Tjörupækillinn verstur?

Athyglisvert fyrirbæri: Þegar jöklajeppamenn fara út af malbikaða vegakerfinu, stansa þeir, taka upp brúsa og þvo dekkin áður en lagt er í óbyggðirnar. Þetta er nauðsynlegt að gera til þess að dekkin ððlist sitt eðlilega grip í stað þess að vera sleip af tjörunni, sem veðst yfir dekkin og öll farartæki á gðtum borgarinnar. 

Minnst hundrað brauta daga á hverjum vetri úðast tjörupækillinn, sem negldu dekkinn rífa upp úr malbikinu yfir farartækin, gera dekkin og göturnar sleipari og setja slikju á glugga og þurrkur. 

Engar rannsóknir liggja að vísu fyrir um það, hvort örfáir dagar með raunveruleg not af nagladekkjum á hverjum vetri ná að vinna upp alla þá tugi eða hundrað daga, þar sem sömu nagladekkin minnka grip og hemlunargetu.   


mbl.is 45 tonn af sandi á stíga borgarinnar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Tengt jarðskjálftahrinu 2007 - 2009?

Það sést á viðtengdri frétt á mbl.is að ansi margra skýringa má leita að bráðnun ísþekjunnar á Öskjuvatni að undanfðrnu. 

Bæta má einni skýringu við, en það voru þau timamót sem urðu sumarið 2007 þegar langvinn jarðskjáltahrina hófst við fjallið Upptyppinga síðsumars. 

Næstu misseri færðist hún til norðurs og endaði nyrst í Krepputungu og í gamalli dyngju, sem nefnist Álftadalsdyngja. 

Um hana liggur merktur vegarslóði í suður og suðausturs til Brúaröræfa, og kom það meira að segja til tals að ef þarna gysi gæti það orðið langvarandi dyngjugos með einkennum "túristagoss".

Það sem gerir allar vangaveltur núna svo erfiðar er, að mælingatæknin á svæðinu er tiltölulega nýtilkomin, og þess vegna engan sananburð að finna fyrri gos í Öskju og allt norður í Sveinagjá. 


mbl.is Tengist mögulega aukinni virkni í eldfjallinu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mannlegir snillingar, sem eldast.

Miklar væntingar voru til þekktustu knattspyrnusnillinga heims fyrir HM,  Meðal þeirra voru Messi, Ronaldo og Neymar.  Enginn þeirra hampaði gullinu í lokin og þrátt fyrir góða spretti hjá Messi mátti sjá merki þess að hann væri að nálgast endakafla síns glæsilega ferils. 

En Ronaldo varð að hlíta því að eíga svanasöng á áberandi hátt og hefja brottför sína til Sádi-Arabíu.  

Ekkert óeðlilegt er við það að nú séu að verða kaflaskipti sem eru eðlilegur gangur lífsins, hinir eldri eru á útleið en nýjar og yngri stjörnur að birtast. 

Gömlu stjörnurnar börðust fyrir sínu á HM, en frammistaða þeirra Messi og Neymars í gær er hugsanlega  merki um spennufall og staðfestingu á nýjum tíma í alþjóðlegri knattspyrnu.  

l


mbl.is Neymar og Messi hræðilegir í gær
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Áhrif koma í ljós á æ fleiri "innviði". Flugbeitt útfærsla á verkfalli.

Eftir því sem nær dregur verkföllum morgundagsins koma fleiri og fleiri atriði á sviði svonefndra innviða í ljós þar sem verkfall tiltölulega fárra manna hefur mögnuð áhrif.  

Þegar þetta er borið saman við verkföll fyrri tíðar sýnir þetta vel, hvað nútíma þjóðfélagsgerð er miklu flóknari en áður var. 

Eina hliðstæðan hér áður fyrr, sem kemur í hugann, eru sú sterka staða, sem mjólkufræðingar hjá Mjólkurbúi Flóamanna höfðu. 

Þeir voru fáir, en verkfall þeirra þeim mun meira áhrifameira. 

Þegar núverandi ástand kemur í ljós er því líklegt að þau orð, sem eru yfirskrift viðtengdrar fréttar á mbl.is, séu sannmæli: "Miklu alvarlegra mál en fólk heldur." 


mbl.is Miklu alvarlegra mál en fólk heldur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Goslíkur vaxandi víða.

Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur segir nú svipað og sagt var hér á síðunni fyrir nokkrum dögum, að nú þurfi að hafa meira varann á en áður þegar skjálftahrinur og kvikuhreyfingar séu á ferð á Reykjanestá.   

En fleiri eldstöðvar láta á sér kræla. Hekla og Grímsvötn komin á tíma og Askja komin líka í biðrððina með kvikuhreyfingu og upphitun Öskjuvatns sem ný fyrirbæri.  


mbl.is Grunur uppi um kvikuhreyfingu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Spor nýlenduhugsunar og stigmögnunar frá 19. öld, 1914 og 1941 hræða.

Tvö hættuleg fyrirbrigði, nýlenduveldahugsun og stigmögnun, virðast lífseig svo árum og öldum skiptir.  

Einkum sú fyrrnefnda virðist óæskileg en samt óviðráðanleg tilhneiging í svokölluðum ðryggismálum. 

Stríðsrekstur Rússlands er í anda hins foreskjulega nýlenduveldafyrirbrigðis sem var grundvöllur Varsjárbandalags austantjalds kommúnistaríkjanna meðan það var og hét. 

Í Kalda stríðiAnu stóðu Bandaríkjamenn fyrir stofnun hernaðarbandalaganna NATO og SEATO umhverfis Norður-Atlantshaf og í Suðaustur-Asíu, sem Sovétmenn litu á sem þess tíma holdgervingu nýlenduveldahugsunarháttar.  

Sá hugsunarháttur var ekki fjarri þegar Monroe-kenning BNA var boðuð frá miðri 19. öld. 

Í aðdraganda Fyrri heimsstyrjaldarinnar mynduðu stórveldi Evrópu með sér tvær hernaðarblokkir, sem áttu að tryggja eins konar fælingarmátt í gegnum bindandi skuldbindingar aðilanna. 

En það sem átti að tryggja fælingarmáttinn breyttist í andhverfu sína í gegnum viðráðanlega stigmögnun, og leiddi Evrópu inn í stórstyrjöld, sem varð í einhver tilgangslausasta styrjöld sögunnar með ómældu tjóni fyrir stríðsþjóðirnar og þar að auki efnivið í framhaldsstyrjöld 1939-1945.  

Í október 1940 gerðu öxulvaldin Þýskaland og Ítalía Þríveldasamning við Japan. 

Í framhaldi af honum seildust Sovétríkin og Þýskaland til áhrifa í Austur-Evrópu og innlimuðu Rússar Eystrasaltslöndin inn í Sovétríkin og tók fjömennar byggðir af Finnum í harðvítugri styrjöld 1939-1941. 

Þjóðverjar gerðu samninga við Austur-Evrópuríki sem höfðu á sér yfirbragð nýlenduveldahugsunar. 

Þegar Júgóslavar gerðu friðsamlega hallarbyltingu, sendi Hitler her sinn til að leggja undir sig allan Balkanskagann og Krít að auki.  

Nýlenduveldishugsun í sinni verstu mynd með hryðjuverki upp á 17 þúsund manns í hinni óvörðu borg Belgrad.  

Þessu var fylgt eftir með innrásinni í Sovétríkin 22. júní 1941 og rétt er að hafa það i huga að meira en þriggja milljóna manna innrásarher var fjölþjóðaher.  

Þegar Rússar hafa nú lagt til innrása í Georgíu og Úkraínu horfa þeir á fjölþjóðaher með nýfengnum þýskum skriðdrekum koma úr vestri í kjölfar útþenslu NATO til austurs, sem þeir höfðu áður litið á með gömlum hætti nýlenduhugsunar. 

Pólverjar misstu sex milljónir  drepna í því stríði, sem Rússar kölluðu "Föðurlandsstríðið mikla". 

Þeir eru skiljanlega hugsi þegar þeir sjá líkindin með núverandi stríði og stóra stríðinu mikla, hættuna á stigmögnun og nýlenduhugsun á báða bóga. 

 


mbl.is Forseti Póllands hikandi yfir beiðni Selenskís
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Fróðlegt að bera ný bensínverkföll saman við verkföllin frá og með 1955.

1955 voru ekki nema um tíu þúsund bílar í bílar í bílaflotanum hér á landi, en núna eru þeir tuttugu sinnum fleiri. Verkfall, sem stððvar eldsneytisflutninga nú mun því auglóslega geta haft miklu meiri áhrif en þá. 

1955 var háð sex vikna allsherjarverkfall með tilheyrandi flutningabanni til og frá Reykjavík og var aðalleiðum út frá Reykjavík lokað með ðflugri verkfallsvörslu. 

Ungur og vörpulegur maður, Guðmundur J. Guðmundsson varð þjóðþekktur sem aðal verkfallsvörður Verkamannafélagsins Dagsbrúnar við Geitháls og mættust þar stálin stinn, en varslan hélt. 

Næsta stóra verkamannaverkfallið var 1961 og var síðuhafi þá nýbúinn að fá bílpróf. 

Faðir minn var þá vörubílstjóri og minnist ég þess að hafa farið eina ferð upp í Borgarfjörð á bílnum til þess að hamsra bensín. 

Rafbílar eru enn það lítill hluti bílaflotans, að bensínverkfall mun líklega hafa miklu meiri áhrif nú en fyrir 60 til 70 árum. 

Verkfallið 1955 leystist með aðkomu ríkisvaldsins varðandi lífeyrisréttindi launafólks í viðbót við launahækkun. 

1961 var samið um 13 prósenta launahækkun, en strax í kjölfarið felldi Viðreisnarstjórnin gengi krónunnar um 13 prósent!

 

1963 undir lok valdatíðar Ólafs Thors munaði hársbreidd að Alþíngi samþykkti lög á stórt verkfall, en 1964 hafði Bjarni Benediktsson komist í persónulegt vinfengi við Eðvarð Sigurðsson formann Dagsbrúnar og úr varð svokallað Júnísamkomulag um lausn launamála með félagslegum umbótum. 

Aftur var gert svipað samkomulag 1965 og voru þessi málalok upphafið að uppbyggingu í húsnæðismálum í Breiholtinu. 


mbl.is Íslenskt samfélag mun lamast
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Finnst þeim hundraðfaldur vöxtur virkilega ekki nóg?

Áður hefur verið rakið hér á síðunnni að síðan 1914 hefur sjókvíaeldið fimmfaldast hér á landi, en að samt hafi verið gefnar út yfirlýsingar um að tífalda þann hraða, þannig að 2034 verði framleidd meira en 400 þúsund tonn í stað 4 þúund 2014.  

Þegar svört skýrsla um þetta hefur nú verið birt hefði mátt halda að hinir nýju laxasægreifar myndu kannski eitthvað slá af kröfum sínum um trylltan veldisvöxt, sem er svo yfirgengilegur að almenningur verður hálf daufur við að heyra þessar fáránlegu tölur.  

Nei, birtist þá ekki talsmaður þeirra í útvarpsfréttum og kvartar sáran yfir því að vöxturinn sé alltof hægur og að það þurfi að slá í klárinn!   


mbl.is Hugnast ekki ógnin af sjókvíaeldi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Eini staðurinn þar sem flekaskil liggja frá hafi á land.

Þótt uppplýst sé að skjálftar séu algengir undan Reykjanestá án þess að þeir séu undanfari eldgoss er líklega best að bera ákveðna virðingu fyrir öllum umbrotum, sem verða á þessu svæði. 

Jarðeldarnir í Fagranesfjalli komu eftir um áttahundruð ára langt eldgosahlé, þar sem oft höfðu komið skjálftahrinur án þess kvika kæmist upp á yfirborðið. 

Þó virtist sem gos yrði á hafsbotni undan Reykjanesi á svipuðum tíma og Skaftáreldar hófust 1783 án þess að það væri nóg til að mynda eyju í það skiptið. 

Undir Íslandi og Hawaieyjum eru tveir stærstu möttulstrókar heims, og á Reykjanesi, sem er ysti hluti Reykjanesskagans liggja flekaskilin milli Ameríkuflekans og Evrasíuflekans frá suðvestri til norðvesturs á þann hátt, að sagt hefur verið að flekaskilin "gangi á land" á þessu svæði, og sé hvergi að lita hliðstæðu þess í veröldinni.  

Miðað við atburði síðustu missera á Reykjanesskaga er því ástæða til að bera virðingu fyrir gildi þessa eldvirka svæðis bæði á skaganum sjálfum og í hafinu yst við hann.  


mbl.is Jörð skelfur yst á Reykjanesskaga
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

21. öldin: Stórfjölgun aldraðra, vaxandi heilbrigðiskerfi.

Því fyrr sem stjórnmálamenn skilja ofangreindan nýjan veruleika, því betra. Því að þeir sjálfir, ráðamennirnir eiga eftir að eldast þegar þar að kemur. 

Innifaldar í þessu eru framfarir í lyfjaframleiðslu og aðgerðum, sem kosta útgjöld. 

Í tengslum við það mætti vel fara að huga að því að auka val aldraðra á sveigjanlegum starfslokum til að nýta starfslöngun þeirra og starfsgetu. 


mbl.is Þurfa að gera 200 aðgerðir í ár
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband