgnæfandi fjölda tilfella er það hins vegar ekki raunin, heldur er algengast að felugrær losni, eða að hjólabúnaðurinn sjálfur losni eða brotni.  

Sé raunin sú, er réttast að segja að hjól hafi losnað undan bílum. Í viðtengdri frétt á mbl.is er að vísu ekki farið nákvæmlega í saumana á atvikinu, sem er tilefni þessa pistils, en mun líklegra verður að telja, að felga og hjólbarði hafi fylgst að. 

Umferðaróhapp er hjólbarði losnaði

"Stoltur þátttakandi" í Bandaríkjunum. "Auðmýktur og niðurlægður" á Íslandi.

Fyrstí þjóðgarður heims, Yellowstone í Bandaríkjunum, var stofnaður fyrir næstum einni og hálfri öld. Síðan þá hefur orðið til sérstök alríkisþjóðgarðsstofnun vestra sem flestir helstu þjóðgarðarnir falla undir. 

Stjórn og innviðir þessara garða miðast við það að þetta séu heimsgersemar og til sóma fyrir Bandarikin á alla lund.  Á það ekki síst við um alla umgengni og vernd náttúruverðmæta. 

Á vönduðum náttúrupassa, aðgangskorti, með tilheyrandi upplýsingum og leiðbeiningum er ritað stórum stöfum: "Proud partner" þ.e. "stoltur þátttakandi.  Þótt þjóðgarðarnir séu í einstökum ríkjum Bandaríkjanna, njóta "heimamenn" engra sérréttinda, enda um heimsgersemar að ræða .   

Svona er þetta nú í þessu "landi frelsisins."

Þegar Ragnheiður Elín Árnadóttir ýjaði að því sem ráðherra ferðamála 2014, að við Íslendingar lærðum af hinni miklu og löngu reynslu Bandaríkjamanna, brá hins vegar svo við, að hún og orð hennar voru úthrópuð með upphrópunum eins og "auðmýking" og "niðurlæging."

Kröfur heyrðust um að svona gjald yrði ekki lagt á "heimamenn", þ.e. Íslendinga , heldur aðeins útlendinga. 

Frjáls för almennings heft með gjaldtöku